Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 20 września 2022 r., sygn. IV SA/Wr 110/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Tomasz Świetlikowski, Sędziowie: Sędzia WSA del. Tomasz Judecki, Sędzia WSA Katarzyna Radom, po rozpoznaniu w Wydziale IV na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 20 września 2022 r. sprawy ze skargi T. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia[...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego: I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza B. z dnia [...]nr [...] II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. na rzecz T. K. kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. utrzymało w mocy orzeczenie Burmistrza B. z dnia [...] odmawiające T. K. przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji lub niepodejmowania zatrudnienia bądź innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawną córką E. K..

Jak wynikało z akt sprawy pismem z dnia 1 października 2021 r. skarżąca zwróciła się z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad niepełnosprawną córką. Organ I instancji, powołaną na wstępie decyzją, odmówił żądaniu strony wskazując na przesłankę negatywną przyznania ww. świadczenia w postaci ustalenia prawa do prawa do emerytury.

Rozpoznając sprawę w trybie odwoławczym Samorządowe Kolegium Odwoławcze przywołało przepisy art. 17 ust. 1 i ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2020 r., poz. 111 ze zm., dalej u.ś.r.). Odnosząc się do wskazanej przesłanki negatywnej, wynikającej z art. 17 ust. 1 pkt 5 lit a u.ś.r. organ odwoławczy wskazał na istotę świadczenia pielęgnacyjnego, które nie może być postrzegane jako zapłata za sprawowaną opiekę i pielęgnację. Nie jest ono związane z zakresem opieki oraz potrzebami osoby niepełnosprawnej, jego adresatem nie jest osoba niepełnosprawna. Zasadniczym celem świadczenia jest złagodzenie po stronie opiekuna skutków ryzyka socjalnego w postaci konieczności zaniechania aktywności zarobkowej pomimo pozostawania w wieku produkcyjnym. Odwołując się do ostatnich zmian przepisów w tym względzie organ wskazał, że świadczenie to stanowi odpowiednik wynagrodzenia za pracę, od dnia 1 maja 2004 r. świadczenie to w sposób wyraźny, nie tylko w zakresie warunków – wiek produkcyjny oraz rezygnacja lub niepodejmowanie pracy zarobkowej, ale także w części dotyczącej wysokości, powiązano z potrzebami osób w wieku produkcyjnym. Ta okoliczność wiązała się ze wzrostem kwoty świadczenia pielęgnacyjnego. Obecnie jest ono ustalana wedle kryterium, procentowego wzrostu minimalnego wynagrodzenia za prace. Zatem osoba, która rezygnuje (nie podejmuje) pracy z powodu ziszczenia się ryzyka socjalnego w postaci konieczności zapewnienia opieki niepełnosprawnemu członkowi rodziny, otrzymuje świadczenia, które w minimalnym stopniu kompensuje jej powstałą stratę. Podmiotem uprawnionym jest osoba materialnie i formalnie zdolna do pracy, rezygnująca z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny. Na poparcie swych racji organ przywołał poglądy piśmiennictwa oraz judykatury.