Wyrok WSA w Łodzi z dnia 7 marca 2024 r., sygn. II SA/Łd 46/24

Dnia 7 marca 2024 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Grosińska-Grzymkowska, Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski (spr.), Asesor WSA Marcin Olejniczak, Protokolant Starszy asystent sędziego Jarosław Moraczewski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 marca 2024 roku sprawy ze skargi M. G. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 28 listopada 2023 roku znak: [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia wychowawczego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 października 2023 roku, znak: [...].

Uzasadnienie

Decyzją z 4 października 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił M. G. przyznania prawa do świadczenia wychowawczego na dziecko C. G. na okres świadczeniowy od 1 czerwca 2023 r. do 31 maja 2024 r., wskazując, że nie sprawuje ona opieki faktycznej nad dzieckiem. Organ powołał się w swym rozstrzygnięciu na postanowienie Sądu Rejonowego (sygn. akt [...]) z 20 lipca 2023 r. wskazując, iż wnioskująca ż sprawuje bieżącą pieczę nad dzieckiem oraz przywołał treść art. 4 ust. 2 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

W wyniku wniesionego odwołania, decyzją z 28 listopada 2023 r. Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 28 ust. 1 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu organ wskazał, że brak jest podstaw do uchylenia decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ na podstawie przepisów ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, odwołująca się nie należy do grona osób uprawnionych do ubiegania się o świadczenie wychowawcze. W ocenie organu, z przedłożonego postanowienia Sądu Rejonowego [...] w Ł. z 20 lipca 2023 r. wydanego w sprawie [...] wynika, że sąd powierzył wnioskującej pieczę bieżącą nad dzieckiem i przyznał uprawnienia do decydowania o dziecku w zakresie leczenia i edukacji, nie umieścił jednak dziecka w pieczy zastępczej u odwołującej się. Organ powołując się na przepis art. 4 ust. 2 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wskazał, że prawo do świadczenia wychowawczego przysługuje matce albo ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie dziecka, opiekunowi prawnemu dziecka, dyrektorowi domu pomocy społecznej, rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka pre-adopcyjnego. W przekonaniu organu odwoławczego, piecza bieżąca, to sądowe powierzenia pieczy nad dzieckiem na podstawie art. 96 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która nie jest równoważna pieczy zastępczej. Postanowienia sądu o powierzeniu pieczy bieżącej dotyczą najczęściej osób spokrewnionych (z reguły dziadków dziecka) i związane są najczęściej z wyjazdem rodziców zagranicę albo z ograniczeniem praw rodzicielskich obojga rodziców. Piecza taka ma charakter doraźny. W związku z powyższym, że forma opieki jaką zgodnie z postanowieniem sądu sprawuje odwołująca się nad dzieckiem, nie została wymieniona w ustawie, nie jest ona uprawniona do pobierania świadczenia wychowawczego.