Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 7 maja 2024 r., sygn. II SA/Wr 686/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wojciech Śnieżyński (spr.), Sędziowie: Sędzia WSA Olga Białek, Sędzia WSA Adam Habuda, Protokolant: Referent Tomasz Gołębiowski po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 kwietnia 2024 r. sprawy ze skargi M. sp. z o.o. sp. jawna z/s we W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z dnia 7 sierpnia 2023 r. Nr SKO 4410.4.2023 w przedmiocie uznania stanowiska o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej stosowania przepisów w zakresie ustalenia masy wprowadzonych do obrotu baterii i akumulatorów za nieprawidłowe I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu na rzecz strony skarżącej kwotę 200 zł (słownie: dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi jest decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu z 07.08.2023 r. (nr SKO 4410.4.2023), którą utrzymano w mocy decyzję Marszałka Województwa Dolnośląskiego z 12.06.2023 r. (nr DOS-O- l.7034.3.1.2023.KO) o uznaniu stanowiska M. sp. z o.o. sp. jawna z siedzibą we W. - dalej: spółka lub wnioskodawca, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów ustawy z 24.04.2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1113 ze zm.) - dalej jako "u.b.a.". w zakresie ustalenia masy wprowadzonych do obrotu baterii i akumulatorów za nieprawidłowe w zakresie odliczania od masy wprowadzonych na terytorium kraju baterii i akumulatorów nabytych od podmiotu krajowego, a następnie wyeksportowanych lub wywiezionych z kraju w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy.

Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 5 ustawy z 06.08.2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r., poz. 162) - dalej: "u.p.p." został złożony przez spółkę w piśmie z 16.01.2023 r. Dotyczył on zakresu i sposobu stosowania ustawy o bateriach i akumulatorach w zakresie definicji masy wprowadzanych do obrotu baterii i akumulatorów i sposobu obliczania tejże masy. We wniosku wskazano, że dla zharmonizowania środków krajowych dotyczących baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów w celu zminimalizowania ujemnego wpływu baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów na środowisko, a tym samym przyczynienie się do ochrony, zachowania i poprawy jakości środowiska na grunt prawa polskiego zaimplementowana została Dyrektywa 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 06.09.2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylająca 91/157/EWG (dalej: Dyrektywa). Podstawowym celem Dyrektywy jest redukcja substancji niebezpiecznych w odpadach, a bez wątpienia najmniej kosztogennym i najbardziej efektywnym działaniem jest zgodne z prawem minimalizowanie sytuacji, w których konieczna stałaby się utylizacja odpadów. W związku z tym zadano następujące pytanie: czy w świetle ustawy o bateriach i akumulatorach "masa wprowadzonych na terytorium kraju baterii i akumulatorów" to masa baterii, które zostały przez spółkę wprowadzone na terytorium kraju w danych roku pomniejszona o masę baterii przez spółkę wyeksportowanych lub dla spółki będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy (dalej WDT), obejmująca nie tylko baterie które spółka wprowadziła na terytorium kraju w danym roku i je wyeksportowała lub dokonała WDT, ale również te, które spółka nabyła od podmiotu krajowego, będące na stanie spółki w roku danym i w dwóch latach poprzednich i wyeksportowała je w danym roku lub dokonana została z ich udziałem w danym roku WDT? W ocenie wnioskodawcy odpowiedź twierdząca na wyżej postawione zapytanie jest zasadna. Zadając takiej treści pytanie wnioskodawca wyjaśnił, że prowadzi działalność gospodarczą, która polega na sprzedaży hurtowej i detalicznej baterii i akumulatorów. Spółka jest podmiotem wprowadzającym baterie i akumulatory, dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia baterii i akumulatorów, oraz dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy baterii i akumulatorów, a także nabywa baterie od podmiotów krajowych i sprzedaje je podmiotom krajowym. W ocenie wnioskodawcy, wątpliwości interpretacyjne budzi art. 34 u.b.a., traktujący o "masie wprowadzonych do obrotu baterii i akumulatorów". Zgodnie z ust. 3 tego artykułu przy ustalaniu masy wprowadzanych do obrotu baterii i akumulatorów nie uwzględnia się masy tych baterii i akumulatorów (...), które zostały wyeksportowane lub były przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy (WDT) dokonanej przez wprowadzającego baterie lub akumulatory lub innego przedsiębiorcę." W związku z tym słusznym jest stanowisko, zgodnie z którym obliczoną na koniec danego roku masę wprowadzonych do obrotu baterii należy pomniejszyć o masę baterii, które zostały wyeksportowane lub były przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy i nie jest tu istotne jakie jest źródło pochodzenia baterii wyeksportowanych czy będących przedmiotem WDT, gdyż nie muszą być nimi dokładnie te baterie, które zostały wprowadzone do obrotu, ale mogą być nimi również baterie, które zostały nabyte na terytorium kraju, np. od podmiotu, który te baterie wprowadził po raz pierwszy na terytorium kraju i w przypadku których opłata produktowa została już ujęta. Ustawodawca wprowadzając w art. 34 ust. 4 u.b.a. "innego przedsiębiorcy" jasno dał wyraz temu, że masa baterii wyeksportowanych lub będących przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, odnosi się zarówno do sytuacji, gdzie podmiotem będzie wprowadzający baterie oraz ten sam wprowadzający baterie, ale już będący "innym przedsiębiorcą" występujący w roli tego, który baterie wyprowadza z terenu kraju, będąc podmiotem wtórnym (kolejnym w łańcuchu dostaw) do pierwszego wprowadzającego baterie do obrotu. W taki stanie rzeczy, jeżeli spółka w danym roku wprowadziła 100 ton baterii, które następnie wyeksportuje w tym samym roku oraz dodatkowo wyeksportuje 50 ton baterii, które nabyła w kraju w tym samym (I) lub poprzednim roku (II), to masa wprowadzonych do obrotu baterii w danym roku winna wynieść - 50 ton baterii (minus 50 ton). De facto spółka - występująca tu w podwójnej roli: wprowadzającego po raz pierwszy oraz innego przedsiębiorcy (np. sprzedawcy hurtowego lub detalicznego), który zakupił baterie już wprowadzone - nie pozostawia na terytorium kraju odpadów w rozumieniu u.b.a., a od wspomnianych wyżej 50 ton baterii opłata produktowa została uwzględniona przez podmiot, który pierwszy wprowadził te baterie na terytorium kraju (II) i - co najważniejsze - opłata produktowa została przeniesiona w cenie baterii na spółkę. Nie ma też żadnych przeciwwskazań, by opłatę, jaką poniósł podmiot wprowadzający dla baterii, których nie udało się jemu wyprowadzić z terytorium kraju, mógł odliczyć podmiot, który zakupiwszy te baterie, następnie je wyeksportował lub dokonał WDT. Stanowisko ustawodawcy w podobnych przypadkach jest wyraźne. Spółka, per analogiam, powołała się w tym zakresie na przepis art. 107 ust. 1 ustawy z 06.12.2008 r. o podatku akcyzowym, w którym ustawodawca dał możliwość zawnioskowania podmiotowi o zwrot opłaty od towaru w przypadku, gdy podmiot ten dokonał WDT albo jego eksportu. W niniejszej kwestii podnieść należy również, że kwestie rozliczeń pomiędzy podmiotami krajowymi - tego, który pierwszy wprowadził baterie na terytorium kraju (podmiot A) i tego, który baterie te zakupi i następnie wyeksportuje lub dokona wewnątrzwspólnotowej dostawy (podmiot B - w tym wypadku spółka), nie będą w zasadzie nigdy możliwe do wyegzekwowania. Po pierwsze, nie ma żadnego biznesowego uzasadnienia, by podmiot A mógł żądać od podmiotu B wydania informacji na temat tego czy, gdzie i komu sprzedał baterie z uwagi na tajemnicę handlową, po wtóre - nie ma, poza kwestiami związanymi z zastrzeżeniem własności, prawnej podstawy do udzielania tych informacji przez podmiot B na żądanie podmiotu A. Podmiot A ponosi ryzyko związane z własnymi decyzjami biznesowymi i dokonuje wyborów według dostępności znanych jemu ścieżek transakcyjnych i odbiorców. Niemniej sprawy związane z zależnościami między podmiotem A i B pozostają wtórne do kwestii związanych z rozliczeniami pomiędzy organem administracji a przedsiębiorcami. W omawianym przypadku kwestie dotyczące uiszczenia daniny publicznej zostają po stronie podmiotu A, który to, wybierając na stronę transakcji odbiorcę krajowego, liczy się z koniecznością nieuwzględnienia sprzedanych temu podmiotowi krajowemu baterii w masie baterii wyeksportowanych lub będących przedmiotem WDT.