Postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2024 r., sygn. II USK 181/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dawid Miąsik

w sprawie z odwołania K. Z.
‎przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
‎z udziałem P. Z.
‎o objęcie rolniczym ubezpieczeniem społecznym,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 11 kwietnia 2024 r.,
‎skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
‎z dnia 10 stycznia 2023 r., sygn. akt III AUa 1679/20,

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z 10 stycznia 2023 r., III AUa 1679/20 oddalił apelację K. Z. (odwołująca się) od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z 18 sierpnia 2020 r., VII U 3862/19 oddalającego jej odwołanie od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (organ rentowy) z 29 lipca 2011 r. którą stwierdzono ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego, macierzyńskiego, emerytalnego i rentowych K. Z. w okresie od 1 kwietnia 2005 r. do 9 lutego 2009 r.

Rozstrzygnięcie zapadło w wyniku poczynionych przez Sądy obu instancji ustaleń, z których wynikało, że odwołująca się, podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników. W dniu 15 sierpnia 2002 r. rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, z którego to tytułu nie podlegała ubezpieczeniom społecznym. Organ rentowy podniósł, że nie powiadomiła KRUS o rozpoczęciu pozarolniczej działalności gospodarczej oraz do dnia 14 lutego 2005 r. nie złożyła pozwanemu zaświadczenia organu podatkowego o wysokości podatku należnego za 2004 r. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Odwołująca się, na podstawie pierwotnego brzmienia wprowadzonego w 1997 r. art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nie miała obowiązku powiadomienia KRUS o podjętej pozarolniczej działalności gospodarczej. Rolnik lub domownik mógł podlegać innemu ubezpieczeniu społecznemu wówczas, gdy złożył ZUS lub KRUS oświadczenie, że chce podlegać innemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej. Wprowadzony z dniem 2 maja 2004 r. art. 5a ust. 1 powołanej ustawy ustanowił obowiązek takiego powiadomienia dla osób rozpoczynających prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, a nie dla osób już je prowadzących. Jednakże z brzmienia (obowiązującego w okresie od 2 maja 2004 r. do 24 sierpnia 2005 r.) cytowanego przepisu art. 5a ust. 5 i 7 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników wynikało, że rolnik prowadzący jednocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą miał obowiązek dostarczenia do dnia 14 lutego 2005 r. zaświadczenia z urzędu skarbowego o wysokości podatku należnego za 2004 rok z tytułu osiągniętych dochodów z działalności gospodarczej. Konsekwencją niezachowania powyższego terminu było ustanie ubezpieczenia społecznego rolników z końcem kwartału, w którym istniał obowiązek przedłożenia tego zaświadczenia. Termin 14 lutego 2005 r. to termin prawa materialnego. Jego niedotrzymanie skutkowało ustaniem ubezpieczenia społecznego rolników z mocy samego prawa z dniem 1 kwietnia 2005 r.