Wyrok NSA z dnia 1 grudnia 2022 r., sygn. III OSK 1670/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Rafał Stasikowski Sędziowie: sędzia NSA Mirosław Wincenciak sędzia del. WSA Beata Jezielska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej R. C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2019 r. sygn. akt II SA/Wa 155/19 w sprawie ze skargi R. C. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 listopada 2018 r. nr 1113/kadr/18 w przedmiocie odmowy wyłączenia stosowania przepisów 1. uchyla zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Warszawie oraz zaskarżoną decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji 2. zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz skarżącego R. C. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 25 kwietnia 2019 r. (sygn. akt II SA/Wa 155/19) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi R. C. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 14 listopada 2018 r. w przedmiocie odmowy wyłączenia stosowania przepisów, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity na dzień orzekania przez WSA Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), oddalił skargę. Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Decyzją z 14 listopada 2018 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art. 8a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2018 r. poz. 132, ze zm., dalej jako: u.o.z.e.), odmówił wyłączenia stosowania wobec skarżącego art. 15c, art. 22a i art. 24a u.o.z.e. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że wnioskodawca został zwolniony ze służby w Policji w dniu 15 stycznia 2006 r. i ma ustalone prawo do emerytury i renty inwalidzkiej, których wysokość uwzględniono w związku z art. 15c u.o.z.e., przy czym nie wypłaca się renty inwalidzkiej z uwagi na posiadanie prawa do korzystniejszej emerytury. Podano, że całkowity okres służby skarżącego wynosi 33 lata, 2 miesiące i 1 dzień (do służby zaliczono także okres zasadniczej służby wojskowej, tj. 1 rok, 11 miesięcy i 9 dni). Natomiast Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w sprawie wnioskodawcy uznał za służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b u.o.z.e., okres służby od 16 marca 1983 r. do 31 lipca 1990 r., tj. 7 lat, 4 miesiące i 16 dni. Podniesiono, że z kopii akt osobowych przekazanych przez IPN nie wynika, aby skarżący nierzetelnie wykonywał zadania i obowiązki w okresie pełnienia służby po 12 września 1989 r., gdyż wielokrotnie przyznawano mu zwiększony dodatek służbowy do uposażenia, a także otrzymał odznaczenia. Nie odnotowano także żadnych kar dyscyplinarnych. Brak jest również dokumentów odnoszących się do czynności służbowych, w trakcie których wystąpiło zagrożenie życia lub zdrowia. Wskazano, że krótkotrwałość służby w rozumieniu w art. 8a u.o.z.e. musi być każdorazowo oceniana indywidualnie, w ujęciu bezwzględnym, jako długość okresu służby na rzecz totalitarnego państwa. Organ powinien ocenić tę przesłankę w aspekcie proporcjonalnym, tj. w porównaniu stosunku służby na rzecz totalitarnego państwa do całości okresu służby byłego funkcjonariusza. Podano, że całkowity okres pełnionej przez skarżącego służby wynosi 33 lata, 2 miesiące i 1 dzień, zaś służba na rzecz totalitarnego państwa pełniona była przez okres 7 lat, 4 miesięcy i 16 dni, czyli około 22,1% całego okresu służby. Okres ten zarówno w ujęciu bezwzględnym – długości tego okresu, jak i w ujęciu proporcjonalnym w stosunku długości tego okresu do całości okresu służby, nie może być oceniany jako krótkotrwały. Wskazano, że organ nie kwestionuje rzetelnego wykonywania zadań i obowiązków przez wnioskodawcę w trakcie pełnienia służby po dniu 12 września 1989 r. Jednocześnie brak jest dowodów, aby służba ta pełniona była z narażeniem życia i zdrowia, gdyż sam charakter zadań realizowanych w jednostkach organizacyjnych Policji i wynikające z nich prawdopodobieństwo możliwości zaistnienia sytuacji stanowiących zagrożenie życia i zdrowia nie może być oceniany jako narażenie zdrowia i życia, o którym mowa w art. 8a ust. 1 pkt 2 u.o.z.e. W ocenie organu skarżący nie legitymuje się wybitnymi osiągnięciami w służbie, szczególnie wyróżniającymi go na tle pozostałych funkcjonariuszy. Zarówno postawa i osiągniecia skarżącego w służbie, jak również charakter i warunki pełnienia służby nie dowodzą, aby przedmiotowa sprawa stanowiła szczególnie uzasadniony przypadek, skutkujących wyłączeniem stosowania względem niego art. 15c, art. 22a i art. 24a u.o.z.e.