Postanowienie SN z dnia 16 maja 2023 r., sygn. II CSKP 1034/22

16 maja 2023 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Jacek Grela (przewodniczący)
‎SSN Leszek Bielecki (sprawozdawca)
‎SSN Mariusz Załucki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 16 maja 2023 r. w Warszawie,
‎skargi kasacyjnej J. M.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu
‎z 5 października 2020 r., I ACa 151/20,
‎w sprawie z powództwa A. S. i K. S.
‎przeciwko J. M.
‎o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,

odracza wydanie orzeczenia i przekazuje powiększonemu składowi Sądu Najwyższego zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości:

„czy zakres obciążenia nieruchomości hipoteką dla ustalenia czy zachodzi przesłanka pokrzywdzenia wierzyciela osobistego dotychczasowego właściciela tej nieruchomości należy oceniać poprzez pryzmat hipotetycznie możliwej do uzyskania wartości nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym, czy też na podstawie realnej wartości rynkowej nieruchomości, przy założeniu, że oceny, czy czynność prawna dokonana została z pokrzywdzeniem wierzyciela oraz stanu niewypłacalności dłużnika dokonywać należy, nie tylko według stanu w chwili wystąpienia przez wierzyciela ze skargą pauliańską, ale również w świetle sytuacji istniejącej w dacie wyrokowania w tym przedmiocie”.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy we Wrocławiu wyrokiem z 13 listopada 2019 r., XII C 2164/18, w sprawie z powództwa A. S. i K. S. przeciwko J. M. uznał umowę darowizny zawartą pomiędzy B. M. a pozwanym za bezskuteczną wobec powodów oraz orzekł o kosztach procesu.

Powodowie pozwem z 11 października 2018 r. domagali się uznania umowy darowizny zawartej 10 października 2013 r. w formie aktu notarialnego pomiędzy B.M. a pozwanym, przed notariuszem R. H., zapisaną w rep. A nr [...], na mocy której pozwany nabył własność nieruchomości gruntowej położonej w C., dla której Sąd Rejonowy w Oławie prowadzi księgę wieczystą KW nr [...] za bezskuteczną w celu ochrony wierzytelności stwierdzonej w wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 11 kwietnia 2016 r., I C 1019/14. Wyrokiem tym Sąd zasądził od B. M. (dłużnik) solidarnie na rzecz powodów kwotę 515.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 kwietnia 2012 r. Podstawą rozstrzygnięcia było między innymi ustalenie, że powodowie odstąpili od umowy zawartej z dłużniczką pismem z 21 marca 2012 r. Stwierdzone zobowiązanie stanowi świadczenie, które dłużniczka powinna zwrócić powodom tytułem zwrotu wzajemnie spełnianych świadczeń. Stwierdzona w wyroku wierzytelność istniała co najmniej w dniu 1 kwietnia 2012 r.