Interpretacja indywidualna z dnia 27 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.478.2023.8.S.AKA

Zastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia w przypadku dostawy, wynikającej ze zlecenia zakupu złożonego przez klienta mieszczącego się w katalogu określonym w art. 145e ust. 2 ustawy.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 24 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej - uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 8 lutego 2024 r. sygn. akt III SA/Wa 2605/23 (data zwrotu akt 2 maja 2024 r.),

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w przypadku dostawy, wynikającej ze zlecenia zakupu złożonego przez klienta mieszczącego się w katalogu określonym w art. 145e ust. 2 ustawy - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w przypadku dostawy, wynikającej ze zlecenia zakupu złożonego przez klienta mieszczącego się w katalogu określonym w art. 145e ust. 2 ustawy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. S.A. (dalej: Spółka, Wnioskodawca lub A.) prowadzi działalność w zakresie rozliczania transakcji giełdowych zawieranych na B. (dalej: B.) oraz zapewnienia bezpieczeństwa rozliczanych rynków. Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny, a w związku z uczestnictwem w transakcjach na B., Wnioskodawcy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Przedmiotem działalności Spółki jest prowadzenie izby rozliczeniowo rozrachunkowej oraz wykonywanie innych czynności związanych z organizowaniem i prowadzeniem odpowiednio rozliczeń lub rozrachunku transakcji zawieranych na rynku regulowanym w rozumieniu właściwych przepisów prawa. A. prowadzi swoją działalność na podstawie zezwolenia wydanego (…) przez Komisję Nadzoru Finansowego na prowadzenie (…) (decyzja nr (…)) w rozumienia ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2010 r. nr 211 poz. 1384). A. prowadzi na podstawie zezwolenia udzielonego przez Komisję Nadzoru Finansowego działalność giełdowej izby rozliczeniowej i giełdowej izby rozrachunkowej w rozumieniu art. 68a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Dodatkowo, na podstawie art. 68a ust. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, A. prowadzi (...) w rozumieniu ustawy o giełdach towarowych. W tym zakresie, do A. stosuje się, co do zasady, odpowiednio przepisy ustawy o giełdach towarowych dotyczące (...).

Do zadań Spółki, jako (…) należy, w myśl art. 15 ust. 5 ustawy o giełdach towarowych, organizacja i prowadzenie rozliczeń transakcji giełdowych. W tym zakresie, obowiązkiem A. jest zapewnienie przeprowadzania rozliczeń członków z tytułu transakcji giełdowych poprzez zagwarantowanie wykonania ich zobowiązań i wierzytelności wynikających z tych transakcji. W ramach prowadzonej działalności Spółka świadczy usługę rozliczania i rozrachunku transakcji zawieranych na rynkach prowadzonych przez B., których przedmiotem obrotu jest m.in.: energia elektryczna i gaz. Na potrzeby zachowania anonimowości transakcji giełdowych Spółka staje się techniczną stroną transakcji.

Przy czym dla celów podatku VAT pełni rolę podatnika podatku VAT i w konsekwencji, występuje jako:

• nabywca towarów giełdowych (między innymi energii elektrycznej oraz gazu), rozliczając w takiej sytuacji naliczony podatek od towarów i usług oraz
• sprzedawca towarów giełdowych (między innymi energii elektrycznej oraz gazu), rozliczając w takiej sytuacji podatek VAT należny.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca uczestniczy w transakcjach obrotu energią elektryczną i gazem pomiędzy członkami B., jako techniczna strona transakcji oraz pobiera odpowiednią prowizję (przy czym prowizja nie jest przedmiotem niniejszego wniosku). Tak jak już wspomniano, z podatkowego punktu widzenia Spółka widnieje na fakturach VAT jako nabywca lub sprzedawca energii elektrycznej i gazu, przy czym transakcje takie są bezpieczne i pewne z uwagi na fakt ich dokonania na w pełni kontrolowanym rynku giełdowym B. Podkreślenia wymaga fakt, że nadrzędna rola Wnioskodawcy sprowadza się do zagwarantowania bezpiecznych rozliczeń transakcji dokonywanych na rynku giełdowym B. oraz do zagwarantowania anonimowości transakcji.

Dodatkowo wskazać należy, że A. prowadzi rozliczenia i rozrachunek transakcji zawieranych przez swoich członków na B., wykorzystując do tego specjalistyczne systemy informatyczne oraz model rozrachunku stosowany przez inne licencjonowane izby rozliczeniowe. Rozliczenia to proces ustalania wartości zobowiązań i należności z tytułu każdej transakcji zawartej przez uczestnika obrotu giełdowego - członka A., na każdym z rynków notowanych na B.

Następnie, w oparciu o wynik rozliczeń ze wszystkich transakcji kupna i sprzedaży na wszystkich rynkach, ustalane jest ostateczne saldo płatności wobec danego członka A. Rozrachunek finansowy polega na automatycznym uznawaniu bądź obciążaniu przez A. rachunków bankowych członków A. jednym strumieniem płatności. W procesie przygotowania danych do rozrachunku finansowego wykonywany jest netting pozycji, czyli kompensacja zobowiązań i należności transakcji (zarówno kupna i sprzedaży) konkretnego kontrahenta, dokonywanych na wszystkich rynkach B. dla określonego okresu dostawy towarów giełdowych, a rozliczanych przez A.

Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego należy wskazać, że od 1 kwietnia 2023 r., do krajowego porządku prawnego przywrócony został mechanizm odwrotnego obciążenia obowiązujący do transakcji zawieranych bezpośrednio oraz pośrednio na B, których przedmiotem jest energia, gaz oraz prawa majątkowe (przy czym transakcje dotyczące praw majątkowych nie są przedmiotem niniejszego wniosku). Wprowadzenie tego mechanizmu wprost wynika z uprawnień przewidzianych w prawie wspólnotowym. Dyrektywa 112 przewiduje możliwość fakultatywnego wprowadzenia przez państwa członkowskie Unii Europejskiej mechanizmu odwrotnego obciążenia dla określonych rodzajów transakcji. Zgodnie z art. 199a Dyrektywy 112 państwa członkowskie mogą wprowadzić mechanizm odwrotnego obciążenia m.in. w przypadku niektórych transakcji dotyczących obrotu energią i gazem oraz praw do emisji. W myśl tego przepisu państwa członkowskie mogą postanowić, że osobą zobowiązaną do zapłaty VAT będzie podatnik, lub odpowiednio podatnik-pośrednik, który jest usługobiorcą w stosunku do transakcji dotyczących praw do emisji lub też na rzecz którego dokonywane są dostawy gazu i energii elektrycznej. Taka konstrukcja przepisu art. 199a Dyrektywy 112 określa ramy przedmiotowo-podmiotowe możliwości zastosowania przez państwo członkowskie UE mechanizmu odwrotnego obciążenia. To właśnie przepis art. 199a Dyrektywy 112 stał u podstaw wprowadzenia czasowego odwrotnego obciążenia w Polsce na lokalnym rynku regulowanym. Dodać należy, że państwa członkowskie mogą przyjąć rozwiązania, o których mowa w art. 199a Dyrektywy 112, bez konieczności uprzedniego składania wniosków i bez konieczności uzyskiwania zgody w tym zakresie od instytucji Unii Europejskiej. Dyrektywa 112 wprowadza jeden dodatkowy wymóg stosowania odwrotnego obciążenia: w przypadku energii i gazu odwrotne obciążenie może obejmować jedynie dostawy dokonywane na rzecz podatników-pośredników.

W myśl art. 38 ust. 2 Dyrektywy 112 pojęcie "podatnik pośrednik" oznacza podatnika, którego główna działalność w odniesieniu do zakupu gazu, energii elektrycznej, energii cieplnej lub chłodniczej polega na odsprzedaży tych produktów i którego własna konsumpcja tych produktów jest nieznaczna. Z tej definicji wynika, że:

a)podatnikiem-pośrednikiem może być podmiot, który w ramach działalności dotyczącej gazu lub energii dokonuje głównie odsprzedaży tych produktów,

b)konsumpcja energii i gazu takiego podatnika powinna być nieznaczna.

Oznacza to, że stosunek pomiędzy ilością konsumowanej energii i gazu, a ilością odsprzedawanej energii lub gazu nie powinien być istotny.

W tym zakresie państwom członkowskim została zapewniona względna dowolność w określeniu w przepisach krajowych dokładnych przesłanek, które muszą spełniać podmioty, aby mogły zostać uznane za „podatników-pośredników”, o których mowa w Dyrektywie 112.

Analogicznie jak przepisy Dyrektywy 112, również krajowy ustawodawca w sposób szczegółowy odniósł się do zakresu podmiotowego odwrotnego obciążenia. Tak dla energii, gazu oraz praw do emisji, po stronie sprzedającej zawsze musi występować podatnik podatku VAT zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT.

Zapis ustawowy, ewidentnie wzorowany na przepisach Dyrektywy 112, łączy status podatnika-pośrednika wprost z celem nabycia energii i gazu, jakim jest dalszy obrót tymi towarami. Jednocześnie spełniony musi być kumulatywnie drugi warunek dotyczący tejże energii i gazu: mianowicie użycie tych towarów musi być nieznaczne. Ustawowym ułatwieniem w stosowaniu przepisów odnoszących się wprost do statusu podatnika-pośrednika jest dodanie do art. 145e ust. 2 ustawy o VAT, który wprowadza katalog otwarty podmiotów, które „w szczególności” posiadają status podatnika-pośrednika. Wskazano tu na dwie grupy podatników podatku VAT, którzy z mocy prawa posiadają status podatnika-pośrednika. Pierwsza grupa podatników, wskazana w punktach 1-4 wskazanego przepisu to grupa podmiotów profesjonalnych, które odgrywają role przepisane odpowiednimi przepisami prawa na rynku regulowanym. Są to między innymi: domy maklerskie, giełda towarowa, izba rozliczeniowa i rozrachunkowa. Jak wynika z uzasadnienia: „przewidziany w art. 145e ust. 2 katalog podmiotów objętych odwrotnym obciążeniem ma na celu eliminację ewentualnych wątpliwości w zakresie stosowania tej regulacji do podmiotów tam określonych”. Druga grupa, to podmioty wprost wpisujące się w definicję podatników- pośredników, czyli podatnicy posiadający koncesję na obrót energią i gazem wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W stosunku do tej drugiej grupy podmiotów niewątpliwie intencją ustawodawcy było, aby podmioty takie z mocy prawa korzystały z odwrotnego obciążenia.

Pytanie

Czy dla potrzeb stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia (przy spełnieniu wszystkich wymogów formalnych) Wnioskodawca może uznać, że każdy podmiot posiadający koncesję, wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, posiada status podatnika-pośrednika ex lege, czyli bez konieczności badania stopnia zużycia energii i gazu na własne potrzeby?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dla potrzeb stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia (przy spełnieniu wszystkich wymogów formalnych) Wnioskodawca może uznać, że każdy podmiot posiadający koncesję, wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, posiada status podatnika-pośrednika ex lege, czyli bez konieczności badania stopnia zużycia energii i gazu na własne potrzeby.

Zakres mechanizmu obejmuje dostawy gazu oraz dostawy energii, w sytuacji, gdy są one dokonywane bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu:

a)na giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,

b)rynkach regulowanych lub zorganizowanej platformie obrotu (OTF) w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Generalnie, przepisy przewidują dodatkowy warunek w przypadku dostaw gazu i energii elektrycznej, jakim jest główna działalność nabywcy, która polega na odsprzedaży tych towarów i których własne zużycie u nabywcy jest nieznaczne. Jest to warunek wywodzący się z art. 38 ust. 2 w zw. z art. 199a ust. 1 lit. e) Dyrektywy 112, gdzie zdefiniowano w ten sposób podatnika-pośrednika. W ślad za tymi regulacjami wspólnotowymi przewidziano powyższy warunek w art. 145e ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym przepis art. 145e ust. 2 zawiera katalog podmiotów, które w ocenie Wnioskodawcy z mocy prawa nabywają status podatnika-pośrednika.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na literalne brzmienie ustępu 2: „za nabywcę lub usługobiorcę, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2, uważa się w szczególności”. Zapis wprost wskazuje, że za nabywcę posiadającego status podatnika-pośrednika uważa się, co oznacza, że przepis ten stanowi uzupełnienie ust. 1 i jego doprecyzowanie.

Nie ma wątpliwości, że takie stanowisko zgodne jest też z założeniami ustawodawcy: przepis ust. 2 należy rozumieć jako rozwiązanie mające zapewnić wysoką pewność co do zasad opodatkowania. Ust. 2 stanowi bowiem zapewnienie i zarazem uproszczenie rozliczania transakcji podlegających odwrotnemu obciążeniu.

Stąd też, analogicznie jak w piśmie Ministerstwa Finansów z dnia 13 lipca 2023 r. o sygnaturze PT8.812.9.2023.NUB.257E, należy uznać, że posiadanie koncesji wydanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne stanowi o spełnieniu wymogu posiadania statusu podatnika-pośrednika dla potrzeb stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Interpretacja indywidualna

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej rozpatrzył Państwa wniosek z 24 sierpnia 2023 r. i wydał 17 października 2023 r. interpretację indywidualną znak: 0114-KDIP1-1.4012.478.2023.1.AKA, w której uznał Państwa stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 17 października 2023 r.

Skarga na interpretację

31 października 2023 r. wnieśli Państwo skargę na interpretację indywidulaną z 17 października 2023 r., znak: 0114-KDIP1-1.4012.478.2023.1.AKA. Skarga wpłynęła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 31 października 2023 r.

Wnieśli Państwo w niej o:

1.uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej w całości,

2.zasądzenie od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zwrotu kosztów postępowania, według norm przepisanych.

Postępowanie przed sądem administracyjnym

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację z 17 października 2023 r. znak: 0114-KDIP1-1.4012.478.2023.1.AKA - wyrokiem z 8 lutego 2024 r. sygn. akt III SA/Wa 2605/23.

Odpis prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy wpłynął do Organu 2 maja 2024 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku - wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

• uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w ww. wyroku;
• ponownie rozpatrując Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej - stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w przypadku dostawy, wynikającej ze zlecenia zakupu złożonego przez klienta mieszczącego się w katalogu określonym w art. 145e ust. 2 ustawy - jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług reguluje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwana dalej „ustawą”.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W analizowanej sprawie zastosowanie znajdą przepisy Działu XIII Rozdziału 1c ustawy, dotyczące czasowego odwrotnego obciążenia podatkiem dostaw gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.

Zgodnie z art. 145e ust. 1 ustawy:

W okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 28 lutego 2025 r. w przypadku dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1092, 1576, 1967 i 2687), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące nabywcą tego gazu, tej energii lub usługobiorcą tych uprawnień, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1)w przypadku dostawy tego gazu lub tej energii - nabywcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, którego główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne;

2)w przypadku świadczenia tych usług - usługobiorcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4;

3)dostawa tych towarów lub świadczenie tych usług są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na:

a)giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,

b)rynku regulowanym lub OTF w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

4)dostawcą lub usługodawcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9.

W myśl art. 145e ust. 2 ustawy:

Za nabywcę lub usługobiorcę, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2, uważa się w szczególności podatnika zarejestrowanego zgodnie z art. 96 ust. 4:

1)będącego spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

2)będącego towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

3)będącego spółką prowadzącą giełdową izbę rozrachunkową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

4)będącego spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

5)posiadającego koncesję wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, umożliwiającą obrót towarami wskazanymi w ust. 1 lub posiadającego rachunek w rejestrze Unii, o którym mowa w art. 8 ust. 5 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Stosownie do art. 145f ustawy:

1)W przypadku czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, dostawca lub usługodawca nie rozlicza podatku należnego.

2)W przypadku czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 1, stanowi kwota podatku należnego z tytułu nabycia towaru lub usługi.

3)W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania dla czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, nabywca lub usługobiorca jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania.

Pozostałe uregulowania zostały zawarte w art. 145g - 145k ustawy.

Powyższe przepisy wprowadzone zostały na podstawie uprawnień wynikających z Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE.

W myśl art. 199a Dyrektywy 2006/112/WE:

1. Państwa członkowskie mogą postanowić, do dnia 31 grudnia 2026 r., że osobą zobowiązaną do zapłaty VAT jest podatnik, na rzecz którego wykonywana jest dowolna usługa lub dostarczany dowolny towar spośród poniżej wymienionych:

a) przeniesienie pozwoleń na emisję gazów cieplarnianych, o których mowa w art. 3 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, które podlegają przenoszeniu zgodnie z art. 12 tej dyrektywy; (…)

e) dostawy gazu i energii elektrycznej na rzecz podatnika-pośrednika, zgodnie z definicją w art. 38 ust. 2; (…)

1a. Państwa członkowskie mogą określić warunki stosowania mechanizmu, o którym mowa w ust. 1.

1b. Stosowanie mechanizmu przewidzianego w ust. 1 do dostaw wszelkich towarów lub usług wymienionych w lit. c)-j) tego ustępu jest uzależnione od wprowadzenia właściwych i skutecznych obowiązków sprawozdawczych dla podatników dostarczających towary lub usługi, do których ma zastosowanie mechanizm, o którym mowa w ust. 1. (…).

Art. 38 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE stanowi, że:

Do celów ust. 1 „podatnik-pośrednik” oznacza podatnika, którego główna działalność w odniesieniu do zakupu gazu, energii elektrycznej, energii cieplnej lub chłodniczej polega na odsprzedaży tych produktów i którego własna konsumpcja tych produktów jest nieznaczna.

Zgodnie z ww. art. 145e ust. 1 ustawy mechanizm odwrotnego obciążenia znajduje zastosowanie w odniesieniu m.in. do dostawy gazu w systemie gazowym i dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym dokonywanych bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na giełdzie towarowej, rynku regulowanym lub OTF w okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 28 lutego 2025 r.

W przypadku dostaw gazu w systemie gazowym i energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, do rozliczenia podatku należnego obowiązane są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące nabywcą gazu lub energii elektrycznej.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy dla potrzeb stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia (przy spełnieniu wszystkich wymogów formalnych) mogą Państwo uznać, że każdy podmiot posiadający koncesję, wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, posiada status podatnika-pośrednika ex lege, czyli bez konieczności badania stopnia zużycia energii i gazu na własne potrzeby.

Odnosząc się do powyższego, należy wskazać, że art. 145e ust. 1 ustawy zawiera warunki, których łączne spełnienie warunkuje stosowanie do dostaw energii i gazu mechanizmu odwrotnego obciążenia, tj.:

• dostawa tych towarów lub świadczenie tych usług są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na:
• giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,
• rynku regulowanym lub OTF w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
• dostawcą lub usługodawcą jest podatnik zarejestrowany na potrzeby podatku od towarów i usług, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy.

Przedmiotowy przepis zawiera także dodatkowy warunek dla zastosowania odwrotnego obciążenia, tj. aby nabywcą był podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, którego główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odsprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne.

Jest to warunek wywodzący się ze wskazanych powyżej przepisów art. 38 ust. 2 w związku z art. 199a ust. 1 lit. e Dyrektywy 2006/112/WE, gdzie zdefiniowano w ten sposób podatnika-pośrednika. W ślad za regulacjami Dyrektywy 2006/112/WE przewidziano wskazany powyżej warunek.

Analizując konieczność zastosowania w przypadku danej transakcji mechanizmu odwrotnego obciążenia należy również zwrócić uwagę na regulację zawartą w art. 145e ust. 2 ustawy. Przepis ten należy interpretować jako rozwiązanie ułatwiające zdefiniowanie, w jaki sposób powinno dojść do rozliczenia podatku. Jak wynika z brzmienia tego przepisu, wymienione w art. 145e ust. 2 ustawy podmioty spełniają warunek bycia podatnikiem, o którym mowa w art. 145e ust. 1 pkt 1 ustawy, jeśli tylko zostały zarejestrowane jako czynni podatnicy VAT. Należy to wiązać z uznaniem, że wyszczególnione tam kategorie podmiotów spełniają warunek posiadania statusu podatnika-pośrednika, o którym mowa w art. 145e ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zatem posiadanie koncesji wydanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, umożliwiającej obrót towarami, których obrót został objęty czasowym odwrotnym obciążeniem podatkiem, stanowi o spełnieniu wymogu bycia podatnikiem-pośrednikiem na potrzeby stosowania tego mechanizmu.

W związku z powyższym, zgodnie z art. 145e ust. 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 145e ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od towarów i usług, dla potrzeb stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, (przy spełnieniu wszystkich wymogów formalnych) mogą Państwo uznać, że każdy podmiot posiadający koncesję, wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, posiada status podatnika-pośrednika ex lege, czyli bez konieczności badania stopnia zużycia energii i gazu na własne potrzeby.

Zatem, stanowisko Państwa uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).