Wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 listopada 2022 r., sygn. V SA/Wa 199/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Bożena Zwolenik, Sędzia WSA - Monika Kramek, Asesor sądowy WSA - Tomasz Grzybowski (spr.), , Protokolant Marcin Wacławek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 listopada 2022 r. sprawy ze skargi Miasta P. na decyzję Prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie z dnia [...] listopada 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zatwierdzenia taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z 25 listopada 2021 r. Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie w W. z 9 sierpnia 2021 r. o odmowie zatwierdzenia taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków oraz o nałożeniu na Miasto P. (strona skarżąca) obowiązku przedłożenia poprawionego wniosku taryfowego w sposób określony w tejże decyzji pierwszo-instancyjnej (s. 1 i n.).

Jak wynika z motywów spornej decyzji, wg organów podstawowym powodem nałożenia obowiązku skorygowania wniosku taryfowego było ustalenie o "zbyt gwałtownym" wzroście cen i stawek opłat dla odbiorców na nowy okres taryfy. Ceny za świadczone usługi w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków powinny zostać skalkulowane tak, by zapewnić ochronę odbiorców przed nieuzasadnionym wzrostem cen i stawek opłat, tj. by odbiorcy nie byli obciążani gwałtownymi wzrostami cen i stawek opłat. Tymczasem wnioskodawca zaplanował wzrost cen za 1 m3 wody w ciągu całego okresu obowiązywania nowej taryfy o ponad 46% w stosunku do ceny aktualnie obowiązującej oraz wzrost ceny odprowadzania ścieków w ciągu całego okresu obowiązywania taryfy o ponad 32% w stosunku do ceny aktualnie obowiązującej. W konsekwencji łączna cena wskaźnikowa dla odbiorców gospodarstw domowych wzrośnie o ponad 78% w trzecim okresie obowiązywania nowej taryfy w stosunku do ceny aktualnie obowiązującej (s. 3-4 spornej decyzji). To stanowisko podtrzymał Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, akcentując podjętą przez organ regulacyjny próbę wyjaśnienia ww. wątpliwości (s. 5 i 7 decyzji). Ponadto organ odwoławczy zauważył, że wnioskodawca uzasadniając wzrosty kosztów na kolejne trzy lata obowiązywania planowanej taryfy wskazywał w szczególności na koszty amortyzacji i koszty usług obcych. Nie uzasadnił jednak konieczności ponoszenia wskazanych wyżej kosztów w proponowanej wysokości. W zakresie kosztów amortyzacji organ stwierdził, że gmina nie przedstawiła szczegółowego planu amortyzacji, który pozwalałby na ocenę kosztów amortyzacji poszczególnych elementów w poszczególnych okresach obowiązywania planowanej taryfy oraz umożliwiał ocenę poszczególnych stawek amortyzacji przypisanych do poszczególnych aktywów w przedsiębiorstwie. Udział kosztów amortyzacji w niezbędnych przychodach wymagał jasnego i szczegółowego uzasadnienia tej pozycji kosztowej w przedłożonym projekcie taryfy. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego. Stawka amortyzacji wynosząca 4,5% równoznaczna jest z przewidywanym okresem amortyzacji 22,2 roku, a tymczasem faktyczny okres technicznej sprawności umożliwiającej efektywną eksploatację np. studni głębinowej lub wierconej czy też sieci kanalizacyjnej lub wodociągowej jest znacznie dłuższy, co uwzględnione w sposób właściwy wpłynęłoby na projektowany poziom cen i stawek usług. Przyjęcie zbyt wysokich stawek amortyzacji powoduje automatycznie wzrost planowanych kosztów działalności przedsiębiorstwa, które nie mogą zostać uznane za uzasadnione. Jedynie jako polemikę z prawidłową oceną kosztów dokonaną przez organ regulacyjny można zdaniem organu odwoławczego traktować wyjaśnienia wskazujące, że "zmniejszenie stawki amortyzacyjnej poniżej 3% będzie działaniem na szkodę mieszkańców, którzy oczekują dalszego inwestowania w sieć wodociągowo-kanalizacyjną". Wnioskodawca nie uzasadnił także wystarczająco planowanych kosztów materiałów i usług obcych; w szczególności nie wykazano jakie usługi wchodzą w skład planowanych usług obcych, a mając na uwadze ochronę odbiorców usług przed nieuzasadnionym wzrostem cen, wnioskodawca powinien wykazać, że planowane usługi obce są konieczne do przeprowadzenia, a dodatkowo możliwe do wykonania własnymi środkami oraz w późniejszym terminie. Wnioskodawca nie przedstawił także szczegółowych wyjaśnień w zakresie planowanych remontów w kolejnych latach obowiązywania taryfy. Zabrakło wyjaśnień dotyczących wskazania czego dotyczą planowane remonty oraz odnośnie do zasadności przeprowadzania poszczególnych usług remontowych w kolejnych latach obowiązywania planowanej taryfy (s. 6 spornej decyzji). Niezależnie od powyższego zauważono, że wskazanie w decyzji organu regulacyjnego Burmistrza Miasta P., zamiast Miasta, nie miało wpływu na wynik sprawy (s. 8 decyzji).