Interpretacja indywidualna z dnia 25 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.178.2024.3.KC

Możliwość rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko za rok 2023. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami, które wpłynęły 11 kwietnia i 31 maja 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od urodzenia jest Pani obywatelką Rzeczypospolitej Polskiej.

Pod koniec (...) 2021 r. wraz z dwojgiem biologicznych dzieci (aktualnie 9 i 12 lat), również obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej, wróciła Pani z wieloletniej emigracji ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i od tamtego czasu do chwili obecnej pozostaje Pani nieprzerwanie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Ojcem dzieci jest obywatel Stanów Zjednoczonych, z którym – w myśl prawa amerykańskiego – jest Pani rozwiedziona prawomocnym wyrokiem Sądu amerykańskiego od (...) 2022 r. Ponieważ Pani małżeństwo uznane było również przed polskim Urzędem Stanu Cywilnego (wtórnie, po wcześniejszym zawarciu związku małżeńskiego w USA) we (...) 2022 r. wniosła Pani o rozwód przed sądem polskim i sprawa ta jest w toku do chwili obecnej.

W sprawie tej jak dotąd Sąd odmówił zabezpieczenia alimentacyjnego na rzecz dzieci ze strony ojca, przez co dzieci od chwili wjazdu na teren RP w (...) 2021 r. pozostają na Pani wyłącznym utrzymaniu, pod Pani wyłączną opieką i wychowaniem oraz zamieszkują wyłącznie z Panią. Od tego też czasu ojciec dzieci nie uczestniczy w wychowaniu, ani nie partycypuje w kosztach utrzymania dzieci w żadnej formie ani z nimi nie zamieszkuje.

Od (...) 2021 r. do chwili obecnej uzyskuje Pani dochód wyłącznie na terenie RP z tytułu umowy o pracę. Zarówno za rok podatkowy 2021 jak i 2022 rozliczyła się indywidualnie (PIT-37).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W uzupełnieniu doprecyzowała Pani, że wniosek dotyczy wyłącznie prawa do preferencyjnego rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko za rok podatkowy 2023.

Ojciec dzieci w latach 2022-2023 był nierezydentem Rzeczypospolitej Polskiej, nie uzyskiwał dochodów w Polsce opodatkowanych według skali podatkowej i w związku z tym nie dokonał i nie dokona rozliczenia podatkowego w Polsce a co za tym idzie, odliczenia jakiejkolwiek ulgi. Ojciec dzieci nie jest, ani nigdy nie był, obywatelem ani rezydentem Rzeczypospolitej Polskiej i nie uzyskiwał dochodów w Polsce w żadnej formie, a co za tym idzie, nie rozliczał dochodów w Polsce, nie rozliczał i nie rozliczy żadnych ulg, a co za tym idzie, nie dojdzie między nim a Panią do porozumienia co do sposobu podziału jakichkolwiek ulg w polskim, ani w systemie podatkowym innego kraju.

Żadne z dwojga Pani dzieci nie jest, ani nigdy nie było umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, ani nie było wydane takie orzeczenie sądu. Od momentu wjazdu na terytorium RP w (...) 2021 r. dzieci nieprzerwanie pozostają pod Pani opieką i zamieszkują razem z Panią oraz pozostają na Pani wyłącznym utrzymaniu.

W 2023 r. w stosunku do Pani lub któregokolwiek Pani dziecka:

–nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

–nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Nie wystąpiła Pani o uznanie prawomocnego amerykańskiego orzeczenia sądu o rozwodzie na podstawie art. 1145 Kodeksu postępowania cywilnego w związku z faktycznym zaistnieniem okoliczności określonych w art. 1146 § 1 pkt 3, 4 i 7 Kodeksu postępowania cywilnego. Proces rozwodowy w USA przeprowadzony został z inicjatywy ówczesnego męża i bez Pani włączenia się w postępowanie sądowe z uwagi na niedoręczenie Pani dokumentów sądowych w sposób prawidłowy, tj. zgodnie z Konwencją o doręczeniach. Mianowicie, Polska i Stany Zjednoczone są stronami umowy, która została podpisana 15 listopada 1965 r. w Hadze. Konwencja ta określa między innymi sposób doręczenia za granicą dokumentów sądowych w sprawach cywilnych. (…) Oznacza to, że jeśli strona, która w Stanach Zjednoczonych musi doręczyć pozew osobie przebywającej w Polsce, a więc kraju drugiej strony Konwencji, stosuje określone procedury doręczenia zgodnie z postanowieniami Konwencji Haskiej. Przestrzeganie tych procedur zapewnia sprawiedliwość, w tak ważnych sprawach jak pozew rozwodowy. W myśl powyższego, zarówno pozew rozwodowy, jak i wyrok nie zostały Pani prawidłowo doręczone. W zaistniałej sytuacji prawnej, właściwą drogą było złożenie przez Panią pozwu rozwodowego przed Sądem polskim oraz jego właściwe i skuteczne dostarczenie Pozwanemu. Sprawa skutecznie zawisła przed Sądem polskim i jest w toku. Właściwość tutejszego sądu została ustalona na podstawie z art. 41 w związku z art. 1103 § 1 pkt 3 Kodeksu postępowania cywilnego, który stanowi, że sprawy małżeńskie oraz sprawy dotyczące małżeńskich stosunków majątkowych należą do jurysdykcji krajowej także wtedy, gdy małżonek będący powodem jest obywatelem polskim i ma co najmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże, zapadły przed sądem amerykańskim wyrok jest na chwilę obecną prawomocny na terenie Stanów Zjednoczonych w związku z jego niezaskarżeniem przez Panią z uwagi na:

-złożenie pozwu rozwodowego przed Sądem polskim i oczekiwaniem na jego rozstrzygnięcie,

-trudną sytuację materialną uniemożliwiającą Pani założenie sprawy przed Sądem amerykańskim,

-fakt nieprzerwanego przebywania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej od końca (...) 2021 r.

Jednocześnie podkreśla Pani, że to Pani sprawuje faktyczną i wyłączną pieczę nad dziećmi, co szczegółowo opisała we wniosku o interpretację podatkową oraz pierwszym uzupełnieniu do tego wniosku.

Nie wystąpiła Pani o uznanie prawomocnego amerykańskiego orzeczenia sądu o rozwodzie w oparciu o art. 1145 Kodeksu postępowania cywilnego, a zatem nie znajduje zastosowania art. 1146 ww. Kodeksu, choć w przypadku wystąpienia o uznanie przed rozstrzygnięciem sprawy przed Sądem polskim wystąpiłyby przeszkody określone w art. 1146 § 1 pkt 3, 4 i 7 ww. Kodeksu.

Sprawa rozwodowa przed Sądem polskim została wniesiona i sprawa ta jest w toku, nie w efekcie zastosowania i skutków art. 1145 i art. 1146 Kodeksu postępowania cywilnego, lecz z powodu podjęcia właściwych kroków w zaistniałej sytuacji prawnej, tj. prawomocnego orzeczenia sądu amerykańskiego obowiązującego na terenie Stanów Zjednoczonych, ale niemożliwego do uznania na drodze art. 1145 Kodeksu postępowania cywilnego na terenie Polski – jak wyjaśniła Pani szczegółowo wyżej.

Jednocześnie we wniosku wraz z uzupełnieniem podkreśla Pani fakt faktycznego i wyłącznego sprawowania pieczy nad dziećmi, a co za tym idzie, interpretowania definicji „samotnie wychowującej dziecko” literalnie, jak również fakt bycia osobą rozwiedzioną na terenie Stanów Zjednoczonych.

Pytanie

Czy jest Pani uprawniona do rozliczenia się za rok podatkowy 2023, jako osoba samotnie wychowująca dziecko a co za tym idzie, do skorzystania z wynikającej z tego tytułu ulgi?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, ma Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dzieckoza rok podatkowy 2023 w związku z faktycznym sprawowaniem wyłącznej pieczy nad nimi.

Uszczegóławiając, ojciec dzieci jest wyłącznie obywatelem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej i tam znajduje się jego centrum życiowe. Przebywa on stale na terenie Stanów Zjednoczonych i nie jest w żaden sposób związany z Rzecząpospolitą Polską, w szczególności, nie osiąga dochodów (przychodów) na terenie Polski, ani nie rozlicza w Polsce dochodów osiąganych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z kolei Pani, jest obywatelką Rzeczypospolitej Polskiej, tutaj znajduje się Pani centrum życiowe oraz Pani dzieci, uzyskuje dochód (przychód) wyłącznie na terenie Polski i tutaj się z niego rozlicza według przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dzieci przebywają na terenie Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie od (...) 2021 r. gdzie znajduje się ich centrum życiowe i pozostają one na Pani wyłącznym utrzymaniu i pod Pani wyłączną opieką zamieszkując wyłącznie z Panią. Dzieci nie uzyskują samodzielnie żadnych dochodów (przychodów).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z cytowanych przepisów wynika, że możliwość zastosowania preferencyjnego opodatkowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie w nich wskazanych. Przy czym przepisy te należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej. W konsekwencji, aby korzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów, na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy mieć ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dzieci.

Osobami samotnie wychowującymi dziecko są przede wszystkim ci rodzice (przysposabiający) lub opiekunowie, którzy pozostają w stanie wolnym. Dotyczy to zarówno osób, które nigdy nie zawierały związku małżeńskiego (panna, kawaler), osób, których związek małżeński ustał wskutek śmierci współmałżonka (wdowa, wdowiec) jak i osób, których związek małżeński został rozwiązany poprzez orzeczenie rozwodu (rozwódka, rozwodnik).

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dzieci. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Co istotne w przedmiotowej sprawie, z art. 1145 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.) wynika, że:

Stosownie do art. 1146 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 1147 Kodeksu postępowania cywilnego:

Na mocy art. 1148 ww. Kodeksu:

Stosownie do art. 1148¹omawianej ustawy:

Jak wynika z art. 1149 Kodeksu postepowania cywilnego:

Jak stanowi art. 1149¹ ww. Kodeksu:

W świetle przedstawionego opisu zdarzenia, wobec tego, że – jak Pani wskazała – we (...) 2022 r. wniosła o rozwód przed sądem polskim i sprawa ta jest w toku do chwili obecnej oraz że nie wystąpiła Pani o uznanie prawomocnego amerykańskiego orzeczenia sądu o rozwodzie na podstawie art. 1145 Kodeksu postępowania cywilnego w związku z faktycznym zaistnieniem okoliczności określonych w art. 1146 § 1 pkt 3, 4 i 7 Kodeksu postępowania cywilnego, to nie kwestionując Pani zaangażowania w proces wychowawczy dzieci, nie można uznać Pani za osobę samotnie wychowującą małoletnie dzieci w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W sytuacji bowiem gdy orzeczenie sądu o rozwodzie w USA nie może zostać uznane za skuteczne na terenie Polski, to nie posiada Pani określonego w art. 6 ust. 4c ww. ustawy stanu cywilnego.

W konsekwencji, nie może Pani rozliczyć swoich dochodów jako osoba samotnie wychowująca dzieci na zasadach określonych w art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 2023.

Fakt, iż samotnie wychowuje Pani dzieci (sprawuje Pani wyłączną pieczę) jest niewystarczającą przesłanką do skorzystania z możliwości preferencyjnego opodatkowania dochodów.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.