Interpretacja indywidualna z dnia 24 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDWP.4011.9.2024.1.AS1

W zakresie obowiązków płatnika z tytułu dopłat, które Spółka planuje realizować na rzecz klientów.

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• prawidłowe - w części dotyczącej uznania, że wartość dopłat do Produktów będzie stanowić dla klientów element świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT,
• nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika z tytułu dopłat, które Spółka planuje realizować na rzecz klientów.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu zdarzenia przyszłego

1.Umowy ubezpieczenia na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym

Wnioskodawca prowadzi działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń na życie określonych w Dziale I (Grupy 1-5) załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 656; dalej: „ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej”).

W ramach prowadzonej działalności, Spółka w przeszłości oferowała swoim klientom m.in. następujące produkty: Produkt A, Produkt B oraz Produkt C, będące produktami ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym (dalej łącznie: „Produkty”).

Produkty miały charakter krótkoterminowy i aktualnie nie ma już żadnych aktywnych polis (tutaj: polisy te wygasły i nie są już obsługiwane przez Spółkę).

2.Szczególny charakter Produktów

Produkty miały charakter tzw. produktów strukturyzowanych, które zawierały w sobie zarówno element ubezpieczenia na życie lub dożycie (Dział I, grupa 1 załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej) jak i ubezpieczenia z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym („UFK”, Dział I, grupa 3 załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej).

Zgodnie z Warunkami Ubezpieczenia Produktów, składka jednorazowa wpłacana przez klienta („Ubezpieczonego”) w ramach Produktów była dzielona w następujących proporcjach:

1. w części ochronnej (Dział I, grupa 1) - składka za ryzyko w wysokości 0,1% składki jednorazowej,
2. w części inwestycyjnej (Dział I, grupa 3) - składka w wysokości 99,9% składki jednorazowej, podlegająca alokacji do UFK.

Jednocześnie, w przypadku Produktu A, składka w części inwestycyjnej była dodatkowo dzielona i alokowana w tytuły uczestnictwa czterech różnych funduszy inwestycyjnych.

W przypadku dożycia przez Ubezpieczonego ostatniego dnia określonego w umowie ubezpieczenia. Ubezpieczony otrzymywał świadczenie:

1. w części ochronnej (Dział I, grupa 1) - w wysokości sumy: 0,1% składki jednorazowej oraz gwarantowany udziału w zysku - gwarantowany udział w zysku był wyliczany jako iloczyn składki jednorazowej oraz określonych w umowie ubezpieczenia wskaźników %;
2. w części inwestycyjnej (Dział I, grupa 3) - w wysokości wartości umorzenia jednostek uczestnictwa UFK, w ramach których środki inwestowane były na lokatach terminowych, pomniejszonej o pobrany przez Spółkę 19% zryczałtowany podatek od zysków kapitałowych (tzw. „Podatek Belki”); przy czym w odniesieniu do Produktu A, dodatkowo w pierwszą, drugą i trzecią rocznicę polisy, wypłacane było świadczenie z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa (pomniejszone o 19% podatek Belki) poszczególnych z czterech funduszy inwestycyjnych, w które alokowana była składka.

Konstrukcja Produktów zakładała niższy niż rynkowy poziom zysku z części inwestycyjnej, przy jednoczesnym gwarantowanym udziale w zysku w części ochronnej.

Mając na uwadze przepisy ustawy o PIT obowiązujące w okresie życia Produktów, świadczenie wypłacane Ubezpieczonemu w przypadku dożycia przez Ubezpieczonego ostatniego dnia określonego w umowie ubezpieczenia, było opodatkowane PIT w następujący sposób:

1. świadczenie wypłacane w części ochronnej (Dział I, grupa 1) - zwolnienie z PIT na podstawie art. 21 ust 1 pkt 4 ustawy o PIT w brzmieniu do 31 grudnia 2014 r., jako świadczenie ochronne (z dniem 1 stycznia 2015 r., nowelizacja PIT wprowadziła opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem od zysków kapitałowych, tzw. „podatek Belki”, dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia na życie lub dożycie, w której świadczenie zakładu ubezpieczeń z tytułu dożycia jest równe składce ubezpieczeniowej powiększonej o określony w umowie ubezpieczenia wskaźnik – nowy art. 30a ust. 1 pkt 5a w zw. z art. 24 ust. 15a oraz ust. 15b ustawy o PIT);
2. świadczenie wypłacane w części inwestycyjnej (Dział I, grupa 3) - opodatkowanie dochodu z części inwestycyjnej 19% zryczałtowanym podatkiem od zysków kapitałowych (tzw. „Podatek Belki”), na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 24 ust. 15 ustawy o PIT.

3.Kontrola i Decyzja KNF

W okresie od (…) 2013 r. do (…) 2013 r. Komisja Nadzoru Finansowego (dalej: „KNF” lub „Organ”) prowadziła kontrolę działalności Spółki, w trakcie której KNF poddał analizie m.in. oferowane przez Wnioskodawcę Produkty A, B i C.

W wyniku ww. kontroli KNF stwierdził nieprawidłowości dotyczące m.in. konstrukcji Produktów.

Zdaniem Organu, w zakresie części inwestycyjnej (UFK, Dział I, grupa 3) lokaty terminowe w instytucjach kredytowych środków pochodzących ze składek z Produktu A, Produktu B i Produktu C były oprocentowane znacznie poniżej poziomu rynkowego. Tym samym, w ocenie Organu stwierdzona w przypadku Produktów praktyka lokowania aktywów UFK na warunkach odbiegających od cen rynkowych stanowiła naruszenie interesów ubezpieczających, ubezpieczonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia.

W dniu (…) 2015 r. KNF wydała Spółce Zalecenia dostosowania działalności Spółki oraz zaniechania naruszania interesów klientów (dalej: „Zalecenia”). Następnie w dniu (…) 2016 r. KNF zawiadomił Spółkę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w przedmiocie zobowiązania Spółki do wykonania Zaleceń.

Spółka zaskarżyła Decyzję KNF do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia (…) 2019 r. uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Od przedmiotowego wyroku WSA Spółka złożyła skargę kasacyjną, która została oddalona przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia (…) 2023 r.

4.Dopłaty do klientów zgodnie z zaleceniami KNF

W efekcie wyroku NSA, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego zwrócił się do Spółki o przekazanie w terminie do (…) 2024 r. informacji dotyczących m.in. planowanych działań Spółki mających na celu wykonanie Zaleceń.

Spółka pismem z dnia (…) 2024 r. udzieliła Organowi odpowiedzi na ww. pytania, wskazując jako sposób na wykonanie Zaleceń, wystosowanie dopłat wobec klientów, którzy korzystali z Produktów oferowanych przez Spółkę. W odpowiedzi na pismo Spółki, KNF poinformował, że pozytywnie ocenia kierunek i działania opisane w piśmie, które Spółka zamierza podjąć w celu wykonania zaleceń.

Po przeanalizowaniu wielu wskaźników, jako podstawę do wykonania Zaleceń KNF, Spółka zaproponowała wariant w oparciu o wskaźniki WIBID 3M.

W konsekwencji Spółka planuje zrealizować dopłaty wobec klientów, którzy korzystali z Produktów oferowanych przez Spółkę w wysokości określonej jako:

• wartość składki jednorazowej wpłaconej przez klientów w ramach produktu, powiększona o narosłe oprocentowanie wyliczone wg. wskaźnika WIBID 3M za okres obowiązywania poszczególnych umów ubezpieczenia, a następnie pomniejszona o wszystkie dokonane dotąd wypłaty do klientów brutto.

Dopłaty będą liczone indywidualnie, dlatego też występują różne wielkości dopłat względem każdej umowy.

Dla przykładu, wysokość dopłat będzie kształtowała się następująco:

• składka jednorazowa wpłacona przez klienta na produkt (część ochronna i część inwestycyjna) = 20 000 zł
• suma otrzymanych przez klienta wypłat z części ochronnej i inwestycyjnej brutto = 21 351,94 zł
• kwota podatku 19% PIT z zysku wypracowanego ze składki inwestycyjnej (z gr. 3) = 11 zł
• suma otrzymanych przez klienta wypłat z części ochronnej i inwestycyjnej netto = 21 351,94 zł -11 zł = 21 340,94 zł
• oprocentowanie narosłe od wartości składki jednorazowej w okresie obowiązywania umowy wyliczone wg wskaźnika WIBID 3M = 1 604,29 zł
• kwota dopłaty dla klienta = max (0; 20 000 + 1 604,29 - 21 351,94) = 252,35 zł.

Pytania

1)Czy dokonywane przez Wnioskodawcę dopłaty do Produktów na rzecz klientów stanowią element świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, opodatkowanego zgodnie z art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, a tym samym czy Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia oraz przesłania klientom oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C?

2)W sytuacji uznania, że dopłaty do Produktów nie stanowią elementu świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, czy dopłaty będą skutkować powstaniem po stronie klientów przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT, a w konsekwencji Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia oraz przesłania Klientom oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-11?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

W ocenie Wnioskodawcy, wartość dopłat do Produktów będzie stanowić dla klientów element świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, opodatkowanego zgodnie z art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, a tym samym Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia oraz przesłania klientom oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C.

Ad. 2

W sytuacji uznania stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe, zdaniem Wnioskodawcy należy przyjąć, że świadczenie z tytułu dopłat wypłacane na rzecz klientów należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT co spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązku sporządzenia oraz przesłania klientom oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-11.

Uzasadnienie

1.Dopłaty jako element świadczenia z art. 24 ust 15 ustawy o PIT

1.1. Uwagi ogólne - zasady opodatkowania dochodu z UFK

Zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia, a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Zgodnie z treścią powyższego przepisu, dochód do opodatkowania powstanie po stronie ubezpieczonego wyłącznie w sytuacji, w której kwota świadczeń wypłaconych z tytułu umowy będzie przekraczała wartość sumy składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń w związku z niniejszą umową.

Co istotne, zakres przedmiotowy dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, jest szeroki i nie zawiera ograniczeń co do podstawy wypłaty oraz momentu uzyskania przysporzenia przez ubezpieczonego.

Przyjęta przez ustawodawcę konstrukcja przepisu art. 24 ust. 15 ustawy o PIT wskazuje więc, że przedmiotem opodatkowania jest każde przysporzenie uzyskane przez stronę w związku z umową ubezpieczenia na życie z UFK. Kluczowa w tym zakresie jest faktyczna wypłata na rzecz ubezpieczonego oraz jej związek z ubezpieczeniem na życie z UFK.

Tak powstały dochód z UFK, o którym mowa w art. 24 ust 15 ustawy o PIT podlega opodatkowaniu 19% podatkiem od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki).

Od 1 stycznia 2024 r. zmianie uległy zasady rozliczenia 19% podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki).

I tak:

• Do 31 grudnia 2023 r. dochody z tytułu umów ubezpieczenia z UFK podlegały opodatkowaniu na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT - od dochodu z UFK, obliczonego zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, zakład ubezpieczeń jako płatnik: wyliczał, potrącał i odprowadzał do właściwego urzędu skarbowego 19% podatek PIT.
• Od 1 stycznia 2024 r., dochód z tytułu umowy ubezpieczenia z UFK podlega natomiast opodatkowaniu na podstawie art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT. W konsekwencji, od 1 stycznia 2024 r. od dochodu z UFK, obliczonego zgodnie z art. 24 ust. 15 ustawy o PIT:

a)zakład ubezpieczeń nie pobiera już podatku PIT od dokonywanej wypłaty,

b)zakład ubezpieczeń na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy o PIT sporządza i przekazuje informację PIT-8C klientowi oraz właściwemu dla klienta (podatnika) urzędowi skarbowemu,

c)klient (podatnik) samodzielnie rozlicza podatek od otrzymanej wypłaty.

Zmienione zasady rozliczenia 19% podatku PIT z tytułu umów z UFK mają zastosowanie w odniesieniu do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2024 - w praktyce zatem do wypłat z UFK dokonywanych od tego momentu. W odniesieniu bowiem do dochodów z tytułu udziałów w funduszach kapitałowych (tj. również UFK) zastosowanie mają ogólne zasady powstawania przychodu określone w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, tj. metoda kasowa.

Jednocześnie zasady ustalania dochodu z wypłat z UFK, jako szczególnego rodzaju funduszu kapitałowego niezmiennie reguluje art. 24 ust. 15 ustawy o PIT (przepis ten nie uległ zmianie po 1 stycznia 2024 r.).

1.2. Uznanie dopłat jako elementu świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, opodatkowanego zgodnie z art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT

Odnosząc przedstawione powyżej rozważania do analizowanej sprawy należy uznać, że kwota dopłat do Produktów wypłacana klientom jest związana z ubezpieczeniem na życie z UFK. Wypłacone na rzecz Klientów środki związane są bowiem bezpośrednio z posiadanymi przez nich w przeszłości Produktami i stanowią dodatkową kwotę wypłaty z tytułu zawartych w przeszłości umów z UFK. W konsekwencji, gdyby nie fakt zawarcia przez Klienta umowy ubezpieczenia z UFK, Spółka nie wypłaciłaby klientowi przedmiotowego świadczenia.

W ocenie Wnioskodawcy, bez znaczenia dla kwalifikacji dopłat pozostaje fakt, że wypłata (przysporzenie) po stronie Klienta powstanie w późniejszym okresie, w wyniku wydania Zaleceń przez KNF. W tym miejscu należy podkreślić, że zasadniczą funkcją dopłat jest doprowadzenie do rynkowego oprocentowania świadczenia z części inwestycyjnej (UFK) Produktów, które zdaniem KNF powinno obowiązywać w trakcie trwania przedmiotowych umów. Gdyby zatem w okresie obowiązywania umów ubezpieczenia Spółka przyjęła rynkowy (w ocenie KNF) poziom oprocentowania z części inwestycyjnej (UFK), kwota dopłaty stanowiłaby kwotę pochodzącą bezpośrednio z umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, co skutkowałoby z kolei opodatkowaniem tej wartości 19% podatkiem PIT od zysków kapitałowych (zgodnie z zasadami rozliczenia tego podatku obowiązującymi w tym okresie). Samo przesunięcie momentu uzyskania przez Klienta przysporzenia nie powinno mieć zatem znaczenia z perspektywy kwalifikacji dopłat jako elementu świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, opodatkowanego zgodnie z art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT.

W konsekwencji, przedmiotowe dopłaty należy uznać za świadczenie, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, opodatkowane zgodnie z art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT.

Jednocześnie na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy o PIT Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia oraz przesłania Klientom oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji o osiągniętym dochodzie na formularzu PIT-8C, za rok w którym zostaną wypłacone dopłaty.

2.Dopłaty jako przychód z innych źródeł

W sytuacji, w której organ interpretacyjny uznałby, że stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest nieprawidłowe, w ocenie Spółki należy przyjąć, że świadczenie z tytułu dopłat wypłacane na rzecz Klientów należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. Do tej kategorii kwalifikują się bowiem wszelkie przychody, które nie kwalifikują się do żadnej innej kategorii przychodów wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody ze wskazanymi w przepisie wyjątkami.

Natomiast na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednocześnie zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Wskazanie „w szczególności” oznacza, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, a co za tym idzie nie zawiera zamkniętego katalogu świadczeń kwalifikowanych do tego źródła przychodów.

W konsekwencji mając na uwadze powołane wyżej przepisy ustawy o PIT, przychodem z innych źródeł przychodów będą wszelkie definitywne przysporzenia, które (i) nie podlegają wyłączeniu z zakresu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a także (ii) nie kwalifikują się do żadnego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o PIT.

W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji uznania przez organ interpretacyjny, że kwota dopłat nie stanowi przychodu ze źródła kapitały pieniężne, należy uznać, że wypłacane dopłaty będą generowały po stronie Klientów Spółki powstanie przychodu, który należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. Jednocześnie, zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o PIT, w takiej sytuacji, dochód z tytułu dopłat będzie opodatkowany na zasadach ogólnych, tj. według wskazanej w przepisie skali podatkowej.

W konsekwencji wskazanej kwalifikacji prawnopodatkowej dopłat, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Jednocześnie Wnioskodawca jako podmiot dokonujący wypłaty świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z art. 42a ustawy o PIT, będzie zobowiązany do wystawienia informacji PIT-11 i przekazania jej podatnikowi oraz właściwemu dla podatnika urzędowi skarbowemu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi.

Z uwagi na powyższe, na płatniku ciążą trzy podstawowe obowiązki, tj.:

1)obliczenie,

2)pobranie,

3)wpłacenie

- podatku, zaliczki.

Jak stanowi art. 30 § 1 Ordynacji podatkowej:

Płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy:

Źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Art. 17 ust. 1 pkt 5 stanowi, że:

1. Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

5) przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c;

W myśl art. 17 ust. 1c ww. ustawy:

Nie ustala się przychodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa subfunduszu funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami, w przypadku zamiany jednostek uczestnictwa subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu tego samego funduszu inwestycyjnego, dokonanej na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 681).

Stosownie do postanowień art. 5a pkt 14 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych - oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Na mocy zaś art. 24 ust. 15 ww. ustawy:

Dochodem z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, w przypadku ubezpieczeń związanych z funduszami kapitałowymi, jest różnica między wypłaconą kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych do zakładu ubezpieczeń, które zostały przekazane na fundusz kapitałowy.

Art. 30a ust. 1 pkt 5 w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2024 r. stanowi:

1. Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a:

5) ze świadczeń otrzymanych z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu;

Z kolei wprowadzony od 1 stycznia 2024 r. do art. 30b ust. 1 - pkt 5 stanowi, że:

1. Od dochodów uzyskanych:

5) z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych

- podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

W przypadku opodatkowania na zasadzie art. 30a ww. ustawy to na płatniku ciąży obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego. Zgodnie z art. 41 ust. 4 ww. ustawy:

Płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-17 oraz art. 30a ust. 1 pkt 1-11 oraz 11b-13, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5, 10, 12 i 21.

W myśl art. 42 ust. 1 i 1a ww. ustawy:

1. Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jednakże w przypadku gdy podatek został pobrany zgodnie z art. 30a ust. 2a, płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przekazują kwotę tego podatku na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

1a. W terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru. Jednakże roczne deklaracje dotyczące podatku pobranego zgodnie z art. 30a ust. 2a płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 10, przesyłają do urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. Przepis art. 38 ust. 1b stosuje się odpowiednio.

W przypadku opodatkowania na zasadzie art. 30b podatnik samodzielnie składa zeznanie podatkowe i opodatkowuje swoje dochody, o czym stanowi art. 30b ust. 6 ww. ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać uzyskane w roku podatkowym dochody, o których mowa w ust. 1 i 1a, i obliczyć należny podatek dochodowy.

Natomiast w myśl art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2, sporządzone według ustalonego wzoru.

W przypadku dochodów z kapitałów pieniężnych określonych w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca przewidział od 1 stycznia 2024 r. odmienne zasady opodatkowania wyrażone w art. 30a i 30b tej ustawy.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia czy dokonywane przez Państwa dopłaty do Produktów na rzecz klientów stanowią element świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, opodatkowanego zgodnie z art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, a tym samym czy będą Państwo zobowiązany do sporządzenia oraz przesłania klientom oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń na życie określonych w Dziale I (Grupy 1-5) załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. W ramach prowadzonej działalności, Spółka w przeszłości oferowała swoim klientom m.in. następujące produkty: Produkt A, Produkt B oraz Produkt C, będące produktami ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym. Produkty miały charakter krótkoterminowy i aktualnie nie ma już żadnych aktywnych polis (tutaj: polisy te wygasły i nie są już obsługiwane przez Spółkę). Produkty miały charakter tzw. produktów strukturyzowanych, które zawierały w sobie zarówno element ubezpieczenia na życie lub dożycie (Dział I, grupa 1 załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej) jak i ubezpieczenia z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym („UFK”, Dział I, grupa 3 załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej). Konstrukcja Produktów zakładała niższy niż rynkowy poziom zysku z części inwestycyjnej, przy jednoczesnym gwarantowanym udziale w zysku w części ochronnej.

W okresie od (…) 2013 r. do (…) 2013 r. Komisja Nadzoru Finansowego prowadziła kontrolę działalności Spółki, w trakcie której KNF poddał analizie m.in. oferowane przez Wnioskodawcę Produkty A, B i C. W wyniku ww. kontroli KNF stwierdził nieprawidłowości dotyczące m.in. konstrukcji Produktów.

W konsekwencji Spółka planuje zrealizować dopłaty wobec klientów, którzy korzystali z Produktów oferowanych przez Spółkę w wysokości określonej jako:

• wartość składki jednorazowej wpłaconej przez klientów w ramach produktu, powiększona o narosłe oprocentowanie wyliczone wg. wskaźnika WIBID 3M za okres obowiązywania poszczególnych umów ubezpieczenia, a następnie pomniejszona o wszystkie dokonane dotąd wypłaty do klientów brutto.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego stwierdzam, że dokonywane przez Państwa dopłaty do Produktów na rzecz klientów, stanowią dochód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku otrzymania świadczenia w postaci zysku z umowy ubezpieczenia związanej z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, opodatkowaniu podlega dochód, rozumiany zgodnie z ww. art. 24 ust. 15 ww. ustawy. Dochód ten będzie równy różnicy między wypłaconą klientowi kwotą świadczenia a sumą składek wpłaconych przez niego do zakładu ubezpieczeń i przekazanych na fundusz kapitałowy, przy czym wypłacona kwota świadczenia stanowi wartość świadczenia faktycznie pozostawioną do dyspozycji klienta w związku z dokonaną wypłatą, natomiast suma składek wpłaconych i przekazanych na ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy jest rozumiana jako całość wpłaconej przez klienta i przekazanej na fundusz składki, za którą pierwotnie nabywane są jednostki uczestnictwa w funduszu.

Dochodem, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest każde wypłacone przez towarzystwo ubezpieczeniowe świadczenie pomniejszone o sumę wpłaconych składek do funduszu, ale wyłącznie takie świadczenie, które pochodzi z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w fundusz kapitałowy, na co wyraźnie wskazuje ww. przepis.

Jak słusznie Państwo wskazali, kwota dopłat do Produktów wypłacana klientom jest związana z ubezpieczeniem na życie z UFK. Wypłacone na rzecz Klientów środki związane są bowiem bezpośrednio z posiadanymi przez nich w przeszłości Produktami i stanowią dodatkową kwotę wypłaty z tytułu zawartych w przeszłości umów z UFK. W konsekwencji, gdyby nie fakt zawarcia przez Klienta umowy ubezpieczenia z UFK, Spółka nie wypłaciłaby klientowi przedmiotowego świadczenia. Bez znaczenia dla kwalifikacji dopłat pozostaje fakt, że wypłata (przysporzenie) po stronie Klienta powstanie w późniejszym okresie, w wyniku wydania Zaleceń przez KNF.

Zatem dokonywane przez Państwa dopłaty do Produktów na rzecz klientów stanowią element świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przechodząc natomiast do kwestii opodatkowania powyższych dopłat, należy zauważyć, że w momencie realizowania dopłat wobec klientów nie dojdzie do umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Wypłata świadczenia dodatkowego nie może być zatem objęta dyspozycją art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym nie można zgodzić się z Państwem, że wypłacając świadczenie dodatkowe począwszy od 1 stycznia 2024 r. nie powinniście Państwo pełnić funkcji płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie treści art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tego powodu, że regulacje art. 30a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 2024 r. nie będą przewidywać takiego obowiązku.

Powołany wyżej przepis art. 30a ust. 1 pkt 5 w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2024 r. obejmuje świadczenia otrzymane z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności, Spółka w przeszłości oferowała swoim klientom m.in. następujące produkty: Produkt A, Produkt B oraz Produkt C, będące produktami ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z Ubezpieczeniowym Funduszem Kapitałowym. Produkty miały charakter krótkoterminowy i aktualnie nie ma już żadnych aktywnych polis (tutaj: polisy te wygasły i nie są już obsługiwane przez Spółkę). Spółka planuje zrealizować dopłaty wobec klientów, którzy korzystali z Produktów oferowanych przez Spółkę. Następuje to jednak bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu. Tym samym realizacja dopłat wobec klientów spełnia dyspozycje przepisu art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2024 r.

Zatem, realizując począwszy od 1 stycznia 2024 r. dopłaty wobec klientów, są Państwo zobowiązani do pobrania i odprowadzenia na konto właściwego urzędu skarbowego zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest również kwestia, czy realizując począwszy od 1 stycznia 2024 r. dopłaty do Produktów na rzecz klientów - będą Państwo zobowiązani do sporządzenia oraz przesłania klientom oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C.

Jak już wyżej zostało wyjaśnione wypłata świadczenia dodatkowego spełnia dyspozycje przepisu art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2024 r. Podczas realizacji dopłat nie dojdzie do umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, dlatego też nie mogą być objęte dyspozycją art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówiący o obowiązku informacyjnym ma zastosowanie w sytuacji, gdy dochód jest objęty regulacją art. 30b ww. ustawy. W związku z powyższym nie ciążą na Państwu obowiązki informacyjne wynikające z art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. obowiązek wykazania dochodu w informacji PIT-8C, gdyż przepis ten nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.

Zatem, realizując począwszy od 1 stycznia 2024 r. dopłaty do Produktów na rzecz klientów, nie są Państwo zobowiązani do sporządzenia i wysłania właściwemu urzędowi skarbowemu oraz osobie fizycznej (klientowi) informacji podatkowej.

Odnosząc się natomiast do pytania oznaczonego we wniosku Nr 2 zauważyć należy, iż pytanie to miało w swej istocie charakter warunkowy i uzależnione było od uznania Państwa stanowiska w zakresie pytania Nr 1 za nieprawidłowe. Z uwagi na potwierdzenie Państwa stanowiska w zakresie pytania Nr 1 i uznania, że dopłaty do Produktów na rzecz klientów stanowią element świadczenia, o którym mowa w art. 24 ust. 15 ustawy o PIT, pytanie Nr 2 stało się bezprzedmiotowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do zawartego we wniosku przykładu dotyczącego prawidłowości obliczonej kwoty podstawy opodatkowania informuję, iż ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać nie należą do kompetencji tut. organu. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy.

W związku z powyższym nie mogę odnieść się do wskazanych przez Państwa wyliczeń.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).