Wyrok WSA w Krakowie z dnia 18 grudnia 2023 r., sygn. III SA/Kr 1361/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jakub Makuch (spr.) Sędzia WSA Janusz Kasprzycki Asesor WSA Ewelina Dziuban po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 18 grudnia 2023 r. sprawy ze skargi M. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie z dnia 19 czerwca 2023 r., znak SKO.NP/4115/185/2023 w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi M. A. (dalej "skarżąca") jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnowie z 19 czerwca 2023 r. (znak SKO.NP/4115/185/2023) utrzymująca w mocy decyzję Wójta Gminy G. z 28 kwietnia 2023 r. (znak [....])

o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

Decyzja ta zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Objęte kontrolą w tej sprawie decyzje, zapadły w warunkach związania organów administracji oceną prawną i wskazaniami wyrażonymi przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 3 sierpnia 2022 r. (sygn. akt III SA/Kr 563/22). Wyrokiem tym uchylone zostały uprzednio wydane w sprawie rozstrzygnięcia, tj. decyzja organu I instancji z 6 grudnia 2021 r. o odmowie przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego oraz utrzymująca tę decyzję w mocy - decyzja SKO w Tarnowie z 3 lutego 2022 r. (znak SKO.NP/4115/2/2022). Eliminując wskazane akty z obrotu prawnego Sąd wskazał, że aspekt odnoszący się do ustalenia zakresu opieki świadczonej osobie niepełnosprawnej przez jej opiekuna nie został należycie ustalony i wyjaśniony. Sąd zwrócił uwagę, że z przeprowadzonego w postępowaniu wywiadu środowiskowego wynikało, iż ojciec skarżącej leczy się na zespół paranoidalny. Dodatkowo z opinii sądowo-lekarskiej znajdującej się w aktach sprawy wyłaniał się obraz tej osoby, która jest zaniedbana, brudna, otępiała, bezkrytyczna, a w stanach pobudzenia – ucieka z domu, błądzi, ujawnia tendencję do ucieczek (odnalazł się we W.), i który musi być pilnowany. W ramach ustalonych schorzeń tej osoby stwierdzono zespół paranoidalny w alkoholizmie z psychodegradacją, gdzie wskazano na lęki, urojenia prześladowcze, omamy słuchowe i zaburzenia pamięci. Sąd zwrócił uwagę, że sporządzony w sprawie wywiad środowiskowy nie zawierał żadnych odniesień do ustalanego zakresu sprawowanej przez opiekuna opieki, jak też do rodzaju i charakteru schorzeń osoby niepełnosprawnej. Przedstawiona zaś powyżej specyfika dolegliwości osoby podlegającej opiece (zaburzenia o charakterze paranoidalnym, omamy, ucieczki z domu konieczność stałego pilnowania) nakazywała skoncentrować ustalenia czynione w trakcie wywiadu środowiskowego na tym, czy, i ewentualnie jak – rodzaj znanych schorzeń niepełnosprawnego – wpływa na rzeczywisty zakres sprawowanej opieki, jej skalę i specyfikę samych czynności opiekuńczych. Sąd akcentował, że niewątpliwie wskazane wyżej stany chorobowe, mogą wymagać od opiekuna podejmowania adekwatnych czynności opiekuńczych, których z kolei należyte ustalenie, rzutuje na poprawną ocenę tej sprawy. Analizowany dokument wywiadu środowiskowego pozostawał jednak bez jakiegokolwiek związku ze specyfiką niniejszej sprawy, którą wyznaczała potrzeba ustalenia tego, czy wskazany wyżej - rodzaj i charakter schorzeń osoby niepełnosprawnej (paranoje) oraz jej zachowania (m.in. ucieczki z domu) pozostają aktualne w dacie przeprowadzania czynności dowodowych w tej sprawie, czy też, stan ojca skarżącej uległ polepszeniu, w stosunku do wynikającego z akt sprawy. Ustalenia w powyższym zakresie bezpośrednio rzutować winny na ustalenie rzeczywistego, koniecznego zakresu czynności opiekuńczych skarżącej w aspekcie oceny, czy stan zdrowia ojca skarżącej, wymusza na opiekunie podejmowanie określonych, specyficznych czynności opiekuńczych, jaki jest ich zakres – a przez to, czy skala zaabsorbowania opiekuna powoduje, że nie może on zarazem podjąć żadnej pracy zawodowej, nawet w niewielkim zakresie. Niezależnie od powyższego Sąd zauważył, że okoliczność dotycząca innych niż skarżąca osób zobowiązanych nie była przedmiotem uwagi organów administracji. Nie dokonały one żadnych ustaleń ani rozważań, co do sytuacji osobistej i majątkowej czwórki rodzeństwa skarżącej, a okoliczności te, w zależności od przyjętych zapatrywań i dokonanych ustaleń, mogą także istotnie rzutować na możliwość przyznania skarżącej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.