Interpretacja indywidualna z dnia 31 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDWP.4011.23.2024.3.IG

Opodatkowanie renty inwalidzkiej wypłacanej z Polski osobie mającej miejsce zamieszkania w Niemczech.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie opodatkowania renty inwalidzkiej w Polsce - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 23 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia obowiązku podatkowego.

Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwania - pismem z 13 maja 2024 r. (wpływ 13 maja 2024 r.) oraz pismem z 22 maja 2024 r. (wpływ 22 maja 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca.

Opis zdarzenia przyszłego

Od roku 2005 zamieszkuje Pan na stałe na terenie Niemiec i jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Posiada Pan podwójne obywatelstwo zarówno polskie jak i niemieckie. Od 2013 r. otrzymuje Pan ponownie, a wcześniej wstrzymaną, rentę inwalidzką z Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Podatek z tytułu renty nie był odprowadzany w Polsce (decyzja dyrektora ZER MSWiA z dnia (…) 2021 sygn. (…) kopia w załączniku).

Dochód z tytułu renty inwalidzkiej wykazywał Pan i nadal wykazuje w Niemczech i tu również był - jest płacony podatek. W 2022 r. założył Pan na terenie Polski jednoosobową działalność gospodarczą, a dochody z niej uzyskiwane rozlicza Pan w Urzędzie Skarbowym w (…), podatki z dochodu niemieckiego odprowadza Pana pracodawca na terenie Niemiec.

Renta jest wykazywana jako dochód zarówno w Niemczech jak i w Polsce na PIT-36. W zeznaniu podatkowym za rok 2023 wysokość renty przekroczyła kwotę wolną od podatku i został również naliczony podatek.

W uzupełnieniu wniosku z 13 maja 2024 r. wskazał Pan, że zapytanie dotyczy roku 2024 oraz lat przyszłych.

Na terenie Niemiec jest Pan rezydentem podatkowym i od 2005 r. płaci Pan podatki w Niemczech i tam odprowadzane są wszystkie składki np. zdrowotne i rentowe,i tam jest prowadzony ośrodek interesów życiowych.

W okresie będącym przedmiotem zapytania nie był i nie jest Pan polskim rezydentem podatkowym.

Na terenie Polski odprowadzane są jedynie podatki z dodatkowych dochodów z prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, a rozpoczęcie jej nastąpiło w 2022 r.

Otrzymywana przez Pana renta inwalidzka wypłacana jest przez Zakład Emerytalno-Rentowy i podlega pod obowiązkowy system ubezpieczeń w Polsce.

W drugim uzupełnieniu z 23 maja 2024 r. doprecyzował Pan, że renta inwalidzka jest wypłacana z tytułu zatrudnienia w sektorze administracji państwowej.

Pytanie po przeformułowaniu

Czy renta inwalidzka opodatkowana na terenie Niemiec wlicza się do dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej na terenie Polski i czy w zeznaniu rocznym powinna być wykazywana w PIT-36?

Pana stanowisko w sprawie

W zeznaniu rocznym PIT-36 oprócz dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej wykazuje Pan rentę inwalidzką jako dochód w rubryce Przychód poz. 2 (Emerytury-renty oraz inne krajowe świadczenia, o których mowa w art. 34 ust. 7 ustawy), a co za tym idzie, zsumowanie renty wraz z dochodem z działalności gospodarczej podwyższa kwotę wolną od podatku.

Skoro renta jest opodatkowana na terenie Niemiec , nie powinna być uwzględniana jako dochód w zeznaniu rocznym analogicznie do dochodów uzyskiwanych na terenie Niemiec.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Stosownie do art. 3 ust. 2a ustawy:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Stosownie do art. 3 ust. 2a ustawy:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 4a ww. ustawy:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z opisu sprawy wynika, że od roku 2005 zamieszkuje Pan na stałe na terenie Niemiec i jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Posiada Pan podwójne obywatelstwo zarówno polskie jak i niemieckie.

Jest Pan rezydentem podatkowym Niemiec i od 2005 r. tam płaci Pan podatki i tam odprowadza wszystkie składki np. zdrowotne i rentowe. W Niemczech znajduje się też Pana centrum interesów życiowych. W okresie będącym przedmiotem zapytania nie był i nie jest Pan polskim rezydentem podatkowym.

Od 2013 r. otrzymuje Pan rentę inwalidzką z Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Pana wątpliwość budzi kwestia sposobu, tj. miejsca rozliczenia renty inwalidzkiej otrzymywanej z Polski (czy w Polsce czy w Niemczech).

Opodatkowanie świadczenia w świetle Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Z uwagi na fakt, że mieszka Pan w Niemczech, a świadczenie wypłacane jest z Polski, w niniejszej sprawie znajdą zastosowanie postanowienia Umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90).

W myśl art. 4 ust. 1 ww. umowy:

Określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo, każdą jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie, w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

W myśl postanowień art. 18 ust. 1 ww. umowy:

Emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie.

Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 2 ww. umowy:

Jednocześnie, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie.

Emerytury i podobne świadczenia lub renty otrzymywane z Polski, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Niemczech, podlegają co do zasady opodatkowaniu tylko w Niemczech.

Wyjątek dotyczy jednak sytuacji, gdy świadczenia są wypłacane z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych. Wtedy, stosownie do art. 18 ust. 2 ww. umowy, płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła, czyli w Polsce.

Przy takiej konstrukcji wskazanych przepisów kryterium rozgraniczającym ich zastosowania jest źródło, z którego należności pieniężne są uzyskiwane. Sprawia ono, że dane świadczenie - niezależnie od jego nazwy w porządku prawnym danego państwa - jeśli ma umocowanie w obowiązkowym systemie ubezpieczeń socjalnych, to jest opodatkowywane zgodnie z ust. 2 cytowanego artykułu.

W myśl art. 3 ust. 2 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przy jej stosowaniu przez Umawiające się Państwo:

Jeżeli z kontekstu nie wynika inaczej, każde określenie, które nie zostało w niej zdefiniowane, będzie miało takie znaczenie, jakie przyjmuje się w danym czasie zgodnie z prawem tego Państwa w zakresie podatków, do których ma zastosowanie umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, przy czym znaczenie wynikające ze stosowania ustawodawstwa podatkowego tego Państwa będzie miało pierwszeństwo przed znaczeniem nadanym określeniu przez inne przepisy prawne tego Państwa.

Określenie "renta" oznacza kwotę wypłacaną regularnie w ustalonych terminach, dożywotnio lub przez ściśle określony albo możliwy do określenia czas, w wyniku zobowiązania, które przewiduje takie płatności w zamian za spełnione świadczenie dające się wymierzyć w pieniądzu lub w równoważniku pieniężnym. (art. 18 ust. 6 omawianej umowy).

Stosownie natomiast do art. 19 ust. 2 lit. a ww. umowy:

Jakakolwiek renta lub emerytura, wypłacana przez jedno Umawiające się Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną albo z funduszy utworzonych przez to Państwo, jego jednostkę terytorialną lub władzę lokalną osobie fizycznej z tytułu funkcji wykonywanych na rzecz tego Państwa, jego jednostki terytorialnej lub władzy lokalnej, podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Jednakże zgodnie z art. 19 ust.2 lit. b ww. umowy:

Taka emerytura lub renta podlega opodatkowaniu tylko w drugim Umawiającym się Państwie, jeżeli osoba ją otrzymująca posiada w nim miejsce zamieszkania i jest obywatelem tego Państwa.

Zauważyć trzeba, że art. 19 ust. 2 ww. Konwencji dotyczy emerytur lub rent wypłacanych z tytułu uprzednio wykonywanej pracy, jednakże nie każdej emerytury lub renty, a wyłącznie związanej z usługami na rzecz wypłacającego je państwa, jego jednostki terytorialnej lub organu lokalnego. Nadmienić należy, że wspomniane przepisy dotyczą osób piastujących funkcje publiczne w ramach administracji publicznej (państwowej lub samorządowej).

Przepisy podatkowe nie definiują "funkcji publicznych", zatem w znaczeniu potocznym funkcjonariuszem publicznym jest osoba będąca pracownikiem administracji publicznej, nie pełniąca funkcji wyłącznie usługowych (np. sędzia), a także osoba korzystająca z ochrony prawnej z mocy przepisu szczególnego (np. poseł, senator, radny).

Natomiast definicję „osobą pełniącej funkcję publiczną” zawierają zapisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r., poz. 17 ze zm.).

W myśl art. 115 § 19 ww. ustawy:

osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.

Zatem w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie przepis art. 19 ust. 2 lit. b, bowiem w uzupełnieniu do wniosku wskazał Pan, że renta inwalidzka jest wypłacana z tytułu zatrudnienia Pana w sektorze administracji państwowej. Posiada Pan również obywatelstwo niemieckie i jest Pan rezydentem podatkowym Niemiec.

Jako nierezydent w Polsce podlega Pan wyłącznie ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli rozlicza się Pan tylko z dochodów uzyskiwanych na jej terytorium z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, należy stwierdzić, że otrzymywana przez Pana renta inwalidzka zgodnie z art. 19 ust. 2 lit. b umowy podlega opodatkowaniu tylko w Niemczech i tym samym nie podlega opodatkowaniu w Polsce.

Pana stanowisko w zakresie opodatkowania renty inwalidzkiej w Polsce jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wskazuję również, że nie jestem uprawniony do analizowania i oceny dokumentów załączonych do wniosku o interpretację lub jego uzupełnienia. Wszystkie istotne dla sprawy informacje powinny znaleźć się w opisie zdarzenia przyszłego.

W uzupełnieniu do wniosku w odpowiedzi na pytanie poinformował Pan, że dotyczy on tylko zdarzenia przyszłego (rok 2024 i lata kolejne) a nie stanu faktycznego (lat wcześniejszych).

W związku z powyższym opłata za wniosek w części wyższej od należnej, tj. 40 zł, podlega zwrotowi w sposób wskazany przez Pana we wniosku.

• Zgodnie art. 14f § 2b Ordynacji podatkowej:

Opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega zwrotowi wyłącznie w przypadku:

1)wycofania wniosku - w całości;

2)wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego - w odpowiedniej części;

3)uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej - w odpowiedniej części.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), ul. (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).