Interpretacja indywidualna z dnia 25 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.74.2024.1.KK

W zakresie skutków podatkowych otrzymania od rodziców środków pieniężnych tytułem darowizny na zakup domu (darowizna bezpośrednio na konto sprzedawcy).

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 27 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od rodziców środków pieniężnych tytułem darowizny. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu fatycznego

(...) 2023 r. zawarł Pan umowę darowizny, na podstawie której Pana ojciec oraz matka podarowali Panu kwotę w wysokości (...) zł. Darowizna miała zostać przekazana Panu w celu zakupu domu z rynku wtórnego na współwłasność wraz z obdarującymi (rodzicami).

Warunkowa umowa zakupu nieruchomości została zawarta przez wnioskodawcę oraz jego rodziców u notariusza w dniu (...) 2023 r., a umowa przeniesienia udziałów we współwłasności nieruchomości została zawarta (...) 2023 r. Kwota we wskazanej wysokości została przelana bezpośrednio przez darczyńców na rachunek sprzedających, z pominięciem Pana konta bankowego jako obdarowanego.

W tytule przelewu darczyńcy wyraźnie wskazali, że przelana kwota ((...) zł) stanowi część przelewu za Pana udziały w nieruchomości, dokumentując to wpisem w akcie notarialnym jako współwłaściciela nieruchomości, a pozostała część ((...) zł) stanowi płatność za udziały darczyńców.

Taki mechanizm płatności spowodowany był błędną informacją od notariusza, że: można dokonać dwóch oddzielnych przelewów z jednego konta bankowego, tylko że w tytule przelewu należy zaznaczyć, że pierwszy przelew jest za udziały darczyńców, a drugi przelew jest za udziały obdarowanego. W związku z czym, darczyńcy w dniu (...) 2023 r. dokonali dwóch przelewów: za siebie ((...) zł) oraz za Pana ((...) zł).

Pytanie

Czy w zaistniałym stanie faktycznym zaistniał obowiązek zapłaty podatku od darowizny?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, w zaistniałym stanie faktycznym nie ma obowiązku zapłaty podatku od darowizny gdyż Pana rodzice jak i Pan zostaliście wprowadzeni w błąd przez notariusza przez co Pana rodzice dokonali przelewu na konto sprzedających. Gdyby notariusz nie wprowadził Państwa w błąd to dla darczyńców nie byłoby problemem dokonanie przelewu na konto bankowe obdarowanego jak i nie byłoby problemu dla obdarowanego aby dokonać przelewu na konto sprzedających.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.). 

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy:

Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

Stosownie do art. 4a ust. 4 cyt. ustawy:

Z zacytowanego powyżej art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym kryterium uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli przedmiotem darowizny są środki pieniężne, poza zgłoszeniem nabytych środków pieniężnych naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 (za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 4a ust. 4 ustawy) jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że (...) 2023 r. zawarł Pan umowę darowizny, na podstawie której Pana rodzice podarowali Panu kwotę w wysokości (...) zł. Darowizna miała zostać przekazana Panu w celu zakupu domu z rynku wtórnego na współwłasność wraz z obdarującymi (rodzicami). Warunkowa umowa zakupu nieruchomości została zawarta przez Pana oraz Pana rodziców u notariusza w dniu (...) 2023 r., a umowa przeniesienia udziałów we współwłasności nieruchomości została zawarta (...) 2023 r. Kwota we wskazanej wysokości została przelana bezpośrednio przez darczyńców na rachunek sprzedających, z pominięciem Pana konta bankowego. W tytule przelewu darczyńcy wyraźnie wskazali, że przelana kwota ((...) zł) stanowi część przelewu za Pana udziały w nieruchomości, dokumentując to wpisem w akcie notarialnym jako współwłaściciela nieruchomości, a pozostała część ((...) zł) stanowi płatność za udziały darczyńców.

Pana zdaniem, nie ma Pan obowiązku zapłaty podatku od ww. darowizny.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

W przypadku darowizny środków pieniężnych, dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia z podatku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, środki pieniężne muszą zostać przekazane w sposób ściśle w przepisie określony, a zatem na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Literalne brzmienie przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie pozwala natomiast skorzystać ze zwolnienia podatkowego w przypadku wpłaty na rzecz osoby trzeciej, gdyż nabycie nie jest udokumentowane tak, jak wskazuje przepis art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli więc przedmiot darowizny zostanie przekazany bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek wierzyciela osoby obdarowanej (w tym przypadku sprzedających), zwolnienie określone w art. 4a ustawy od spadków i darowizn nie będzie miało zastosowania.

Co prawda, zgodnie z utartą linią interpretacyjną i orzeczniczą, warunek określony we wskazanym przepisie uważa się za spełniony również wtedy, gdy wpłata dokonywana jest na rachunek bankowy osoby trzeciej, ale na subkonto wyodrębnione w ramach tego rachunku dla osoby obdarowanej. Takie subkonta wyodrębnione są w ramach rachunków prowadzonych dla deweloperów lub spółdzielni mieszkaniowych. W analizowanym przypadku taka sytuacja nie występuje.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie został spełniony jeden z warunków zastosowania zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy, bowiem środki pieniężne przekazane tytułem darowizny zostały wpłacone na konto osób sprzedających, a nie na rachunek bankowy obdarowanego (Pana rachunek bankowy).

W konsekwencji, otrzymana przez Pana darowizna podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Zgodnie z art. 17a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

A zatem, skoro otrzymana darowizna środków pieniężnych nie korzystała ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, powinien Pan złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 2068) i wykazać w nim nabycie środków pieniężnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…) Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).