Interpretacja indywidualna z dnia 28 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.238.2024.2.JN
Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
12 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 10 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości złożenia korekty zeznania podatkowego za 2022 r. oraz 2023 r. i odliczenia ulgi na dzieci. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 czerwca 2024 r. (wpływ 25 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych
Jest Pan osobą rozwiedzioną. Ma Pan dwoje dzieci w wieku 3 i 2 lat, które mieszkają z matką. Z byłą żoną rozstał się Pan w połowie czerwca 2022 r. Jednak pomimo rozstania nieprzerwanie utrzymuje Pan regularne, częste kontakty z obojgiem dzieci, podczas których bierze Pan czynny udział w ich wychowaniu i rozwoju. Rozwód nastąpił dnia (…) lutego 2023 r., jednak uprawomocnił się dopiero (…) grudnia 2023 r. po apelacji. Wyrok zapadł bez orzekania o winie. Od narodzin zawsze był Pan zaangażowany w opiekę i wychowanie wspólnych dzieci. Po rozstaniu, do czasu prawomocnego zakończenia sprawy rozwodowej, obowiązywało zabezpieczenie kontaktów i alimentów. Wówczas przysługiwało Panu prawo częstego kontaktu – tzn. 3 popołudnia w każdym tygodniu oraz jeden pełny dzień w dwa weekendy w miesiącu. Niemal identyczny stan miał pozostawić wyrok rozwodowy z rozszerzeniem o jeden nocleg w miesiącu. W wyroku apelacyjnym jednak ubiegał się Pan o szersze kontakty. Wyrokiem sądu otrzymał Pan prawo spędzania czasu z dziećmi w każdy weekend wraz z noclegiem. Od samego początku bardzo sumiennie wywiązuje się Pan z obowiązku alimentacyjnego, a ponadto dodatkowo dokonuje Pan zakupu odzieży dla dzieci, środków higienicznych, zabawek, organizuje Pan różnorodny i aktywny czas wolny zapewniając im prawidłowy rozwój. Przestrzega Pan zasądzonego prawa do kontaktu, jak też zabiega o częstsze spotkania. Interesuje się Pan życiem codziennym dzieci, ich stanem zdrowia, postępami w rozwoju. Jest Pan w kontakcie z przedszkolem, do którego uczęszcza starsze dziecko. W swoim mieszkaniu stworzył Pan dzieciom odpowiednie warunki wychowania i rozwoju. Dzieci mają swój własny w pełni wyposażony pokój z łóżkami, gdzie nocują, odzieżą, zabawkami. Pomimo Pana dużego zaangażowania, a także wyroku sądowego, Pana była żona nie chce z Panem ustalać niektórych spraw. Jedną z nich jest kwestia rozliczenia ulgi na dzieci. Pan chciałbym się porozumieć i uczynić to w równych częściach, jednak spotyka się Pan ze złośliwością i brakiem odzewu na Pana prośbę. Ona uważa, że sama powinna rozliczać całość należnej ulgi. Tak stało się dwukrotnie – za rok podatkowy 2022 i rok podatkowy 2023.
W uzupełnieniu wniosku z 21 czerwca 2024 r. udzielił Pan następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:
1. Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?
Odpowiedź: Tak, nie ma Pan żadnych ograniczeń podatkowych w Polsce.
2. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. oraz 2023 r.) uzyskiwał Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia, z działalności gospodarczej, itp.)?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek uzyskiwał Pan dochody z tytułu umowy o pracę oraz umowy zlecenia.
3. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. oraz 2023 r.) prowadził Pan działalność gospodarczą? Jeżeli tak, to należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.
Odpowiedź: We wskazanym okresie nie prowadził Pan działalności gospodarczej.
4. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. oraz 2023 r.) któreś z dwójki małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku, na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?
Odpowiedź: W tym samym okresie żadne z Pana dzieci nie zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.
5. Proszę o podanie daty urodzenia Pana dzieci?
Odpowiedź:
M.Ł.S. – (…) grudnia 2020 r.,
T.I.S. – (…) maja 2022 r.
6. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. oraz 2023 r.) posiadał Pan władzę rodzicielską względem dzieci, o których mowa we wniosku?
Odpowiedź: Tak, w okresie, którego dotyczy wniosek posiadał Pan władzę rodzicielską. Posiada Pan ją nieustannie, do chwili obecnej.
7. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. oraz 2023 r.) wykonywał Pan względem dwójki małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku, władzę rodzicielską, tj. czy wykonywał obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności, czy sprawował Pan faktyczną pieczę nad dziećmi i ich majątkiem, zajmował się wychowaniem dzieci, uczestniczył w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci (tym samym, czy zapewniał i zabezpieczał wszystkie ich potrzeby od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne)?
Odpowiedź: Tak, wykonywał Pan i stale wykonuje władzę rodzicielską wobec swoich małoletnich dzieci. Od narodzin uczestniczy Pan w ich wychowywaniu, podejmuje istotne decyzje dotyczące ich zdrowia i rozwoju. Zapewnia Pan wszystkie potrzeby bytowe, rozwojowe, edukacyjne, zdrowotne i emocjonalne.
8. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. oraz 2023 r.) matka dzieci posiadała władzę rodzicielską względem dzieci, o których mowa we wniosku?
Odpowiedź: Tak, w okresie, którego dotyczy wniosek matka posiadała władzę rodzicielską względem Państwa małoletnich dzieci.
9. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. oraz 2023 r.) matka dwójki małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku, wykonywała względem tych dzieci władzę rodzicielską, tj. czy wykonywała obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności, czy matka dzieci sprawowała faktyczną pieczę nad dziećmi i ich majątkiem, zajmowała się wychowaniem dzieci, uczestniczyła w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci (tym samym, czy zapewniała i zabezpieczała wszystkie ich potrzeby od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne)?
Odpowiedź: Tak, matka dzieci również wykonywała względem dzieci władzę rodzicielską.
10. Czy w całym okresie, którego dotyczy Pana zapytanie (tj. w 2022 r. i 2023 r.)miejsce zamieszkania dwójki małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku, było takie samo jak miejsce Pana zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny? Jeżeli nie, proszę wskazać jakie było miejsce zamieszkania dwójki małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku w latach 2022 i 2023?
Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek Pana miejsce zamieszkania było częściowo takie samo jak dwójki małoletnich dzieci.
Do końca czerwca 2022 r. – Pana miejsce zamieszkania było takie samo jak Pana dzieci. Od lipca 2022 r. – miejsce zamieszkania dzieci jest przy matce (jest to zgodna decyzja obojga).
11.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. i 2023 r.) sąd ustalił, że małoletnie dzieci, o których mowa we wniosku, pozostają przy matce i jednocześnie uregulował ich kontakty z Panem, czy też zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie z matką małoletnich dzieci wychowuje Pan władzę rodzicielską nad tymi dziećmi (piecza naprzemienna)?
Odpowiedź: Ze względu na utrudnianie Pana kontaktów z dziećmi przez byłą żonę na etapie sprawy rozwodowej wniósł Pan o zabezpieczenie tych kontaktów. Obowiązywało ono do czasu zakończenia sprawy (…) grudnia 2023 r. Wówczas również sąd w wyroku uregulował Pana kontakty z dziećmi.
Zabezpieczenie:
-wtorek, czwartek, piątek 15:00-18:00,
-druga i czwarta niedziela miesiąca 10:00-18:00,
-oraz święta po połowie (bez nocowania).
Wyrok:
-środa 15:00-19:00,
-każdy weekend po połowie wraz z nocowaniem naprzemiennie: piątek 18:00 – sobota 18:00/sobota 18:00 – niedziela 18:00,
-święta po połowie wraz z nocowaniem,
-wakacje sąd pozostawił Państwa ustaleniom.
Interesuje się Pan także życiem i sytuacją dzieci również poza wyznaczonymi kontaktami (jest Pan w stałym kontakcie z przedszkolem, do którego uczęszcza córka; uczestniczy Pan w wizytach lekarskich, bilansach, szczepieniach; dodatkowo poza alimentami dokonuje Pan zakupu odzieży, zabawek; organizuje Pan im czas spędzany razem w różnorodny sposób).
12.Czy w stosunku do Pana dwójki małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku, w okresie, którego dotyczy wniosek miały zastosowanie przepisy:
- art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),
- ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,
- ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?
Odpowiedź: W stosunku do dwójki małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku nie miały zastosowania wymienione przepisy.
13. Czy jest Pan ojcem lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienionej w treści dwójki) i względem nich wykonywał w latach podatkowych 2022-2023, władzę rodzicielską; jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia?
Odpowiedź: Nie jest Pan ojcem ani opiekunem prawnym żadnych innych dzieci poza wymienionymi we wniosku.
14. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2022 r. i 2023 r.), przysługiwała Panu ulga prorodzinna na jeszcze inne dzieci (poza dwójką małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku)?
Odpowiedź: Nie, w okresie, którego dotyczy wniosek nie przysługiwała Panu ulga prorodzinna na inne dzieci.
Na koniec chciałby Pan dodać, że rozstanie z byłą żoną nastąpiło w wyniku jej odejścia. Pan od tamtej pory nie był i nie jest w żadnym innym związku. Mieszka Pan w wynajętym dwupokojowym mieszkaniu, gdzie jeden z nich przygotował Pan dla dzieci. Jest Pan zaangażowany w ich życie, wychowanie i rozwój. Im poświęca Pan swój czas.
Pytanie
Czy ma Pan prawo dokonać korekty w zeznaniu podatkowym za rok 2022 i rok 2023 i odliczyć połowę należnej kwoty ulgi na dzieci zgodnie art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mówi, iż „w przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie (...) kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych”?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, według przywołanego artykułu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przysługuje Panu prawo dokonania korekty i odliczenia połowy należnej ulgi na dzieci za rok podatkowy 2022 oraz 2023, ponieważ nieustannie posiada Pan władzę rodzicielską, a także faktycznie ją wykonuje, dbając o zaspokojenie potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych Pana dzieci. Pomimo, iż dzieci nie mieszkają z Panem na co dzień, jednak spędza Pan z nimi regularnie w ciągu każdego tygodnia dużą ilość czasu, zabezpieczając podstawowe potrzeby bytowe, rozwojowe i emocjonalne.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:
1) wykonywał władzę rodzicielską;
2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczeniasądu lub umowy zawartej ze starostą.
Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy:
Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:
1) jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2) dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
3) trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
b) 166,67 zł na trzecie dziecko,
c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
Z powyższych przepisów wynika, że odliczenie z tytułu ulgi na dzieci przysługuje za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję albo sprawował opiekę w stosunku do małoletniego dziecka. Należy jednak podkreślić, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, w przypadku, jeżeli obojgu rodzicom przysługuje ulga z tytułu wychowywania dziecka, ale składają oni odrębne zeznania podatkowe, każde z nich w części E. PIT/O w wierszu „liczba miesięcy, za które przysługuje ulga” wpisuje liczbę miesięcy, za które przysługuje mu ulga na dziecko, natomiast w wierszu „ Przysługujące odliczenie z tytułu ulgi na dzieci” wpisuje kwotę w przysługującej wysokości uwzględniającej w szczególności podział ulgi w ramach wspólnego limitu określonego łącznie dla obojga rodziców.
Na podstawie art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.
W myśl art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.
Przy czym, ulga prorodzinna nie ma zastosowania w sytuacji, gdy do dziecka podatnika mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, co wynika z art. 27f ust. 7 w zw. z art. 6 ust. 8 cyt. ustawy.
Zgodnie z art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.
Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., które ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:
Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
Stosownie do art. 26 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.)
§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.
§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.
Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:
1)odpis aktu urodzenia dziecka;
2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.
Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.
Zgodnie z art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
(t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):
Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.
Na mocy art. 93 § 1 ww. ustawy:
Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.
Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:
Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.
Na podstawie art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.
W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:
Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.
Zgodnie z art. 106 ww. ustawy:
Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka.
Stosownie do treści art. 107 ww. Kodeksu:
§ 1.Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
§ 2.W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.
Należy podkreślić, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka. Jednakże, z uwagi na dobro dziecka, sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka.
Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym.
Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.
O wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka.
Zatem, wykonywanie władzy rodzicielskiej należy odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.
Przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej – wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.
Co istotne, zgodnie z brzmieniem art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwotę obliczoną zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku:
a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,
b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:
- zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub
- gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.
Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu Kodeksu cywilnego.
Należy zauważyć, że ww. przepis wskazuje jedynie na podział przysługującej rodzicom ulgi prorodzinnej i nie pozbawia on samego prawa do odliczenia. Prawo do ulgi – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – przysługuje zatem na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską.
Z informacji przedstawionych we wniosku i jego uzupełnieniu wynika, że jest Pan osobą rozwiedzioną. Ma Pan dwoje dzieci w wieku 3 i 2 lat (urodzone (…) grudnia 2020 r. i (…) maja 2022 r.), które mieszkają z matką. Z byłą żoną rozstał się Pan w połowie czerwca 2022 r. Rozwód nastąpił dnia (…) lutego 2023 r., jednak uprawomocnił się dopiero (…) grudnia 2023 r. po apelacji. Po rozstaniu, do czasu prawomocnego zakończenia sprawy rozwodowej, obowiązywało zabezpieczenie kontaktów i alimentów – wtorek, czwartek, piątek 15:00-18:00, druga i czwarta niedziela miesiąca 10:00-18:00 oraz święta po połowie (bez nocowania). W wyroku apelacyjnym jednak ubiegał się Pan o szersze kontakty. Wyrok uregulował Pana kontakty z dziećmi: środa 15:00-19:00, każdy weekend po połowie wraz z nocowaniem naprzemiennie: piątek 18:00-sobota 18:00/sobota 18:00-niedziela 18:00, święta po połowie wraz z nocowaniem, wakacje sąd pozostawił Państwa ustaleniom. Pomimo rozstania nieprzerwanie utrzymuje Pan regularne, częste kontakty z obojgiem dzieci, podczas których bierze Pan czynny udział w ich wychowaniu i rozwoju. Jest Pan zaangażowany w ich życie, wychowanie i rozwój. Poświęca im Pan swój czas. Od samego początku bardzo sumiennie wywiązuje się Pan z obowiązku alimentacyjnego, a ponadto dodatkowo dokonuje Pan zakupu odzieży dla dzieci, środków higienicznych, zabawek, organizuje Pan różnorodny i aktywny czas wolny zapewniając im prawidłowy rozwój. Przestrzega Pan zasądzonego prawa do kontaktu, jak też zabiega o częstsze spotkania. Interesuje się Pan także życiem i sytuacją dzieci również poza wyznaczonymi kontaktami – jest Pan w stałym kontakcie z przedszkolem, do którego uczęszcza córka, ich stanem zdrowia, uczestniczy Pan w wizytach lekarskich, bilansach, szczepieniach; postępami w rozwoju. Jest Pan w kontakcie z przedszkolem, do którego uczęszcza starsze dziecko. W swoim mieszkaniu stworzył Pan dzieciom odpowiednie warunki wychowania i rozwoju. Dzieci mają swój własny w pełni wyposażony pokój z łóżkami, gdzie nocują, odzieżą, zabawkami. W okresie, którego dotyczy wniosek posiadał/posiada do chwili obecnej oraz wykonywał i stale wykonuje Pan władzę rodzicielską wobec swoich małoletnich dzieci. Od narodzin uczestniczy Pan w ich wychowywaniu, podejmuje istotne decyzje dotyczące ich zdrowia i rozwoju. Zapewnia Pan wszystkie potrzeby bytowe, rozwojowe, edukacyjne, zdrowotne i emocjonalne. W okresie, którego dotyczy wniosek matka posiadała i wykonywała władzę rodzicielską względem Państwa małoletnich dzieci. Pomimo Pana dużego zaangażowania, a także wyroku sądowego, Pana była żona nie chce z Panem ustalać niektórych spraw. Jedną z nich jest kwestia rozliczenia ulgi na dzieci. W tym samym okresie żadne z Pana dzieci nie zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. W okresie, którego dotyczy wniosek Pana miejsce zamieszkania było częściowo takie samo jak dwójki małoletnich dzieci. Do końca czerwca 2022 r. – Pana miejsce zamieszkania było takie samo jak Pana dzieci. Od lipca 2022 r. – miejsce zamieszkania dzieci jest przy matce (jest to zgodna decyzja obojga).
Biorąc pod uwagę powyższe oraz powołane przepisy stwierdzam, że skoro w 2022 r. w okresie do 30 czerwca 2022 r. miejsce zamieszkania dzieci było takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców i nie porozumiał się Pan z byłą żoną, co do wysokości odliczenia ulgi prorodzinnej na dzieci, to przysługuje Panu prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zeznaniu podatkowym składanym za 2022 r. w wysokości 50% kwoty ulgi na małoletnie dzieci, ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy. Przy czym ulga prorodzinna przysługuje Panu na starsze dziecko za okres od stycznia 2022 r. do czerwca 2022 r., tj. za 6 miesięcy oraz młodsze dziecko, które urodziło się (…) maja 2022 r. za okres od maja 2022 r. do czerwca 2022 r., tj. za 2 miesiące.
Natomiast w odniesieniu do pozostałego okresu objętego złożonym wnioskiem, tj. od 1 lipca 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. – nie kwestionując Pana zaangażowania w proces wychowawczy małoletnich dzieci – należy stwierdzić, że pomimo wykonywania przez Pana władzy rodzicielskiej wobec małoletnich dzieci, to wobec braku porozumienia z żoną, co do sposobu korzystania z ulgi na dzieci przez każdego z małżonków oraz z uwagi na fakt, że od lipca 2022 r. – jak wynika z uzupełnienia wniosku – miejsce zamieszkania dzieci jest przy matce i tym samym stałym miejscem pobytu Pana dzieci nie był Pana adres zamieszkania, nie przysługuje Panu stosownie do treści art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f ww. ustawy w stosunku do małoletnich dzieci, w zeznaniu podatkowym składanym za 2022 r. za okres od lipca 2022 r. (6 miesięcy) oraz za 2023 r.
Do Pana sytuacji ma bowiem zastosowanie zdanie czwarte przepisu art. 27 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny.
Przy czym zauważyć należy, że w Pana przypadku nie ma zastosowania zapis, zgodnie z którym kwotę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – w stosunku do Pana dzieci nie została ustalona piecza naprzemienna.
Odnosząc się do możliwości dokonania korekty zeznań podatkowych za 2022 r. i 2023 r. należy wskazać, że zgodnie z art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) wynika, że:
Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.
Przy czym, stosownie do art. 3 pkt 5 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach – rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia, sprawozdania oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.
Natomiast w myśl art. 81 § 2 ww. ustawy:
Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.
Korekta deklaracji może dotyczyć każdej jej pozycji, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Skorygowanie deklaracji polega na ponownym poprawnym wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji.
Przepisy Ordynacji podatkowej nie określają szczególnych terminów, w których przysługuje powyższe uprawnienie. Należy więc powiązać tę możliwość z zobowiązaniem podatkowym, którego deklaracja (zeznanie) dotyczy. Prawo do korekty deklaracji (zeznania) istnieje tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie podatkowe, czyli 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (art. 70 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa).
Wobec powyższego, w świetle przepisów obowiązującego prawa należy stwierdzić, że skoro – jak już wyżej wskazano – ma Pan prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zeznaniu podatkowym składanym za 2022 r. w wysokości 50% kwoty ulgi za okres 6 miesięcy na starsze dziecko oraz za 2 miesiące na młodsze dziecko, to ma Pan możliwość złożenia korekty zeznania podatkowego za rok 2022 w celu skorzystania z ulgi prorodzinnej w wysokości 50% kwoty ulgi wyłącznie za okres 6 miesięcy na starsze dziecko oraz 2 miesięcy na młodsze dziecko, ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy.
Natomiast ze względu na to, że nie przysługuje Panu prawo do dokonania odliczeń w zeznaniu podatkowym za 2023 r. w ramach ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f ww. ustawy w stosunku do małoletnich dzieci, nie może Pan złożyć korekty deklaracji za 2023 r. i wykazać w niej odliczenia ulgi na dzieci.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
POTRZEBUJESZ POMOCY?