Odnowienie niezgłoszonego do opodatkowania obowiązku podatkowego z tytułu nabycia spadku a termin przedawnienia - Wyrok NSA z dnia 23 maja 2024 r., sygn. III FSK 316/22

Odnowienie niezgłoszonego do opodatkowania obowiązku podatkowego z tytułu nabycia spadku, w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie implikuje po stronie spadkobiercy obowiązku złożenia zeznania podatkowego. W konsekwencji w takiej sytuacji nie ma zastosowania termin 5-letni przedawnienia, o którym mowa w art. 68 § 2 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędzia NSA Wojciech Stachurski (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Mirella Łent, po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 30 listopada 2021 r. sygn. akt I SA/Gd 984/21 w sprawie ze skargi G.W. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z dnia 5 maja 2021 r. nr 2201-IOD-4.4104.2.2021 w przedmiocie podatku od spadków i darowizn oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

1. Wyrok sądu pierwszej instancji.

Wyrokiem z 30 listopada 2021 r., I SA/Gd 984/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, po rozpoznaniu sprawy ze skargi G.W. (dalej: "Skarżąca") uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku z 5 maja 2021 r. oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. z 20 listopada 2020 r., w przedmiocie podatku od spadków i darowizn.

Sąd uznał, że organy podatkowe naruszyły art. 68 § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.), błędnie interpretując, że decyzja ustalająca zobowiązanie w podatku od spadków i darowizn mogła zostać doręczona przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Sąd wyraził pogląd, że odnowienie niezgłoszonego do opodatkowania obowiązku podatkowego z tytułu nabycia spadku, w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r., poz. 86 z późn. zm.; dalej jako: "u.p.s.d."), nie implikuje po stronie spadkobiercy obowiązku złożenia zeznania podatkowego. W sytuacji prawnej określonej w art. 6 ust. 4 u.p.s.d. nie ma więc zastosowania 5-letni termin przedawnienia, o którym mowa w art. 68 § 2 pkt 1 i 2 o.p., albowiem art. 6 ust. 4 u.p.s.d. nie jest przepisem, który nakładałby na podatnika ponowny obowiązek złożenia zeznania podatkowego i ujawnienia wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego. Zdaniem sądu, przepisy prawa nie nakładają na podatnika obowiązku złożenia zeznania w razie odnowienia obowiązku podatkowego (art. 6 ust. 4 u.p.s.d.). Ponieważ Skarżąca nie zgłosiła do opodatkowania nabycia spadku nie składając zeznania podatkowego, o którym mowa w art. 17a u.p.s.d., w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego określonego w art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.s.d., czyli od przyjęcia spadku, składając je dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, obowiązek podatkowy uległ - w myśl art. 6 ust. 4 u.p.s.d. – odnowieniu w związku z uprawomocnieniem się orzeczenia i organ podatkowy odzyskał kompetencje do ustalenia zobowiązania podatkowego w terminie trzech lat (art. 68 § 1 o.p.), czyli do 31 grudnia 2018 r. Tymczasem decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego wydana została 20 listopada 2020 r. Mając powyższe na uwadze sąd stwierdził, że zarówno decyzja organu pierwszej instancji ustalająca zobowiązanie w podatku od spadku, jak i utrzymująca ją decyzja organu odwoławczego, wydane zostały z naruszeniem prawa materialnego, tj. art. 68 § 1 i art. 68 § 2 pkt 1 o.p.