Postanowienie SN z dnia 21 czerwca 2024 r., sygn. III CB 44/24

21 czerwca 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Kamil Zaradkiewicz

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 21 czerwca 2024 r. w Warszawie
‎wniosku T. P.
‎o zbadanie spełnienia przez SSN Mariusza Łodko wymogów

niezawisłości i bezstronności w sprawie I CSK 2257/23
‎z wniosku B. G.
‎z udziałem Z. Ż., E. G., T. P., I. O. i J. M.
‎o dział spadku

odrzuca wniosek.

UZASADNIENIE

W sprawie I CSK 2257/23, zainicjowanej skargą kasacyjną na postanowienie Sądu Okręgowego w Olsztynie z 28 listopada 2022 r., o dział spadku, pismem
‎z 18 kwietnia 2024 r. uczestniczka postępowania T. P. złożyła wniosek o zbadanie spełnienia przez wyznaczonego do składu orzekającego Sędziego Sądu Najwyższego Mariusza Łodko wymogów niezawisłości
‎i bezstronności z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jego powołaniu
‎i jego postępowaniu po powołaniu, albowiem, jak podniosła wnioskodawczyni,
‎w świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Wielkiej Izby)
‎z 19 listopada 2019 r., C-585/18, C-624/18, C-625/18, oraz uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2023 r. (BSA I-4110-1/20) zachodzą wątpliwości co do bezstronności i niezależności tak wyłonionego sądu.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

I. Uwagi wstępne

1. Kwestia niedopuszczalności wyłączenia sędziego z powodu okoliczności jego powołania (trybu nominacyjnego) była wielokrotnie przedmiotem oceny Sądu Najwyższego. Wypada w pierwszej kolejności przypomnieć w niniejszej sprawie Zasadnicze ustalenia w tym zakresie, zważywszy, że w niektórych z motywów rozstrzygnięć wydawanych w takich sprawach dochodzi w ocenie składu ‎w niniejszej sprawie do rażącej i oczywistej obrazy fundamentalnych norm i zasad demokratycznego państwa prawa, a to z uwagi na pomijanie podstawowych założeń i zasad ustrojowych i procesowych. To z kolei może wpływać na kształtowanie się oczywiście wadliwej linii orzeczniczej i nieść za sobą daleko idące negatywne konsekwencje dla funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Może też ‎w skrajnych przypadkach stanowić podstawę odpowiedzialności sędziego.