Postanowienie SN z dnia 15 maja 2024 r., sygn. I CSK 689/23

15 maja 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Maciej Kowalski

na posiedzeniu niejawnym 15 maja 2024 r. w Warszawie
‎w sprawie z powództwa A. B.
‎przeciwko A. C.
‎o zapłatę,
‎na skutek skargi kasacyjnej A. C.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie
‎z 16 sierpnia 2022 r., I AGa 20/22,

1. odrzuca skargę kasacyjną w zakresie obejmującym
‎ rozstrzygnięcie o oddaleniu apelacji powoda (pkt II wyroku);

2. w pozostałym zakresie odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej
‎ do rozpoznania;

UZASADNIENIE

W wyroku z 16 sierpnia 2022 r. Sąd Apelacyjny w Lublinie orzekł m.in., że oddala apelację powoda A. B. w pozostałym zakresie (pkt II.). Orzeczenie to zaskarżył w całości pozwany A. C., a w skardze kasacyjnej wniósł o przyjęcie jej do rozpoznania na podstawie art. 398⁹ § 1 pkt 1 i 4 k.p.c.

Zdaniem skarżącego w sprawie występują następujące istotne zagadnienia prawne:

1) W jaki sposób, przy ocenie wystąpienia przesłanki rażącego wygórowania kary umownej z art. 484 § 2 k.c., uwzględniając zasady słuszności oraz wszystkie funkcje instytucji kary umownej, a także dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego, powinno być stosowane kryterium długotrwałości pozostawania w zwłoce przez dłużnika zobowiązanego do wykonania określonego w umowie zobowiązania?

2) Czy o wygórowaniu kary umownej świadczy (i) wyłącznie jej finalna wysokość (wynik obliczeń wynikających z postanowienia umownego określającego karę umowną), bezpośrednio zależna od stopnia naruszenia, czy (ii) także powinien być brany pod uwagę sposób jej określenia w umowie, na podstawie którego jest ona ustalana (obliczana) oraz ocena tego określenia na tle pozostałych postanowień umownych?

Zdaniem skarżącego oczywista zasadność skargi kasacyjnej wynika z faktu, że Sąd Apelacyjny, pomijając część zebranego w sprawie materiału dowodowego (i naruszając tym samym art. 382 k.p.c.), bezpodstawnie stwierdził wystąpienie jednej z przesłanek wskazanych w art. 484 § 2 k.c. (tj. jakoby zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane), a w konsekwencji dokonał nazbyt daleko idącego miarkowania kar umownych należnych pozwanemu za zwlokę w wykonaniu przedmiotu umowy przez powoda, podczas gdy częściowe wykonanie zobowiązania przez powoda, nie miało dla pozwanego żadnego znaczenia.