Interpretacja indywidualna z dnia 26 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.307.2024.2.KKA

Obowiązki płatnika z tytułu wypłaty odszkodowania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 czerwca 2024 r. (data wpływu 25 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 28 marca 2024 r. po przeprowadzonej przez mediatora sądowego przy Sądzie Okręgowym w … Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (dalej „Sąd”) mediacji, w związku z wcześniejszym skierowaniem spornej sprawy o sygnaturze (…) przez wskazany wyżej sąd do postępowania mediacyjnego, została zawarta ugoda mediacyjna pomiędzy, Panami A i B (dalej wspólnie jako: „Pracownicy”) oraz X Sp. z o.o. (dalej „Spółka”). W wyniku zawartej ugody, Pracownicy oraz Spółka (dalej: „Strony”) zgodnie postanowili, czyniąc sobie wzajemnie ustępstwa uregulować całość istniejących pomiędzy nimi kwestii spornych w zakresie postępowania prowadzonego przez wskazany wyżej Sąd.

Postępowanie mediacyjne poprzedzone było złożeniem przez każdego z Pracowników do Sądu pozwu o zasądzenie częściowego odszkodowania za dyskryminację w związku z nieprawidłowym naliczaniem wynagrodzenia za okres zwolnienia częściowego i całkowitego z obowiązku świadczenia pracy w związku z pełnieniem przez każdego z Pracowników funkcji przewodniczącego jednego ze związków zawodowych funkcjonujących w Spółce. Zgodnie ze stanowiskami, zaprezentowanymi wprost we wzmiankowanych pozwach, Pracownicy domagali się od Spółki odszkodowania za dyskryminację płacową ze względu na pełnioną funkcję związkową, z uwagi na fakt, że za czas pełnienia owej funkcji wypłacane wynagrodzenia obejmowały stawkę godzinową, premię uznaniową oraz dodatek za wysługę lat, nie zostały w nich natomiast uwzględnione takie składniki jak dodatki za drugą i trzecią zmianę, dodatek do pracy w systemie czterobrygadowym oraz wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych.

Sposób wyliczenia przybliżonych kwot odszkodowania został w określony przez Pracowników we wspomnianych wyżej pozwach, przy uwzględnieniu składników wynagrodzenia, jakie w ich ocenie powinny zostać wzięte pod uwagę przez Spółkę przy określaniu wysokości wynagrodzenia za okres zwolnienia częściowego i całkowitego z obowiązku świadczenia pracy w związku z pełnieniem przez każdego z Pracowników funkcji przewodniczącego jednego ze związków zawodowych.

Ostatecznie Strony doszły do porozumienia, na skutek którego Spółka zobowiązała się zapłacić na rzecz każdego z Pracowników uzgodnioną co do wysokości kwotę pieniężną tytułem całkowitego odszkodowania za wszystkie roszczenia dochodzone przez Pracowników w sprawie Sądu Okręgowego w (…) Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, sygn. akt.(…) , płatną jednorazowo w uzgodnionym w ugodzie terminie.

Pracownicy za cały okres jakiego dotyczy postępowanie pozostawali oraz nadal pozostają w stosunku pracy ze Spółką.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie ugody mediacyjnej zatwierdzonej przez sąd.

Zgodnie z treścią ugody:

a.„Pracownik podniósł roszczenia o: (1) odszkodowanie z tytułu dyskryminacji płacowej z uwagi no działalność związkową w związku z zaniżaniem, zdaniem pracownika, wynagrodzenia za cały okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy z uwagi na funkcję związkową (przy czym podstawa prawna wskazywana przez pracownika ulegała zmianom, a początkowo pracownik dochodził wypłaty brakujących składników wynagrodzenia) (...)”.

b.„Pracodawca nie uznaje żadnych roszczeń pracownika, w tym w szczególności z tytułu dyskryminacji lub niewłaściwego ustalenia wynagrodzenia (...) a Pracownik nie uznaje stanowiska Pracodawcy i (...) podtrzymuje swoje stanowisko, że był dyskryminowany płacowo z uwagi na pełnienie funkcji związkowej”.

c.„Na skutek przeprowadzonych mediacji (...) strony wypracowały rozwiązanie ugodowe, obejmujące całość roszczeń Pracownika w zakresie (...) jego wynagrodzenia obejmujące cały okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy (...) do dnia zawarcia (...) Porozumienia”.

d.„(...) Pracodawca wypłaci pracownikowi odszkodowanie w wysokości 75 000 zł brutto”.

e.„Odszkodowanie zaspokaja wszelkie i całkowite roszczenia Pracownika”.

W ugodzie nie wskazano zgodnie naruszenia przepisów prawa przez pracodawcę.

W ugodzie nie wskazano zgodnie szkody rzeczywistej, ani przyczyn jej powstania, tym samym nie został uzgodniony związek pomiędzy szkodą, a otrzymanym świadczeniem. Strony pozostały przy swoich stanowiskach zgodnie z wyżej przytoczonymi postanowieniami ugody. Ugoda zawarta została w wyniku negocjacji celem zamknięcia przedmiotowego sporu i uniknięcia ryzyk związanych z dalszym jego prowadzeniem. Pracownicy zredukowali swoje roszczenie z 300 000 zł do 75 000 zł, a Pracodawca zgodził się je w obniżonej kwocie zaspokoić.

Pytania

1.Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym wypłacone odszkodowania za dyskryminację płacową ze względu na pełnioną funkcję związkową będą stanowiły dla Pracowników przychód ze stosunku pracy w myśl art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „ustawa”).

2.Czy zgodnie z art. 31 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 3 i art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy Spółka zobowiązana będzie do potrącenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłaconych Pracownikom określonych w ugodzie odszkodowań za dyskryminację płacową ze względu na pełnioną funkcję związkową?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W ocenie Spółki, wypłacone odszkodowania za dyskryminację płacową ze względu na pełnioną funkcję związkową będą stanowiły dla Pracowników przychód ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ad 2

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy, Spółka jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych będzie zobowiązana pobrać i odprowadzić do właściwego urzędu skarbowego zaliczkę na podatek od wypłaconych kwot odszkodowań, a wypłacone kwoty nie będą mogły zostać zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3, ani art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie stanowiska

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z ww. przepisem, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Natomiast, w świetle art. 12 ust. 1 omawianej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty.

Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy, zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym, ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Podsumowując, w ocenie Spółki odszkodowania, które zostaną wypłacone Pracownikom będą stanowiły dla nich przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowania te nie będą korzystały ze zwolnień przedmiotowych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy, zatem na Spółce jako płatniku będzie ciążył obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że podstawą nabycia prawa do m.in. odszkodowań wypłaconych pracownikowi lub byłemu pracownikowi jest łączący lub uprzednio łączący tę osobę z pracodawcą stosunek pracy, a zatem odprawy i odszkodowania takie stanowią przychód ze stosunku pracy, opodatkowany lub zwolniony od podatku.

Zatem, każde odszkodowanie stanowi przysporzenie majątkowe – przychód podatkowy. Jednakże, ustawodawca ze względów celowościowych wprowadził w zakresie niektórych odszkodowań zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych, które wynikają m.in. z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy.

I tak, na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia w sytuacji, gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast, zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie lub zadośćuczynienie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i świadczenia z tytułu utraconych korzyści. Świadczenia z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.):

Podkreślić trzeba, że ww. zwolnienie jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym tylko otrzymanie odszkodowania lub zadośćuczynienia opisanego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie tego zwolnienia.

Zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga łącznego spełnienia następujących warunków:

·otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem,

·odszkodowanie lub zadośćuczynienie musi być przyznane na podstawie: ustawy, przepisów wykonawczych do ustawy, układów zbiorowych pracy lub innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy,

·wysokość bądź zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą wprost wynikać z ww. aktów,

·nie mogą zachodzić wyłączenia, o jakich mowa w lit. a-g art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania, czy zadośćuczynienia. Nie oznacza to jednak dowolności w ich rozumieniu. Jak wynika bowiem z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 12 kwietnia 2011 r. sygn. akt SK 62/08:

Odwołując się zatem do prawa cywilnego, świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a co za tym idzie jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Powyższe regulacje mają również zastosowanie do przepisów prawa pracy, choć w ograniczonym zakresie. Jak stanowi bowiem art. 300 Kodeksu pracy:

Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Przepisy Kodeksu pracy, posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 18^3d, art. 36¹ § 2, art. 45, art. 56, art. 94³ § 3, art. 99, art. 101² Kodeksu pracy).

Powzięli Państwo wątpliwość, czy wypłacone pracownikowi odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czy Państwo jako płatnik powinni pobrać od ww. odszkodowania zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy oraz w Kodeksie cywilnym pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę. Potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2007 r. sygn. akt SK 18/05, w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że:

W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy lub bezprawnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie pozostaje w żadnej relacji do ewentualnej szkody, co oznacza, że przysługuje za samo bezprawne działanie pracodawcy, niezależnie od tego, czy jakakolwiek szkoda po stronie pracownika powstała. Odszkodowania takie traktowane są bowiem jak szczególny rodzaj odszkodowania ustawowego, należnego bez względu na to, czy pracownik – na skutek niezgodnego z prawem postępowania pracodawcy – poniósł szkodę w ogóle, lub poniósł ją w większym lub mniejszym rozmiarze niż odszkodowanie przysługujące w kwocie z góry określonej w przepisach Kodeksu pracy. W judykaturze przypisuje się zresztą temu odszkodowaniu charakter kompensacyjno-sankcyjny, wynikający z unormowania zabezpieczającego pracownika przed bezprawnym działaniem pracodawcy.

Wysokość świadczenia wskazanego we wniosku wynikała z zawartej przez strony ugody i została ustalona skutek dokonanych uzgodnień w oparciu o wzajemne ustępstwa.

Dla rozstrzygnięcia, czy zawarta przez Państwa ugoda przed mediatorem zatwierdzona przez sąd stanowi ugodę sądową należy odnieść się do ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.):

Stosownie do art. 183⁸ § 1 ww. Kodeksu:

W myśl art. 183¹³§ 2 ww. Kodeksu:

Z art. 183¹⁴ § 1 i § 2 ww. Kodeksu wynika, że:

Na mocy art. 183¹⁵ ww. Kodeksu:

Z ww. przepisów wynika zatem, że ugoda mediacyjna zatwierdzona przez sąd ma moc ugody sądowej, czyli wywołuje takie same skutki prawne, jak ugoda zawarta przed sądem. Jednakże, z samego faktu, że odszkodowanie wypłacone zostało na mocy ugody sądowej nie sposób wywodzić, że objęte jest zwolnieniem wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania, czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień, czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.

Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego (w omawianym stanie faktycznym stosunku pracy) stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

W opisanej sprawie, wysokość wypłaconego przez Państwa świadczenia wynikała z zawartej przez strony ugody i została ustalona na skutek dokonanych uzgodnień w oparciu o wzajemne ustępstwa. W ugodzie nie stwierdzono naruszenia konkretnych przepisów prawa pracy. Zatem, wypłacona przez Państwa kwota ma charakter umowny, gdyż wynika jedynie z ustaleń pomiędzy stronami ugody, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. Tym samym, wysokość ani zasady przyznawania odszkodowania, które zostało przez Państwa wypłacone nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co nie pozwala na zastosowania przedmiotowego zwolnienia.

Do wypłaconego przez Państwa świadczenia nie ma również zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to, co prawda zostało wypłacone na podstawie ugody zatwierdzonej przez Sąd, jednak nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie, nie dotyczy ono, bowiem szkody rzeczywistej, lecz ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

I tak, stosownie do art. 32 ust. 1 ww. ustawy:

W myśl art. 38 ust. 1 ww. ustawy:

Wobec powyższego, ww. odszkodowanie stanowi dla Państwa pracowników przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że Państwo, jako płatnik, wypłacając wskazane we wniosku odszkodowanie zobowiązani będziecie do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W konsekwencji powyższego, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa.