Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 9 maja 2024 r., sygn. II SA/Po 802/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Edyta Podrazik (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Asesor WSA Paweł Daniel Protokolant: starszy sekretarz sądowy Krzysztof Dzierzgowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 maja 2024 r. sprawy ze skargi Z. J. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 24 października 2023 r., nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na rzecz strony skarżącej kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia 4 sierpnia 2023 r., nr [...], działając na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 2 i art. 3 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2023 r., poz. 388; dalej: "u.d.r."), odmówił Z. J. potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że w dniu 24 marca 2023 r. Z. J. złożył wniosek o potwierdzenie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych, a następnie w dniu 20 kwietnia 2023 r. nadesłał decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, w której stwierdzono, że nie był on pracownikiem, funkcjonariuszem lub żołnierzem organów bezpieczeństwa państwa, oraz że w archiwach Instytutu nie zachowały się dokumenty wytworzone przez stronę lub przy jej udziale w ramach czynności wykonywanych przez nią w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji przez organy bezpieczeństwa państwa.

Przechodząc do meritum organ wskazał, że jako tytuł upoważniający do uzyskania statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych wnioskodawca wskazał przebywanie w areszcie w związku z umieszczeniem napisów i plakatów antykomunistycznych. Do wniosku wnioskodawca dołączył dokumenty dotyczące aresztowania oraz odpis przechowywanych w zasobach archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej dokumentów na swój temat. Dodatkowo w dniu 24 kwietnia 2023 r. organ samodzielnie zwrócił się do Instytutu Pamięci Narodowej o przekazanie informacji oraz dokumentów archiwalnych dotyczących wnioskodawcy. Równocześnie wnioskodawca został wezwany do przedstawienia innych ewentualnie posiadanych dowodów, które mogą potwierdzić jego działalność antykomunistyczną lub poniesione represje. W trakcie postępowania wnioskodawca nadesłał oświadczenie świadka, z którego wynika, że wraz z wnioskodawcą brał on udział w malowaniu antykomunistycznych napisów, za co został aresztowany. W dniu 22 maja 2023 r. do urzędu wpłynęło pismo z Instytutu Pamięci Narodowej zawierające materiały związane z aresztem strony. Zdaniem organu z otrzymanych dokumentów nie wynika, żeby wnioskodawca prowadził działalność antykomunistyczną lub podlegała represjom w rozumieniu przesłanek określonych w art. 2 lub art. 3 u.d.r.