Jak opodatkować zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa

Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa co do zasady jest wyłączone spod zakresu przepisów ustawy o  podatku od towarów i usług. Wątpliwości może budzić jednak rozstrzygnięcie, czy przedmiotem realizowanej czynności faktycznie jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. Transakcje takie mają bowiem charakter zindywidualizowany i powinny być rozpatrywane każdorazowo w sposób jednostkowy. Podstawowymi kryteriami oceny są tutaj wyodrębnienie finansowe, organizacyjne i  funkcjonalne przedmiotu zbycia. Dopiero one pozwalają na ocenę, czy mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części czy też poszczególnych składników majątku tego przedsiębiorstwa.

Zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nie podlega rygorom ustawy o podatku od towarów i usług. Z art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyłączając z zakresu opodatkowania VAT czynności dotyczące przedsiębiorstwa i zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ustawodawca operuje pojęciem „zbycie”, które nie zostało odrębnie zdefiniowane. Użycie terminu „zbycie” oznacza, że treść art. 6 pkt 1 ustawy należy odnosić do tych wszystkich czynności, w wyniku których dochodzi do przeniesienia własności przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Forma realizowanej czynności nie ma tym samym znaczenia. Decydujące jest już samo przeprowadzenie transakcji, skutkującej zbyciem przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Wyłączenie spod zakresu opodatkowania VAT obejmie więc czynności, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, takie jak dostawa, darowizna, zamiana czy przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport).

1. Kiedy przedmiotem zbycia jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część