Interpretacja indywidualna z dnia 18 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.295.2024.2.AP
Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego nabytego w drodze darowizny.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 marca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 25 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego nabytego w drodze darowizny. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 czerwca 2024 r. (wpływ 12 czerwca 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Otrzymał Pan od ojca w darowiźnie samochód ciężarowy. Samochód ten stanowił majątek prywatny ojca - nie był środkiem trwałym i nie podlegał amortyzacji. Zapomniał Pan zgłosić ww. fakt do Naczelnika Urzędu Skarbowego w terminie sześciu miesięcy i zgłosił go Pan na formularzu SD-3 po tym terminie. Otrzymał Pan decyzję o podatku od spadków i darowizn i zapłacił należny podatek. Obecnie prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach podatku liniowego, wprowadził Pan ww. samochód do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i go amortyzuje.
W piśmie z 10 czerwca 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazał Pan, że podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Prowadzi Pan działalność gospodarczą od 1 czerwca 2022 r. w zakresie PKD 49.41.Z - Transport drogowy towarów. Dla potrzeb podatku dochodowego prowadzi Pan podatkową księgę przychodów i rozchodów. Uzyskuje Pan przychody z działalności gospodarczej. Otrzymał Pan w darowiźnie samochód ciężarowy od ojca 4 kwietnia 2022 r. Umowa darowizny samochodu ciężarowego była umową darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny. Zapłacił Pan należny podatek od spadków i darowizn z tytułu otrzymanej darowizny od ojca 21 listopada 2022 r. Zgodnie z Polską Klasyfikacją Środków Trwałych, samochód ciężarowy sklasyfikowany jest w KŚT pod symbolem 7. Środek trwały (samochód ciężarowy) został wpisany do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 31 sierpnia 2022 r. Wartość początkowa środka trwałego (samochodu ciężarowego) wprowadzonego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wynosiła 80 000 zł netto. Amortyzuje Pan środek trwały (samochód ciężarowy) metodą liniową przyśpieszoną ze względu na używany środek trwały, wg stawki 40%. Przedmiotowy samochód stanowi w Pana działalności gospodarczej składnik majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Pytanie
Czy ma Pan prawo do amortyzacji ww. samochodu otrzymanego w darowiźnie od ojca i zaliczanie ww. odpisów amortyzacyjnych do kosztów podatkowych?
Pana stanowisko w sprawie
Pan jako przedsiębiorca będący osobą fizyczną zalicza do środków trwałych otrzymany w darowiźnie samochód, a dokonywane od tego samochodu jako środka trwałego odpisy amortyzacyjne będą stanowiły podatkowe koszty uzyskania przychodów tylko, jeżeli nabycie to nie korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. W przeciwnym razie, na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a) u.p.d.o.f., odpisy te nie stanowią podatkowych kosztów uzyskania przychodów.
Jeżeli zatem dostał Pan samochód ciężarowy od ojca, który podlega zwolnieniu w od podatku od spadków i darowizn, ale na skutek opieszałości nie zgłosił go Pan do US w terminie 6-ciu miesięcy i zapłacił na skutek tego podatek od podatku od spadków i darowizn, to może go Pan amortyzować. Sama darowizna, co do zasady, korzystała ze zwolnienia, ale zwolnienie to ma charakter warunkowy - należy dopełnić obowiązku zgłoszenia otrzymanej darowizny do urzędu w terminie sześciu miesięcy. Brak ww. zgłoszenia powoduje, ze otrzymana darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A skoro przedmiot darowizny nie może korzystać ze zwolnienia w zakresie podatku od spadków i darowizn, może podlegać amortyzacji podatkowej.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że poniesienie tego wydatku miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, ewentualnie na zachowanie lub zabezpieczenie źródła tego przychodu.
Przepis art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a - 22o, z uwzględnieniem art. 23. W przypadku spółek nieruchomościowych odpisy dotyczące środków trwałych zaliczonych do grupy 1 Klasyfikacji nie mogą być w roku podatkowym wyższe niż dokonywane zgodnie z przepisami o rachunkowości odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe z tytułu zużycia środków trwałych, obciążające w tym roku podatkowym wynik finansowy jednostki.
Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2) maszyny, urządzenia i środki transportu,
3) inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Z przytoczonych przepisów wynika zatem, że składnik majątkowy może być uznany za środek trwały w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:
- musi stanowić własność lub współwłasność podatnika,
- musi być kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania - ustawodawca nie określił bliżej tych warunków, jednakże należy stwierdzić, że warunki te spełnia składnik majątku, który jest wyposażony we wszystkie elementy konstrukcyjne pozwalające na jego funkcjonowanie zgodnie z przeznaczeniem, sprawny techniczne i zalegalizowany prawnie w formie ewentualnie wymaganych uprawnień, homologacji i pozwoleń na użytkowanie,
- jego przewidywany okres używania musi być dłuższy niż rok,
- musi być wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą lub oddany do używania innym podmiotom, na podstawie umów wymienionych w cyt. art. 22a ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu.
Stosownie natomiast do treści art. 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
1) grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,
2) budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami, lokalne mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy,
3) dzieła sztuki i eksponaty muzealne,
4) wartość firmy, jeżeli wartość ta powstała w inny sposób niż określony w art. 22b ust. 2 pkt 1 i 1a,
5) składniki majątku, które nie są używane na skutek zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej albo zaprzestania działalności, w której te składniki były używane; w tym przypadku składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono albo zaprzestano tej działalności
- zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami materialnymi i prawnymi.
Należy także wskazać na treść art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
a) nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku, jeżeli:
- nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw, lub
- dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
- nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, lub
- nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.
Stosownie do treści art. 23 ust. 9 ww. ustawy:
Przepisu ust. 1 pkt 45a lit. a) nie stosuje się do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nabytych w drodze darowizny, jeżeli darczyńca dokonywał odpisów amortyzacyjnych od tych składników. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy art. 22g ust. 12 oraz art. 22h ust. 3 i nie stosuje się przepisu art. 22g ust. 15.
Dodany ust. 9 w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zaliczenie do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze darowizny, jeżeli nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, w przypadku gdy środki te wykorzystywane przez darczyńcę były przez niego amortyzowane. Oznacza to, że obdarowany przyjmuje je w wartości określonej przez darczyńcę (kontynuacja). Kontynuując amortyzację tych składników, uwzględnia też wysokość dokonanych już przez darczyńcę odpisów oraz przyjętą metodę amortyzacji.
Ustawodawca wyłączył zatem w porównaniu do poprzedniego stanu prawnego możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w sytuacji, kiedy to nabycie korzystało ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 22h ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Stosownie do art. 22f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.
Wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ustala się na podstawie art. 22g ww. ustawy. Sposób ustalenia wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych jest zróżnicowany ze względu na sposób ich nabycia.
Stosownie do art. 22g ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:
Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób – wartość rynkową z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.
Jednocześnie stosownie do art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.):
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli: zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
W myśl art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z opisu sprawy wynika, że otrzymał Pan od ojca w darowiźnie samochód ciężarowy 4 kwietnia 2022 r. Samochód ten stanowił majątek prywatny ojca - nie był środkiem trwałym i nie podlegał amortyzacji. Zapomniał Pan zgłosić ww. fakt do Naczelnika Urzędu Skarbowego w terminie sześciu miesięcy i zgłosił go Pan na formularzu SD-3 po tym terminie. Otrzymał Pan decyzję o podatku od spadku i darowizn i zapłacił należny podatek. Obecnie prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach podatku liniowego, wprowadził Pan ww. samochód do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i go amortyzuje. Umowa darowizny samochodu ciężarowego była umową darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny. Zapłacił Pan należny podatek od spadków i darowizn z tytułu otrzymanej darowizny od ojca 21 listopada 2022 r. Zgodnie z Polską Klasyfikacji Środków Trwałych, samochód ciężarowy sklasyfikowany jest w KŚT pod symbolem 7. Środek trwały (samochód ciężarowy) został wpisany do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 31 sierpnia 2022 r. Wartość początkowa środka trwałego (samochodu ciężarowego) wprowadzonego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wynosiła 80 000 zł netto. Amortyzuje Pan środek trwały (samochód ciężarowy) metodą liniową przyśpieszoną ze względu na używany środek trwały, wg stawki 40%. Przedmiotowy samochód stanowi w Pana działalności gospodarczej składnik majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z powołanego powyżej art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym warunkiem dla skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn jest zgłoszenie faktu nabycia majątku naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego. Zgłoszenie powinno zostać złożone - co do zasady na formularzu SD-Z2 - w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Podkreślić należy, że zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa - zwolnienia podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania. Zauważyć należy, że ustawodawca konstruując zwolnienie zawarte w przepisie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn wprowadził jednoznaczne warunki umożliwiające skorzystanie z omawianego zwolnienia w stosunku do nabycia w drodze dziedziczenia, bądź darowizny dla określonej przepisami grupy osób.
Możliwość skorzystania ze zwolnienia od zapłaty podatku od spadków i darowizn przewidzianego dla członków najbliższej rodziny (art. 4a ustawy) stanowi prawo podatnika, nie obowiązek. Podatnik może zatem z tego prawa zrezygnować składając do urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3.
W Pana sytuacji nie złożył Pan w terminie do 6 miesięcy od daty zawarcia umowy darowizny naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych, lecz zgłosił Pan ten fakt na formularzu SD-3 po tym terminie. Otrzymał Pan decyzję o podatku od spadku i darowizn i został Pan zobowiązany do zapłaty od darowanego samochodu podatku od spadków i darowizn. Zapłacił Pan należny podatek od spadków i darowizn z tytułu otrzymanej darowizny od ojca 21 listopada 2022 r.
Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy prawa podatkowego wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro nie korzystał Pan ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn i dokonał Pan zapłaty podatku od spadków i darowizn, to ma Pan prawo do amortyzacji ww. samochodu otrzymanego w drodze darowizny od ojca i zaliczania od niego odpisów amortyzacyjnych do kosztów podatkowych.
Zatem, Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Należy zastrzec, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście zadanego pytania, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu sprawy i własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej, które nie były przedmiotem zapytania.
Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego nie przeprowadzam postępowania dowodowego, lecz opieram się jedynie na stanie faktycznym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).