Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 6 czerwca 2024 r., sygn. IV SA/Wr 583/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Anetta Makowska-Hrycyk Sędziowie: Asesor WSA Aneta Brzezińska (sprawozdawca) Sędzia WSA Katarzyna Radom po rozpoznaniu w Wydziale IV na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 6 czerwca 2024 r. sprawy ze skargi J. M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 20 lipca 2023 r. nr SKO 4533.3.2023 w przedmiocie zawieszenia z urzędu postępowania administracyjnego wszczętego w sprawie ustalenia prawa do świadczenia rodzicielskiego oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

W dniu 28 kwietnia 2023 r. J. M. (dalej: skarżąca) wystąpiła z wnioskiem do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej we Wrocławiu o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego na córkę (Z. M., ur. [...] r.). W trakcie prowadzonego postępowania wyjaśniającego ustalono, że decyzją ZUS Oddział w Olsztynie z 17 marca 2023 r. (230000/MW/00040734) odmówiono skarżącej prawa do zasiłku macierzyńskiego od 20 lutego 2023 r. do 9 lipca 2023 r. Skarżąca od niniejszej decyzji wywiodła odwołanie, lecz do 15 maja 2023 r. (data złożenia oświadczenia w trybie art. 75 § 2 k.p.a.), "nie otrzymała (...) dokumentu z sądu odnośnie odwołania".

Postanowieniem z 17 maja 2023 r. (DZSW.511.003264.2023.EWO) organ I instancji – na podstawie 97 § 1 pkt 4 w zw. z art. 101 i 103 ustawy z 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U 2023 r., poz. 775), dalej: k.p.a. – w związku z toczącym się postępowaniem przed sądem w zakresie prawa do zasiłku macierzyńskiego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zawiesił postępowanie z wniosku skarżącej.

Pismem z 28 czerwca 2023 r. skarżąca wywiodła zażalenie, zarzucając zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 17c ust. 1 i 9 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 390, ze. zm.), dalej u.ś.r. poprzez bezzasadne zawieszenie postępowania, gdyż w jej ocenie "wydanie decyzji przez inny organ lub sąd nie stanowi o stanie faktycznym, aktualnym na dzień złożenia wniosku (jak również zażalenia) przez wnioskodawczynię". W kontekście art. 17c ust. 9 pkt 1 u.ś.r. podniosła, że zgodnie z dokumentami, które przedstawiła w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej we Wrocławiu, nie otrzymuje (ojciec dziecka również) zasiłku macierzyńskiego, ani żadnego innego zasiłku, ani uposażenia". Docelowo zaś stwierdziła, że ww. przepis określa, że świadczenie nie przysługuje osobie, która faktycznie otrzymuje, tj. pobiera w danym czasie zasiłek macierzyński. W żadnym punkcie któregokolwiek ustępu art 17c, ustawodawca nie uzależnia wypłaty świadczenia od przyznania lub toczącego się postępowania o przyznanie zasiłku macierzyńskiego. W ocenie skarżącej, ustawodawca celowo posługuje się czasownikiem "otrzymywać" w czasie teraźniejszym, po to, aby jedynie faktycznie pobieranie zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia, pozbawiało ją prawa do przyznania świadczenia za sporny okres". W zakresie treści art. 17c ust. 9 pkt 1 u.ś.r, skarżąca podniosła, że regulacja ta ma wykluczyć otrzymywanie dwóch świadczeń, mających ten sam cel, w jednym czasie. Świadczenie macierzyńskie, podobnie jak świadczenie rodzicielskie, służy zapewnieniu środków do życia i utrzymania, w okresie niezdolności do pracy wywołanej ciążą oraz macierzyństwem. W przypadku zbiegu uprawnień do dwóch świadczeń o tożsamej funkcji, w jednym czasie pobierać można wyłącznie jedno - zasiłek macierzyński. Ponadto skarżąca podniosła, że ojciec dziecka zajmuje się domem oraz edukacją pozostałych dzieci, a ona jest jedynym żywicielem rodziny, który od listopada 2022 r., pozostaje bez środków do życia i utrzymania.