Interpretacja indywidualna z dnia 23 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.134.2024.3.KR

Opodatkowanie wypłaty środków z pracowniczego programu emerytalnego otrzymywanego ze Szwajcarii.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

-nieprawidłowe w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaty środków zebranych w funduszu emerytalnym w Szwajcarii, tj. II filarze;

-prawidłowe w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaty środków zebranych w funduszu emerytalnym w Szwajcarii, tj. III filarze.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaty środków z pracowniczego programu emerytalnego otrzymywanego ze Szwajcarii. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 marca 2024 r. (wpływ 29 marca 2024 r.) oraz pismem złożonym 11 kwietnia 2024 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani miejscem zamieszkania i centrum interesów życiowych jest Szwajcaria, dokąd wyjechała Pani w celach zarobkowych na stałe w 2003 r. Jest Pani szwajcarskim rezydentem podatkowym. Obecnie rozważa Pani powrót do Polski i chciałaby Pani wyjaśnić, jakie podatki będzie płacić.

W latach 2003-2019 z krótkimi przerwami była Pani pracownikiem najemnym, a Pani ówcześni pracodawcy odprowadzali zgodnie z przepisami odpowiednie składki na ubezpieczenia socjalne i emerytalno-rentowe. Były to składki płacone na tzw. w Szwajcarii pierwszy i drugi filar. W latach 2015-2019 dodatkowo wpłacała Pani składki na trzeci filar. Jest to indywidualny dobrowolny plan emerytalny. Warunkiem przystąpienia do niego jest miedzy innymi uzyskiwanie odpowiednich dochodów z aktywności zawodowej.

Kilka ostatnich lat Pani pracy to okresy zwolnień lekarskich z powodu przewlekłej choroby. Ostatecznie z uwagi na stan zdrowia musiała Pani zrezygnować z zatrudnienia w 2019 r. Została przyznana Pani renta inwalidzka, ma Pani 80-cio procentowy uszczerbek na zdrowiu. Pani obecne przychody składają się z dwóch części:

1)I filar - państwowa renta inwalidzka;

2)II filar - renta z funduszu emerytalno-rentowego, w którym była Pani ubezpieczona przez pracodawcę zgodnie z miejscowymi przepisami. Jest to obowiązkowe ubezpieczenie na okoliczność przejścia na emeryturę, a także z powodu niezdolności do pracy ze względów zdrowotnych, a konkretnie orzeczenia o inwalidztwie.

Ad 1

I filar w skrócie (...) ((...)) to socjalne, państwowe, obowiązkowe ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Składki są płacone nieco powyżej 10% wynagrodzenia brutto. Do wypłaty emerytury uprawnia ukończenie 64 lat w przypadku kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz opłacanie składki przez okres przynajmniej 1 roku.

Natomiast w przypadku niezdolności do pracy z powodów zdrowotnych, czyli skorzystania ze świadczeń (...), podstawą jest opłacanie składek przez min. 3 lata oraz stosowne orzeczenie wydane przez biegłych lekarzy specjalistów działających na zlecenie (...). Celem ((...)) jest zabezpieczenie minimalnych środków niezbędnych do utrzymania egzystencji z powodu wieku emerytalnego lub inwalidztwa. Otrzymując orzeczenie o inwalidztwie nabyła Pani prawo do świadczeń w postaci renty z (...), pomimo że nie osiągnęłam jeszcze wieku emerytalnego.

Ad 2

II filar w skrócie (...) ((...)) to pracownicze ubezpieczenie emerytalno-rentowe jest uzupełnieniem pierwszego. Celem jego jest ochrona pracownika przed ekonomicznymi skutkami przejścia na emeryturę lub niezdolności do pracy z powodu choroby.

Podstawę prawną dla działania funduszu (...) stanowi m.in. ustawa federalna o pracowniczych programach emerytalnych i rentowych, ustawa federalna o świadczeniach nabytych w pracowniczych programach emerytalnych i rentowych oraz związane z nimi rozporządzenia.

Składki są płacone częściowo przez pracodawcę, a częściowo potrącane pracownikowi z pensji. Gromadzone są one na indywidualnym koncie w Funduszu Pracowniczym, który w odpowiednim momencie staje się płatnikiem. W przypadku jeśli pracownik przestaje być zatrudniony, to zgodnie z przepisami Fundusz ma obowiązek przelać jego pieniądze albo do Funduszu nowego pracodawcy albo na konto pośrednie, gdzie pieniądze są zablokowane. Instytucja zarządzająca kontem pośrednim działa również zgodnie z ustawą o programach emerytalno-rentowych. Tak więc zadysponowanie tam oczekującymi środkami jest możliwe tylko spełniając warunki i cele, na jakie są one zgromadzone.

Ustawa dopuszcza różne modele wypłaty. Mogą to być comiesięczne wypłaty, jednorazowa transza, albo model łączony. W Pani przypadku jest to model łączony.

Ponieważ proces orzecznictwa o stanie Pani zdrowia przedłużał się dodatkowo przez pandemię COVID, po rozwiązaniu umowy o pracę zgodnie z przepisami fundusz przelał Pani środki z planu emerytalnego na konto pośrednie. Po tym jak uzyskała Pani orzeczenie o inwalidztwie, fundusz wystąpił o zwrot części zgromadzonych środków i zgodnie z umową wypłaca Pani comiesięczną rentę.

Część środków pozostała na koncie pośrednim i według umowy Pani ubezpieczenia emerytalno-rentowego ma Pani prawo do ich wypłaty na podstawie przyznanej renty inwalidzkiej.

3)III filar - ze względu na zakończenie zatrudnienia, zgodnie z warunkami uczestnictwa, nie może Pani kontynuować wpłacania składek. Ustawa dopuszcza wypłatę zgromadzonych tam pieniędzy z powodu orzeczenia inwalidztwa. Jednak nie zamierza Pani ich na razie podejmować. W miarę możliwości chce je Pani zachować do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Jeśli przeprowadzi się Pani do Polski, stanie się Pani polskim rezydentem podatkowym i będzie w dalszym ciągu otrzymywała dochody z I i II filaru emerytalnego z Konfederacji Szwajcarskiej.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

Posiada Pani podwójne obywatelstwo: polskie i szwajcarskie.

W roku podatkowym, którego zdarzenie przyszłe dotyczy będzie miała Pani polską rezydencję podatkową, tzn. będzie Pani posiadała nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Szwajcarski fundusz emerytalno-rentowy (...) (II filar) został utworzony i działa w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujących w Szwajcarii.

Szwajcarski indywidualny dobrowolny plan emerytalny (III filar) został utworzony i działa w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujących w Szwajcarii.

Wypłata środków ze szwajcarskiego funduszu emerytalno-rentowego, zgromadzonych w II filarze, w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Szwajcarii, dotyczące pracowniczych programów emerytalnych.

Wypłata środków ze szwajcarskiego indywidualnego dobrowolnego planu emerytalnego, zgromadzonych w III filarze, w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Szwajcarii, dotyczące pracowniczych programów emerytalnych.

Wypłata świadczeń ze szwajcarskiego funduszu emerytalno-rentowego zgromadzonych w II filarze w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi w związku z nabyciem uprawnień do otrzymania świadczeń, tj. z powodu złego stanu zdrowia. Ubezpieczenie od niezdolności do pracy ze względów zdrowotnych jest nieodłącznym elementem Pracowniczego Funduszu Emerytalnego w Szwajcarii. Narzucają to obowiązujące przepisy w ustawie – (...).

Dysponuje Pani certyfikatem z funduszu II filara, który zaświadcza, iż wypłacane dla Pani świadczenia są ustanowione dożywotnio. Tak więc osiągnięcie wieku emerytalnego nie będzie miało znaczenia, jako że charakter prawny tych świadczeń pozostanie bez zmian. Jest to analogiczne do wcześniejszej emerytury.

Wypłata środków ze szwajcarskiego indywidualnego dobrowolnego planu emerytalnego, zgromadzonych w III filarze, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi w związku z faktem uzyskania wieku emerytalnego.

Wypłaty z II filaru w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, będą miały na celu zabezpieczenie Pani źródła utrzymania po przejściu na emeryturę w taki sposób, że zapewnią Pani egzystencję i umożliwią dożycie do emerytury jak i dalsze funkcjonowanie po osiągnięciu wieku emerytalnego. Jak wyżej wskazano, świadczenia pozostają takie same bez względu na Pani wiek.

Wypłata środków ze szwajcarskiego indywidualnego dobrowolnego planu emerytalnego, zgromadzonych w III filarze, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, będzie miała na celu zabezpieczenie źródła utrzymania po przejściu na emeryturę.

Pytanie

Czy wypłaty środków ze szwajcarskich funduszy emerytalnych, zgromadzonych w II i III filarze na rzecz własną, czyli Wnioskodawczyni, polskiej rezydentki podatkowej jako opodatkowane jedynie w Polsce będą zwolnione od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, gdy zostanie Pani polskim rezydentem podatkowym, to zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.; dalej jako: „ustawa PIT”), całe Pani dochody podlegać będą obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Z uwagi na fakt, że świadczenia będą wypłacane ze Szwajcarii w niniejszej sprawie - znajdą zastosowanie postanowienia Konwencji między Rzeczpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Stosownie zaś do art. 18 ust. 1 ww. Konwencji: z uwzględnieniem postanowień artykułu 19 ustęp 2 emerytury i inne podobne wynagrodzenia z tytułu poprzedniej pracy najemnej, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy PIT wypłaty świadczeń z funduszy emerytalnych utworzonych i działających w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych (w tym obowiązujących w Konfederacji Szwajcarskiej) są zwolnione od podatku. Powyższe zwolnienie od podatku będzie obejmowało wypłaty z II jak i III filaru, niezależnie od tego czy wpłat składek dokonywał pracodawca czy Pani sama. Zwolnienie to będzie również miało zastosowanie, zarówno do wypłat z konta przejściowego, na które przetransferowano Pani środki po ustaniu zatrudnienia u ostatniego pracodawcy, jak i bezpośrednio z funduszu emerytalnego ((...)).

Z art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy PIT wynika, że zwolnione z podatku dochodowego są wypłaty środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym dokonane na rzecz uczestnika lub osób uprawnionych do tych środków po śmierci uczestnika – z zastrzeżeniem ust. 33.

W myśl art. 21 ust. 33 ustawy PIT, przez pracownicze programy emerytalne rozumie się pracownicze programy emerytalne utworzone i działające w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujące w państwach członkowskich Unii Europejskiej lub w innych państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zgodnie z art. 6 lit. b Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/41/WE z 3 czerwca 2003 r., „program emerytalny” oznacza umowę, porozumienie, umowę powierniczą, lub reguły określające, które świadczenia emerytalne są przyznawane i na jakich warunkach. Z kolei w art. 6 lit. d tego aktu, zdefiniowano pojęcie „świadczenia emerytalnego”, jako świadczenie wypłacane w zależności od osiągniętego lub przewidywanego osiągnięcia emerytury lub gdy są one uzupełnieniem tych świadczeń i świadczone dodatkowo w formie wypłat z tytułu śmierci, niepełnosprawności lub zaprzestania zatrudnienia lub w formie zapomóg lub usług w razie choroby, ubóstwa lub śmierci. W myśl zaś art. 6 lit. e „uczestnik” oznacza osobę, której działalność zawodowa uprawnia lub uprawni jego/ją do świadczeń emerytalnych zgodnie z przepisami programu emerytalnego. W konsekwencji, przez wypłatę środków zgromadzonych w „pracowniczym programie emerytalnym” należy rozumieć wypłatę świadczenia emerytalnego (środków zgromadzonych w pracowniczym programie emerytalnym) w związku ze spełnieniem przez osobę uprawnioną warunków przewidzianych do jego wypłaty. Skoro w niniejszej sprawie, w trakcie zatrudnienia u szwajcarskiego pracodawcy gromadziła Pani środki w ramach pracowniczych programów emerytalnych, w tym poprzez wpłaty własne w celu uzupełnienie tzw. luki emerytalnej, a w związku z ustaniem zatrudnienia, te środki zostały przekazane na konta przejściowe, również zgodnie z przepisami obowiązującymi w Szwajcarii, w tym względzie dla pracowniczych funduszy emerytalnych - należy uznać, że wypłaty dokonywane z takich kont przejściowych pochodzą z pracowniczych programów emerytalnych. Jednocześnie, skoro w przyszłości (po zmianie rezydencji) będzie Pani z nich korzystać z racji przejścia na rentę inwalidzką, określoną w tych programach i spełnia Pani definicję „uczestnika” w rozumieniu Dyrektywy 2003/41/WE, a więc osoby uprawnionej do świadczenia rentowego - to takie należności w Polsce będą zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy PIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Według art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

Z art. 4a ww. ustawy wynika, że:

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce, będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że posiada Pani podwójne obywatelstwo: polskie i szwajcarskie. Pani miejscem zamieszkania i centrum interesów życiowych jest Szwajcaria, dokąd wyjechała Pani w celach zarobkowych na stałe w 2003 r. Jest Pani szwajcarskim rezydentem podatkowym. Obecnie rozważa Pani powrót do Polski. W roku podatkowym, którego zdarzenie przyszłe dotyczy będzie miała Pani polską rezydencję podatkową, tzn. będzie Pani posiadała nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W latach 2003-2019 z krótkimi przerwami była Pani pracownikiem najemnym, a Pani ówcześni pracodawcy odprowadzali zgodnie z przepisami odpowiednie składki na ubezpieczenia socjalne i emerytalno-rentowe. Były to składki płacone na tzw. w Szwajcarii pierwszy i drugi filar. W latach 2015-2019 dodatkowo wpłacała Pani składki na trzeci filar. Jest to indywidualny dobrowolny plan emerytalny. Warunkiem przystąpienia do niego jest miedzy innymi uzyskiwanie odpowiednich dochodów z aktywności zawodowej. Kilka ostatnich lat Pani pracy to okresy zwolnień lekarskich z powodu przewlekłej choroby. Ostatecznie z uwagi na stan zdrowia musiała Pani zrezygnować z zatrudnienia w 2019 r. Została przyznana Pani renta inwalidzka, ma Pani 80-cio procentowy uszczerbek na zdrowiu.

Pani obecne przychody składają się z dwóch części: I filar - państwowa renta inwalidzka; II filar - renta z funduszu emerytalno-rentowego, w którym była Pani ubezpieczona przez pracodawcę zgodnie z miejscowymi przepisami. Jest to obowiązkowe ubezpieczenie na okoliczność przejścia na emeryturę, a także z powodu niezdolności do pracy ze względów zdrowotnych, a konkretnie orzeczenia o inwalidztwie; III filar - ze względu na zakończenie zatrudnienia, zgodnie z warunkami uczestnictwa, nie może Pani kontynuować wpłacania składek. Ustawa dopuszcza wypłatę zgromadzonych tam pieniędzy z powodu orzeczenia inwalidztwa. Jednak nie zamierza Pani ich na razie podejmować. W miarę możliwości chce je Pani zachować do osiągnięcia wieku emerytalnego.

Jeśli przeprowadzi się Pani do Polski, będzie Pani w dalszym ciągu otrzymywała dochody z I i II filaru emerytalnego z Konfederacji Szwajcarskiej.

II filar w skrócie (...) ((...)) to pracownicze ubezpieczenie emerytalno-rentowe jest uzupełnieniem pierwszego. Celem jego jest ochrona pracownika przed ekonomicznymi skutkami przejścia na emeryturę lub niezdolności do pracy z powodu choroby. Podstawę prawną dla działania funduszu (...) stanowi m.in. ustawa federalna o pracowniczych programach emerytalnych i rentowych, ustawa federalna o świadczeniach nabytych w pracowniczych programach emerytalnych i rentowych oraz związane z nimi rozporządzenia. Składki są płacone częściowo przez pracodawcę, a częściowo potrącane pracownikowi z pensji. Gromadzone są one na indywidualnym koncie w Funduszu Pracowniczym, który w odpowiednim momencie staje się płatnikiem. W przypadku jeśli pracownik przestaje być zatrudniony, to zgodnie z przepisami Fundusz ma obowiązek przelać jego pieniądze albo do Funduszu nowego pracodawcy albo na konto pośrednie, gdzie pieniądze są zablokowane. Instytucja zarządzająca kontem pośrednim działa również zgodnie z ustawą o programach emerytalno-rentowych. Tak więc zadysponowanie tam oczekującymi środkami jest możliwe tylko spełniając warunki i cele, na jakie są one zgromadzone. Ustawa dopuszcza różne modele wypłaty. Mogą to być comiesięczne wypłaty, jednorazowa transza, albo model łączony. W Pani przypadku jest to model łączony. Ponieważ proces orzecznictwa o stanie Pani zdrowia przedłużał się dodatkowo przez pandemię COVID, po rozwiązaniu umowy o pracę zgodnie z przepisami fundusz przelał Pani środki z planu emerytalnego na konto pośrednie. Po tym jak uzyskała Pani orzeczenie o inwalidztwie, fundusz wystąpił o zwrot części zgromadzonych środków i zgodnie z umową wypłaca Pani comiesięczną rentę. Część środków pozostała na koncie pośrednim i według umowy Pani ubezpieczenia emerytalno-rentowego ma Pani prawo do ich wypłaty na podstawie przyznanej renty inwalidzkiej.

Szwajcarski fundusz emerytalno-rentowy (...) (II filar) został utworzony i działa w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujących w Szwajcarii. Wypłata środków ze szwajcarskiego funduszu emerytalno-rentowego, zgromadzonych w II filarze, w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Szwajcarii, dotyczące pracowniczych programów emerytalnych. Wypłata świadczeń ze szwajcarskiego funduszu emerytalno-rentowego zgromadzonych w II filarze w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi w związku z nabyciem uprawnień do otrzymania świadczeń, tj. z powodu złego stanu zdrowia. Ubezpieczenie od niezdolności do pracy ze względów zdrowotnych jest nieodłącznym elementem Pracowniczego Funduszu Emerytalnego w Szwajcarii. Narzucają to obowiązujące przepisy w ustawie – (...). Dysponuje Pani certyfikatem z funduszu II filara, który zaświadcza, iż wypłacane dla Pani świadczenia są ustanowione dożywotnio. Tak więc osiągnięcie wieku emerytalnego nie będzie miało znaczenia, jako że charakter prawny tych świadczeń pozostanie bez zmian. Jest to analogiczne do wcześniejszej emerytury. Wypłaty z II filaru w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy będą miały na celu zabezpieczenie Pani źródła utrzymania po przejściu na emeryturę w taki sposób, że zapewnią Pani egzystencję i umożliwią dożycie do emerytury jak i dalsze funkcjonowanie po osiągnięciu wieku emerytalnego. Jak wyżej wskazano, świadczenia pozostają takie same bez względu na Pani wiek.

Szwajcarski indywidualny dobrowolny plan emerytalny (III filar) został utworzony i działa w oparciu o przepisy dotyczące pracowniczych programów emerytalnych obowiązujących w Szwajcarii. Wypłata środków ze szwajcarskiego indywidualnego dobrowolnego planu emerytalnego, zgromadzonych w III filarze, w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi z pracowniczego programu emerytalnego utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Szwajcarii, dotyczące pracowniczych programów emerytalnych. Wypłata środków ze szwajcarskiego indywidualnego dobrowolnego planu emerytalnego, zgromadzonych w III filarze, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nastąpi w związku z faktem uzyskania wieku emerytalnego. Wypłata środków ze szwajcarskiego indywidualnego dobrowolnego planu emerytalnego, zgromadzonych w III filarze, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, będzie miała na celu zabezpieczenie źródła utrzymania po przejściu na emeryturę.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego uznać należy, że w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, objęta Pani będzie w Polsce nieograniczonym obowiązkiem podatkowym, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. podlegać będzie Pani obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W konsekwencji, w odniesieniu do świadczeń, które otrzyma Pani w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy ze Szwajcarii, zastosowanie znajdą postanowienia Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Bernie dnia 2 września 1991 r. (Dz. U. z 1993 r. nr 22, poz. 92, dalej: „konwencja polsko-szwajcarska”), zmienionej Protokołem podpisanym w Warszawie dnia 20 kwietnia 2010 r.

Stosownie do art. 4 ust. 1 ww. Konwencji:

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się zatem bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Stosownie do art. 18 ust. 1 ww. Konwencji:

W pierwszej kolejności – odnosząc się do opodatkowania otrzymanych przez Panią środków zebranych w funduszach emerytalnych w Szwajcarii (zgromadzonych w II i III filarze) – wyjaśnić należy, że oceniając czy świadczenia te podlegają opodatkowaniu stosownie do art. 18 ww. Konwencji należy odnieść się do wskazówek zawartych w Komentarzu do Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD. Zawierane przez Polskę umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są bowiem wzorowane na Modelowej Konwencji w sprawie podatku od dochodu i majątku OECD, zatem interpretacja ich postanowień powinna uwzględniać ustalenia przyjęte na szczeblu OECD, znajdujące wyraz w wypracowanym przez państwa członkowskie tej organizacji, w tym również Polskę, Komentarzu do Modelowej Konwencji (MK).

Ww. Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku nie definiuje co należy rozumieć przez określenie „emerytury i inne podobne wynagrodzenia”. Zgodnie z Komentarzem do art. 18 Konwencji Modelowej OECD rodzaje wypłat objętych tym artykułem obejmują nie tylko emerytury wypłacane bezpośrednio byłym pracownikom najemnym, lecz również innym beneficjentom (…) oraz inne podobne świadczenia, np. renty starcze z tytułu dawnego zatrudnienia. Różne wypłaty mogą być dokonywane na rzecz pracownika po ustaniu jego zatrudnienia. Kwestię, czy takie wypłaty są objęte art. 18 można ocenić w zależności od ich istoty, z uwzględnieniem faktów i okoliczności w których są dokonywane.

O ile określenie „emerytura” w ramach zwykłego znaczenia tego słowa obejmuje tylko okresowe wypłaty, o tyle sformułowanie „inne podobne świadczenia” jest dość szerokie, aby objąć wypłaty nieokresowe. Na przykład wypłata ryczałtowa w miejsce wypłat okresowych dokonana w momencie ustania zatrudnienia może wchodzić w zakres stosowania tego artykułu. Czy konkretną wypłatę należy uważać za inne świadczenie podobne do emerytury lub końcowe wynagrodzenie za wykonywaną pracę objętą artykułem 15 Konwencji Modelowej zależy od faktów. Na przykład jeżeli wykaże się, że powodem wypłaty ryczałtowej jest przeliczenie emerytury lub rekompensata za zmniejszoną emeryturę, wówczas daną wypłatę można określić jako „inne podobne świadczenie” objęte artykułem 18 Konwencji Modelowej. Mogłoby to mieć miejsce na przykład wówczas, gdyby osoba miała możliwość wyboru w momencie przejścia na emeryturę między wypłacaniem emerytury a kwotą ryczałtową obliczoną w powiązaniu z ogólną kwotą składek lub kwotą emerytury, do której osoba byłaby uprawniona według obowiązujących zasad w zakresie systemu emerytalnego. Ważnym czynnikiem jest źródło wypłat. Inne czynniki, które mogą pomóc w ustaleniu, czy wypłata lub seria wypłat jest objęta artykułem 18, są zwłaszcza następujące: czy wypłata jest dokonana w czasie, czy po ustaniu zatrudnienia uprawniającego do wypłaty, czy odbiorca w dalszym ciągu pracuje, czy odbiorca osiągnął normalny wiek emerytalny właściwy dla danego zawodu; jaka jest sytuacja innych osób mających prawo do takiego samego rodzaju wypłaty ryczałtowej i czy odbiorca może korzystać jednocześnie z innych świadczeń emerytalnych. Zwrot składek emerytalnych (na przykład po czasowym zatrudnieniu) nie stanowi „innego podobnego świadczenia” w rozumieniu artykułu 18 Konwencji Modelowej.

Termin „emerytury i podobne świadczenia” oznacza wynagrodzenie, które jest wypłacane po przejściu na emeryturę i które w pierwszej kolejności, aczkolwiek nie wyłącznie, ma na celu zabezpieczenie źródła utrzymania osobie je otrzymującej (Klaus Vogel on Double Taxation Convention A commentary to the OECD-, UN-, US Model Conventions for the Avoidance of Double Taxation on Income and Capital With Particular Reference to German Treaty Practice, Third Edition, Kluwer Law International, str. 1006, Nb 11 oraz str. 1008, Nb 14).

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 Konwencji polsko-szwajcarskiej:

Biorąc zatem pod uwagę przedstawione okoliczności, w szczególności zaś fakt, że w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, wypłata środków zebranych w funduszu emerytalnym w Szwajcarii, tj. III filarze, zostanie dokonana w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego - stwierdzić należy, że świadczenia te podlegać będą opodatkowaniu na podstawie art. 18 Konwencji polsko-szwajcarskiej, tj. w miejscu Pani zamieszkania - czyli w Polsce. W konsekwencji do wypłaconego Pani świadczenia pieniężnego zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności, w szczególności zaś fakt, że w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy wypłata środków zebranych w funduszu emerytalnym w Szwajcarii, tj. II filarze, nie zostanie dokonana ani w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego ani w związku z wcześniejszym przejściem na emeryturę - stwierdzić należy, że świadczenia te podlegać będą opodatkowaniu na podstawie art. 21 ust. 1 Konwencji polsko-szwajcarskiej, tj. w miejscu Pani zamieszkania - czyli w Polsce. W konsekwencji do ww. świadczeń zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych informuje, że:

Na podstawie art. 11a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 11a ust. 2 ww. ustawy:

Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Przychód ten powstaje w każdym przypadku, kiedy u podatnika występują realne korzyści majątkowe.

Z powyższych regulacji wynika zatem, że przychód stanowią m.in. otrzymane lub postawione do dyspozycji pieniądze i wartości pieniężne. Przez termin „otrzymane”, zgodnie ze Słownikiem języka polskiego pod redakcją prof. M. Szymczaka (Wydawnictwo Naukowe PWN – 1998 r., wydanie I, tom II, str. 253) należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Mając na uwadze istnienie wielu form rozliczeń, należy uznać, że otrzymane pieniądze to nie tylko wypłacona gotówka, ale również kwota, która wpłynęła na rachunek bankowy podatnika. Natomiast „postawionymi do dyspozycji” są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik, wykazując określoną aktywność, ma możliwość włączyć do swojego władztwa. Innymi słowy, podatnik ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy, a nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do dyspozycji.

Na mocy art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są wypłaty:

W myśl art. 21 ust. 33 ww. ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 18 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 556):

Warunki te określone są w art. 42 ust. 1 ustawy o pracowniczych programach emerytalnych. Zgodnie z nim:

Z powyższego wynika, że zamiarem ustawodawcy było, aby określenie „wypłata” dotyczyło świadczeń, które realizują cel programu emerytalnego, tj. zabezpieczenie źródła utrzymania osobie otrzymującej wypłatę po przejściu na emeryturę.

Mając na uwadze powyższe uregulowania, zasadnym jest zatem stwierdzenie, że przedmiotowe zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy wypłat środków zgromadzonych zarówno w pracowniczym programie emerytalnym utworzonym i działającym w oparciu o przepisy ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych, jak i w pracowniczym programie emerytalnym utworzonym i prowadzonym w innym Państwie Członkowskim Unii Europejskiej w oparciu o przepisy właściwe tym Państwom lub w innych państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej w oparciu o przepisy właściwe tym Państwom.

Tymczasem, w przedstawionej we wniosku sytuacji wypłata przedmiotowych środków pieniężnych (świadczeń) z funduszu emerytalnego w Szwajcarii, tj. II filaru, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, nie zostanie dokonana ani w związku z osiągnięciem przez Panią wieku emerytalnego ani w związku z wcześniejszym przejściem na emeryturę; zostanie wypłacona Pani (otrzymana) z powodu – jak Pani wskazała jednoznacznie w uzupełnieniu wniosku – złego stanu zdrowia (i w konsekwencji przyznanej Pani renty inwalidzkiej).

W konsekwencji w momencie otrzymania świadczeń z II filaru według przepisów obowiązujących w Szwajcarii, spełniać będzie Pani warunki do otrzymania środków jako uczestnik programu. Jednakże – co jest istotne w przedmiotowej sprawie – otrzyma Pani przedmiotowe świadczenie wskutek przyznanej Pani renty inwalidzkiej w związku z złym stanem zdrowia i uzyskanym orzeczeniem o inwalidztwie.

Fakt, że otrzyma Pani świadczenie pieniężne z II filaru jako uczestnik pracowniczego programu emerytalnego nie podlega kwestionowaniu. Jednakże sam fakt uczestnictwa w ww. programie nie pozwala na zastosowanie zwolnienia uregulowanego w treści art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż jak zostało to wskazane powyżej do wypłaty z pracowniczego programu emerytalnego (II filaru) świadczeń pieniężnych nie dojdzie w wyniku spełnienia któregokolwiek z warunków określonych w ww. programie.

A zatem, w analizowanej sprawie, w odniesieniu do wypłaty przedmiotowych środków pieniężnych (świadczeń) z funduszu emerytalnego w Szwajcarii, tj. II filaru, zwolnienie zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w zw. z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdzie zastosowania.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić zatem należy, że wypłata Pani, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, środków pieniężnych (świadczeń) z funduszu emerytalnego w Szwajcarii, tj. II filaru, nie będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w zw. z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, ww. środki pieniężne (świadczenia) otrzymane przez Panią z pracowniczego programu emerytalnego ze Szwajcarii (II filaru) stanowić będą dla Pani przychód z innych źródeł w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegać będą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.

Z kolei, w przedstawionej we wniosku sytuacji wypłata przedmiotowych środków pieniężnych (świadczeń) z funduszu emerytalnego w Szwajcarii, tj. III filaru, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, zostanie dokonana w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego.

Ponadto, jak wynika z informacji przedstawionych we wniosku, wypłacone Pani środki pieniężne  z III filaru w okresie (roku podatkowym) którego zdarzenie przyszłe dotyczy, będą miały na celu zabezpieczenie źródła utrzymania po przejściu na emeryturę.

A zatem, w analizowanej sprawie, w odniesieniu do wypłaty przedmiotowych środków pieniężnych (świadczeń) z funduszu emerytalnego w Szwajcarii, tj. III filaru, znajdzie zastosowanie zwolnienie zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w zw. z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa stwierdzić zatem należy, że wypłata Pani, w okresie (roku podatkowym), którego zdarzenie przyszłe dotyczy, środków pieniężnych (świadczeń) z funduszu emerytalnego w Szwajcarii, tj. III filaru, utworzonego i działającego w oparciu o przepisy obowiązujące w Szwajcarii, dotyczące pracowniczych programów emerytalnych, w związku z faktem uzyskania przez Panią wieku emerytalnego oraz mających na celu zabezpieczenie źródła utrzymania po przejściu na emeryturę, będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 58 lit. b) w zw. z art. 21 ust. 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, ww. środki pieniężne (świadczenia) otrzymane przez Panią z pracowniczego programu emerytalnego ze Szwajcarii (III filaru) nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).