Wyrok NSA z dnia 22 czerwca 2022 r., sygn. I FSK 446/22

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia NSA Małgorzata Niezgódka-Medek (sprawozdawca), Sędzia del. WSA Maja Chodacka, , po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 czerwca 2021 r. sygn. akt III SA/Wa 1937/20 w sprawie ze skargi P. P. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z dnia 7 sierpnia 2020 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za okresy rozliczeniowe od stycznia do grudnia 2012 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie; 2) zasądza od P. P. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie kwotę 13.412 zł (słownie: trzynaście tysięcy czterysta dwanaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 29 czerwca 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 1937/20, w sprawie ze skargi P. P., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie (dalej: DIAS) z dnia 7 sierpnia 2020 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za okresy rozliczeniowe od stycznia do grudnia 2012 r.

W motywach rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji, odwołując się to tez uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2021 r., sygn. akt I FPS 1/21, stwierdził, że uzasadnienie decyzji organu odwoławczego nie wskazywało żadnych okoliczności istotnych dla oceny, czy powołanie się na art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej miało (czy też nie) instrumentalny charakter. Prawo do orzekania w sprawie DIAS skwitował zasadniczo jednym zdaniem, iż doszło do wszczęcia postępowania przygotowawczego, a o wszczęciu tym skarżący został zawiadomiony w dniu 8 grudnia 2017 r. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie nie sposób na tej podstawie ustalić, czy wszczęcie postępowania karnego skarbowego nie wynikało jedynie z potrzeby zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych. Zwłaszcza, że możliwość orzekania o tych zobowiązaniach za okres od stycznia do listopada 2012 r. upłynęłaby z dniem 31 grudnia 2017 r., natomiast postanowienie o wszczęciu dochodzenia wydano w dniu 7 grudnia 2017 r., a zatem na niespełna miesiąc przed upływem terminu przedawnienia. Z akt sprawy wynika ponadto, że dochodzenie to następnie zawieszono na mocy postanowienia z dnia 12 kwietnia 2018 r. Jako podstawę prawną tego zawieszenia powołano art. 114a Kodeksu karnego skarbowego, zaś w uzasadnieniu postanowienia wskazano, iż postępowanie kontrolne nie zostało jeszcze zakończone i nie jest znany termin jego zakończenia. W ocenie Sądu pierwszej instancji, następstwo czasowe opisanych zdarzeń nasuwa istotne wątpliwości co do tego, czy w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z wszczęciem postępowania karnego skarbowego jedynie w celu wywołania skutku prawnego w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia. W konsekwencji Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nakazał organowi podatkowemu w toku powtórnego postępowania rozważenie, czy nie doszło do instrumentalnego wykorzystania art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej z naruszeniem zasady działania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych wyrażonej w art. 121 § 1 Ordynacji podatkowej oraz danie temu wyrazu w uzasadnieniu wydanej decyzji.