Interpretacja indywidualna z dnia 28 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.250.2024.3.MD

Możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej na dwoje małoletnich dzieci i jedno dziecko pełnoletnie w sytuacji braku porozumienie między rodzicami.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 14 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 12 czerwca 2024 r. (wpływ) i z 23 czerwca 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Chciałby Pan skorzystać z ulgi podatkowej na dzieci za rok 2023 i nie doszedł Pan do porozumienia z byłą małżonką co do podziału kwoty ulgi. Była żona nie zgadza się na podział ulgi 50/50 i ona chce sama odliczyć 100%. Macie trójkę dzieci (rok ur. 2004, 2008, 2011), uczących się. Rozlicza się Pan na zasadach ogólnych wg skali podatkowej.

Do rozwodu doszło w (...) 2017 r. Wyrokiem Sądu wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi synami stron pozostawiono obojgu rodzicom, ustalając, iż miejscem zamieszkania małoletnich jest: każdorazowe miejsce zamieszkania ich matki, przy jednoczesnym zapewnieniu pozwanemu nieograniczonych kontaktów z małoletnimi synami.

Wychowaniem małoletnich synów stron obciążono oboje rodziców, zobowiązując pozwanego – Pana do płacenia na rzecz małoletnich alimentów w kwocie po (...) zł miesięcznie na rzecz każdego z nich, płatnych do dnia 10-go każdego miesiąca do rąk matki.

Jako że rozwód był z byłą żona, a nie z dziećmi, zamieszkał Pan w (...) oddalonej od miejsca zamieszkania byłej żony w linii prostej o ok. (...) km, tylko dlatego by dzieci miały blisko pomiędzy rodzicami. W nowym domu, każde z dzieci ma swój własny, umeblowany pokój i wszystko co potrzebuje do życia, zabawy, nauki. Z byłą żona ustaliliście, że dzieci będą u Pana w każdą środę i czwartek po południu i wieczorem i w co drugi weekend, od piątku do niedzieli. Tych reguł się trzymacie, oczywiście z wyjątkami, gdy starsze dzieci mają swoje własne sprawy. Niezależnie od tego, wyjścia z dziećmi na ściankę wspinaczkową, basen, itp. odbywają się nawet gdy przypada dzień przebywania dzieci u byłej małżonki. Przebywając u Pana, dzieci mają zapewnione wszystkie posiłki, śniadania, obiady i kolacje. Relacja ojca z synami jest zupełnie inna niż matki z nimi. Mimo to wychowanie dzieci nie sprowadza się jedynie do płacenia alimentów i przebywania/zamieszkiwania z nimi. Regularnie spędza Pan czas ze swoimi dziećmi, zapewniając im wsparcie emocjonalne, naukowe oraz finansowe. Pomimo rozłąki, stara się Pan aktywnie uczestniczyć w ich życiu codziennym, biorąc udział w różnorodnych aktywnościach, w tym edukacyjnych, sportowych i rekreacyjnych. Stąd wiele rozmów z dziećmi na różne życiowe tematy, przygotowania się do sprawdzianów z przedmiotów ścisłych, głównie z matematyki, dyskusji.

Gdy dzieci potrzebują podwózki, niezależnie od tego z którym z rodziców są, zawsze mogą liczyć na Pana pomoc. Jeździcie raz w roku na narty za granicę, jeździcie wspólnie na wakacje (wraz ze znajomymi dzieci). Regularnie chodzicie na ściankę wspinaczkową, czasami na basen albo na saunę. Gdy trzeba, jeździ Pan z dziećmi do lekarzy, regularnie z najmłodszym do dentysty. O (...) itp. Pan nie wspomina. Ile się da i tyle ile dzieci chcą i potrzebują – tyle czasu im Pan poświęca. Najstarszego syna przygotowywał i motywował Pan do zdania prawa jazdy, a gdy potrzebował konsultacji (...) zorganizował Pan spotkanie z tzw. (...), którego rady syn zaakceptował. Ze średnim spędza Pan mnóstwo czasu ucząc go programowania i podejścia do problemów klientów. Razem uczyliście się (...). Takie umiejętności zaowocują przy wejściu w dorosłe życie zawodowe. Ze wszystkimi od czasu do czasu chodzi Pan do (...) bawiąc się wspólnie. Gdy dzieci nie ma u Pana, rozmawiacie przez telefon, (...), uczycie się przez (...).

Oprócz comiesięcznych alimentów przekazywanych ich matce w wysokości (...) zł, pomijając wydatki na zapewnienie codziennego bytu: płaci Pan połowę na ich indywidualną naukę angielskiego ((...) zł miesięcznie); wydaje Pan pieniądze na wyjścia tzw. sportowe: ścianka wspinaczkowa, basen, sauna (różnie od (...) zł miesięcznie); płaci Pan połowę do wszystkich droższych wycieczek szkolnych, obozów, wyjazdów ((...) zł rocznie); ubezpiecza Pan ich w (...); płaci Pan połowę na kartę (...) ((...) zł miesięcznie); urządza Pan każdemu urodziny dla znajomych; kupuje Pan potrzebny sprzęt i ubiór narciarski; opłacił Pan połowę kursu prawa jazdy najstarszego syna oraz kilkukrotne podejścia do egzaminu; opłacił Pan połowę zakupu auta dla najstarszego syna wraz z późniejszymi naprawami (całość ok.... zł); opłacał Pan również połowę jego ubezpieczenia ((...) zł rocznie); zapisał i opłacił Pan kurs sternika dla dwóch z nich (dot. > 15 roku życia, (...) zł); płaci Pan kieszonkowe i (...), gdy potrzebują.

Podsumowując: wykonuje Pan władzę rodzicielską i to bardzo aktywnie; ponosi Pan duże koszty utrzymania dzieci poza kosztami alimentów; jest Pan z dziećmi co najmniej każdą środę i czwartek popołudniami i wieczorami, i co drugi weekend od piątku do niedzieli.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W 2023 r. Pana dzieci, na podstawie orzeczenia sądu, nie zostały umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

W okresie, którego dotyczy wniosek, żadne z Pana dzieci nie wstąpiło w związek małżeński.

W 2023 r. Pana najstarsze dziecko nie otrzymywało, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej.

W 2023 r. Pana najstarsze dziecko uczyło się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie.

W związku z istnieniem pozytywnej prognozy, iż oboje rodzice będą współdziałać w sprawach dzieci, Sąd pozostawił obojgu rodzicom wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi synami stron A.A ur. (...) 2004 r., B.A ur. (...) 2008 r. oraz C.A ur. (...) 2011 r., ustalając, iż miejscem zamieszkania małoletnich jest każdorazowe miejsce zamieszkania ich matki, przy jednoczesnym zapewnieniu pozwanemu nieograniczonych kontaktów z małoletnimi synami. Nie orzeczono opieki naprzemiennej, argumentując, iż takie pojęcie w prawie polskim nie istnieje i nie jest zdefiniowane.

W 2023 r. wspólnie z drugim rodzicem — w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym — wykonywali Państwo władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi.

W 2023 r. miejsce zamieszkania małoletnich dzieci – w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny – było u ich matki.

W 2023 r. Pana najstarsze dziecko nie uzyskało żadnych dochodów.

W 2023 r., w stosunku do Pana dzieci nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

W 2023 r., w stosunku do Pana dzieci nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy za 2023 r. może Pan odliczyć 50% kwoty ulgi na każde z Pana dzieci?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, wychodząc z założenia, że aktywnie wychowuje Pan dzieci, że spędzają z Panem dużo czasu, i ponosi Pan bardzo duże koszty wychowania, nie ograniczając się tylko do zasądzonych alimentów oraz opierając się na definicji możliwości skorzystania z ulgi na dzieci, chciałby Pan za rok 2023 odliczyć 50% możliwych do odliczenia kosztów, tj. 50% z 1 112,04 zł na pierwsze, 50% z 1 112,04 zł na drugie dziecko i 50% z 2 000,04 zł na trzecie dziecko (wszystkie dzieci uczące się – podstawówka, liceum, studia).

Cytuje Pan fragmenty definicji ulgi: „Z ulgi skorzystasz wyłącznie od podatku zapłaconego na zasadach ogólnych wg skali podatkowej. Prawo do ulgi przysługuje Ci wówczas, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym w stosunku do małoletniego dziecka:

1.wykonywałeś władzę rodzicielską,

2.pełniłeś funkcję opiekuna prawnego i dziecko z Tobą zamieszkiwało,

3.sprawowałeś opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Jeśli spełniasz jeden z powyższych warunków – odliczeniu od podatku podlega kwota w wysokości: • po 92,67 zł na pierwsze i drugie dziecko (za cały rok 1 112,04 zł na każde dziecko), • 166,67 zł na trzecie dziecko (za cały rok 2 000,04 zł), • po 225,00 zł na czwarte i każde kolejne dziecko (za cały rok 2 700,00 zł na dziecko).”

Spełnia Pan warunek wykonywania władzy rodzicielskiej. Rozlicza się Pan na skali podatkowej.

„Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.”

W sentencji jest podane kilka warunków i wystarczy spełnić jeden, by móc odliczyć 50%, gdy rodzice nie potrafią się porozumieć.

Wnioskuje Pan z tego, że nawet przy sprzeciwie byłej żony, uwzględniając, że wychowuje Pan swoje dzieci w sposób opisany powyżej, może Pan odliczyć 50% kwoty tej ulgi na każde z Pana dzieci.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Na podstawie art. 93 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 95 § 1 cytowanego Kodeksu:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Art. 97 § 1 przytoczonego Kodeksu stanowi, że:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Według art. 107 omawianego Kodeksu:

§ 1 Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2 W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

§ 3 Na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.

Jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne realizowanie, czyli wykonywanie obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Co istotne, samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka, czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Na gruncie art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

W świetle art. 27f ust. 2a cytowanej ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Art. 27f ust. 2c wskazanej ustawy stanowi, że:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Z art. 27f ust. 3 omawianej ustawy wynika, że:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na mocy art. 27f ust. 4 ww. ustawy:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

W myśl art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Art. 26 § 1 i § 2 powołanego Kodeksu stanowi, że:

§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Zgodnie z art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Brzmienie art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że kwotę obliczoną zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rodzice mogą odliczyć od podatku:

a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

-zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

-gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Co istotne, ww. przepis wskazuje jedynie na podział przysługującej rodzicom ulgi prorodzinnej i nie pozbawia on samego prawa do odliczenia. Prawo do ulgi – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – przysługuje zatem na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską.

Z kolei, przepis art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie dotyczy rodziców wspólnie wykonujących władzę rodzicielską, tzn. nie mają oni obowiązku ani możliwości dzielenia ulgi na dni.

Na mocy art. 27f ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Art. 27f ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi:

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Wedle art. 6 ust. 4c przywołanej ustawy:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

–w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przysługuje zatem również podatnikom utrzymującym: dzieci pełnoletnie, które otrzymują zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną oraz pełnoletnie, które się uczą lub studiują do ukończenia 25. roku życia z uwzględnieniem limitu dochodu, który mogą osiągnąć. Warunkiem zastosowania przez podatnika ulgi na pełnoletnie dzieci jest utrzymywanie ich w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Przy czym, jeżeli oboje rodzice utrzymują pełnoletnie dziecko, tzn. wypełniają swoje obowiązki alimentacyjne, wówczas decyzję o sposobie podziału przysługującej kwoty ustawodawca pozostawił rodzicom, zaznaczając, że kwota ulgi na dziecko dotyczy łącznie ich obojga i mogą oni odliczyć ją w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy wypełniają swoje obowiązki alimentacyjne, ulga przysługuje każdemu z rodziców w częściach równych.

Obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jako:

Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo dostarczania tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć. Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków, itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury, itp.

Art. 133 § 1 powołanego Kodeksu stanowi natomiast, że:

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że skoro Sąd rozwiązując Pana związek małżeński przez rozwód pozostawił obojgu rodzicom wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi synami stron, ustalając, iż miejscem zamieszkania małoletnich jest każdorazowe miejsce zamieszkania ich matki, przy jednoczesnym zapewnieniu Panu nieograniczonych kontaktów z małoletnimi synami, które z byłą żoną ustaliliście w ten sposób, że dzieci będą u Pana w każdą środę i czwartek po południu i wieczorem i w co drugi weekend, od piątku do niedzieli, oraz nie doszedł Pan do porozumienia z byłą małżonką co do podziału kwoty ulgi – nie może Pan dokonać odliczenia za 2023 r. ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na dwoje małoletnich dzieci.

Do Pana sytuacji ma bowiem zastosowanie zdanie czwarte przepisu art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny.

Odnosząc się zaś do możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej na Pana pełnoletnie dziecko, stwierdzić należy, że skoro w 2023 r. uiszczał Pan alimenty na to dziecko, wykonując wobec niego obowiązek alimentacyjny, przy braku porozumienia między rodzicami, za 2023 r. przysługuje Panu na to dziecko prawo odliczenia 50% kwoty ulgi w wysokości określonej zgodnie z art. 27f ust. 2 pkt 3 lit. b.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.