Postanowienie SN z dnia 13 lutego 2024 r., sygn. I USK 110/23

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Robert Stefanicki

w sprawie z odwołania A. P.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Rybniku
‎o wysokość renty rodzinnej,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń
‎Społecznych w dniu 13 lutego 2024 r.,
‎skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach
‎z dnia 20 października 2022 r., sygn. akt III AUa 1274/22,

1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2. nie obciąża ubezpieczonej kosztami postępowania kasacyjnego organu rentowego.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 lutego 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Rybniku przyznał ubezpieczonej A. P. prawo do renty rodzinnej po zmarłym małżonku, od dnia 3 sierpnia 2021 r. na podstawie art. 73 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2021 r., poz. 423). Na dzień zgonu małżonek ubezpieczonej posiadał prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz pozostał w zatrudnieniu; natomiast nie miał prawa do emerytury. Wysokość renty rodzinnej przysługującej ubezpieczonej stanowi 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu małżonkowi - renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (2 754,81 zł x 85% = 2 341,59 zł).

Na skutek odwołania A. P. od ww. decyzji ZUS Oddział w Rybniku, Sąd Okręgowy w Rybniku Wydział IV Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 17 maja 2022 r. oddalił odwołanie. Sąd ten uznał za bezsporne okoliczności, stanowiące podstawę do wydania wyroku. Zmarły małżonek ubezpieczonej posiadał prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1985 r. i świadczenie rentowe pobierał do dnia śmierci 3 sierpnia 2021 r. Do tej daty od 1 stycznia 1996 r. był zatrudniony na podstawie stosunku pracy i wysokość świadczenia rentowego była przeliczana z uwzględnieniem kolejnych okresów zatrudnienia. Ustalając wysokość renty rodzinnej, organ rentowy do okresów składkowych i nieskładkowych zaliczył okres zatrudnienia małżonka ubezpieczonej do dnia zgonu. Sąd Okręgowy wskazał, że ubezpieczona podnosiła istnienie luki w prawie, bowiem przepisy prawa nie przewidują możliwości przeliczenia renty rodzinnej na podstawie odprowadzanych składek zmarłego małżonka. Ubezpieczona dodała, że wysokość odprowadzonych składek małżonka wynosi ponad 1 min zł, i gdyby małżonek przeżył jeszcze 10 miesięcy, to uzyskałby prawo do emerytury w wysokości ponad 4 000 zł. Sąd Okręgowy podał, że zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Natomiast zgodnie z art. 73 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta rodzinna wynosi dla jednej osoby uprawnionej — 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu. Sąd I instancji oddalił odwołanie na mocy art. 477 § 1 k.p.c., uznając, że zaskarżona decyzja została wydana zgodnie z przepisami prawa.