Wyrok NSA z dnia 27 października 2023 r., sygn. III OSK 5501/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak Sędziowie: sędzia NSA Tamara Dziełakowska sędzia del. WSA Beata Jezielska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 27 października 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A.A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 lutego 2021 r. sygn. akt IV SA/Wa 1897/20 w sprawie ze skargi A.A. na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 24 czerwca 2020 r. nr DKGO-420-662-7/2019/mk w przedmiocie odmowy umorzenia administracyjnej kary pieniężnej 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie 2. zasądza od Głównego Inspektora Ochrony Środowiska na rzecz A.A. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Uzasadnienie

Wyrokiem z 12 lutego 2021 r. (sygn. akt IV SA/Wa 1897/20) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi A.A. na decyzję Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z 24 czerwca 2020 r. w przedmiocie odmowy umorzenia administracyjnej kary pieniężnej, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r. poz. 2167 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), oddalił skargę.

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wskazał, że skarżący wystąpił do Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o umorzenie kary pieniężnej w wysokości 50.000 zł, nałożonej decyzją tego organu z 2 lutego 2017 r., wydaną w trybie art. 32 ust. 1 ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, motywując swój wniosek trudną sytuacją majątkową i osobistą.

Decyzją z 13 czerwca 2019 r. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, na podstawie art. 189k § 1 pkt 3 k.p.a., odmówił umorzenia w całości i w części kary administracyjnej.

Na skutek wniesionego odwołania decyzją z 24 czerwca 2020 r. Główny Inspektor Ochrony Środowiska utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu podano, że zgromadzony materiał dowodowy, na który składają się przede wszystkim wyjaśnienia skarżącego, potwierdza, że jego bieżąca sytuacja finansowa jest trudna. Podano, że pomimo wezwania, skarżący nie przedstawił dokumentów potwierdzających sytuację majątkową i osobistą ani w postępowaniu przed organem I instancji, ani w postępowaniu odwoławczym. Podniesiono, że trudna sytuacja skarżącego nie została spowodowana zdarzeniem losowym, ani nie jest to sytuacja, której nie można było wcześniej przewidzieć, zaś w aktach brak jest dowodu wskazującego na to, że po stronie skarżącego zaistniała okoliczność utraty możliwości zarobkowania i, że nie może podjąć pracy zarobkowej. Podniesiono, że trudna sytuacja materialna i życiowa nie przesądza automatycznie o możliwości zastosowania art. 189k § 1 pkt 3 k.p.a. Poza tym okoliczności związane z wymierzeniem kary (przyczyny) nie były nadzwyczajne, tj. takie na które skarżący nie miał wpływu, gdyż obowiązek ten powstał z powodu jego działania z naruszeniem prawa. Dlatego udzielenie skarżącemu ulgi jest sprzeczne z interesem publicznym. Wskazano, że sytuacja skarżącego nie jest wyjątkowa na tle innych podmiotów. W związku z tym organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji, że brak jest uzasadnionych przesłanek wskazujących na ważny interes skarżącego oraz interes publiczny. Nie wystarczy bowiem stwierdzenie trudnej sytuacji finansowo-osobistej, ale musi mieć ona charakter wyjątkowy, różniący się od sytuacji innych podmiotów, a taka sytuacja w tej sprawie nie wystąpiła. Natomiast z punktu widzenia przyczyny wymierzenia kary pieniężnej, udzielenie ulgi skarżącemu byłoby sprzeczne z interesem publicznym.