Wyrok NSA z dnia 14 czerwca 2022 r., sygn. II OSK 1848/19

Rekonstrukcja zabytku przy użyciu nowoczesnych technologii i materiałów, prowadząca do utraty oryginalnej substancji budowlanej, skutkuje utratą wartości autentyczności, co uzasadnia jego skreślenie z rejestru zabytków.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz Sędziowie Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Sędzia del. WSA Mirosław Gdesz (spr.) Protokolant starszy inspektor sądowy Monika Dworakowska po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2022 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 marca 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 1806/18 w sprawie ze skargi J. P. i A. P. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] maja 2018 r. nr [...] w przedmiocie wykreślenia obiektu z rejestru zabytków 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od J. P. i A. P. solidarnie na rzecz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego kwotę 460 (czterysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 14 marca 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 1806/18 uwzględnił skargę J. P. i A. P. (dalej skarżący) na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z [...] maja 2018 r. nr [...] w przedmiocie wykreślenia obiektu z rejestru zabytków i uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra z [...] marca 2018 r. nr [...].

Powołany wyrok został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

1.2. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, po przeprowadzeniu postępowania z urzędu, decyzją z [...] marca 2018 r. skreślił z rejestru zabytków dwór w B., wchodzący w skład zespołu dworsko-parkowego, wpisanego do tego rejestru decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w [...] (dalej WKZ). Minister stwierdził, że w przedmiotowej sprawie zachodzą ustawowe przesłanki do skreślenia ww. obiektu. W wyniku analizy zgromadzonego materiału dowodowego organ uznał, że zabytek ten uległ zniszczeniu w stopniu powodującym utratę jego wartości posiadanych w momencie wpisu do rejestru zabytków. Przedmiotowy budynek został bowiem w całości rozebrany i wzniesiony na nowo, z zachowaniem jedynie historycznej ściany szczytowej północnej oraz fragmentów południowej ściany szczytowej. Pomimo powtórzenia zasadniczej formy architektonicznej dworu bezpowrotna utrata znaczącej większości pierwotnej substancji budowlanej, przesądza o nieodwracalnej utracie przez ten obiekt waloru autentyczności. Obecny obiekt, chociaż nawiązuje do historycznego budynku dworu i wpisuje się harmonijnie w pozostałości układu przestrzennego zespołu dworsko-parkowego, posiada jednak nową substancję i konstrukcję.