Interpretacja indywidualna z dnia 21 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.158.2024.2.ID

Prawo do odliczenia podatku VAT zawartego w cenie energii elektrycznej oraz usługi dystrybucji na podstawie faktur wystawionych na osobę prywatną niezawierających numeru NIP.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 13 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w cenie energii elektrycznej oraz usługi dystrybucji na podstawie faktur wystawionych na osobę prywatną niezawierających numeru NIP.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 maja 2024 r. (wpływ 23 maja 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Prowadzi Pan gospodarstwo rolne zajmujące się wyłącznie produkcją roślinną. Jest Pan czynnym podatnikiem VAT.

W budynku mieszkalnym posiada Pan jeden licznik energii elektrycznej – taryfa (…) dla odbiorców prywatnych, na potrzeby gospodarstwa domowego pod adresem (…), który jest miejscem prowadzenia gospodarstwa rolnego „(…)” NIP (…).

Energia elektryczna nie jest pobierana na cele produkcyjne gospodarstwa rolnego np. jako zasilanie szklarni, suszarni, chłodni, gdyż nie występują tego typu instalacje. Natomiast część zużywanej energii elektrycznej wykorzystywana jest do bieżących napraw sprzętu rolniczego np. zasilanie elektronarzędzi, tj. wiertarka, szlifierka, pompa paliwa.

Łączne zużycie energii elektrycznej w (…) r. wyniosło – (…) kWh, zaś w okresie (…) r. – (…) kWh, za kwotę energii i dystrybucji (…) zł brutto.

Mimo, że część powyższego zużycia energii elektrycznej służy na potrzeby gospodarstwa rolnego, z uwagi na prywatną formę faktury VAT wystawianej na imię i nazwisko, a nie nazwę „(…)” oraz brak numeru NIP, faktury VAT za energię elektryczną nigdy nie były uwzględniane w rozliczeniu podatku VAT.

Przy niewielkim zużyciu energii elektrycznej zastosowanie drugiego urządzenia pomiarowego na potrzeby gospodarstwa rolnego, tj. rozliczanie energii wg taryfy dla przedsiębiorców byłoby nieopłacalne ze względu na zarówno koszty drugiego licznika energii oraz wyższych stawek za kWh.

Zatem, w przyszłości planowane jest częściowe uwzględnianie faktury VAT za energię elektryczną w rozliczeniu podatku VAT w gospodarstwie rolnym, za pomocą metody szacunkowej zużycia energii elektrycznej na potrzeby gospodarstwa domowego oraz prowadzonego gospodarstwa rolnego w zakresie np. 50%-70% zużycia na cele prywatne oraz 30%-50% zużycia na cele gospodarstwa rolnego, na podstawie imiennych faktur VAT bez numeru NIP.

Uzupełnienie opisu sprawy

1.Nabywana przez Pana energia elektryczna służy/będzie służyć w moim gospodarstwie rolnym do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Pomiędzy nabywaniem energii elektrycznej w moim gospodarstwie rolnym zajmującym się produkcją roślinną, a sprzedażą produktów opodatkowanych istnieje związek pośredni, a zgodnie z wyrokiem NSA z 26 marca 2015 r., I FSK 543/14, „koniecznym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie związku pomiędzy zakupami a transakcją opodatkowaną. Jednakże nie zawsze związek ten musi być tego rodzaju, by można było przypisać bezpośrednio dany wydatek do konkretnej transakcji opodatkowanej. W przypadku bowiem tzw. kosztów ogólnych, które stanowią element cenotwórczy w działalności gospodarczej podatnika, wydatki na ten cel zachowują także bezpośredni związek z działalnością, a podatnik ma prawo do odliczenia VAT z tytułu tych zakupów w takim zakresie, w jakim działalność ogólna daje prawo do odliczenia VAT”.

Zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie rolnym do zasilania urządzeń elektrycznych służących bieżącej obsłudze maszyn (tankowanie paliwa do ciągnika rolniczego, wymiana elementów roboczych maszyn rolniczych, drobne naprawy), następnie zużycie energii elektrycznej do przeładunku płodów rolnych ma związek pośredni z procesem produkcyjnym produktów gospodarstwa rolnego opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i jest ogólnym kosztem prowadzonej działalności opodatkowanej.

2.Faktury za zakup energii elektrycznej w Pana gospodarstwie rolnym oraz w gospodarstwie domowym są/będą wystawiane imiennie na Pana nazwisko, tj. (…).

Pytanie

Czy możliwe jest przyjęcie do rozliczenia części podatku VAT zawartego w cenie energii elektrycznej oraz usług dystrybucji na podstawie faktury VAT wystawianych przez operatora (...) na osobę prywatna (właściciela gospodarstwa rolnego) niezawierających numeru identyfikacji podatkowej nabywcy energii elektrycznej?

Pana stanowisko w sprawie

Jak wynika z treści art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem, jeśli część zużywanej energii elektrycznej służy prowadzeniu gospodarstwa rolnego, podatnik ma prawo do odliczenia stosownej części podatku od towarów i usług.

Jak wynika z art. 106e ust. 1 ustawy VAT, imię i nazwisko lub nazwa nabywcy, a także nr NIP stanowią obligatoryjne elementy faktury VAT, które służą do zidentyfikowania podatnika. Jednak istotą faktury VAT jest dokumentowanie zdarzeń gospodarczych, ich prawdziwość pomiędzy istniejącymi podmiotami.

Zakup energii elektrycznej jest stałą, pewną, powtarzalną transakcją, dokumentowaną przez operatora (...), dodatkowo potwierdzoną umową o świadczenie usług dostawy energii elektrycznej, zatem w takiej sytuacji braki formalne w postaci faktury imiennej bez numeru NIP nie powinny pozbawiać prawa do odliczenia podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Prowadzi Pan gospodarstwo rolne zajmujące się wyłącznie produkcją roślinną. W budynku mieszkalnym posiada Pan jeden licznik energii elektrycznej na potrzeby gospodarstwa domowego, natomiast część zużywanej energii elektrycznej wykorzystywana jest również do bieżących napraw sprzętu rolniczego w prowadzonym przez Pana gospodarstwie rolnym. Energia elektryczna zużywana w gospodarstwie rolnym wykorzystywana jest m.in. do zasilania elektronarzędzi (tj. wiertarka, szlifierka, pompa paliwa), do zasilania urządzeń elektrycznych służących bieżącej obsłudze maszyn (tankowanie paliwa do ciągnika rolniczego, wymiana elementów roboczych maszyn rolniczych, drobne naprawy), do przeładunku płodów rolnych – gdzie zużycie energii elektrycznej ma związek pośredni z procesem produkcyjnym produktów gospodarstwa rolnego opodatkowanych podatkiem VAT. Nabywana przez Pana energia elektryczna służy/będzie służyć w Pana gospodarstwie rolnym do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Planuje Pan rozliczać energię elektryczną za pomocą metody szacunkowej zużycia energii na potrzeby gospodarstwa domowego oraz prowadzonego gospodarstwa rolnego w zakresie np. 50%-70% zużycia na cele prywatne oraz 30%-50% zużycia na cele gospodarstwa rolnego. Faktury za zakup energii elektrycznej są/będą wystawiane na Pana imię i nazwisko i nie zawierają numeru NIP.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w cenie energii elektrycznej oraz usługi dystrybucji na podstawie faktur wystawionych na osobę prywatną niezawierających numeru NIP.

Należy zauważyć, że ciężar rzetelnego rozdziału wydatków dotyczących wykorzystania energii elektrycznej dla potrzeb gospodarstwa rolnego i części wykorzystywanej dla potrzeb gospodarstwa domowego (potrzeby osobiste) spoczywa zawsze na podatniku.

Jeżeli więc poniesione wydatki na zużycie energii elektrycznej zostały udokumentowane jedną fakturą dotyczącą zarówno prowadzonej przez Pana działalności, jak i jego prywatnym celom, to prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w części, która dotyczy prowadzonej działalności gospodarczej (tylko ta część może pomniejszać podatek należny).

W świetle powołanych wyżej przepisów oraz przedstawionego opisu sprawy, należy stwierdzić, że jeżeli przyporządkowanie odpowiednich części wydatków związanych ze zużyciem energii elektrycznej dla celów wykonywanej działalności w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego, jak i dla celów osobistych jest/będzie miarodajne, to przysługuje/będzie przysługiwało Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w takiej części, która jest związana z realizowaną sprzedażą opodatkowaną, zgodnie z generalną zasadą, wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy.

W przypadku prawa do odliczenia, gdy faktury za zużycie energii elektrycznej (dla celów prowadzonej działalności, jak i prywatnych) wystawiane są na Pana jako osobę fizyczną, stwierdzić należy co następuje.

Uregulowania dotyczące szczegółowych zasad wystawiania faktur oraz danych, które powinny zawierać zawarte są w art. 106a-106e ustawy.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy:

Z powyższych uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura powinna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który powinien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. A zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.

Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwość jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.

Brak NIP-u przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.

Z Pana opisu sprawy wynika, że faktury dokumentujące zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie rolnym oraz w gospodarstwie domowym wystawione są na Pana jako osobę prywatną (na Pana imię i nazwisko) i nie zawierają numeru NIP.

Jak wskazano powyżej, prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku nieprawidłowości (braku NIP nabywcy) jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Zatem brak numeru NIP na fakturze nie przesądza o braku prawa do odliczenia podatku VAT.

Zatem, analiza przedstawionego opisu sprawy oraz treści powołanych przepisów prowadzi do stwierdzenia, że przysługuje/będzie przysługiwało Panu prawo do odliczenia części podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie rolnym. Przy czym prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur, na których nie ma numeru NIP przysługuje,o ile na podstawie danych zawartych w ww. fakturach możliwe jest zidentyfikowanie Pana jako nabywcy. Prawo to przysługuje/będzie przysługiwało w takiej części, w jakiej energia elektryczna jest/będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych. Prawo to przysługuje/będzie przysługiwałopod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Podsumowując, stwierdzam, że przysługuje/będzie przysługiwało Panu prawo do odliczenia podatku VAT, zawartego w cenie energii elektrycznej oraz usługi dystrybucji na podstawie faktur VAT wystawionych przez operatora (...) na osobę prywatną niezawierających numeru NIP.

Tym samym Pana stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

·zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Prawidłowe określenie wysokości procentowego odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup energii elektrycznej, związanego z realizowanymi czynnościami należy do podatnika, natomiast ocena prawidłowości przyjętych przez Pana rozwiązań może nastąpić jedynie w drodze przeprowadzonego postępowania podatkowego przez właściwy organ podatkowy pierwszej instancji. W związku z tym, w niniejszej interpretacji oceniono stanowisko wyłącznie w zakresie istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego, a nie jego wysokości.

Zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany z przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego oraz opisem zdarzenia przyszłego, Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).