Interpretacja indywidualna z dnia 10 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.28.2024.2.DR

W zakresie skutków podatkowych podziału majątku między byłymi małżonkami.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 lutego 2024  r. wpłynął Pani wniosek z 28 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych podziału majątku między byłymi małżonkami. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 1 maja 2024 r. (wpływ 1 maja 2024 r.) oraz 6 maja 2024 r. (wpływ 6 maja 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W lipcu 2023 r. rozwiodła się Pani. W małżeństwie kupiła Pani z mężem samochód (…), który wspólnie używaliście. Po ustaniu małżeństwa (wyrok sądu) poprzez Porozumienie zrobiliście Państwo podział, w którym dla Pani został samochód (o którym Pani pisze). Spisaliście Państwo Porozumienie i Umowę Zniesienia współwłasności (50%), aby mogła Pani zarejestrować pojazd na siebie. Po zarejestrowaniu pojazdu pojechała Pani do urzędu skarbowego, gdzie poinformowano Panią, że musi Pani w przeciągu 6 miesięcy złożyć deklarację SD-Z2. Gdy pojechała Pani złożyć deklarację okazało się, że nie taką powinna Pani złożyć, gdyż przejęła Pani 50% własności pojazdu już od obcej osoby (dalej jest to podział majątku po rozwodzie). Po przeanalizowaniu Pani sprawy dowiedziała się Pani, że nic nie trzeba składać i nie podlega to żadnym opłatom, bo to podział majątku po rozwodzie.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Samochód opisany we wniosku był nabyty w trakcie trwania małżeństwa do majątku wspólnego małżonków.

Pytania (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy musi Pani zgłaszać tą darowiznę (zniesienie współwłasności) do Urzędu Skarbowego i składać deklarację SD-Z2 lub SD-3? Czy podlega ona opodatkowaniu?

Pani stanowisko w sprawie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, zniesienie współwłasności z majątku wspólnego nie powinno podlegać opodatkowaniu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 1a cyt. ustawy:

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Artykuł 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zawiera zamknięty katalog nabycia rzeczy i praw majątkowych, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. To oznacza, że tylko nabycie na podstawie tytułów enumeratywnie wymienionych w tym artykule ww. ustawy podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że w lipcu 2023 r. rozwiodła się Pani. W małżeństwie kupiła Pani z mężem samochód (…), który wspólnie używaliście. Po ustaniu małżeństwa (wyrok sądu) poprzez Porozumienie zrobiliście Państwo podział, w którym dla Pani został samochód. Spisaliście Państwo Porozumienie i Umowę Zniesienia współwłasności (50%), aby mogła Pani zarejestrować pojazd na siebie. W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że samochód opisany we wniosku był nabyty w trakcie trwania małżeństwa do majątku wspólnego małżonków.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy  (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809):

Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku  i wspólność o charakterze łącznym. Z powyższego przepisu wynika również, że wspólność majątkowa małżeńska oparta jest na małżeństwie, jako stosunku prawnym osobistym.

W myśl art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Stosownie do art. 43 § 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 46 ww. ustawy:

W myśl art. 50¹ ww. Kodeksu:

Tak więc, z chwilą ustania wspólności majątkowej małżeńskiej powstaje majątek, w którym udziały osób współuprawnionych określone są ułamkiem. Podobnie jak przy współwłasności ułamkowej mają one charakter udziałów idealnych. Sytuacja współuprawnionych nie jest już regulowana przepisami prawa rodzinnego (z wyjątkiem art. 43 i 45 Kodeksu rodzinnego  i opiekuńczego), ale prawa spadkowego i prawa rzeczowego (art. 1035 w zw. z art. 199 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) i art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Problematyka podziału majątku wspólnego objętego wcześniej wspólnością małżeńską nie została więc unormowana w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Znajdują do niej – jak wynika z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – odpowiednie zastosowanie  art. 1037-1046 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 1037 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Podział majątku objętego wcześniej wspólnością majątkową małżeńską może więc nastąpić w drodze umowy lub w postępowaniu przed sądem (art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego  w zw. z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

W następstwie ustania ustawowej wspólności majątkowej dopuszczalnym jest podział majątku małżeńskiego objętego dotychczas ww. wspólnością. Podział majątku małżeńskiego jest instytucją prawa rodzinnego, a nabycie w ramach tego podziału rzeczy i praw majątkowych nie zostało wymienione w enumeratywnym katalogu zawartym w przepisie  art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jako podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Podział ten wykazuje cechy odrębne od umowy zniesienia współwłasności uregulowanej w Kodeksie cywilnym i w konsekwencji nie należy go utożsamiać ze zniesieniem współwłasności w rozumieniu przepisu art. 1 ust. 1 pkt 4 tejże ustawy czy też innym tytułem określonym cyt. ustawą.

W opisie stanu faktycznego wskazała Pani, że samochód nabyła Pani wraz z mężem do majątku objętego wspólnością ustawową, a po jej ustaniu (w wyniku rozwodu) na podstawie zawartego Porozumienia i Umowy zniesienia współwłasności. Z powołanych wyżej przepisów wynika jednak, że podział majątku objętego wspólnością ustawową po jej ustaniu jest instytucją prawa rodzinnego i nie należy utożsamiać go ze zniesieniem współwłasności.

Zatem, skoro w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn nie zostało wymienione nabycie w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, jako podlegające podatkowi od spadków i darowizn, to oznacza, że nabycie przez Panią na wyłączną własność opisanego we wniosku samochodu tytułem podziału majątku wspólnego małżonków nie podlegało w ogóle pod regulację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nie była Pani zobowiązana do złożenia w urzędzie skarbowym zgłoszenia SD-Z2 lub zeznania SD-3.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. 

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).