Interpretacja indywidualna z dnia 4 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.23.2024.2.KM

Dotyczy ustalenia, czy transakcja polegająca na odkupieniu przez Wnioskodawcę od Uczestnika certyfikatów inwestycyjnych w celu ich umorzenia, zgodnie z art. 11b pkt 1 Ustawy CIT nie podlega przepisom Rozdziału 1a Ustawy CIT dotyczącym cen transferowych, ponieważ sposób ustalenia ceny wykupu w takiej transakcji jest ściśle określony przez przepisy Ustawy o funduszach, a tym samym Wnioskodawca w tym zakresie nie podlega: obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 11k Ustawy CIT (nawet w przypadku przekroczenia progu istotności, o którym mowa w art. 11k ust. 2 Ustawy CIT); obowiązkowi przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych, o którym mowa w art. 11s Ustawy CIT; ani wykazaniu w ramach informacji o cenach transferowych, o której mowa w art. 11t Ustawy CIT, przekazywanej Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 stycznia 2024 r. za pośrednictwem platformy ePUAP wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy transakcja polegająca na odkupieniu przez Wnioskodawcę od Uczestnika certyfikatów inwestycyjnych w celu ich umorzenia, zgodnie z art. 11b pkt 1 Ustawy CIT nie podlega przepisom Rozdziału 1a Ustawy CIT dotyczącym cen transferowych, ponieważ sposób ustalenia ceny wykupu w takiej transakcji jest ściśle określony przez przepisy Ustawy o funduszach, a tym samym Wnioskodawca w tym zakresie nie podlega

- obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 11k Ustawy CIT (nawet w przypadku przekroczenia progu istotności, o którym mowa w art. 11k ust. 2 Ustawy CIT),

- obowiązkowi przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych, o którym mowa w art. 11s Ustawy CIT, ani

- wykazaniu w ramach informacji o cenach transferowych, o której mowa w art. 11t Ustawy CIT, przekazywanej Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 lutego 2024 r. (data wpływu tego samego dnia).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X (dalej: „Uczestnik”) jest rezydentem podatkowymi Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „Ustawa CIT”). Tym samym, Uczestnik podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

A (dalej: „Wnioskodawca”) oraz B (dalej łącznie zwane jako: „Fundusze”) są polskim funduszami inwestycyjnym zamkniętymi, utworzonymi i zarządzanymi przez T. Fundusze zostały utworzone na czas nieoznaczony, a ich celem inwestycyjnym jest osiąganie przychodów z lokat netto oraz wzrost wartości aktywów Funduszy w wyniku wzrostu wartości lokat. Działalność Funduszy jest przy tym ściśle nadzorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz regulowana ustawą o funduszach inwestycyjnych.

Jednym z podejmowanych przez Fundusze działań w ramach pozyskiwania środków pieniężnych na inwestycje jest emitowanie certyfikatów inwestycyjnych na rzecz uczestników Funduszy, w tym na rzecz X. Następnie pozyskane środki pieniężne są inwestowane przez Fundusze przede wszystkim w określone wierzytelności.

Jednocześnie w ramach prowadzonej działalności Fundusze przeprowadzają wykupy (uprzednio wyemitowanych) certyfikatów inwestycyjnych. Wykup ten jest dokonywany wyłącznie na żądanie Uczestnika – czego skutkiem jest umorzenie certyfikatu. Operacja tego rodzaju jest i będzie przeprowadzana na zasadach określonych w statutach Funduszy oraz zgodnie z przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Co istotne cena wykupu certyfikatów inwestycyjnych musi być ustalana na podstawie art. 139 ust. 4 Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: „Ustawa o funduszach”), tj. cena wykupu certyfikatu inwestycyjnego jest równa wartości aktywów netto funduszu przypadającej na certyfikat inwestycyjny, według wyceny aktywów z dnia wykupu. Wartość certyfikatu inwestycyjnego jest wyceniana jako wartość aktywów netto Funduszu przypadająca na 1 certyfikat. Natomiast wartość aktywów netto Funduszu wycenia się wg wartości rynkowej tj. wg wiarygodnie oszacowanej wartości godziwej.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku z 29 lutego 2024 r. wskazali Państwo m.in., że uczestnicy Funduszu, w tym X od których Fundusz odkupuje certyfikaty inwestycyjne w celu ich umorzenia są podmiotami powiązanymi z Funduszem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pytanie

Czy transakcja polegająca na odkupieniu przez Wnioskodawcę od Uczestnika certyfikatów inwestycyjnych w celu ich umorzenia, zgodnie z art. 11b pkt 1 Ustawy CIT nie podlega przepisom Rozdziału 1a Ustawy CIT dotyczącym cen transferowych, ponieważ sposób ustalenia ceny wykupu w takiej transakcji jest ściśle określony przez przepisy Ustawy o funduszach, a tym samym Wnioskodawca w tym zakresie nie podlega

- obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 11k Ustawy CIT (nawet w przypadku przekroczenia progu istotności, o którym mowa w art. 11k ust. 2 Ustawy CIT),

- obowiązkowi przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych, o którym mowa w art. 11s Ustawy CIT, ani

- wykazaniu w ramach informacji o cenach transferowych, o której mowa w art. 11t Ustawy CIT, przekazywanej Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja polegająca na odkupieniu przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych od Uczestnika w celu ich umorzenia nie podlega przepisom Rozdziału 1a Ustawy CIT dotyczącym cen transferowych na podstawie art. 11b pkt 1 Ustawy CIT, z uwagi na to, że sposób ustalenia ceny wykupu przez Fundusze tych certyfikatów jest ściśle określony przez przepisy Ustawy o funduszach. Tym samym, przedmiotowa transakcja, na podstawie art. 11b Ustawy CIT nie podlega przepisom Rozdziału 1a Ustawy CIT, w tym w szczególności Wnioskodawca w tym zakresie nie podlega:

- obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 11k Ustawy CIT (nawet w przypadku przekroczenia progu istotności, o którym mowa w art. 11k ust. 2 Ustawy CIT),

- obowiązkowi przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych, o którym mowa w art. 11s Ustawy CIT, ani

- wykazaniu w ramach informacji o cenach transferowych, o której mowa w art. 11t Ustawy CIT, przekazywanej Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

Zgodnie z art. 11c ust. 1 Ustawy CIT, podmioty powiązane są obowiązane ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, i w wyniku tego podatnik wykazuje dochód niższy (stratę wyższą) od tego, jakiego należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały, organ podatkowy określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań (art. 11c ust. 2 Ustawy CIT).

W świetle art. 11a ust. 1 pkt 6 Ustawy CIT, transakcja kontrolowana oznacza natomiast identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.

W myśl zaś art. 11a ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT, cena transferowa to rezultat finansowy warunków ustalonych lub narzuconych w wyniku istniejących powiązań, w tym cenę, wynagrodzenie, wynik finansowy lub wskaźnik finansowy.

Obowiązek sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych wynika z art. 11k Ustawy CIT, który stanowi, że podmioty powiązane są obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok obrotowy w celu wykazania, że ceny transferowe zostały ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

Jednocześnie jednak, zgodnie z art. 11b pkt 1 Ustawy CIT, regulacje zawarte w Rozdziale 1a Ustawy CIT w zakresie cen transferowych (tj. art. 11a i następne Ustawy CIT do art. 11t) nie mają zastosowania do transakcji kontrolowanych, w których cena lub sposób określenia ceny przedmiotu takiej transakcji kontrolowanej wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych.

Wyłączenie, o którym mowa w art. 11b pkt 1 Ustawy CIT, dotyczy wyłączenia spod reżimu Rozdziału 1a „Ceny transferowe” Ustawy CIT transakcji kontrolowanych wymienionych we wskazanym przepisie, a więc również wyłączenia tych transakcji z obowiązków dokumentacyjnych i sprawozdawczych wskazanych w tym rozdziale.

Skoro bowiem cena (lub sposób jej ustalenia) wynikają z przepisów prawa, to podmioty powiązane nie mogą swobodnie jej kształtować, a więc jest ona niezależna od występujących pomiędzy nimi powiązań, o których mowa w art. 11a Ustawy CIT.

Należy również podkreślić, że katalog transakcji kontrolowanych, w przypadku których cena lub sposób określenia ceny przedmiotu takiej transakcji kontrolowanej wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych, jest katalogiem otwartym.

W ocenie Wnioskodawcy, transakcje będące przedmiotem niniejszego wniosku stanowi transakcje, o której mowa w art. 11b ust. 1 Ustawy CI,T tj. stanowi transakcje, w przypadku której cena lub sposób określenia ceny wynika z przepisów ustawy (w tym przypadku: z Ustawy o funduszach). Zauważyć bowiem należy, iż zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o funduszach, fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako fundusz inwestycyjny otwarty bądź jako alternatywny fundusz inwestycyjny w formie specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego albo funduszu inwestycyjnego zamkniętego (art. 3 ust. 4 Ustawy o funduszach).

Jednocześnie, jak stanowi art. 4 ust. 4 Ustawy o funduszach, fundusz nie jest podmiotem zależnym od towarzystwa, spółki zarządzającej ani od osoby posiadającej bezpośrednio lub pośrednio większość głosów w radzie inwestorów, zgromadzeniu inwestorów lub zgromadzeniu uczestników.

Zgodnie z art. 6 Ustawy o funduszach, uczestnikami funduszu inwestycyjnego są osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na rzecz których w rejestrze uczestników funduszu są zapisane certyfikaty inwestycyjne, albo będące osobami uprawnionymi z certyfikatów inwestycyjnych zapisanych na rachunku zbiorczym. Zapisane certyfikaty inwestycyjne reprezentują prawa majątkowe uczestników funduszu, określone ustawą i statutem funduszu inwestycyjnego.

Zgodnie z art. 14 ust. 3a Ustawy o funduszach, fundusz inwestycyjny może być utworzony wyłącznie przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych, które uzyskało zezwolenie na wykonywanie działalności od Komisji Nadzoru Finansowego.

Dalej warto zauważyć, iż fundusze inwestycyjne emitują certyfikaty inwestycyjne, które są niepodzielne oraz mogą być papierami wartościowymi imiennymi lub na okaziciela (aczkolwiek Fundusz nie zdecydował się, aby emitować papiery wartościowe na okaziciela).

Zgodnie z art. 121 ust. 5 Ustawy o funduszach, certyfikaty inwestycyjne umarza się wyłącznie w przypadkach przewidzianych w tej ustawie. Jednym z takich przypadków jest wykup własnych certyfikatów inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 138 Ustawy o funduszach, fundusz inwestycyjny zamknięty nie może nabywać certyfikatów inwestycyjnych, które wyemitował, z wyjątkiem wykupu certyfikatów inwestycyjnych, w przypadku określonym w art. 139 Ustawy o funduszach.

Artykuł 139 ust. 1-2 Ustawy o funduszach wskazuje, że fundusz inwestycyjny zamknięty, jeżeli statut funduszu tak stanowi, może wykupować wyłącznie w pełni opłacone certyfikaty inwestycyjne, które wyemitował.

Natomiast zgodnie z ust. 6 tego artykułu certyfikaty inwestycyjne są umarzane z mocy prawa z chwilą ich wykupienia przez fundusz inwestycyjny zamknięty.

W ocenie Wnioskodawcy, w niniejszej sprawie istotnym jest, że Ustawa o funduszach wyraźnie określa wysokość ceny wykupu certyfikatu inwestycyjnego.

Zgodnie z art. 139 ust. 4 Ustawy o funduszach, cena wykupu certyfikatu inwestycyjnego jest równa wartości aktywów netto funduszu, przypadającej na certyfikat inwestycyjny, według wyceny aktywów z dnia wykupu.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy o funduszach, fundusz inwestycyjny dokonuje wyceny aktywów funduszu, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na certyfikat inwestycyjny.

Poprzez aktywa netto rozumie się wartość aktywów funduszu pomniejszoną o jego zobowiązania (art. 8 ust. 2 Ustawy o funduszach).

Z kolei zaś art. 131 Ustawy o funduszach stanowi, że fundusz inwestycyjny zamknięty dokonuje wyceny aktywów funduszu i ustala wartość aktywów netto oraz wartość aktywów netto przypadającą na certyfikat inwestycyjny z częstotliwością określoną w statucie, nie rzadziej jednak niż raz na 3 miesiące oraz na 7 dni przed rozpoczęciem przyjmowania zapisów na certyfikaty kolejnej emisji, a także w dniu wykupywania certyfikatów.

Szczegółowe zasady dotyczące sposobu wyceny aktywów funduszy inwestycyjnych określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych (dalej: „Rozporządzenie RFI”) wydanym na podstawie art. 81 ust. 1 Ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: „UoR”).

Jak wynika z par. 23 pkt 2 Rozporządzenia RFI, aktywa i zobowiązania funduszu wycenia się według wiarygodnie oszacowanej wartości godziwej (wartością godziwą jest kwota, za jaką dany składnik aktywów funduszu mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane, na warunkach transakcji rynkowej pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami – co wynika z art. 28 ust. 6 UoR).

Warte podkreślenie jest również to, iż wycena aktywów netto jest przeprowadza w ramach procesu określonego w Ustawie o funduszach i znacznie ogranicza ryzyko tendencyjnej wyceny majątku należącego do funduszu inwestycyjnego.

Przykładowo, w myśl art. 36a ust. 1 Ustawy o funduszach, czynności wyceny aktywów funduszu inwestycyjnego zamkniętego przeprowadza:

 1) towarzystwo będące organem funduszu, pod warunkiem że zapewniona jest niezależność przeprowadzania wyceny od zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu oraz rzetelność jej przeprowadzania, a dodatkowo polityka wynagrodzeń ogranicza występowanie konfliktów interesów, w tym wywieranie wpływu na decyzje pracownika;

 2) zewnętrzny podmiot wyceniający wyznaczony przez fundusz, niezależny od funduszu, towarzystwa, zarządzającego tym funduszem zarządzającego z UE i podmiotów pozostających z tymi podmiotami w bliskich powiązaniach oraz zapewniający prawidłowe i rzetelne wykonanie czynności wyceny.

Przez niezależność, o której mowa w ust. 1 pkt 2 powyższego przepisu, należy natomiast rozumieć brak bezpośrednich powiązań osobowych lub kapitałowych pomiędzy podmiotami (art. 36a ust. 2 Ustawy o funduszach).

Zgodnie z art. 36a ust. 5 Ustawy o funduszach, zewnętrznym podmiotem wyceniającym nie może być firma audytorska badająca sprawozdanie finansowe funduszu wyznaczającego, towarzystwa będącego jego organem lub zarządzającego tym funduszem zarządzającego z UE, depozytariusz tego funduszu ani inny podmiot, którego interesy mogą być sprzeczne z interesem tego funduszu, towarzystwa lub zarządzającego z UE lub interesem uczestników funduszu.

W przypadku wyznaczenia zewnętrznego podmiotu wyceniającego, fundusz inwestycyjny niezwłocznie powiadamia o tym fakcie KNF, która może nakazać funduszowi zmianę zewnętrznego podmiotu wyceniającego, m.in. jeżeli zewnętrzny podmiot wyceniający nie zapewnia prawidłowego i obiektywnego wykonywania czynności wyceny.

W przypadku Funduszów wycena aktywów jest przeprowadzana przez T, a rezultat wyceny jest każdorazowo przyjmowany za podstawę do określenia wartości aktywów netto każdego z Funduszy, niezależnie od rezultatu tej wyceny (w tym zakresie brak jest swobody decydowania po stronie Funduszów czy Uczestnika które szacunki wartości aktywów uznać za prawidłowe, a które nie).

Przy czym należy zauważyć, iż stosowanie do art. 38 Ustawy o funduszach, towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności przez takie towarzystwo.

Należy również wskazać, iż Ustawa o funduszach nakłada wymóg wdrożenia w towarzystwie systemu kontroli wewnętrznej, który sprawdza legalność i prawidłowość wykonywanej przez towarzystwo działalności oraz prawidłowość sprawozdań i informacji sporządzanych przez towarzystwo i zarządzane przez nie fundusze inwestycyjne (art. 48 ust. 1 Ustawy o funduszach).

Raz jeszcze warto także zauważyć, iż czynności wyceny aktywów funduszu inwestycyjnego zamkniętego przeprowadza towarzystwo będące organem funduszu, jednak musi być wówczas zapewniona niezależność przeprowadzania wyceny od zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu oraz rzetelność jej przeprowadzania, a dodatkowo polityka wynagrodzeń musi ograniczać występowanie konfliktów interesów, w tym wywieranie wpływu na decyzje pracownika (art. 36a ust. 1 pkt 1 Ustawy o funduszach).

W konsekwencji, mając na uwadze argumentację prawną przytoczoną powyżej w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku, w ocenie Wnioskodawcy, sposób ustalenia ceny wykupu certyfikatów inwestycyjnych Funduszów w celu ich umorzenia, zarówno na poziomie wysokości ceny jak i sposobu ustalenia podstawy przedmiotowej ceny, został ściśle określony w Ustawie o funduszach.

Przepisy Ustawy o funduszach ściśle regulują bowiem działalność, transparentność oraz formy nadzoru nad działalnością Funduszów i nie pozwalają w żadnej mierze na dowolność co do ustalenia ceny wykupu certyfikatów inwestycyjnych Funduszów w celu ich umorzenia. Rozporządzenie RFI określa natomiast szczegółowe zasady wyceny aktywów funduszy inwestycyjnych.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, wskazane w pytaniu transakcje wykupu certyfikatów inwestycyjnych przez Fundusze w celu ich umorzenia stanowią transakcje, o których mowa w art. 11b pkt 1 Ustawy CIT.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, realizowane przez niego transakcje wykupu posiadanych przez Uczestnika certyfikatów inwestycyjnych (wyemitowanych uprzednio przez Fundusze) celem ich umorzenia, stanowią transakcje, w których cena wykupu lub sposób ich określenia wynika z przepisów Ustawy o funduszach, w związku z czym zdarzenia te stanowią transakcje, o których mowa w art. 11b pkt 1 Ustawy CIT.

Ta konkluzja prowadzi natomiast do wniosku, że przedmiotowa transakcja nie podlega przepisom Rozdziału 1a Ustawy CIT.

Tym samym, transakcja te nie jest objęta:

- obowiązkiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 11k Ustawy CIT,

- obowiązkiem przedkładania lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych, o którym mowa w art. 11s Ustawy CIT,

- obowiązkiem wykazania ich w przekazywanej do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o cenach transferowych, o którym mowa w art. 11t Ustawy CIT (formularz TPR-C).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 2193), zmieniono przepisy m.in. w zakresie cen transferowych. Od 1 stycznia 2019 r. zasady dokumentacji cen transferowych ujęte zostały w Rozdziale 1a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm. dalej: „ustawa CIT”).

Zgodnie z art. 11c ust. 1 ustawy CIT:

Definicja przedstawiona w art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy CIT wskazuje, że:

Zgodnie z art. 11k ust. 1 ustawy CIT:

Art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy CIT stanowi, że:

ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o podmiotach powiązanych - oznacza to:

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub

b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

-ten sam inny podmiot lub

-małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub

c) spółkę niebędącą osobą prawną i jej wspólnika, lub

ca) spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1, i jej komplementariusza, lub

cb) spółkę, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1a, i jej wspólnika, lub

d) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej - spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.

W myśl art. 11c ust. 4 ustawy CIT:

w przypadku gdy organ podatkowy uzna, że w porównywalnych okolicznościach podmioty niepowiązane kierujące się racjonalnością ekonomiczną nie zawarłyby danej transakcji kontrolowanej lub zawarłyby inną transakcję, lub dokonałyby innej czynności, zwanych dalej „transakcją właściwą”, uwzględniając:

 1) warunki, które ustaliły między sobą podmioty powiązane,

 2) fakt, że warunki ustalone między podmiotami powiązanymi uniemożliwiają określenie ceny transferowej na takim poziomie, na jaki zgodziłyby się podmioty niepowiązane kierujące się racjonalnością ekonomiczną uwzględniając opcje realistycznie dostępne w momencie zawarcia transakcji

- organ ten określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia transakcji kontrolowanej, a w przypadku gdy jest to uzasadnione, określa dochód (stratę) podatnika z transakcji właściwej względem transakcji kontrolowanej.

Z obowiązkiem sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych ustawodawca powiązał także inne obowiązki dokumentacyjne.

I tak, stosownie do art. 11t ust. 1 ustawy CIT:

podmioty powiązane:

1) obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych - w zakresie transakcji objętych tym obowiązkiem lub

2) realizujące transakcje kontrolowane określone w art. 11n pkt 1-2 lub 10-12

- składają naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika, w terminie do końca jedenastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, informację o cenach transferowych za rok podatkowy, sporządzoną według wzoru dokumentu elektronicznego zamieszczonego w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Z kolei, zgodnie z art. 11s ust. 1 ustawy CIT:

Natomiast, w rozpatrywanej sprawie istotne znaczenie ma art. 11b pkt 1 ustawy CIT, z którego wynika, że:

W związku z powyższym, w sytuacji gdy do określenia ceny ww. transakcji kontrolowanych zastosowanie mają przepisy wynikające z innych ustaw, czy też aktów normatywnych do transakcji tych nie stosuje się przepisów Rozdziału 1a dotyczących cen transferowych.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym istotne znaczenie mają regulacje zawarte w ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 681 ze zm., dalej: „ustawa o funduszach”).

Zgodnie art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach:

W myśl art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o funduszach:

 1. Fundusz inwestycyjny dokonuje wyceny aktywów funduszu, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny.

 2. Wartość aktywów netto funduszu ustala się pomniejszając wartość aktywów funduszu o jego zobowiązania.

Zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy o funduszach, czynności wyceny aktywów funduszu inwestycyjnego zamkniętego przeprowadza:

 1) towarzystwo będące organem funduszu, pod warunkiem że zapewniona jest niezależność przeprowadzania wyceny od zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu oraz rzetelność jej przeprowadzania, a dodatkowo polityka wynagrodzeń ogranicza występowanie konfliktów interesów, w tym wywieranie wpływu na decyzje pracownika;

 2) zewnętrzny podmiot wyceniający wyznaczony przez fundusz, niezależny od funduszu, towarzystwa, zarządzającego tym funduszem zarządzającego z UE i podmiotów pozostających z tymi podmiotami w bliskich powiązaniach oraz zapewniający prawidłowe i rzetelne wykonanie czynności wyceny.

Art. 139 ust. 4 ustawy o funduszach określa, że:

Podkreślić należy, że w Ustawie o funduszach wprost określono wysokość ceny wykupu certyfikatów inwestycyjnych danego Funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy transakcja polegająca na odkupieniu przez Wnioskodawcę od Uczestnika certyfikatów inwestycyjnych w celu ich umorzenia, zgodnie z art. 11b pkt 1 ustawy CIT nie podlega przepisom Rozdziału 1a ustawy CIT dotyczącym cen transferowych, ponieważ sposób ustalenia ceny wykupu w takiej transakcji jest ściśle określony przez przepisy Ustawy o funduszach, a tym samym Wnioskodawca w tym zakresie nie podlega:

- obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 11k ustawy CIT (nawet w przypadku przekroczenia progu istotności, o którym mowa w art. 11k ust. 2 ustawy CIT),

- obowiązkowi przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych, o którym mowa w art. 11s ustawy CIT, ani

- wykazaniu w ramach informacji o cenach transferowych, o której mowa w art. 11t ustawy CIT, przekazywanej Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Państwo oraz B są polskim funduszami inwestycyjnym zamkniętym, utworzonymi i zarządzanymi przez T. Fundusze zostały utworzone na czas nieoznaczony, a ich celem inwestycyjnym jest osiąganie przychodów z lokat netto oraz wzrost wartości aktywów Funduszy w wyniku wzrostu wartości lokat. Działalność Funduszy jest przy tym ściśle nadzorowana przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz regulowana ustawą o funduszach inwestycyjnych. Jednym z podejmowanych przez Fundusze działań w ramach pozyskiwania środków pieniężnych na inwestycje jest emitowanie certyfikatów inwestycyjnych na rzecz uczestników Funduszy, w tym na rzecz X. Następnie pozyskane środki pieniężne są inwestowane przez Fundusze przede wszystkim w określone wierzytelności. Jednocześnie w ramach prowadzonej działalności Fundusze przeprowadzają wykupy (uprzednio wyemitowanych) certyfikatów inwestycyjnych. Wykup ten jest dokonywany wyłącznie na żądanie Uczestnika – czego skutkiem jest umorzenie certyfikatu. Operacja tego rodzaju jest i będzie przeprowadzana na zasadach określonych w statutach Funduszy oraz zgodnie z przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych. Co istotne cena wykupu certyfikatów inwestycyjnych musi być ustalana na podstawie art. 139 ust. 4 Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, tj. cena wykupu certyfikatu inwestycyjnego jest równa wartości aktywów netto funduszu przypadającej na certyfikat inwestycyjny, według wyceny aktywów z dnia wykupu. Wartość certyfikatu inwestycyjnego jest wyceniana jako wartość aktywów netto Funduszu przypadająca na 1 certyfikat. Natomiast wartość aktywów netto Funduszu wycenia się wg wartości rynkowej tj. wg wiarygodnie oszacowanej wartości godziwej.

Ponadto z uzupełnienia wniosku wynika, iż uczestnicy Funduszu, w tym X od których Fundusz odkupuje certyfikaty inwestycyjne w celu ich umorzenia są podmiotami powiązanymi z Funduszem w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przedstawiona organowi do rozstrzygnięcia kwestia sprowadza się do ustalenia, czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym zastosowanie znajdzie wyjątek przewidziany w art. 11b pkt 1 ustawy CIT. Przepis ten zwalnia z obowiązków wynikających z Rozdziału 1a ustawy CIT w sytuacji, gdy cena będąca przedmiotem transakcji kontrolowanej wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych. Z literalnego brzmienia omawianego przepisu wynika, że zwolnienie z obowiązków wynikających z Rozdziału 1a dotyczy tylko sytuacji, gdy cena wynika z ustawy lub innych aktów normatywnych wydanych na jej podstawie.

W tym miejscu należy podkreślić, że zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą a także piśmiennictwem, przy odkodowaniu normy prawnej wykładnia gramatyczna odgrywa decydującą rolę, gdyż dokonując wykładni przepisów prawa podatkowego należy odnieść się do słów z których przepis interpretowany został sformułowany. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się pierwszeństwo wykładni językowej nad pozostałymi rodzajami wykładni, tj. systemową i celowościową. Tylko w wyjątkowych sytuacjach wolno odstąpić od literalnego brzmienia przepisu, w szczególności, gdy językowe dyrektywy interpretacyjne nie pozwalają z danego teksu prawnego wyinterpretować jednoznacznej normy postępowania lub gdy wykładnia językowa pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią innych norm.

Jak już wspomniano w interpretowanym przepisie prawodawca odnosi się do ustawy, czyli aktu normatywnego o charakterze ogólnym i abstrakcyjnym, powszechnie obowiązującym. Uzupełnieniem ustaw są rozporządzenia. Do ich wydania niezbędna jest delegacja ustawowa, która jednoznacznie określa kto może rozporządzenie wydać, jaki jest jego zakres oraz wskazuje wytyczne co do treści rozporządzenia. Użyte w treści omawianego przepisu sformułowanie „wydanych na ich podstawie aktów normatywnych” oznacza, że przepis ten odnosi się (oprócz ustaw – wprost wymienionych w jego treści) także do wydanych na podstawie ustawowej delegacji rozporządzeń. Normą art. 11b pkt 1 ustawy CIT objęte są zatem te ceny transakcji kontrolowanej, które wynikają z przepisów ustaw i rozporządzeń. Dla takich transakcji ustawa przewiduje zwolnienie z obowiązków w zakresie cen transferowych.

Odnosząc powyższe do powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że Fundusz dokonując transakcji wykupu certyfikatów inwestycyjnych w celu ich umorzenia działa na podstawie przepisów Ustawy o funduszach.

Jak wynika z przepisów Ustawy o funduszach, w odniesieniu do transakcji wykupu przez Fundusz certyfikatów inwestycyjnych, przy ustalaniu ceny wykupu Fundusz, w ściśle określony w ustawie sposób, zgodnie z art. 139 ust. 4 ustawy o funduszach, wykupuje certyfikaty a cena wykupu jest równa wartości aktywów netto Funduszu, przypadającej na certyfikat inwestycyjny, według wyceny tych aktywów z dnia wykupu. Wobec takich zapisów w ww. ustawie, które jednoznacznie wskazują cenę dla transakcji wykupu certyfikatów należy zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że sposób ustalenia ceny wykupu został ściśle określony w ustawie o funduszach.

Również sam sposób ustalania wartości netto aktywów Funduszu oraz sposób ich wyceny determinuje cenę wykupu jednostek uczestnictwa oraz został ściśle określony w ustawie o funduszach (art. 8 w zw. z art. 36a ustawy o funduszach). Dodatkowo szczegółowe zasady dotyczące sposobu wyceny aktywów funduszy inwestycyjnych określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych wydanym na podstawie art. 81 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości.

W związku z powyższym, jeżeli przy ustalaniu ceny transakcji wykupu certyfikatów, nie dochodzi i nie będzie dochodzić do ustalenia warunków odmiennych niż te, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, albowiem ceny za ww. usługi lub sposób ich ustalenia wynikają i będą wynikać z ustawy o funduszach, to Fundusz nie podlega i nie będzie podlegał przepisom Rozdziału 1a ustawy CIT.

Zatem, zgodzić się należy z Państwa stanowiskiem zgodnie z którym, transakcja polegająca na odkupieniu przez Wnioskodawcę certyfikatów inwestycyjnych od Uczestnika w celu ich umorzenia nie podlega przepisom Rozdziału 1a ustawy CIT dotyczącym cen transferowych na podstawie art. 11b pkt 1 ustawy CIT, z uwagi na to, że sposób ustalenia ceny wykupu przez Fundusze tych certyfikatów jest ściśle określony przez przepisy Ustawy o funduszach. Tym samym, przedmiotowa transakcja, na podstawie art. 11b ustawy CIT nie podlega przepisom Rozdziału 1a ustawy CIT, w tym w szczególności Wnioskodawca w tym zakresie nie podlega:

- obowiązkowi sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 11k ustawy CIT (nawet w przypadku przekroczenia progu istotności, o którym mowa w art. 11k ust. 2 ustawy CIT),

- obowiązkowi przedłożenia lokalnej dokumentacji cen transferowych na żądanie organów podatkowych, o którym mowa w art. 11s ustawy CIT, ani

- wykazaniu w ramach informacji o cenach transferowych, o której mowa w art. 11t ustawy CIT, przekazywanej Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).