Interpretacja indywidualna z dnia 25 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.305.2024.1.MBN

Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją Projektu

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją Projektu pn.: „(...)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(...), dalej zwane Wnioskodawcą, jest jednostką samorządu terytorialnego działającą na podstawie przepisów Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2024 r. poz. 566 t. j.).

(...) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (zwanym dalej „VAT”).

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa do zadań wszystkich samorządów wojewódzkich należy realizacja zadań m.in. z zakresu ochrony środowiska.

Wnioskodawca, w celu poprawy jakości powietrza na terenie województwa podkarpackiego, planuje realizację projektu zintegrowanego pn.: „(...)” (zwanym dalej „Projekt”).

Projekt zaplanowany jest na lata 2024-2033 i ma na celu skuteczne wdrożenie Programu ochrony powietrza (...) (zwanych dalej „(...)”).

W ramach projektu, (...) będzie współpracować z X partnerami, w tym (…).

Projekt zakłada mobilizację zarówno środków publicznych, jak i prywatnych, aby poprawić jakość powietrza i efektywność energetyczną na obszarach województwa. Projekt przewiduje bezpłatne doradztwo dla mieszkańców w zakresie finansowania oraz składania wniosków o dotacje, obejmujące wszystkie gminy. Doradcy będą także oferować pomoc techniczną w wyborze źródeł ogrzewania, termomodernizacji oraz odnawialnych źródeł energii dla mieszkańców wszystkich gmin. Ponadto, w gminach pilotażowych projekt zakłada stworzenie zintegrowanego systemu zarządzania energią na poziomie gminy. Dodatkowo, przeprowadzone zostaną kampanie edukacyjno-informacyjne na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie oraz dostępnych technologicznych rozwiązań i źródeł finansowania inwestycji zmniejszających zanieczyszczenie powietrza.

Wnioskodawca, jak już wspomniano powyżej, jest jednostką samorządu terytorialnego, która w niniejszym projekcie realizuje zadania publiczne określone w przepisach ustawy o samorządzie województwa, przede wszystkim w art. 14 ust. 1 pkt 8, tj. wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone w ustawach, szczególnie w zakresie ochrony środowiska, ale także w art. 11 ust. 2 pkt 5, prowadząc politykę rozwoju obejmującą racjonalne korzystanie z zasobów przyrody oraz kształtowanie środowiska naturalnego zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.

Uszczegółowienie realizacji tych zadań zawarte jest w Strategii Rozwoju Województwa (…). Zgodnie z nią, Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za zapewnienie dobrego stanu środowiska, zwłaszcza pod względem czystości powietrza i hałasu. Ma to być osiągnięte między innymi poprzez ochronę jakości powietrza, realizując programy zmierzające do ograniczenia smogu i emisji substancji szkodliwych, oraz poprzez podnoszenie świadomości społeczeństwa w zakresie zapobiegania zanieczyszczaniu powietrza. Jak już wspomniano, nadrzędnym celem realizacji projektu jest implementacja działań przewidzianych w (…) oraz zapewnienie egzekwowania uchwały antysmogowej. Konkretne zadania realizowane przez (...) w ramach tego projektu obejmują:

(…).

Projekt dofinansowany jest ze środków Unii Europejskiej oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodne. Całkowita wartość projektu wynosi (…) PLN, w tym środki UE (…) PLN, środki NFOŚiGW (…) PLN, wkłady własne partnerów (…) PLN.

Wartość projektu przypadająca na Wnioskodawcę (…) PLN, w tym środki UE (…) PLN, środki NFOŚiGW (…) PLN, wkład własny (…) PLN. Przepływ środków będzie następujący: (...) otrzymuje środki z Komisji Europejskiej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a następnie przekazuje ich część na podstawie wniosku o płatność pozostałym partnerom, swoją część wydatkuje na realizację swoich konkretnych wymienionych wyżej zadań.

Wnioskodawca nie będzie wykorzystywał towarów i usług nabytych w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, generujących po jego stronie podatek należny lub czynności zwolnionych z opodatkowania VAT. Dofinansowanie uzyskane ze środków UE i NFOŚiGW na realizację projektu nie stanowi zapłaty za dostawę towarów ani odpłatne świadczenie usług.

Pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 t. j.), wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn.: „(...)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją projektu pn.: „(…)”, nie będzie mu przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie Stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej zwanej „ustawą”) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi, że w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie wtedy, gdy spełnione zostaną określone warunki.

Oznacza to, że uprawnienie do dokonania odliczenia posiada wyłącznie zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, a także w sytuacji, gdy towary i usługi, za które podatek został naliczony, są faktycznie wykorzystywane do celów związanych z czynnościami opodatkowanymi. Warunkiem koniecznym, aby podatnik mógł skorzystać z tego prawa, jest bezpośredni związek dokonanych zakupów z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przedstawiona reguła wyklucza zatem możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w przypadku usług i towarów, które nie są wykorzystywane w żaden sposób do celów opodatkowanych. Obejmuje to sytuacje, gdy towary i usługi są wykorzystywane do celów zwolnionych od podatku VAT lub niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347.1 z 11.12.2006 r. s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na mocy art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, organy samorządu województwa działają na podstawie i w granicach określonych przez ustawy. Do zakresu działania samorządu województwa należy wykonywanie zadań publicznych o charakterze wojewódzkim, niezastrzeżonych ustawami na rzecz organów administracji rządowej.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa, samorząd województwa:

1.wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność,

2.dysponuje mieniem wojewódzkim,

3.prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na podstawie budżetu.

Natomiast art. 14 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie województwa stanowi, że samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie ochrony środowiska.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w przypadku wszelkich czynności, które posiadają charakter cywilnoprawny, czyli takie, które są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. W związku z tym, wszystkie czynności podejmowane przez te jednostki (urzędy) w ramach ich działalności cywilnoprawnej, takie jak sprzedaż, zamiana (nieruchomości i ruchomości), wynajem, dzierżawa itp., zarówno umów nazwanych, jak i nienazwanych, podlegają opodatkowaniu. Organ władzy publicznej zostanie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach: po pierwsze, gdy wykonuje czynności wykraczające poza zakres jego zadań, a po drugie, gdy wykonuje czynności w ramach swoich zadań, ale na podstawie umów cywilnoprawnych. Wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatników ma charakter wyłącznie podmiotowo -przedmiotowy, gdzie kryterium podziału opiera się na charakterze wykonywanych czynności. Czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, podczas gdy czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług. Wszelkie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług realizowane przez nie podlegają opodatkowaniu. Jednostki samorządu terytorialnego są zatem podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w przypadku wszelkich czynności o charakterze cywilnoprawnym, czyli takich, które są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. To właśnie w tym zakresie ich działalność ma charakter działalności gospodarczej zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

W przypadku Projektu pn.: „(…)”, działania projektowe realizowane nieodpłatnie, a ich celem jest wypełnienie zadań własnych Województwa z obszaru ochrony środowiska. W takiej sytuacji nie ma bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego decydującego o prawie do odliczenia podatku od wydatków związanych z realizacją Projektu.

Podsumowując, biorąc pod uwagę charakter działań podejmowanych w ramach Projektu oraz przepisy prawa podatkowego, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanej z realizacją tego Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”.

W myśl tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl do art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), na mocy którego:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na mocy art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 566):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa:

Zgodnie z art. 11 ust. 2 pkt 5 ustawy o samorządzie województwa:

W myśl art. 14 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie województwa:

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą wskazania, czy mają Państwo prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją Projektu pn.: „(...)”.

Odliczenia podatku naliczonego, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, może dokonać zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT pod warunkiem, że nabyte towary i usługi są lub będą związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez tego podatnika.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy

– nie będą Państwo wykorzystywać towarów i usług nabytych w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, generujących podatek należny. Tym samym, nie mają Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego Projektu.

Podsumowując stwierdzam, że nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją Projektu pn.: „(...)”.

Tym samym, Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ponadto, zauważyć należy, że w myśl art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).