Wyrok WSA w Kielcach z dnia 7 czerwca 2022 r., sygn. II SA/Ke 258/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sylwester Miziołek (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal, Sędzia WSA Krzysztof Armański, po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi B. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] znak: [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (zwane dalej "SKO"), po rozpatrzeniu odwołania B. D.od decyzji wydanej z upoważnienia Prezydenta Miasta [...] z [...] odmawiającej przyznania B. D. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 615), zwanej dalej "u.ś.r.", utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu SKO wskazało, że kwestią sporną w niniejszej sprawie pozostawało ustalenie, czy na gruncie obowiązujących przepisów, w kontekście wydanego przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z 21.10.2014 r. w sprawie K 38/13, odwołującej się przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, o którym mowa w art. 17 u.ś.r. w sytuacji, gdy niepełnosprawność osoby wymagającej opieki – I. K. (matka wnioskodawczyni) istnieje od 2002 r. tj. od 69 roku życia. Nie jest dopuszczalne, zdaniem organu II instancji, oparcie odmowy przyznania prawa do pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust 1 lit. b u.ś.r., która ww. orzeczeniem została uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. W związku z powyższym organ I instancji, odmawiając przyznania stronie prawa do wnioskowanego świadczenia ze względu na fakt, że stan niepełnoprawności I. K. datuje się od 69 roku życia, dopuścił się uchybienia prawa materialnego, gdyż nie wziął pod uwagę treści ww. wyroku i wydał decyzję w oparciu o niekonstytucyjną normę prawną. Nie ma bowiem znaczenia wiek, w którym niepełnosprawność powstała, istotne zaś jest to, że wystąpiła ona w stopniu znacznym. W dalszej części uzasadnienia SKO podkreśliło, że w przypadku zbiegu uprawnień do różnych świadczeń rodzinnych ustawodawca wprowadził zasadę wypłaty jednego świadczenia wybranego przez osobę uprawnioną. Zbieg uprawnień do świadczeń uregulowany jest również w art. 95 ust. 1 u.e.r.f.u.s., zgodnie z którym w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie, wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Z akt sprawy wynika, że decyzją z 1.02.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] przyznał B. D. emeryturę od 23.01.2020 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. O ile zatem strona, przy spełnieniu pozostałych przesłanek, doprowadzi do zawieszenia prawa do emerytury, możliwe będzie płynne przejście odwołującej się z systemu świadczeń emerytalno-rentowych na system świadczeń rodzinnych. Istota ograniczenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego dla emeryta, wynikająca z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r., musi być bowiem interpretowana jako wiążąca się nie tylko z samym prawem do emerytury, lecz z jego realizacją w postaci wypłaty świadczenia. Analizując materiał dowodowy SKO stwierdziło, że organ I instancji umożliwił stronie złożenie dodatkowych wyjaśnień w sprawie m.in. dotyczących wyboru jednego spośród dwóch świadczeń (pielęgnacyjnego lub emerytalnego). Pomimo że w wezwaniu z 12.01.2022 r. – w ocenie Kolegium – nie zawarto precyzyjnej informacji w tym zakresie i nie wskazano, że wybór ten strona może zrealizować poprzez złożenie do organu rentowego ZUS wniosku o zawieszenie prawa do emerytury i wstrzymaniu jej wypłaty, to wnioskodawczyni była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika – który nie niewątpliwie posiada wiedzę w tym zakresie. Zasadnie zatem organ I instancji uznał, że w odniesieniu do strony istnieje negatywna przesłanka uniemożliwiająca przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego – z uwagi na treść art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a u.ś.r. W okolicznościach niniejszej sprawy B. D. nie doprowadziła bowiem do zawieszenia prawa do emerytury, a z jej oświadczenia wynika wręcz, że do takiego zawieszenia z uwagi na stan niepewności co do ewentualnego przyznania świadczenia pielęgnacyjnego nie dąży.