Postanowienie SN z dnia 19 marca 2024 r., sygn. III PSKP 8/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dawid Miąsik (przewodniczący)
‎SSN Romualda Spyt
‎SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)

Protokolant Edyta Jastrzębska

w sprawie z powództwa Związku Zawodowego Pracowników Urzędu Miejskiego W.
‎przeciwko Urzędowi Miejskiemu W.
‎o uchylenie aktu,
‎po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 19 marca 2024 r.,
‎skargi kasacyjnej strony powodowej od postanowienia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu
‎z dnia 1 lipca 2021 r., sygn. akt III APz 6/21,

uchyla zaskarżone postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu oraz poprzedzające je postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 30 listopada 2020 r., sygn. akt VIII P 1/20 i sprawę przekazuje do rozpoznania Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania przed Sądem Najwyższym.

Romualda Spyt Dawid Miąsik Krzysztof Staryk

UZASADNIENIE

W postanowieniu z dnia 1 lipca 2021 r., sygn. akt III APz 6/21, Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – w sprawie z powództwa Związku Zawodowego Pracowników Urzędu Miejskiego W. przeciwko Urzędowi Miejskiemu W. – oddalił zażalenie strony powodowej od postanowienia Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 30 listopada 2020 r., sygn. akt VIII P 1/20, w którym Sąd Okręgowy odrzucił pozew Związku Zawodowego Pracowników Urzędu Miejskiego W. o uchylenie aktu wewnątrzzakładowego Zarządzenia nr [...] Prezydenta Miasta W. z dnia 2 października 2017 r. w sprawie „Polityki antymobbingowej w Urzędzie Miejskim W…”.

Zdaniem Sądu Okręgowego pozew podlegał odrzuceniu z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej. Sąd pierwszej instancji powołał przepis art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c. i stwierdził, że kompetencja do kształtowania stosunków prawnych musi wynikać z bezpośredniego przepisu prawa materialnego, a żaden przepis nie przyznaje sądowi powszechnemu kompetencji do uchylania aktów wewnętrznych pracodawcy o charakterze abstrakcyjnym. W zakładzie pracy zobowiązanym do podejmowania działań o charakterze antymobbingowym jest pracodawca i jego zadaniem jest zapobieganie wystąpieniu przemocy psychicznej w miejscu pracy i pomoc ofierze przez wyeliminowanie mobbingu występującego w środowisku pracy. Działanie to może polegać na opracowaniu zasad przeciwdziałania zjawiskom mobbingowym, gdzie jasno i jednoznacznie określone zostaną zasady podległości służbowej pracowników, ich kompetencje i zakres obowiązków, sposoby podejmowania decyzji oraz rozwiązywania ewentualnych konfliktów i zasady przepływu informacji (można wykorzystać do tego regulamin pracy lub zakładowy układ zbiorowy). Na podstawie z art. 4 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych prezydent (burmistrz, wójt) jest kierownikiem urzędu i z tego tytułu wykonuje uprawnienia zwierzchnika służbowego w stosunku do pracowników urzędu i kierowników gminnych jednostek organizacyjnych, a zatrudnianie pracowników samorządowych nie jest wykonywaniem przez organy samorządu terytorialnego zadania publicznego. Zdaniem Sądu pierwszej instancji kwestionowane zarządzenie stanowi akt wewnętrzny odnoszący się wyłącznie do pracowników urzędu. Pozew o uchylenie aktu wewnątrzzakładowego - zarządzenia Prezydenta Miasta W. w sprawie Polityki antymobbingowej nie podlegał kognicji sądów powszechnych. Między stronami nie ma żadnego stosunku cywilnoprawnego, a roszczenie strony powodowej sformułowane w pozwie nie dotyczy stosunku prawnego lub prawa ani nie jest roszczeniem o zasądzenie, ustalenie czy ukształtowanie stosunku prawnego – ma ono charakter abstrakcyjny i dlatego pozew został odrzucony.