Postanowienie NSA z dnia 31 maja 2022 r., sygn. I OW 203/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Mirosław Wincenciak (spr.) sędzia NSA Mariola Kowalska sędzia del. WSA Anna Wesołowska po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta K. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Prezydentem Miasta K. a Burmistrzem Miasta S. w przedmiocie wskazania organu właściwego do pokrycia kosztów pomocy w formie zasiłku okresowego przyznanego W.P. postanawia: 1) odrzucić wniosek; 2) zwrócić Prezydentowi Miasta K. ze środków Naczelnego Sądu Administracyjnego kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem uiszczonego wpisu od wniosku.

Uzasadnienie

Prezydent Miasta K. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy nim a Burmistrzem Miasta S. w przedmiocie wskazania organu właściwego do pokrycia kosztów pomocy w formie zasiłku okresowego przyznanego W.P.

W uzasadnieniu wniosku podał, że Centrum Pomocy Socjalnej w S. przekazało do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. notę obciążeniową nr [...], wystawioną przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w L., dotyczącą kosztów pomocy w formie zasiłku okresowego przyznanego W.P. Wskazał, że w art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j.: Dz. U. z 2020 r., poz. 1876 ze zm., dalej w skrócie "u.p.s.") ustanowiono zasadę, zgodnie z którą właściwość miejscową gminy ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. Od zasady tej przewidziano wyjątek w odniesieniu do osób bezdomnych. W świetle art. 101 ust. 2 u.p.s., w stosunku do tych osób właściwą miejscowo jest gmina ich ostatniego miejsca zameldowania na pobyt stały. Pojęcie osoby bezdomnej ustawodawca zdefiniował w art. 6 pkt 8 u.p.s., uznając, że jest to osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy oraz niezameldowana na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także niezamieszkała w lokalu mieszkalnym i zameldowana na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. Powyższy przepis przewiduje zatem dwa odrębne stany faktyczne pozwalające na uznanie osoby za bezdomną. Pierwszy odnosi się do osoby, która nie mieszka w lokalu mieszkalnym i jednocześnie nie posiada stałego zameldowania, drugi natomiast dotyczy sytuacji, kiedy osoba niezamieszkująca w lokalu mieszkalnym posiada stałe zameldowanie w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania. W przypadku każdego z tych stanów przewidziane w ustawie przesłanki muszą występować kumulatywnie. W wyniku podjętych działań ustalono, że W.P. ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały miała w S. przy ul. [...] – od dnia 13 stycznia 2003 r. do dnia 3 października 2013 r. Zameldowanie w K. przy ul. [...] w okresie od dnia 26 maja 2021 r. do dnia 14 kwietnia 2022 r. miało charakter tymczasowy, co ewidentnie wskazuje na brak deklaracji pobytu stałego. Umowa najmu w/w lokalu mieszkalnego została wypowiedziana w dniu 6 sierpnia 2021 r., zatem W.P. nie miała możliwości pozostawania w tym lokalu. Została usunięta przez właściciela wraz z rzeczami, gdyż nie regulowała należności z tytułu czynszu i energii elektrycznej, łamiąc przez to umowę zawartą z właścicielem lokalu. Właściciel lokalu podjął kroki w kierunku wymeldowania W.P. wraz z małoletnim synem D.P. Fakt zamieszkania w Domu Samotnej Matki w L. stał się bezsporną koniecznością wobec braku możliwości dalszego przebywania w lokalu w K. W.P. spełnia zatem przesłanki definicji osoby bezdomnej i w oparciu o art. 101 ust. 2 u.p.s. organem właściwym do pokrycia kosztów pomocy w formie przyznanego jej zasiłku okresowego jest Burmistrz Miasta S.