Interpretacja indywidualna z dnia 14 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.372.2024.2.JM

Obowiązek podatkowy oraz opodatkowanie w Polsce dochodów uzyskanych w Polsce oraz w Niemczech.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 10 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku podatkowego oraz opodatkowania w Polsce dochodów uzyskanych w Polsce oraz w Niemczech.

Uzupełniła go Pani – na wezwanie – pismem z 11 czerwca 2024 r. (data wpływu 11 czerwca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2023 roku do 31 sierpnia pracowała Pani na umowę o pracę w Polsce i w tym kraju też Pani mieszkała (dokładnie do dnia 27 sierpnia 2023 r.). Z dniem 28 sierpnia przeprowadziła się Pani do Niemiec (w dniach 28-31 sierpnia wykorzystywała Pani urlop wypoczynkowy i nie wykonywała Pani już pracy dla firmy w Polsce) i od 1 września 2023 r. rozpoczęła Pani pracę w Niemczech również na umowę o pracę. Od tego czasu mieszka Pani (…) na stałe wraz z partnerem i tam znajduje się Pani ośrodek interesów życiowych. Zgłosiła Pani zmianę adresu zamieszkania poprzez formularz ZAP-3. Numer identyfikacji podatkowej w Niemczech: (…).

Uzupełnienie stanu faktycznego

Do 28 sierpnia 2023 r. Pani centrum interesów osobistych (najbliższa rodzina – partner, dzieci, rodzeństwo, rodzice) i gospodarczych (tj.: aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, inwestycje, majątek ruchomy np. samochód, telefon, majątek nieruchomy, kredyty) znajdowało się w Polsce, z wyjątkiem partnera, który mieszkał na terenie Niemiec.

Od 28 sierpnia 2023 r. mieszka Pani w Niemczech z partnerem. Jest Pani tam ubezpieczona i korzysta z opieki zdrowotnej. Posiada Pani tam kilka kont bankowych (3 indywidualne, 1 wspólne), na tych kontach znajduje się też znaczna większość Pani oszczędności, a także na nie wpływa Pani wynagrodzenie. Tych kont bankowych używa Pani na co dzień. Posiada Pani niemiecki numer telefonu i opłaca tam Pani abonament. W Niemczech spędza Pani większość czasu i tam toczy się Pani aktywność kulturalna i społeczna. W Polsce nadal ma Pani 2 rachunki bankowe, używane sporadycznie w wypadku wydatków w kraju. Posiada Pani polski numer telefonu, za który opłaca Pani abonament, ze względu na udział w grupie rodzinnej, której umowy nie mogła Pani wypowiedzieć, oraz opłaca Pani kilka abonamentów grupowych (...), których częścią była już Pani przed przeprowadzką do Niemiec. Na terenie Polski mieszka Pani najbliższa rodzina (rodzice, rodzeństwo).

W Polsce pracowała Pani dłużej w 2023 r. i zarobiła Pani większą kwotę, więc główne źródło dochodu znajdowało się w Polsce.

W 2023 r. w Polsce osiągnęła Pani tylko dochody z umowy o pracę (regularne wynagrodzenie oraz bonus roczny).

W 2023 r. w Niemczech uzyskała Pani tylko dochody z umowy o pracę. Od 1 września 2023 r. świadczyła Pani pracę na rzecz niemieckiego podmiotu, który ponosił i wypłacał Pani wynagrodzenie. Od 1 września 2023 r. jest Pani zatrudniona w (...) GmbH, który jest niemieckim podmiotem.

Od 28 sierpnia 2023 r. ma Pani stałe miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Niemczech.

Z dniem 23 lipca 2023 r. został Pani nadany numer identyfikacji podatkowej w związku ze zgłoszeniem niemieckiego adresu zamieszkania. W Niemczech zostały też odprowadzone podatki od Pani wynagrodzenia uzyskanego od dnia 1 września 2023 r. Wszystkie dochody osiągnięte od momentu rozpoczęcia pracy w Niemczech, tj. od 1 września 2023 r. zostały opodatkowane w Niemczech.

Posiada Pani certyfikat nadający Pani numer identyfikacji podatkowej (Identifikationsnummer) wydany z dniem 23 lipca przez Bundeszentralamt fuer Steurern. Z dniem 15 lipca została Pani uznana za mającą miejsce zamieszkania na terenie Niemiec.

Posiada Pani tylko obywatelstwo polskie.

Pytania

1) Czy od 1 września 2023 r. posiada Pani ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?

2) Czy dochody z umowy o pracę uzyskane w Polsce w 2023 r. podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce?

3) Czy dochody z Niemiec osiągnięte od 1 września 2023 r. podlegają opodatkowaniu w Polsce?

4) Czy dochody uzyskane w Polsce z umowy o pracę należy łącznie opodatkować w Polsce z dochodami z umowy o pracę uzyskanymi w Niemczech?

Pani stanowisko w sprawie

Według art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zakresu obowiązku podatkowego osób fizycznych, o którym mowa w art. 3 ust. 1 i 2a tej ustawy osoby nie mające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiągniętych na terenie Polski.

W Pani rozumieniu, ze względu na posiadanie ośrodka interesów osobistych i gospodarczych oraz zamieszkania na terenie Niemiec:

Ad. 1. od 1 września 2023 r. posiada Pani ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce;

Ad. 2. dochody z umowy o pracę uzyskane w Polsce w 2023 r. podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce;

Ad. 3 dochody z Niemiec osiągnięte od 1 września 2023 r. nie podlegają opodatkowaniu w Polsce;

Ad. 4 dochodów uzyskanych w Polsce z umowy o pracę nie należy łącznie opodatkować w Polsce z dochodami z umowy o pracę uzyskanymi w Niemczech.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ograniczony obowiązek podatkowy – przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a więc – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Polski centrum interesów życiowych.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce.

Według art. 4a ustawy:

Pani rezydencja podatkowa na gruncie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Stosownie do art. 4 ust. 1 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisana w Berlinie 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. nr 12 poz. 90):

Art. 4 ust. 2 ww. umowy stanowi, że:

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas.

Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały.

Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem.

W zakresie powiązań gospodarczych, wyjaśniam, że jest to miejsce, z którym dana osoba ma ścisłe powiązania ekonomiczne. W tym względzie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są: miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.

Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Analizując Pani powiązania osobiste i gospodarcze, stwierdzam, że do momentu wyjazdu z Polski miała Pani w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, tj. podlegała Pani w Polsce obowiązkowi podatkowemu od wszystkich osiąganych dochodów bez względu na miejsce ich osiągania z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Sytuacja ta zmieniła się w momencie Pani wyjazdu do Niemiec, tj. 28 sierpnia 2023 r. Od tego dnia nie posiada Pani miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Posiada Pani ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze ze Niemcami.

Od 28 sierpnia 2023 r. mieszka Pani w Niemczech z partnerem. Na terenie Polski mieszka Pani najbliższa rodzina (rodzice, rodzeństwo).

Jest Pani w Niemczech ubezpieczona i korzysta z opieki zdrowotnej. Posiada Pani tam kilka kont bankowych (3 indywidualne, 1 wspólne), na tych kontach znajduje się też znaczna większość Pani oszczędności, a także na nie wpływa Pani wynagrodzenie. Tych kont bankowych używa Pani na co dzień. Posiada Pani niemiecki numer telefonu i opłaca tam Pani abonament. W Niemczech spędza Pani większość czasu i tam toczy się Pani aktywność kulturalna i społeczna. W Polsce nadal ma Pani 2 rachunki bankowe, używane sporadycznie w wypadku wydatków w kraju. Posiada Pani polski numer telefonu, za który opłaca Pani abonament oraz opłaca Pani kilka abonamentów grupowych.

Od 1 września 2023 r. rozpoczęła Pani pracę na rzecz niemieckiego pracodawcy na podstawie umowy o pracę. W tym czasie nie wykonywała Pani już pracy w Polsce dla firmy polskiej. Z dniem 23 lipca 2023 r. został Pani nadany numer identyfikacji podatkowej w związku ze zgłoszeniem niemieckiego adresu zamieszkania. W Niemczech zostały też odprowadzone podatki od Pani wynagrodzenia uzyskanego od dnia 1 września 2023 r. Wszystkie dochody osiągnięte od momentu rozpoczęcia pracy w Niemczech, tj. od 1 września 2023 r. zostały opodatkowane w Niemczech.

Posiada Pani certyfikat nadający Pani numer identyfikacji podatkowej (Identifikationsnummer) wydany z dniem 23 lipca przez (...). Z dniem 15 lipca została Pani uznana za mającą miejsce zamieszkania na terenie Niemiec.

Zatem, od 1 września 2023 r. podlega Pani w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Polski z uwzględnieniem właściwych umów/Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Opodatkowanie Pani dochodów z tytułu umowy o pracę uzyskanych w 2023 r.

Na mocy art. 15 ust. 1 polsko – niemieckiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania:

Do momentu wyjazdu do Niemiec posiada Pani w Polsce miejsce zamieszkania oraz nieograniczony obowiązek podatkowy. Zatem, dochody z umowy o pracę osiągnięte w tym okresie w Polsce podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Z dniem 28 sierpnia 2023 r. przeprowadziła się Pani do Niemiec. Od 1 września 2023 r. rozpoczęła Pani pracę dla niemieckiego pracodawcy na podstawie zawartej tam umowy o pracę. Z tego tytułu uzyskała Pani dochody.

Zatem, wynagrodzenia otrzymywane od 1 września 2023 r. przez Panią jako osobę mającą miejsce zamieszkania w Niemczech od niemieckiego pracodawcy z tytułu umowy o pracę wykonywanej w Niemczech podlegają opodatkowaniu tylko w Niemczech, nie podlegają opodatkowaniu w Polsce.

W Pani przypadku nie ma miejsca podwójne opodatkowanie dochodów i nie ma tu zastosowania metoda o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Tym samym, uzyskane przez Panią dochody z umowy o pracę w Polsce w okresie do 28 sierpnia 2023 r. podlegają opodatkowaniu w Polsce. Dochody uzyskane w Niemczech od 1 września 2023 r. z tytułu umowy o pracę nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Zatem dochodów niemieckich nie należy opodatkowywać w Polsce łącznie z polskimi dochodami uzyskanych z tytułu umowy o pracę.

Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).