Wyrok WSA w Opolu z dnia 19 maja 2022 r., sygn. II SA/Op 479/21

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Daria Sachanbińska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędzia WSA Krzysztof Sobieralski Protokolant Marta Gajowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 maja 2022 r. sprawy ze skargi P. S. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Opolu z dnia 24 czerwca 2021 r., nr 1601-IOA.4246.14.2021.6 w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu urządzania gier hazardowych bez koncesji na automatach do gier 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Opolskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Opolu z dnia 2 lutego 2021 r., nr 388000-COP.4246.70.2020.8.DK, 2) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Opolu na rzecz skarżącego P. S. kwotę 11.300 (jedenaście tysięcy trzysta) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 2 lutego 2021 r., nr 388000-COP.4246.70.2020.8.DK, Naczelnik Opolskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Opolu nałożył na P. S. (zwanego dalej skarżącym) karę pieniężną w kwocie 400.000 zł z tytułu urządzania gier hazardowych bez koncesji na automatach do gier [...] o numerach: [...], [...], [...], [...]. Rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie art. 207 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.), zwanej dalej w skrócie O.p., oraz art. 1 ust. 2, art. 2 ust. 3 i ust. 4, art. 3, art. 6 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 pkt 1 lit. a, art. 90 ust. 1 pkt 1, art. 91 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2094, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W uzasadnieniu decyzji organ przedstawił stan faktyczny sprawy, podając, że w dniu 8 sierpnia 2018 r. funkcjonariusze Opolskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Opolu przeprowadzili kontrolę w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących urządzania i prowadzenia gier na automatach w Salonie Gier "[...]" w K. W toku podjętych czynności, udokumentowanych w protokole kontroli nr [...], ujawniono i zatrzymano 4 przedmiotowe automaty. Organ wyjaśnił, że w trakcie kontroli dokonano oględzin ww. automatów oraz przeprowadzono eksperyment i dowody z przesłuchania świadków, tj. M. M. oraz J. L. Wskazał, że w ramach dochodzenia karnego skarbowego przesłuchano kolejnych świadków, tj. B. R., J. L. i M. L., oraz uzyskano opinię biegłego sądowego z dnia 23 grudnia 2018 r. i 29 marca 2019 r. Następnie postanowieniem z dnia 4 listopada 2020 r. wszczęto z urzędu postępowanie w sprawie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu urządzania gier hazardowych bez koncesji. W dalszej części uzasadnienia organ przytoczył i omówił mające zastosowanie w sprawie przepisy ustawy, wyjaśniając m.in., że dla uznania gry za "grę na automacie" w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy konieczne jest spełnienie łącznie trzech przesłanek: gra musi być prowadzona na urządzeniu mechanicznym, elektromechanicznym, elektronicznym, w tym komputerowym lub odpowiadać zasadom gier na automatach urządzanym przez sieć Internet; gra musi toczyć się o wygrane pieniężne lub rzeczowe, przy czym na uwadze należy mieć definicję określoną w art. 2 ust. 4 ustawy; gra musi zawierać element losowości, czyli element przypadku, od którego w szczególności zależy wynik. Natomiast gra posiada element losowości, gdy wynik jest nieprzewidywalny dla grającego, przypadkowy, czyli nie zależy od jego umiejętności fizycznych i psychicznych, tj. zręczności, predyspozycji, woli czy wiedzy. Podkreślił organ, że co do zasady urządzanie i prowadzenie działalności w zakresie gier na automatach może być realizowane po uzyskaniu koncesji, w precyzyjnie określonym i wydzielonym miejscu, jakim jest kasyno gry. W świetle zaś art. 89 ust. 1 pkt 1 ustawy karze pieniężnej podlega urządzający gry hazardowe bez koncesji, a jej wysokość - zgodnie z art. 89 ust. 4 pkt 1 lit. a ustawy - w przypadku gier na automatach wynosi 100 tys. zł od każdego automatu. Wyjaśnił też, że "urządzanie gier" to ogół czynności i działań stanowiących zaplecze "logistyczne" umożliwiające realizowanie w praktyce działalności w zakresie gier hazardowych, wszelka aktywność i podejmowanie procesów dotyczących zorganizowania przedsięwzięcia, stworzenia technicznych, ekonomicznych oraz organizacyjnych warunków umożliwiających sprawne i niezakłócone funkcjonowanie urządzenia oraz jego używanie do celów związanych z komercyjnym procesem prowadzenia gier. Przechodząc do okoliczności rozpoznawanej sprawy, organ stwierdził, że gry udostępnione na przedmiotowych automatach wypełniają przesłanki określone w art. 2 ust. 3 ustawy, czyli były grami na urządzeniach elektronicznych, o wygrane pieniężne i rzeczowe oraz zawierały element losowości. W dalszej kolejności uznał, że urządzającym gry był skarżący, co wynika z zeznań właścicielki lokalu B. R. oraz pracowników: J. L. i M. L. W tym zakresie dowodził, że skarżący na potrzeby organizowanej działalności nie tylko zatroszczył się o zatrudnienie pracowników salonu gier, poinformował ich o obowiązkach, ale też przeszkolił ich w niezbędnym zakresie. Zajmował się też wypłacaniem wynagrodzeń osobom obsługującym salon gier. Skarżący ustalił również tryb rozliczania wyjmowanych z urządzeń pieniędzy oraz ich sposób przechowywania w kasetce znajdującej się w lokalu. Organizator, którym był skarżący "zapewnił stały kontakt i funkcjonowanie 3 telefonów komórkowych na jeden", z których pracownicy zobowiązani byli przekazywać informację dotyczącą pieniędzy wyjmowanych z wnętrza automatów. Co więcej, skarżący wydał dyspozycje dotyczące postępowania na wypadek ewentualnej kontroli czy przesłuchań, a pracownicy zostali poinstruowani, co mogą mówić, a o czym nie mogą mówić funkcjonariuszom w toku czynności kontrolnych. Obsługa salonu gier otrzymała nawet zapewnienie od skarżącego, że w razie konieczności otrzymają pomoc adwokata, co wynika z zeznań M. L. Ponadto, jak wyjaśniła w toku przesłuchania M. L., "tak naprawdę to on wszystkim się zajmował, pan P. S. zatrudnił nas, płacił nam wynagrodzenie, przyjeżdżał i zajmował się automatami, co drugi dzień zazwyczaj przyjeżdżał po pieniądze, co dwa trzy dni zabierał kwoty, kwoty były różne od 2000 zł do 6000 zł". Organ argumentował, że z zeznań M. L. wynika, iż w salonie gier funkcjonował monitoring nadzorowany przez skarżącego i otrzymywała ona wynagrodzenie od skarżącego w kopercie, tak jak wszystkie inni osoby obsługujące ten salon. W takiej kopercie była kartka z informacją o ilości pieniędzy oraz o okresie, za jaki są one wypłacane. Zdaniem organu oznacza to, że tryb postępowania odnośnie do wypłacania wynagrodzenia był przemyślany i konsekwentnie realizowany. Skarżący zainstalował i obsługiwał monitoring lokalu, zaś J. L. w piśmie z dnia 23 listopada 2020 r. wskazał, że wszystko organizował i "ustawiał gry na automatach" skarżący, który przywiózł i uruchomił urządzenia w salonie gier. Dostarczył też klucze do automatów, które służyły do ich otwierania i wyjmowania z nich pieniędzy. Ponadto skarżący przyjeżdżał w celu rozliczania tych pieniędzy oraz każdego 10-tego dnia miesiąca przywoził wypłatę. Organ podkreślił, że skarżący dokonał szeregu aktywnych czynności, których finałem było udostępnienie urządzeń zainteresowanym osobom w celu rozgrywania gier hazardowych na automatach w Salonie Gier "[...]". Zamysł przygotowania działalności oraz całe przedsięwzięcie zostały szczegółowo i precyzyjnie przemyślane, zaplanowane na wielu płaszczyznach, a następnie wdrożone w życie poprzez pozyskanie lokalu i wstępne zapoznanie się z jego stanem, uzgodnienie warunków najmu, co sfinalizowane zostało ostatecznie zawarciem stosownej umowy najmu z dnia 1 maja 2018 r. Jako organizator, skarżący zatroszczył się o zapewnienie niezbędnych mediów umożliwiających działanie urządzeń i niezakłócone funkcjonowanie całego salonu gier, które były opłacane wraz z czynszem za wynajem lokalu i przekazywane, co do zasady, na konto B. R. Skarżący dostarczał do lokalu nie tylko automaty do gry, ale również klucze serwisowe służące do kasowania punktów i klucze służące do otwierania urządzeń. Dysponował nadto kluczami do lokalu, które odbierał od pracowników po kontroli salonu gier przeprowadzonej przez funkcjonariuszy celno-skarbowych. Po dostarczeniu i zainstalowaniu nowych urządzeń kontaktował się z pracownikami, informował o możliwości podjęcia dalszej pracy w Salonie Gier i przekazywał klucze do automatów oraz klucze do lokalu. Dodatkowo zorganizował obsługę salonu, opracował również i wdrożył tryb wypłat graczom wygranych pieniężnych uzyskiwanych w grach na automatach, a poza tym przeszkolił osoby obsługujące salon w zakresie kompleksowej obsługi samych urządzeń, kasowania punktów, otwierania automatów i wyjmowania z nich pieniędzy. Dostrzegł organ, że skarżący był w pełni świadomy i zakładał nawet możliwość weryfikacji prowadzonej działalności przez upoważnione organy państwowe. W tym celu poinstruował osoby obsługujące salon gier, o czym mogą informować kontrolujących funkcjonariuszy. Co więcej, skarżący jako organizator uczynił sobie z tej działalności stałe źródło dochodów, a uzyskiwane środki finansowe na przestrzeni dwóch - trzech dni, które osobiście odbierał od pracowników, sięgały nawet do 6.000 zł. Dalej organ za bezsporne uznał to, że skarżący urządzał gry hazardowe bezprawnie, ponieważ Minister właściwy do spraw finansów publicznych nie udzielił żadnej koncesji na prowadzenie kasyna gry w Salonie Gier "[...]". Ponadto w kontrolowanym lokalu nie stwierdzono poświadczenia rejestracji automatów do gier, które powinno być przechowywane w miejscu ich eksploatacji, a także nie stwierdzono na samych urządzeniach numerów rejestracji. Końcowo organ stwierdził, że nie wystąpiły przesłanki do odstąpienia od wymierzenia skarżącemu kary, o których mowa w art. 189f K.p.a.