Interpretacja indywidualna z dnia 27 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.281.2024.2.JN

Preferencyjne opodatkowanie osoby samotnie wychowującej dziecko.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 30 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 4 czerwca 2024 r. (wpływ 4 czerwca 2024 r.) oraz z 5 czerwca 2024 r. (wpływ 5 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

W roku 2023 złożył Pan wniosek do Sądu Rejonowego w celu zniesienia opieki naprzemiennej wobec Pana córki, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego i ustanowienie miejsca stałego pobytu przy ojcu. Postanowieniem Sądu Rejonowego w sprawie ustalenia miejsca pobytu Pana córki, (…) marca 2023 r. ustanowione zostało miejsce zamieszkania przy Panu jako ojcu dziecka. Sprawę w Sądzie Rejonowym zakończyło postanowienie Sądu z (…) lutego 2024 r. ustanawiające miejsce zamieszkania małoletniej przy Panu jako ojcu.

W związku z toczącym się postępowaniem w sprawie j.w. nastąpiło prawdopodobieństwo zaistnienia zdarzeń:

1.Zdarzenia przeszłego – nabycie przez Pana statusu rodzica samotnie wychowującego dziecko, który może skorzystać z ulgi na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w roku 2023;

2.Zdarzenia przyszłego – nabycie przez Pana statusu rodzica samotnie wychowującego dziecko, który może skorzystać z ulgi na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od roku 2024.

W uzupełnieniu wniosku z 4 czerwca 2024 r. udzielił Pan następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1.Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek, realizował Pan i realizuje obowiązek podatkowy wyłącznie w Polsce.

2.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, uzyskiwał/uzyskuje Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek, uzyskiwał Pan i uzyskuje dochody opodatkowane w skali podatkowej z umowy o pracę i umów zlecenia.

3.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek prowadził/prowadzi Pan działalność gospodarczą? Jeśli tak, należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek, nie prowadził Pan i nie prowadzi działalności gospodarczej.

4.Czy w stosunku do Pana lub Pana dziecka, w okresie którego dotyczy wniosek, miały/mają/będą miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: W stosunku do Pana dziecka w okresie, którego dotyczy wniosek, nie mają zastosowania: przepisy z art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pana dziecko nie prowadzi działalności gospodarczej, nie uzyskuje dochodów z tytułu wynajmu nieruchomości, nie posiada własnych dochodów i pozostaje jako osoba niepełnoletnia wyłącznie na Pana utrzymaniu, którego źródłem jest praca na umowę o pracę i umowę zlecenie oraz alimenty otrzymywane przez Pana od mamy dziecka i świadczenie wychowawcze 500+, a następnie 800+.

5.Jaki był/jest/będzie, w okresie, którego dotyczy wniosek, Pana stan cywilny, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. był/jest/będzie Pan wdowcem, rozwodnikiem, albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności?

Odpowiedź: W okresie dotyczącym wniosku był Pan i jest rozwodnikiem, nie był Pan i nie jest pozbawiony praw rodzicielskich i nie odbywał Pan oraz nie odbywa kary pozbawienia wolności.

6.Kiedy urodziła się Pana córka? Proszę podać datę urodzenia.

Odpowiedź: Pana córka, urodziła się (…) listopada 2013 r.

7.Czy Pana córka w okresie, którego dotyczy wniosek, uczyła się/uczy/będzie uczyła się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświaty lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie?

Odpowiedź: Pana córka w okresie, którego dotyczy wniosek, uczyła się i uczy się nadal w Szkole Podstawowej.

8.Wobec wskazania:

Należy wskazać, czy opieka naprzemienna wobec małoletniej córki została zniesiona? Jeżeli tak, należy wskazać kiedy dokładnie została zniesiona opieka naprzemienna wobec małoletniej córki?

Odpowiedź: Dnia (…) marca 2023 r. formalnie została zniesiona opieka naprzemienna rodziców nad małoletnią postanowieniem Sądu Rejonowego, poprzez ustalenie zabezpieczenia na czas trwania postępowania i ustanowienie miejsca zamieszkania dziecka przy ojcu Sąd nie ustalił wzajemnych kontaktów rodziców z dzieckiem.(…). W styczniu 2023 r. na podstawie (…) złożył Pan wniosek do Sądu Rejonowego w celu uporządkowania sytuacji bytowej córki oraz ustalenia miejsca stałego zamieszkania przy ojcu.

9.Jeżeli w okresie, którego dotyczy wniosek (tj. w 2023 r. oraz w 2024 r.) nie została zniesiona opieka naprzemienna nad Pana małoletnią córką, to czy faktycznie była ona sprawowana przez obojga rodziców?

Odpowiedź: Po wydaniu postanowienia Sądu Rejonowego, dnia (…) marca 2023 r. poprzez ustalenie zabezpieczenia na czas trwania postępowania i ustanowienie miejsca zamieszkania dziecka przy ojcu, faktyczna opieka nad dzieckiem była sprawowana przez ojca dziecka. Realizowana była ona i jest nadal – po zakończeniu sprawy w Sądzie Rodzinnym, który w postanowieniu kończącym sprawę w lutym 2024 r. podtrzymał wcześniejsze stanowisko i ustanowił miejsce stałego zamieszkania dziecka przy ojcu. Opiekę realizował Pan i realizuje poprzez faktyczne zabezpieczanie potrzeb materialnych dziecka – zamieszkiwanie, wyżywienie (w tym obiady szkolne), ubranie, opieka lekarska i leki, wsparcie w realizacji obowiązku szkolnego, realizowanie potrzeby wypoczynku (w tym imprezy i wycieczki szkolne) oraz korzystanie z oferty instytucji kultury, sportu i rekreacji (np. basen), wspólny wypoczynek, kształtowanie postaw i zachowań w procesie wychowawczym, wsparcie psychologiczne, samokształcenie podczas warsztatów psychologiczno-pedagogicznych dla rodziców, zapewnienie i umożliwienie kontaktów z mamą i rodziną. Dziecko stale zamieszkiwało i zamieszkuje u ojca.

10.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 421) obydwojgu rodzicom? Jeśli nie, to któremu z rodziców i dlaczego?

Odpowiedź: Za okres od marca 2023 r. do chwili obecnej, tj. w roku 2024 r. na podstawie złożonych oświadczeń przez Pana i postanowień Sądu Rejonowego – w sprawie miejsca zamieszkania dziecka, świadczenie ZUS – 500+, a następnie 800+ wypłacane jest w pełnej wysokości ojcu dziecka.

11.Wobec wskazania w opisie sprawy:

Proszę wyjaśnić, z kim i gdzie zamieszkiwała Pana córka przed dniem (…) marca 2023 r., tj. przed Postanowieniem Sądu Rejonowego udzielającym zabezpieczenia Panu jako ojcu małoletniej na czas trwania sprawy miejsca zamieszkania przy ojcu?

Odpowiedź: Przed formalnym ustanowieniem przez Sąd Rejonowy dnia (…) marca 2023 r. miejsca zamieszkania dziecka przy ojcu małoletnia zamieszkiwała naprzemiennie tydzień u mamy i tydzień u ojca – wyrok Sądu Okręgowego  z dnia (…) sierpnia 2021 r. – udzielającego rozwodu rodzicom dziecka. Sąd Okręgowy nie ustanowił wtedy alimentacji wskazując na konieczność ponoszenia wydatków przez rodziców adekwatnie do potrzeb dziecka w okresie jego przebywania u każdego z rodziców. Świadczenie ZUS do marca 2023 r. 500+ oboje rodzice dziecka otrzymywali w wysokości 50% świadczenia. Zgodnie z wyjaśnieniem przedstawionym w (…) dziecko przeprowadziło się do ojca w styczniu 2023 r.

12.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie i samotnie wychowywał Pan dziecko, o którym mowa we wniosku, bez udziału drugiego rodzica – matki dziecka – wykonywał Pan władzę rodzicielską: stale troszczył się Pan o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby? Jeśli tak, to proszę wskazać przesłanki, które świadczą o tym, że Pan samotnie wychowywał dziecko, o którym mowa we wniosku w okresie objętym wnioskiem?

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie wychowywał Pan i wychowuje dziecko – troszczył i troszczy się Pan o byt materialny i rozwój emocjonalny córki w sposób stały. Opieka była realizowana i jest nadal poprzez zabezpieczanie potrzeb materialnych dziecka – zamieszkiwanie, wyżywienie (w tym obiady szkolne), opieka lekarska i leki, ubranie, wsparcie w realizacji obowiązku szkolnego, realizowanie potrzeby wypoczynku (w tym imprezy i wycieczki szkolne) oraz korzystania z oferty instytucji kultury, sportu i rekreacji (np. basen), wspólny wypoczynek, kształtowanie postaw i zachowań w procesie wychowawczym, wsparcie psychologiczne, samokształcenie podczas warsztatów psychologiczno-pedagogicznych dla rodziców, zapewnienie i umożliwienie kontaktów z mamą i rodziną. Córka traktuje Pana jako rodzica pierwszoplanowego. (…). Nie ma Pan partnerki, ani rodziny, która lub którzy wspierałaby/wspieraliby Pana finansowo, nie posiada Pan innych dochodów poza uzyskiwanymi z umowy o pracę i umowy zlecenie. Wynajmuje Pan mieszkanie, w którym zamieszkują dwie osoby, tj. Pan – ojciec wraz z córką pod wskazanym do korespondencji adresem w (…).

13.Czy w pozostałym okresie, w którym dziecko nie przebywało/nie przebywa z Panem, matka dziecka zajmuje się jego wychowaniem i wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, tj. dba o prawidłowy rozwój dziecka kształtując jego właściwe zachowania, rozwija jego zainteresowania, ponosi wydatki związane z wypoczynkiem, ponosi koszty jego utrzymania, zabezpiecza potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne – poza płaconymi alimentami, troszczy się o jego rozwój fizyczny i duchowy, pomaga w edukacji szkolnej, wykazuje zainteresowanie jego wychowaniem, troszczy się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, bierze czynny udział w sprawach dotyczących dziecka związanych z jego kształceniem, dodatkowymi zajęciami, leczeniem itp.?

Odpowiedź: Mama dziecka jest zobowiązana do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie). Dziecko nie zawsze korzysta z tych możliwości.

14.Czy Pana córka w okresie, którego dotyczy wniosek uzyskuje/będzie uzyskiwać:

-dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody ze zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych) lub

-przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych) lub art. 21 ust. 1 pkt 152 (ulga na powrót),

w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), z wyjątkiem renty rodzinnej?

Odpowiedź: Pana dziecko nie posiada własnych dochodów. Pana córka w okresie, którego dotyczy wniosek, nie uzyskiwała i nie będzie uzyskiwać dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 lub art. 21 ust. 1 pkt 152, w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194) z wyjątkiem renty rodzinnej – której również nie otrzymywała i nie otrzymuje.

15.Czy jest Pan ojcem lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienione w treści wniosku) i względem nich wykonywał/wykonuje/będzie wykonywał w latach, których dotyczy wniosek władzę rodzicielską? Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia.

Odpowiedź: Jest Pan ojcem dziecka ur. (…) listopada 2013 r. i nie posiada Pan innych dzieci w stosunku do których wykonuje obowiązek opiekuńczy, czy rodzicielski.

16.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 15, należy wskazać czy wychowuje je Pan wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym (partnerem)?

Odpowiedź: Ponieważ nie posiada Pan innych dzieci, to nie wykonuje innych obowiązków opiekuńczych lub rodzicielskich względem innych dzieci niż Pana córka.

Natomiast w uzupełnieniu wniosku z 5 czerwca 2024 r. doprecyzował Pan odpowiedź na pytanie nr 4 z wezwania z 29 maja 2024 r. o treści: „Czy w stosunku do Pana lub Pana dziecka, w okresie którego dotyczy wniosek, miały/mają/będą miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?”

wskazał Pan: W stosunku do Pana w okresie, którego dotyczy wniosek nie mają zastosowania: przepisy z art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Nie prowadzi Pan działalności gospodarczej, nie uzyskuje dochodów z tytułu wynajmu nieruchomości, źródłem Pana utrzymania jest praca na umowę o pracę i umowy zlecenie.

Pytania

1.Czy w związku z Postanowieniem Sądu Rejonowego z (…) marca 2023 r. w sprawie ustalenia miejsca pobytu Pana córki, udzielającym zabezpieczenia Panu jako ojcu małoletniej na czas trwania sprawy miejsca zamieszkania przy ojcu, nabył Pan prawo do stosowania ulgi w podatku PIT za rok 2023, z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako rodzicowi samotnie wychowującemu dziecko, a jeśli tak to od jakiego miesiąca roku 2023 należy liczyć okres zastosowania tej ulgi?

2.Czy przysługuje Panu ulga z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako rodzicowi samotnie wychowującemu dziecko od (…) stycznia 2024 r. za rok 2024 w związku z Postanowieniami Sądu Rejonowego wydanymi w latach 2023 i 2024?

Odpowiedź na powyższe pytania umożliwi Panu skorzystanie z ulgi dla rodzica samotnie wychowującego dziecko w 2023 r. i 2024 r.

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu z 4 czerwca 2024 r.)

W ocenie Wnioskodawcy, jako rodzic nabył Pan prawo do skorzystania z ulgi rodzinnej z art. 27f wg Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i kwalifikację rodzica samotnie wychowującego dziecko wg art. 6 ust. 4c tejże ustawy:

1)w roku 2023 w okresie: od 1 kwietnia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.;

2)w roku 2024 w okresie: od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r.

Uzasadnieniem powyższych stanów: przeszłego i przyszłego są postanowienia Sądu Rejonowego właściwego dla Pana miejsca zamieszkania w sprawie ustanowienia miejsca zamieszkania Pana córki przy ojcu – wydane w toku postępowania o ustanowienie miejsca stałego zamieszkania dziecka w latach 2023 i 2024.

Pogląd swój opiera Pan na interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 stycznia 2020 r. (0113-KDIPT2-2.4011.648.2019.2.SR, LEX nr 526141), który odniósł się do pojęcia samotnego sprawowania opieki poprzez rodzica, wskazując – cytuje Pan: „W przypadku gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic, który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na mocy art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) dalej zwanej ustawą:

Zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy:

Według art. 6 ust. 4e ustawy:

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy:

Wyjaśnić należy, że art. 6 od ust. 4c do ust. 4f ustawy został dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265), obowiązują od 1 lipca 2022 r. i mają zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Przepis art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 421) stanowi, że kwota świadczenia:

Na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy:

Podkreślić należy, że – zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa – wszelkie preferencje podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

Brzmienie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że ustawodawca prawo do rozliczenia dochodów na preferencyjnych zasadach określonych w ust. 4d ww. przepisu przyznał jednemu z rodziców (opiekunów prawnych), który faktycznie samotnie wychowuje dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest zatem samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym, gdyż nie przysługuje ona wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione, a wyłącznie tym, które samotnie wychowują dzieci. Równie istotne jest więc samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. W sytuacji, gdy dziecko pozostaje pod stałą, codzienną opieką jednego rodzica, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmuje się dzieckiem doraźnie (np. według uzgodnienia stron), status samotnego rodzica ma ten, który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Rodzic, który jest stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Niezbędną przesłanką, jak już wcześniej zaznaczono, jest aby osoba, która chce skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów w trakcie roku podatkowego – faktycznie samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców wychowywała dzieci.

Z uwagi na to, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się do jego definicji słownikowych.

„Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny.

Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do „jego utrzymania” czy też czasowego (doraźnego) przebywania z nim, lecz obejmuje ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej i psychicznej oraz zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że był Pan i jest rozwodnikiem. Jest Pan ojcem córki urodzonej(…) listopada 2013 r. Na podstawie wyroku Sądu z dnia (…) sierpnia 2021 r. – udzielającego rozwodu rodzicom dziecka – córka zamieszkiwała naprzemiennie tydzień u mamy i tydzień u ojca. Sąd Okręgowy nie ustanowił wtedy alimentacji wskazując na konieczność ponoszenia wydatków przez rodziców adekwatnie do potrzeb dziecka w okresie jego przebywania u każdego z rodziców. Świadczenie ZUS 500+ do marca 2023 r. oboje rodzice dziecka otrzymywali w wysokości 50% świadczenia. Od stycznia 2023 r. córka zamieszkiwała u Pana (…). W styczniu 2023 r. na podstawie (…) złożył Pan wniosek do Sądu w celu uporządkowania sytuacji bytowej córki oraz ustalenia miejsca stałego zamieszkania przy ojcu. Dnia (…) marca 2023 r. formalnie została zniesiona opieka naprzemienna rodziców nad małoletnią córką postanowieniem Sądu, poprzez ustalenie zabezpieczenia na czas trwania postępowania i ustanowienie miejsca zamieszkania dziecka przy ojcu. Sąd nie ustalił wzajemnych kontaktów rodziców z dzieckiem. Sprawę w Sądzie zakończyło postanowienie Sądu z (…) lutego 2024 r., w którym Sąd podtrzymał wcześniejsze stanowisko i ustanowił miejsce stałego zamieszkania dziecka przy ojcu. Pana córka, w okresie którego dotyczy wniosek, uczyła się i uczy się nadal w Szkole Podstawowej. Opiekę realizował Pan i realizuje poprzez faktyczne zabezpieczanie potrzeb materialnych dziecka – zamieszkiwanie, wyżywienie (w tym obiady szkolne), ubranie, opieka lekarska i leki, wsparcie w realizacji obowiązku szkolnego, realizowanie potrzeby wypoczynku (w tym imprezy i wycieczki szkolne) oraz korzystanie z oferty instytucji kultury, sportu i rekreacji (np. basen), wspólny wypoczynek, kształtowanie postaw i zachowań w procesie wychowawczym, wsparcie psychologiczne, samokształcenie podczas warsztatów psychologiczno-pedagogicznych dla rodziców, zapewnienie i umożliwienie kontaktów z mamą i rodziną. W okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie wychowywał Pan i wychowuje dziecko – troszczył i troszczy się Pan o byt materialny i rozwój emocjonalny córki w sposób stały. Córka traktuje Pana jako rodzica pierwszoplanowego. (…). Nie ma Pan partnerki, ani rodziny, która lub którzy wspierałaby/wspieraliby Pana finansowo, nie posiada Pan innych dochodów poza uzyskiwanymi z umowy o pracę i umowy zlecenie. Wynajmuje Pan mieszkanie, w którym zamieszkują dwie osoby, tj. Pan wraz z córką. Mama dziecka jest zobowiązana do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie). Dziecko nie zawsze korzysta z tych możliwości. Za okres od marca 2023 r. do chwili obecnej, tj. w roku 2024 r. na podstawie złożonych oświadczeń przez Pana i postanowień Sądu świadczenie ZUS – 500+, a następnie 800+ wypłacane jest w pełnej wysokości Panu – ojcu dziecka.

Jak już wyżej wskazano przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok. Jednak, bez względu na okres jaki w ciągu roku podatnik jest osobą samotnie wychowującą dzieci prawo do rozliczania dochodów na preferencyjnych zasadach jako osoba samotnie wychowująca dzieci przysługuje, przy spełnieniu warunków określonych w art. 6 ust. 4c-4f, w rocznym rozliczeniu podatkowym (za cały rok podatkowy). Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzam, że prawo do rozliczania dochodów na preferencyjnych zasadach jako osoba samotnie wychowująca dzieci przysługuje Panu nie – jak Pan wskazał – od 1 kwietnia 2023 r., tylko za cały rok 2023, a także za rok 2024.

Zatem, skoro Pan jako rozwodnik, faktycznie samotnie wychowuje małoletnią córkę, bez udziału jej matki, to ma Pan prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za 2023 r. i 2024 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

-zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytań). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy oraz Pana stanowiska, które nie zostały objęte pytaniami, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

W odniesieniu do powołanej przez Pana interpretacji informuję, że zapadła ona w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla organu wydającego tą interpretację.

Ponadto wskazuję, że nie jestem uprawniony do analizowania i oceny dokumentów załączonych do wniosku o interpretację lub jego uzupełnienia. Wszystkie istotne dla sprawy informacje powinny znaleźć się w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).