Interpretacja indywidualna z dnia 21 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.379.2023.1.MM

Zastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia dla potrzeb rozliczania transakcji dotyczących energii elektrycznej i gazu dokonywanych w cenach ujemnych.

Interpretacja indywidualna - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lipca 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia dla potrzeb rozliczania transakcji dotyczących energii elektrycznej i gazu dokonywanych w cenach ujemnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) oferuje usługi maklerskie na podstawie zezwolenia wydanego w postaci decyzji Komisji Nadzoru Finansowego nr (…) z (…) listopada 2012 roku zgodnie przepisami ustawy z dnia 26 października 2000 roku o giełdach towarowych oraz obowiązującymi rozporządzeniami do przedmiotowej ustawy.

Działalność Wnioskodawcy, w sposób pośredni, jest również uzależniona od uwarunkowań formalno-prawnych wynikającymi z innych dokumentów, w tym w szczególności regulaminów B. S.A. (dalej: „B.”), C. S.A. (dalej: „C.”) oraz Rejestru Świadectw Pochodzenia.

Wnioskodawca świadczy usługi maklerskie w zakresie nabywania i sprzedaży w swoim imieniu, ale na rachunek klientów towarów giełdowych na Rynku Dnia Następnego, Rynków Terminowych Produktów Energetycznych i Gazowych oraz Rynku Praw Majątkowych prowadzonych przez B. na podstawie umów o świadczenie usług maklerskich.

Dodatkowo, oprócz świadczenia usług maklerskich, o których mowa powyżej, Wnioskodawca na podstawie art. 38e i 38f ustawy o giełdach towarowych uczestniczy w transakcjach rynku OTC (over the counter) nabywając i zbywając towary giełdowe i produkty energetyczne na rachunek własny w ramach transakcji bilateralnych.

Od pewnego czasu Wnioskodawca analizuje fenomen występowania na rynku B. ujemnych cen przedmiotu transakcji, tak energii elektrycznej, jak również wyrobów gazowych. Sytuacja taka ma miejsce, gdy na rynku giełdowym dotyczącym konkretnego towaru - np. energii lub gazu - występuje przewaga podaży nad popytem. Jednocześnie, kiedy oferty cenowe są ograniczone do wartości dodatnich, naturalną dolną granicą cen jest zero.

Na runku giełdowym, tak krajowym, organizowanym przez B., jak i zagranicznym obecnie dolna granica cen jest zdefiniowana jako liczba ujemna, tak w stosunku do energii elektrycznej, dla której transakcje po cenach ujemnych miały już w Polsce miejsce, jak i w stosunku do wyrobów gazowych, dla których potencjalnie bierze się obecnie pod uwagę wystąpienie opisywanego fenomenu. W 2023 roku ujemne ceny energii elektrycznej miały już miejsce kilkukrotnie, podobnie jak w latach ubiegłych.

Dodatkowo, obecnie dla potrzeb wyrobów gazowych oraz energii elektrycznej bierze się pod uwagę również wystąpienie ceny zerowej, czyli transakcji, której wartość nie będzie określona tak poprzez wartość dodatnią, jak i ujemną.

Niniejszy wniosek nie odnosi się do potencjalnego fenomenu odnoszącego się do zerowych cen towarów giełdowych.

Do 1 kwietnia 2023 roku, tj. do dnia wejścia w życie mechanizmu odwrotnego obciążenia w zakresie obrotu gazem i energią elektryczną na giełdzie towarowej, rynku regulowanym i OTF, dostawa tych towarów opodatkowana była na zasadach ogólnych, zaś - w zakresie ujemnych cen energii, Wnioskodawca działał w oparciu o utrwalone orzecznictwo i stanowiska organów interpretacyjnych podejście.

Wnioskodawca dla potrzeb rozliczania fenomenu ujemnej ceny energii elektrycznej i gazu, transakcje towarowe - wyłącznie dla potrzeb podatku VAT - traktuje jako usługę polegającą na odbiorze energii i gazu, a wynagrodzeniem za tę usługę jest wartość energii lub gazu.

Scenariusz powyższy można przedstawić na przykładzie:

• faktycznie sprzedawca energii elektrycznej dokonuje transakcji sprzedaży po cenie minus 100j. plus VAT,
• dla potrzeb rozliczenia VAT nabywca energii dokonuje transakcji nabycia tejże energii elektrycznej po cenie dodatniej 100j. plus VAT.

W efekcie tej transakcji dochodzi do faktycznego zmiany właściciela energii. Przy czym w scenariuszu typowym (tj. przy występowaniu dodatnich cen gazu i energii elektrycznej) sprzedawca powinien wystawić fakturę nabywcy energii elektrycznej na kwotę 100j. powiększone o podatek VAT, przy czym w scenariuszu dotyczącym ujemnych cen energii elektrycznej transakcja, zostanie rozliczona w taki sposób, że nabywca energii wystawi fakturę dostawy energii na kwotę 100 j. plus VAT, przy czym transakcja finansowo zostanie rozliczona poprzez transfer energii. Stąd też dojdzie, pomimo zmiany kwalifikacji transakcji dla potrzeb rozliczenia podatku VAT, do dostawy towaru.

W związku z występowaniem zagadnienia ujemnych cen energii, po stronie Wnioskodawcy pojawiły się wątpliwości dotyczące stosowania obowiązujących od dnia 1 kwietnia 2023 roku przepisów dotyczących odwrotnego obciążenia w zakresie transakcji energią elektryczną i gazem na rynku regulowanym.

Na mocy art. 145e ust. 1 i następnych ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa o VAT”), w okresie od 1 kwietnia 2023 roku do 28 lutego 2025 roku, w przypadku transakcji na rynku regulowanym dotyczących energii i gazu oraz praw do emisji gazów cieplarnianych, podatnikiem jest nabywca.

Ustawa o VAT stanowi, że nabywcy gazu, energii lub usługobiorcy uprawnień do emisji gazów cieplarnianych będą zobowiązani do rozliczenia VAT należnego z tytułu ich nabycia, jeżeli łącznie będą spełnione następujące warunki:

1)w przypadku dostawy tego gazu lub tej energii - nabywcą jest podatnik VAT zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT, którego główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne, tj. nabywcą jest tzw. podatnik-pośrednik;

2)dostawa tych towarów jest dokonywana w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na:

a.giełdzie towarowej

b.rynku regulowanym lub (…);

3)dostawcą lub usługodawcą jest podatnik VAT zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

Przy czym na gruncie art. 145e ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT za podatnika-pośrednika uznaje się w szczególności podatnika podatku VAT będącego towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 października 2000 roku o giełdach towarowych.

Oznacza to, że Wnioskodawca - jako towarowy dom maklerski - z mocy prawa posiada status podatnika-pośrednika.

Posiadanie przez Wnioskodawcę statusu podatnika-pośrednika jest elementem stanu faktycznego niniejszego wniosku i nie jest przedmiotem niniejszego wniosku.

W ramach prowadzonej przez siebie działalności, Wnioskodawca dokonuje transakcji związanych z obrotem gazem i energią elektryczną z innymi podmiotami, które zgodnie z art. 145e ust. 2 ustawy o VAT stanowią nabywcę lub usługobiorcę, o których mowa w art. 145e ust. 1 tejże ustawy o VAT (podatnikami-pośrednikami), tj. podatnika VAT:

1)będącego spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

2)będącego towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

3)będącego spółką prowadzącą giełdową izbę rozrachunkową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

4)będącego spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

5)posiadającego koncesję wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, umożliwiającą obrót ww. towarami lub posiadającego rachunek w rejestrze Unii prowadzonym w związku z systemem handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Wnioskodawca podkreśla, że w przypadku transakcji, których przedmiotem jest energia i gaz, które dokonywane są w cenach dodatnich, nie ma po stronie Wnioskodawcy wątpliwości, że transakcje takie dla potrzeb podatku VAT, począwszy od dnia 1 kwietnia 2023 roku rozliczać należy z zastosowaniem mechanizmu odwrotnego obciążenia. Kwestia ta nie jest przedmiotem niniejszego Wniosku.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą zasad stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w stosunku do transakcji dotyczących energii i gazu dokonywanych w cenach ujemnych, z uwagi na fakt, że dla potrzeb podatkowych - w sposób czysto techniczny - transakcje takie mają charakter transakcji usługowych, a nie towarowych, pomimo, że jak zostało to przedstawione w stanie faktycznym, efektem czy też faktycznym wynikiem transakcji jest dostawa towaru.

Jednocześnie podkreślić należy, że wniosek ten dotyczy jedynie tych sytuacji, w których - w przypadku dodatnich cen gazu i energii elektrycznej - Wnioskodawca byłby uprawniony do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, ze względu na posiadanie przez nabywców statusu podatnika-pośrednika.

Pytanie

Czy dla potrzeb rozliczania transakcji dotyczących energii elektrycznej i gazu dokonywanych w cenach ujemnych, Wnioskodawca ma prawo, w okresie obowiązywania czasowego odwrotnego obciążenia podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, zastosować mechanizm odwrotnego obciążenia zgodnie z przepisem art. 145e ust. 1 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, w okresie od 1 kwietnia 2023 roku do 28 lutego 2025 roku, dla potrzeb rozliczania transakcji dotyczących energii i gazu dokonywanych w cenach ujemnych, Wnioskodawcy przysługuje prawo do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia zgodnie z przepisem art. 145e ust. 1 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy sama cena transakcji, w tym przypadku ujemna, nie może mieć wpływu na stosowanie obowiązkowego mechanizmu odwrotnego obciążenia, który został wprowadzony w stosunku do transakcji towarowych dokonywanych na rynku regulowanym w celu ochrony interesów Skarbu Państwa.

Fakt bowiem, że faktury w przypadku wystąpienia ceny ujemnej wystawiane są w odwrotnym szyku do standardowego: nabywca wystawia fakturę sprzedawcy energii, nie zmienia to faktu, że dla potrzeb podatku VAT mamy do czynienia z transakcją towarową, której przedmiotem jest energia elektryczna lub gaz, dokonaną na rynku regulowanym, na rzecz podatnika-pośrednika.

W konsekwencji, uznać należy, że wszystkie przesłanki dotyczące stosowania odwrotnego obciążenia są w takim przypadku spełnione.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniem podatkiem VAT podlegają:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
• eksport towarów;
• import towarów na terytorium kraju;
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, sprzedażą jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawę towarów.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT (który zastąpił art. 29 ust. 1 ustawy o VAT), podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z brzmieniem art. 145e ust. 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 28 lutego 2025 roku w przypadku dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące nabywcą tego gazu, tej energii lub usługobiorcą tych uprawnień, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1)w przypadku dostawy tego gazu lub tej energii - nabywcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT, którego główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne;

2)w przypadku świadczenia tych usług - usługobiorcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT;

3)dostawa tych towarów lub świadczenie tych usług są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na: a. giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

4)b. rynku regulowanym lub OTF w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi;

5)dostawcą lub usługodawcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT.

Natomiast jak stanowi art. 145e ust. 2 ustawy o VAT za nabywcę lub usługobiorcę, o którym mowa w art. 145e ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o VAT, uważa się w szczególności podatnika zarejestrowanego zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT:

1)będącego spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

2)będącego towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

3)będącego spółką prowadzącą giełdową izbę rozrachunkową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi;

4)będącego spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi;

5)posiadającego koncesję wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne, umożliwiającą obrót towarami wskazanymi w ust. 1 lub posiadającego rachunek w rejestrze Unii, o którym mowa w art. 8 ust. 5 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 roku o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Przepis art. 145e i n. ustawy o VAT wprowadził więc z dniem 1 kwietnia 2023 roku czasowy mechanizm odwrotnego obciążenie ściśle ograniczone pod względem podmiotowo-przedmiotowym.

Jednocześnie jak stanowi art. 38 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa 112”), „podatnik-pośrednik” oznacza podatnika, którego główna działalność w odniesieniu do zakupu gazu, energii elektrycznej, energii cieplnej lub chłodniczej polega na odsprzedaży tych produktów i którego własna konsumpcja tych produktów jest nieznaczna.

Jak zostało wskazane w stanie faktycznym, dla potrzeb rozliczenia fenomenu wystąpienia ujemnych cen energii elektrycznej i gazu, transakcje towarowe - wyłącznie dla potrzeb dla potrzeb podatku VAT - traktowane są przez Wnioskodawcę jako usługa polegająca na odbiorze energii i gazu, a wynagrodzeniem za tę usługę jest cena energii lub gazu.

Powyższe sprowadza się do dwóch możliwych scenariuszy:

• sprzedawca energii elektrycznej dokonuje transakcji sprzedaży po cenie - 100j. plus VAT,
• nabywca energii dokonuje transakcji nabycia tejże energii elektrycznej po cenie - 100j. plus VAT.

W scenariuszu typowym (tj. przy występowaniu dodatnich cen gazu i energii elektrycznej) sprzedawca wystawia fakturę nabywcy energii elektrycznej na kwotę 100j. powiększone o podatek VAT. Natomiast w scenariuszu dotyczącym ujemnych cen energii elektrycznej transakcja, zostanie rozliczona w taki sposób, że nabywca energii wystawi fakturę dostawy energii na kwotę 100 j. plus VAT, przy czym transakcja finansowo zostanie rozliczona poprzez transfer energii elektrycznej.

Powyższy sposób rozliczeń ujemnych cen energii na gruncie ustawy o VAT oparty jest o zasady ukształtowane w stanowiskach organów podatkowych oraz sądów administracyjnych.

W pierwszej kolejności wskazać należy na, interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 5 lipca 2013 roku, sygn.: IPPP3/443-286/13-2/SM. Minister Finansów, w imieniu którego działał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że: „zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 29 ust. 1 ustawy o podatku VAT, podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. W myśl uregulowań art. 2 pkt 22 ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Obrotem są zatem kwoty należne z tytułu tych czynności opodatkowanych, które wykonywane są przez podatnika. Należy zatem stwierdzić, że podstawa opodatkowania podatkiem VAT może być jedynie wartością dodatnią. Wskazuje na to fakt, że ustawodawca odnosi się do definicji obrotu wynikającego z odpłatnych dostaw towarów i świadczenia usług. W przypadku dokonywania sprzedaży po cenach ujemnych, nie występuje pojęcie odpłatności, a w konsekwencji, nie można wyróżnić obrotu, który byłby podstawą opodatkowania”.

Natomiast w wydanej 21 października 2014 roku interpretacji indywidualnej, sygn. IPPP3/443-286/13/14-5/S/SM, Minister Finansów w imieniu, którego działał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie odniósł się do sposobu rozliczania dla potrzeb podatku VAT zjawiska ujemnych cen energii.

Jak wskazał Organ: „W sytuacji wystąpienia „ujemnych cen energii” to odbiorca energii świadczy usługę polegającą na jej odbiorze, w zamian otrzymując wynagrodzenie (korzyść w postaci otrzymanej energii), natomiast podmiot, który ją dostarcza, otrzymuje korzyść w postaci braku podejmowania prób magazynowania nadwyżki tej energii. Jak wyżej wskazano, transakcja mieszcząca się w zakresie przedmiotowym podatku VAT jest albo dostawą towarów, albo też świadczeniem usługi. W tym przypadku nie ma możliwości, aby zakwalifikować transakcję w obliczu „ujemnych cen energii” jako dostawę towarów (brak elementu odpłatności), a co za tym idzie, należy ją uznać za odpłatne świadczenie usług dla potrzeb podatku od towarów i usług przy założeniu, że ceną takiej usługi jest wartość odebranej nadwyżki prądu, a świadczącym usługę (polegającej na odbiorze i zagospodarowaniu niesprzedanej nadwyżki energii) - jej nabywca. Zatem przyjęty przez Wnioskodawcę sposób dokumentowania transakcji, odwrotny od powszechnie przyjętego, tj. gdy to nabywca energii (Wnioskodawca) wystawia fakturę z tytułu świadczenia usługi na rzecz sprzedawcy (odbioru energii elektrycznej), należy uznać za prawidłowy”.

Jednocześnie Organ uznał za prawidłową możliwość wystawiania faktury VAT na rzecz sprzedającego energię po cenach ujemnych, zgadzając się ze stanowiskiem wnioskodawcy, który wskazał, że: „prawidłowym będzie sposób, w którym to Spółka będzie wystawiać fakturę VAT na rzecz sprzedającego energię po cenach ujemnych, jak również w systemie samofakturowania, w imieniu i na rzecz nabywcy (będącego jej zdaniem w rzeczywistości sprzedawcą usługi). W tym drugim przypadku Spółka uważa również, że będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego. Powyższe Jej zdaniem uzasadnione jest tym, że ze względu na większą podaż nad popytem, to de facto sprzedawca będzie płacił za odbiór energii, a Spółka będzie wystawiać fakturę za wyświadczone usługi”.

Jednocześnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 19 lutego 2014 roku, sygn. akt III SA/Wa 2602/13, odniósł się do prawidłowego określenia podstawy opodatkowania podatkiem VAT świadczenia usługi, polegającego de facto na odbiorze energii elektrycznej. Sąd wskazał w uzasadnieniu, że: „nie ma możliwości, aby zakwalifikować transakcję w obliczu „ujemnych cen energii” jako dostawę towarów. Prawidłowym jest uznanie jej jako odpłatne świadczenie usług dla potrzeb podatku od towarów i usług przy założeniu, iż ceną takiej usługi jest wartość odebranej nadwyżki prądu. W ocenie Sądu okoliczności faktyczne opisane we wniosku nie wskazują, aby ekonomicznym sensem transakcji była dostawa prądu. Niniejszej transakcji nie można także oceniać nie odnosząc się do intencji obu stron zdarzenia gospodarczego, które w dokonanej czynności upatrywały istnienia usługi polegającej na odbiorze i zagospodarowaniu niesprzedanej nadwyżki procesu produkcji prądu elektrycznego”.

Powyższe wyroki sądów i interpretacje indywidualne organów składają się systemowo na dotychczasowe podejście Wnioskodawcy do fenomenu ujemnych cen energii.

Przechodząc zaś do wzajemnej relacji fenomenu ujemnych ceny energii oraz mechanizmu odwrotnego obciążenia, zdaniem Wnioskodawcy nie ma wątpliwości, że przesłanki przedmiotowe wymagane do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia zostały spełnione w przypadku wystąpienia ujemnej ceny energii i gazu.

Ustawodawca wprowadzając przepisy dotyczące odwrotnego obciążenia zdecydował się na de facto podwójne określenie zakresu przedmiotowego.

Jak wynika z przepisu art. 145e ust. 1 ustawy o VAT, odwrotne obciążenia od dnia 1 kwietnia 2023 roku znajduje przede wszystkim zastosowanie do dwóch transakcji towarowych, tj.

• do dostawy gazu w systemie gazowym oraz
• do dostawy energii elektrycznej systemie elektroenergetycznym.

Jednak dodatkowym warunkiem koniecznym do stosowania odwrotnego obciążenia w stosunku do tych dwóch transakcji towarowych jest to, aby transakcje te były dokonane w ściśle określonym środowisku, na tzw. rynku regulowanym.

Jak stanowi przepis art. 145e ust. 1 punkt 4 ustawy o VAT w okresie od 1 kwietnia 2023 roku do dnia 28 lutego 2025 roku podatnikami są nabywcy energii i gazu oraz usługobiorcy usług związanych z uprawnieniami do emisji gazów cieplarniami pod warunkiem, że „dostawa tych towarów lub świadczenie tych usług są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na:

a.giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,

b.rynku regulowanym lub OTF w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi”.

Powyższe oznacza, że dla potrzeb stosowania czasowego odwrotnego obciążenia znaczenie ma nie tylko sam przedmiot transakcji, ale również to, gdzie taka transakcja została dokonana.

W konsekwencji, tylko transakcje dotyczące energii i gazu dokonane na giełdzie towarowej mieszczącej się w definicji art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 października 2000 roku o giełdach towarowych będą objęte powyższym mechanizmem.

Zgodnie z przywołanym przepisem, przez giełdy towarowe rozumie się zespół osób, urządzeń i środków technicznych zapewniający wszystkim uczestnikom obrotu jednakowe warunki zawierania transakcji giełdowych oraz jednakowy dostęp w tym samym czasie do informacji rynkowych, a w szczególności do informacji o kursach i cenach towarów giełdowych oraz o obrotach towarami giełdowym.

Powyższe warunki stosowania odwrotnego obciążenia w przypadku wystąpienia fenomenu dotyczącego ujemnej ceny energii są spełnione. W tym przypadku nadal mamy do czynienia z transakcją towarową, której przedmiotem jest energia lub gaz, z tym tylko zastrzeżeniem, że tylko z punktu widzenia rozliczeniowego, dochodzi do zmiany stron transakcji i kwalifikacji transakcji.

Analogicznie nie ma wątpliwości, że również warunki dotyczący strony podmiotowej stosowania odwrotnego obciążenia są spełnione w przypadku wystąpienia fenomenu ujemnej ceny.

W myśl przytoczonego powyżej art. 38 ust. 2 Dyrektywy 112 pojęcie „podatnik-pośrednik” oznacza podatnika, którego główna działalność w odniesieniu do zakupu gazu, energii elektrycznej, energii cieplnej lub chłodniczej polega na odsprzedaży tych produktów i którego własna konsumpcja tych produktów jest nieznaczna.

Jak wynika z powyższej definicji, po pierwsze, podatnikiem-pośrednikiem może być podmiot, który w ramach działalności dotyczącej gazu lub energii dokonuje głównie odsprzedaży tych produktów. Po drugie, konsumpcja energii i gazu takiego podatnika powinna być nieznaczna.

Oznacza to, że stosunek pomiędzy ilością konsumowanej energii i gazu, a ilością odsprzedawanej energii lub gazu nie powinien być istotny. W tym zakresie państwom członkowskim została zapewniona względna dowolność w określeniu w przepisach krajowych dokładnych przesłanek, które muszą spełniać podmioty, aby mogły zostać uznane za „podatników-pośredników”, o których mowa w Dyrektywie 112.

Analogicznie jak przepisy Dyrektywy 112, również krajowy ustawodawca w sposób szczegółowy odniósł się do zakresu podmiotowego odwrotnego obciążenia. Tak dla energii i gazu po stronie sprzedającej zawsze musi występować podatnik podatku VAT zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT. Przy czym różnica dotycząca zakresu podmiotowego dotyczy strony transakcji występującej w roli nabywcy. Dla transakcji towarowych ustawodawca przewidział, na wzór przepisów wspólnotowych, że nabywca musi posiadać status podatnika-pośrednika. Status ten w myśl przepisów dotyczy podatników podatku VAT, których „główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odsprzedaży i których zużycie tych towarów jest nieznaczne”.

Zapis ustawowy, ewidentnie wzorowany na przepisach Dyrektywy 112, łączy status podatnika pośrednika wprost z celem nabycia energii i gazu, jakim jest dalszy obrót tymi towarami.

Jednocześnie spełniony musi być kumulatywnie drugi warunek dotyczący tejże energii i gazu: mianowicie użycie tych towarów musi być nieznaczne.

W konsekwencji, dla zastosowania odwrotnego obciążenia w przypadku transakcji dotyczących energii i gazu spełnione muszą być razem trzy przesłanki dotyczące podmiotu będącego nabywcą:

a.podmiot musi być zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT,

b.główna działalność w odniesieniu do nabywanego gazu i energii musi polegać na ich odsprzedaży,

c.podmiot zużywa nabywany gaz i energię w nieznacznych ilościach. Jednocześnie podkreślić należy, że wniosek ten dotyczy jedynie tych sytuacji, w których - w przypadku dodatnich cen gazu i energii elektrycznej - Wnioskodawca byłby uprawniony do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, ze względu na posiadanie przez nabywców statusu podatnika-pośrednika.

Poniższa tabela ilustruje transakcje dokonywane na B., rozliczane przez Wnioskodawcę z uwzględnieniem cen dodatnich i cen ujemnych:

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że przy wystąpieniu fenomenu ujemnych cen energii elektrycznej i gazu, z uwagi na spełnienie wszystkich przesłanek o charakterze tak podmiotowym, jak i przedmiotowym, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy, w okresie od 1 kwietnia 2023 roku do 28 lutego 2025 roku, dla potrzeb rozliczania transakcji dotyczących energii i gazu dokonywanych w cenach ujemnych, Wnioskodawcy przysługuje prawo do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia zgodnie z przepisem art. 145e ust. 1 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawcy sama cena transakcji nie może mieć wpływu na stosowanie obowiązkowego mechanizmu odwrotnego obciążenia, który został wprowadzony w stosunku do transakcji towarowych dokonywanych na rynku regulowanym w celu ochrony interesów Skarbu Państwa.

Fakt bowiem, że faktury w przypadku wystąpienia ceny ujemnej wystawiane są w odwrotnym szyku do standardowego: nabywca wystawia fakturę sprzedawcy energii, nie zmienia to faktu, że dla potrzeb podatku VAT mamy do czynienia z transakcją towarową, której przedmiotem jest energia elektryczna lub gaz, dokonaną na rynku regulowanym, na rzecz podatnika-pośrednika.

W konsekwencji, uznać należy, że wszystkie przesłanki dotyczące stosowania odwrotnego obciążenia są w takim przypadku spełnione.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570) zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 145e ust. 1 ustawy:

W okresie od dnia 1 kwietnia 2023 r. do dnia 28 lutego 2025 r. w przypadku dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1092, 1576, 1967 i 2687), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące nabywcą tego gazu, tej energii lub usługobiorcą tych uprawnień, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki:

1)w przypadku dostawy tego gazu lub tej energii - nabywcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, którego główna działalność w odniesieniu do nabywania gazu lub energii elektrycznej polega na ich odprzedaży i którego własne zużycie tych towarów jest nieznaczne;

2)w przypadku świadczenia tych usług - usługobiorcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4;

3)dostawa tych towarów lub świadczenie tych usług są dokonywane w ramach transakcji zawartej bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu na:

a)giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,

b)rynku regulowanym lub OTF w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

4)dostawcą lub usługodawcą jest podatnik zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9.

W myśl art. 145e ust. 2 ustawy:

Za nabywcę lub usługobiorcę, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2, uważa się w szczególności podatnika zarejestrowanego zgodnie z art. 96 ust. 4:

1)będącego spółką prowadzącą giełdę towarową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

2)będącego towarowym domem maklerskim lub domem maklerskim w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych;

3)będącego spółką prowadzącą giełdową izbę rozrachunkową w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, Krajowym Depozytem Papierów Wartościowych S.A. lub spółką, której Krajowy Depozyt przekazał wykonywanie czynności z zakresu zadań, o których mowa w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

4)będącego spółką prowadzącą jednocześnie izbę rozliczeniową i izbę rozrachunkową w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

5)posiadającego koncesję wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, umożliwiającą obrót towarami wskazanymi w ust. 1 lub posiadającego rachunek w rejestrze Unii, o którym mowa w art. 8 ust. 5 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.

Zgodnie z art. 145f ustawy:

1.W przypadku czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, dostawca lub usługodawca nie rozlicza podatku należnego.

2.W przypadku czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 1, stanowi kwota podatku należnego z tytułu nabycia towaru lub usługi.

3.W przypadku obniżenia podstawy opodatkowania dla czynności, o których mowa w art. 145e ust. 1, nabywca lub usługobiorca jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania.

Pozostałe uregulowania wskazano w art. 145g-145k ustawy.

Przedmiotowe przepisy zostały wprowadzone ustawą z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 556) - art. 4, którym dodano do ustawy Rozdział 1c - Czasowe odwrotne obciążenie podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.

Wprowadzając powyższe przepisy ustawodawca skorzystał z przysługujących uprawnień wskazanych w Dyrektywie Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE.

Zgodnie z art. 199a Dyrektywy 2006/112/WE:

1. Państwa członkowskie mogą postanowić, do dnia 31 grudnia 2026 r., że osobą zobowiązaną do zapłaty VAT jest podatnik, na rzecz którego wykonywana jest dowolna usługa lub dostarczany dowolny towar spośród poniżej wymienionych:

a) przeniesienie pozwoleń na emisję gazów cieplarnianych, o których mowa w art. 3 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, które podlegają przenoszeniu zgodnie z art. 12 tej dyrektywy;

(…)

e) dostawy gazu i energii elektrycznej na rzecz podatnika-pośrednika, zgodnie z definicją w art. 38 ust. 2;

(…)

1a. Państwa członkowskie mogą określić warunki stosowania mechanizmu, o którym mowa w ust. 1.

1b. Stosowanie mechanizmu przewidzianego w ust. 1 do dostaw wszelkich towarów lub usług wymienionych w lit. c)-j) tego ustępu jest uzależnione od wprowadzenia właściwych i skutecznych obowiązków sprawozdawczych dla podatników dostarczających towary lub usługi, do których ma zastosowanie mechanizm, o którym mowa w ust. 1.

(…).

Wskazanymi powyżej przepisami ustawodawca wprowadził do ustawy mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia (reverse charge mechanism), który sprowadza się do tego, że podatnikiem - a zatem podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku wynikającego z określonej transakcji - jest nabywca towaru lub usługi. Mechanizm ten został zastosowany do przypadku czynności opodatkowanych wykonywanych przez podatnika mającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium państwa, na którym znajduje się także miejsce świadczenia usługi lub miejsce dostawy towarów. Mechanizm odwrotnego obciążenia jest odstępstwem od generalnych reguł rozliczenia transakcji krajowych (czyli transakcji, w których miejsca siedziby świadczącego i nabywcy znajdują się na terytorium tego samego państwa członkowskiego, i na terytorium tym znajduje się miejsce świadczenia usług lub dostawy towarów), w związku z tym w przypadku dyrektywa 2006/112/WE wprowadza zamknięty katalog towarów i usług, który może być przedmiotem tego mechanizmu (w pewnych określonych przypadkach katalog ten może zostać czasowo rozszerzony).

Z opisu sprawy wynika, że Spółka świadczy usługi maklerskie w zakresie nabywania i sprzedaży w swoim imieniu, ale na rachunek klientów towarów giełdowych na Rynku Dnia Następnego, Rynków Terminowych Produktów Energetycznych i Gazowych oraz Rynku Praw Majątkowych prowadzonych przez B. na podstawie umów o świadczenie usług maklerskich. Dodatkowo na podstawie art. 38e i 38f ustawy o giełdach towarowych Spółka uczestniczy w transakcjach rynku OTC (over the counter) nabywając i zbywając towary giełdowe i produkty energetyczne na rachunek własny w ramach transakcji bilateralnych. Spółka - jako towarowy dom maklerski - z mocy prawa posiada status podatnika-pośrednika.

Od pewnego czasu Spółka analizuje fenomen występowania na rynku B. ujemnych cen przedmiotu transakcji, tak energii elektrycznej, jak również wyrobów gazowych. Sytuacja taka ma miejsce, gdy na rynku giełdowym dotyczącym konkretnego towaru - np. energii lub gazu - występuje przewaga podaży nad popytem. Jednocześnie, kiedy oferty cenowe są ograniczone do wartości dodatnich, naturalną dolną granicą cen jest zero. Obecnie dolna granica cen jest zdefiniowana jako liczba ujemna, tak w stosunku do energii elektrycznej, dla której transakcje po cenach ujemnych miały już w Polsce miejsce, jak i w stosunku do wyrobów gazowych, dla których potencjalnie bierze się obecnie pod uwagę wystąpienie opisywanego fenomenu.

Spółka dla potrzeb rozliczania fenomenu ujemnej ceny energii elektrycznej i gazu, transakcje towarowe - wyłącznie dla potrzeb podatku VAT - traktuje jako usługę polegającą na odbiorze energii i gazu, a wynagrodzeniem za tę usługę jest wartość energii lub gazu. Scenariusz dotyczący ujemnych cen energii można przedstawić na przykładzie:

• faktycznie sprzedawca energii elektrycznej dokonuje transakcji sprzedaży po cenie minus 100j. plus VAT,
• dla potrzeb rozliczenia VAT nabywca energii dokonuje transakcji nabycia tejże energii elektrycznej po cenie dodatniej 100j. plus VAT.

W efekcie tej transakcji dochodzi do faktycznego zmiany właściciela energii. W scenariuszu dotyczącym ujemnych cen energii elektrycznej transakcja, zostanie rozliczona w taki sposób, że nabywca energii wystawi fakturę dostawy energii na kwotę 100 j. plus VAT, przy czym transakcja finansowo zostanie rozliczona poprzez transfer energii. Stąd też dojdzie, pomimo zmiany kwalifikacji transakcji dla potrzeb rozliczenia podatku VAT, do dostawy towaru.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości zastosowania od 1 kwietnia 2023 r., zgodnie z przepisem art. 145e ust. 1 ustawy, mechanizmu odwrotnego obciążenia dla potrzeb rozliczania transakcji dotyczących energii i gazu dokonywanych w cenach ujemnych w sytuacjach, w których - w przypadku dodatnich cen gazu i energii elektrycznej - Spółka byłaby uprawniona do zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, ze względu na posiadanie przez nabywców statusu podatnika-pośrednika.

Jak wyżej wskazano, mechanizm występowania cen ujemnych energii elektrycznej i gazu ma miejsce w przypadku, gdy na rynku giełdowym dotyczącym konkretnego towaru występuje przewaga podaży nad popytem. W takiej sytuacji nie występuje pojęcie odpłatności, a w konsekwencji nie można wyróżnić obrotu, który byłby podstawą opodatkowania. Obecnie transakcja taka nie jest kwalifikowana jako dostawa towarów - uznajecie ją Państwo dla potrzeb podatku VAT za odpłatne świadczenie usług polegające na odbiorze energii i gazu, a wynagrodzeniem za tę usługę jest wartość energii lub gazu.

Jak wynika z ww. art. 145e ust. 1 pkt 3 ustawy, zakres mechanizmu obejmuje dokonywane między podatnikami dostawy gazu w systemie gazowym, dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, w sytuacji gdy są one dokonywane bezpośrednio lub za pośrednictwem uprawnionego podmiotu (uprawnionego do dokonywania takich transakcji) na:

a)giełdzie towarowej w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych,

b)rynku regulowanym lub zorganizowanej platformie obrotu (OTF) w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Literalne brzmienie powyższej regulacji jednoznacznie wskazuje na objęcie czasowym odwrotnym obciążeniem VAT dostawy gazu w systemie gazowym oraz dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym.

Przedstawiony opis stanu faktycznego dotyczy sytuacji, w których specyficzne w swej konstrukcji transakcje związane z energią elektryczną oraz gazem prowadzą w swej konsekwencji do występowania cen ujemnych. Tego typu zdarzenia gospodarcze w świetle ustawy o podatku od towarów i usług należy rozumieć nie jako dostawę towarów, lecz jako świadczenie usługi przez odbiorcę, polegającą na odbiorze towaru. Istotą tej usługi jest uwolnienie sprzedawcy energii od problemów (kosztów) związanych z posiadaniem energii elektrycznej, na którą nie ma zapotrzebowania (możliwości magazynowania energii elektrycznej są bardzo ograniczone). Podobne uwarunkowania występują w odniesieniu do transakcji dotyczących gazu.

Uznając zatem, że w przypadku wystąpienia sytuacji, w której dochodzi do powstania tzw. cen ujemnych, nie dochodzi do dostawy towarów, a czynność opodatkowana ma charakter świadczonej usługi należy przyjąć, że czynności te nie są objęte zakresem zastosowania art. 145e ust. 1 ustawy.

Ww. założeń nie zmienia posiadanie przez nabywców statusu podatnika-pośrednika zgodnie z art. 145e ust. 2 ustawy, gdyż regulacja ta odnosi się tylko do zakresu podmiotowego przesłanek warunkujących zastosowanie czasowego odwrotnego obciążenia VAT.

Dla zastosowania tego mechanizmu niezbędne jest natomiast spełnienie również przesłanek przedmiotowych, czyli dokonania dostawy gazu w systemie gazowym lub dostawy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym (również świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych). Ww. dostawy muszą się także odbywać na giełdzie, rynku regulowanym lub zorganizowanej platformie obrotu (OTF). Stąd spełnienie warunku podatnika-pośrednika bez spełnienia pozostałych warunków określonych w ww. przepisach (w tym dokonania dostawy gazu w systemie gazowym czy energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym) pozostaje niewystarczające dla zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Tym samym dla potrzeb rozliczania transakcji dotyczących energii i gazu dokonywanych w cenach ujemnych nie mają Państwo możliwości zastosowania od 1 kwietnia 2023 r. mechanizmu odwrotnego obciążenia zgodnie z art. 145e ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musicie się Państwo zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).