Postanowienie SN z dnia 14 maja 2024 r., sygn. II USK 74/24

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Piotr Prusinowski

w sprawie z odwołania J. S.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Elblągu
‎z udziałem A. K.
‎o podleganie ubezpieczeniom społecznym,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 14 maja 2024 r.,
‎skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
‎z dnia 28 września 2023 r., sygn. akt III AUa 2067/21,

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 28 września 2023 r. zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 22 września 2021 r., w ten sposób, że oddalił odwołanie J. S. (skarżący) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (organ rentowy) z dnia 7 grudnia 2020 r.

Organ w przedmiotowej decyzji stwierdził, że skarżący jako pracownik A. K. (płatnik) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 marca 2019 r. do dnia 29 lutego 2020 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że skarżący w okresie od 6 sierpnia 2001 r. do 30 czerwca 2015 r. pracował jako operator pompy mieszającej, a następnie jako dyrektor ds. organizacji i zatrudnienia w firmie deweloperskiej brata. Po rozwiązaniu firmy przez około trzy lata pozostawał osobą bezrobotną i w tym czasie poszukiwał pracy. Odwołujący już wcześnie poznał płatnika, ponieważ pracowali kiedyś razem. W lutym 2019 r. udał się do niego z zapytaniem o pracę. W dniu 25 lutego 2019 r. skarżący zawarł z płatnikiem umowę o pracę na okres próbny od 1 marca do 31 maja 2019 r., na stanowisku terenowego specjalisty ds. sprzedaży na pełen etat za wynagrodzeniem 2.250 zł. Jako miejsce pracy ustalono zakład pracy lub inne miejsce poza zakładem pracy wyznaczone przez pracodawcę do świadczenia pracy, a termin rozpoczęcia pracy ustalono na 1 marca 2019 r. W dniu 31 maja 2019 r. strony zawarły na tych samych warunkach umowę na czas nieokreślony od 1 czerwca 2019 r. Ustalono, że skarżący będzie pozyskiwał klientów chętnych do połowu ryb w stawie dzierżawionym przez płatnika. Płatnik zamierzał postawić domki na działce przylegającej do stawu, które byłyby wynajmowane wędkarzom. Po około dwóch tygodniach pracy okazało się jednak, że działania te nie przynoszą pożądanych efektów, więc skarżący zaczął wykonywać prace fizyczne na rzecz pracodawcy - remont starej stodoły, znajdującej się w bliskim sąsiedztwie pensjonatu i adaptacja na budynek mieszkalny. Początkowo były to prace rozbiórkowe, a następnie murowanie, szpachlowanie, mocowanie płyt OSB, regipsów, prace hydrauliczne. Odwołujący przy tej inwestycji pracował wraz z drugim pracownikiem, zatrudnionym na 1/2 etatu na stanowisku konserwatora. W pracach pomagali też pracownicy z Ukrainy. Praca nadzorowana była przez płatnika. Wykorzystywano narzędzia należące do płatnika składek. Odwołujący zajmował się też zamawianiem i odbiorem materiałów budowlanych. W związku z tym, że w poprzedniej pracy zajmował się budownictwem, miał znajomości w wielu hurtowniach i udzielano mu zniżek. Wcześniej pozyskiwaniem klientów zajmował się osobiście A.K. oraz jego syn K., który pozostawał w zatrudnieniu na 1/8 etatu do 31 maja 2019 r. Odwołujący się uzyskał orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku terenowego specjalisty ds. sprzedaży. Po faktycznej zmianie stanowiska pracy na pracownika budowalnego odwołujący nie został ponownie skierowany na badanie lekarskie i został przeszkolony w dziedzinie BHP. Wynagrodzenie za pracę było wypłacane „do ręki”. Sporządzane były listy obecności - osobno dla każdego pracownika i odwołujący się także podpisywał własną listę obecności. W początkowym okresie, to jest przez ok. pierwsze dwa tygodnie pracy ubezpieczony pracował od 8:00 do 16:00, gdyż korzystał z telefonu w biurze firmy, w domu płatnika. Płatnik składek lub jego syn otwierali biuro około 8:00 i dlatego skarżący mógł pracować dopiero od tej godziny Natomiast od momentu, gdy odwołujący zaczął wykonywać obowiązki pracownika budowlanego, do pracy przyjeżdżał na godzinę 7:00 i pracował do 15:00. Umowa o pracę została rozwiązana 29 lutego 2020 r. za wypowiedzeniem przez pracodawcę, a jako powód wypowiedzenia wskazano likwidację stanowiska pracy.