Interpretacja indywidualna z dnia 18 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.7.2024.1.AJ
Czy otrzymane przez Wspólnotę jednorazowe wynagrodzenie tytułem służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych:
- w części dotyczącej lokali użytkowych jest nieprawidłowe,
- w części dotyczącej lokali mieszkalnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
3 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy otrzymane przez Wspólnotę jednorazowe wynagrodzenie tytułem służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Z uwagi na braki formalne wniosku, wezwaliśmy Państwa, pismem z dnia 28 lutego 2024 r. o ich uzupełnienie, uzupełnienie ww. wniosku wpłynęło 14 marca 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości (…), która składa się z lokali mieszkalnych oraz z lokali użytkowych na mocy porozumienia o współpracy z dnia 17 czerwca 2020 r. oraz na mocy aktu notarialnego nr (…) z dnia 4 października 2023 r. ustanowiła na nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr (…) położonej w (…) odpłatną za jednorazowym wynagrodzeniem i na czas nieoznaczony służebność przesyłu polegającą na prawie do korzystania z pasa technicznego, w którym ułożone są sieci ciepłownicze wraz z urządzeniami pomocniczymi oraz z pasa technicznego, w którym znajduje się komora ciepłownicza oraz na prawie do budowy tej infrastruktury cieplnej, jej eksploatacji, dokonywania jej kontroli, przeglądów, konserwacji i modernizacji oraz usuwania awarii, a także wymiany bądź przebudowy na rzecz dostawcy energii cieplej do wskazanej Wspólnoty Mieszkaniowej tj. (…)
Wspólnota Mieszkaniowa (…) otrzymała od (…) jednorazowe wynagrodzenie za służebność przesyłu przelewem na rachunek bankowy.
Wspólnota Mieszkaniowa (…) wykorzystuje energię cieplną dostarczaną do budynku Wspólnoty (…) wyłącznie na potrzeby własne.
W piśmie z 8 marca 2024 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazali Państwo m.in., że:
- Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości (…) o łącznej powierzchni użytkowej = (…) m2 składa się z 74 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej = (…) m2 oraz z 7 lokali użytkowych o łącznej powierzchni użytkowej = (…) m2. Wszystkie lokale mieszkalne oraz wszystkie lokale użytkowe znajdują się w jednym budynku mieszkalnym wskazanej Wspólnoty.
- Dochód uzyskany tytułem służebności przesyłu Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości (…) planuje przeznaczyć (wydatkować) na poczet przyszłych remontów części wspólnych we Wspólnocie, zasilając fundusz remontowy Wspólnoty.
Pytanie
Czy otrzymane przez Wspólnotę jednorazowe wynagrodzenie tytułem służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?
Państwa stanowisko w sprawie
Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości (…) stoi na stanowisku, że otrzymane przez Wspólnotę jednorazowe wynagrodzenie tytułem służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych tylko w części dotyczącej lokali użytkowych tj. w części stanowiącej procentowy udział lokali użytkowych w udziale ogółem, zaś w części dotyczącej lokali mieszkalnych tj. w części stanowiącej procentowy udział lokali mieszkalnych w udziale ogółem jest zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych jako uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane gospodarowaniem zasobami mieszkaniowymi i z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych na mocy artykułu 17 ustęp 1 punkt 44 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zasady funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1048, dalej: „uwl”), określając sposób ustanawiania odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych, lokali o innym przeznaczeniu, prawa i obowiązki właścicieli tych lokali oraz zarząd nieruchomością wspólną.
Zgodnie z art. 6 uwl:
ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana.
Wspólnotę mieszkaniową tworzą zatem zarówno właściciele odrębnych lokali mieszkalnych, jak i właściciele odrębnych lokali o innym przeznaczeniu. W razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali (art. 3 ust. 1 zd. 1 ww. ustawy).
W myśl art. 3 ust. 2 uwl:
nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 uwl:
właściciel lokalu ma prawo do współkorzystania z nieruchomości wspólnej zgodnie z jej przeznaczeniem.
Przepis zawarty w art. 14 uwl stanowi natomiast, że
na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:
1)wydatki na remonty i bieżącą konserwację;
2)opłaty za dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody, w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę;
3)ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publicznoprawne, chyba że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali;
4)wydatki na utrzymanie porządku i czystości;
5)wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.
Wspólnoty mieszkaniowe jako jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych.
W myśl art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o CIT:
1. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
2. Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Powyższe oznacza, że dochodem wspólnoty mieszkaniowej, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o CIT jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym, która w myśl art. 7 ust. 1 Ustawy o CIT stanowi przedmiot opodatkowania podatkiem dochodowym.
Należy jednakże wskazać, że w art. 17 ustawy o CIT zawarto zwolnienie przedmiotowe. W sytuacji Wnioskodawcy będącego Wspólnotą Mieszkaniową należy zwrócić uwagę na brzmienie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT. Przepis ten stanowi, że:
Wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, społecznych inicjatyw mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego, samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej oraz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2019 r. poz. 2195 oraz z 2021 r. poz. 11, 1177, 1243 i 1535), uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.
Dyspozycją omawianego przepisu objęte są te dochody, które zostały osiągnięte m.in. przez Wspólnoty Mieszkaniowe z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i które to dochody zostały przeznaczone (i będą wydatkowane) na utrzymanie tych zasobów. Jak wynika z treści tego przepisu, aby dochody podmiotów w nim wymienionych, korzystały ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:
- dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi;
- dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.
Podkreślenia wymaga fakt, że oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Powyższe oznacza, że nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nie przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.
Dla odkodowania zakresu dochodu, który - przy spełnieniu pozostałych warunków może korzystać ze zwolnienia konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „zasobów mieszkaniowych”.
Ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji „gospodarki zasobami mieszkaniowymi” oraz „zasobów mieszkaniowych”. Odnosząc się do znaczenia tych pojęć funkcjonującego w języku powszechnym, należy przyjąć, że „gospodarka” – w kontekście omawianego przypadku – oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś, „zasób” to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś, natomiast „mieszkanie” to pomieszczenie, w którym się mieszka (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN 1996, pod red. M. Szymczaka). Przymiotnik „mieszkaniowy”, „mieszkaniowe” określa zatem rzeczy związane z mieszkaniem, odnoszące się do mieszkania.
Zatem, termin zasoby mieszkaniowe dotyczy obiektów mieszkalnych, przeznaczonych do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych.
Wobec powyższego, gospodarka zasobami mieszkaniowymi obejmuje zarządzanie i dysponowanie zgromadzonym zbiorem rzeczy, służących celom mieszkaniowym lub związanych z zamieszkiwaniem. Jej istota sprowadza się do działań służących prawidłowej eksploatacji tych zasobów i utrzymaniu substancji mieszkaniowej w stanie niepogorszonym.
W konsekwencji przez „zasoby mieszkaniowe”, o których mowa w ustawie o CIT należy rozumieć:
1. znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz z przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, garaże;
2. pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolnostojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe;
3. urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się ww. budynki: zbiorniki – doły gnilne, szamba, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), budowle komunikacyjne (np. drogi osiedlowe, ulice, chodniki), inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych (np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci);
4. grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których posadowione są budynki mieszkalne.
Wyliczone wyżej obiekty służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych i utrzymaniu zasobów mieszkaniowych. Zatem wszelkie środki finansowe otrzymane przez Wspólnotę mieszkaniową związane z tymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o CIT (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1 z uwzględnieniem art. 16 ust. 1).
Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Natomiast opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie dochód osiągnięty z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkalnymi, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.
Z opisu sprawy wynika, że Wspólnota Mieszkaniowa Nieruchomości (…) ustanowiła na rzecz dostawcy energii cieplnej tj. (…) odpłatną za jednorazowym wynagrodzeniem i na czas nieoznaczony służebność przesyłu polegającą na prawie do korzystania z pasa technicznego, w którym ułożone są sieci ciepłownicze wraz z urządzeniami pomocniczymi oraz z pasa technicznego, w którym znajduje się komora ciepłownicza oraz na prawie do budowy infrastruktury cieplnej, jej eksploatacji, dokonywania kontroli, przeglądów, konserwacji i modernizacji oraz usuwania awarii, a także wymiany bądź przebudowy.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy otrzymane przez Wspólnotę jednorazowe wynagrodzenie tytułem służebności przesyłu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.
W świetle wyżej powołanych przepisów stwierdzić należy, że ustanowienie służebności przesyłu na nieruchomości gruntowej Wspólnoty, niezależnie od tego, czy jest dokonane w drodze orzeczenia sądu, czy na mocy zawarcia stosownej umowy pomiędzy zainteresowanymi stronami, jest elementem gospodarki zasobami mieszkaniowymi, bowiem dotyczy korzystania ze składników zasobów mieszkaniowych wspólnoty, a jego wyłącznym celem jest zapewnienie istnienia i dostępu do sieci, w Państwa przypadku energii cieplnej, co jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wspólnoty mieszkaniowej.
Wobec powyższego jednorazowe wynagrodzenie otrzymane przez Wspólnotę od przedsiębiorstwa przesyłowego za ustanowienie służebności przesyłu stanowi dla Państwa dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, który podlega zwolnieniu z opodatkowania na mocy art. 17 ust 1 pkt 44 pod warunkiem przeznaczenia go na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Powstanie tego dochodu ma bowiem związek z dysponowaniem i zarządzaniem zasobem mieszkaniowym wspólnoty jakim jest nieruchomość wspólna – grunt, a istnienie i funkcjonowanie sieci energii cieplnej jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z nieruchomości przez Wspólnotę.
W związku z powyższym, Państwa stanowisko:
- w części dotyczącej lokali użytkowych tj. w części stanowiącej procentowy udział lokali użytkowych w udziale ogółem jest nieprawidłowe,
- w części dotyczącej lokali mieszkalnych tj. w części stanowiącej procentowy udział lokali mieszkalnych w udziale ogółem jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa(t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności, będących przedmiotem decyzji wydanych:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...).
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).