Wyrok WSA w Krakowie z dnia 27 kwietnia 2022 r., sygn. I SA/Kr 349/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: SWSA Bogusław Wolas Sędziowie: WSA Maja Chodacka WSA Paweł Dąbek (spr.) po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi B. w B. na postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 grudnia 2021 r., nr: [...], w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej I. uchyla zaskarżone postanowienie oraz postanowienie je poprzedzające w całości, II. zasądza od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na rzecz B. w B. kwotę [...] zł (słownie: [...]) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

W dniu 30 lipca 2021 r. B. S.A. w B. (dalej: Spółka) złożyła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: Dyrektor KIS) wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, przedstawiając następujący stan faktyczny.

Spółka 14 września 2020 r., posiadając mailowe zapytanie handlowe z 12 lutego 2020 r. nawiązała kontakt z firmą V., tj. z osobą przedstawiającą się jako Dyrektor Handlowy Spółki V. o numerze [...], z siedzibą w [...] o imieniu P.C. – Dyrektor Handlowy V. (dalej: Kontrahent). Kontakt został nawiązany za pomocą poczty elektronicznej email w języku francuskim. Przed rozpoczęciem rozmów handlowych, Spółka sprawdziła dane tej osoby poprzez weryfikację jej mediów społecznościowych i powiązania z firmą V., które wykazały, iż Dyrektorem Handlowym jest faktycznie osoba pod danym imieniem i nazwiskiem. Adres mailowy, z którego została dostarczona wiadomość Kontrahenta z propozycją nawiązania współpracy, również nie wzbudzał na tamten moment wątpliwości Spółki. Ponadto, kontakt z Kontrahentem prowadzony był w języku francuskim – zarówno ze zlecającym zamówienie jak i osobą odpowiedzialną za odbiór towaru na magazynie. W trakcie rozmów handlowych, Spółka podjęła szereg czynności sprawdzających, mających na celu zweryfikowanie czy Kontrahent, z którym zamierza nawiązać współpracę ma odpowiednie zaplecze techniczne i organizacyjne do obsługi takiego zamówienia. Taka procedura zwyczajowo prowadzona była poprzez udanie się do siedziby nowego kontrahenta i potwierdzenie tożsamości osoby składającej zamówienie. Również i kontrahenci Spółki często udawali się do jej siedziby, tak aby sprawdzić na jakich pracuje ona maszynach, jak wygląda jej zakład produkcyjny, czy też po prostu w celu nawiązania relacji handlowej. Jednakże, w związku z restrykcjami związanymi z obowiązującym na całym świecie stanem epidemii COVID-19 przeprowadzenie tej zwyczajowej procedury nie było możliwe, bowiem na całym świecie panowały nadzwyczajne, do tej pory nie spotykane obostrzenia. Nie zmieniło to jednak podejścia Spółki co do obowiązku zabezpieczenia się na okoliczność wystąpienia powyższej sytuacji. Z tego względu Spółka przed nawiązaniem współpracy skorzystała z usług przedsiębiorstwa Grupy C. – firmy ubezpieczeniowej zapewniającej przedsiębiorstwom ochronę przed ryzykiem braku płatności oraz dostarczającym informację o kondycji finansowej danego kontrahenta. W ramach świadczonych przez Grupę C. usług, Spółka wystąpiła i uzyskała, w ramach zarządzania ryzykiem handlowym, limit kredytowy do wysokości 200 000 PLN dla firmy V., limit ten przyznano 22 września 2020 r. (uzyskanie oczekiwanej wysokości linii kredytowej, zgodnej z wartością zamówienia, pogłębiło zaufanie do prowadzonych rozmów z Kontrahentem). Ponadto Spółka sprawdzała, czy Kontrahent widnieje w stosownych rejestrach oraz czy jego status podmiotowy pozwala mu na nabycie towarów w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia (u Spółki dostawa w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy). Z analizy Spółki wynikło, że Kontrahent widniał w rejestrze VIES jako czynny podatnik VAT-UE. Po przeprowadzeniu całej procedury weryfikacyjnej, Spółka potwierdziła możliwość nawiązania współpracy. Oferta została zaakceptowana mailowo (doszło zatem do zawarcia umowy w formie dokumentowej). Również w drodze negocjacji handlowych, Kontrahent wynegocjował od Spółki 50% rabat, który miał być zachętą do kontynuacji w przyszłości współpracy. Tym samym, 21 września 2020 r. Kontrahent złożył zamówienie na opisane we wniosku towary. Dokument ten był opatrzony podpisem i pieczątką Dyrektora Handlowego Kontrahenta. Na zamówieniu umieszczone były poprawne dane kontaktowe oraz rejestrowe Kontrahenta. Dokument posiadał logo tego Kontrahenta oraz wskazany był adres magazynu, do którego ma być dostarczony towar, tj. [...] wraz z numerem telefonu do osoby kontaktowej w tym magazynie. W tamtym okresie takie zamówienie nie było czymś nadzwyczajnym. Bardzo często zdarzało się, że pojedynczy klienci składali jednostkowe zamówienia na mniejsze jak i większe kwoty. Ponadto Spółka stara się cały czas wchodzić we współpracę z nowymi kontrahentami. Podczas rozmów telefonicznych z Kontrahentem, Kontrahent nie wzbudzał żadnych podejrzeń. Co więcej, po analizie profilu działalności gospodarczej Kontrahenta (którą jest prowadzenie supermarketów) oraz przedmiocie zamówienia, Spółka nie mogła mieć większych podejrzeń, bowiem będące przedmiotem umowy szafy są szafami chłodniczymi i mroźniczymi, których nabywanie dla celów prowadzenia supermarketów lub hipermarketów jest dość powszechne (np. dla celów składowania mrożonek, mięs itp.). Przekonanie, że dany Kontrahent nie chce postępować w sposób zwodzący, wzbudzał również fakt, iż dostawa była zasadniczo jednostkowa oraz w skali miesięcznej sprzedaży nie była wysoka, gdyż jej łączna wartość z faktury wyniosła 87.527,85 PLN (19.474,00 EUR), co przy przychodach Spółki nie stanowiło wysokiej kwoty. Tym samym, Spółka wspólnie z Kontrahentem ustalili, że termin płatności za powyższe zamówienia będzie wynosić 30 dni od dnia wystawienia faktury, co było odpowiednie w ocenie Spółki z tytułu otrzymania ubezpieczenia należności w ramach przyznanego limitu kredytowego przez C. Ustalone ponadto zostało, że Spółka refakturuje na Kontrahenta wartość usługi spedycyjnej mającej na celu dostarczenie danych towarów – co jest powszechnym zachowaniem. Dokumenty transportowe, w tym CMR, wróciły do Spółki wraz z potwierdzeniem wywozu towarów poza terytorium kraju i dostarczenia ich do wskazanego przez Kontrahenta miejsca. Za organizację transportu odpowiedzialny był zaufany kontrahent Spółki tj. przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą pod firmą A. ze stałym miejscem wykonywania działalności gospodarczej we W. przy ul. [...] . W związku z brakiem otrzymania płatności za dostawę w terminie wymagalności (tj. 24 października 2020 r.), 28 października 2020 r. wystosowane zostało pismo do Kontrahenta, w którym został on zawezwany do zapłaty. Jednakże, Kontrahent nie odpowiedział w żaden sposób na to wezwanie. W kolejnym tygodniu na skutek braku jakiegokolwiek kontaktu z Kontrahentem oraz otrzymania informacji od ubezpieczyciela należności w temacie oszustw na rynku francuskim, Spółka nabrała podejrzeń co do możliwości wyłudzenia towaru. W związku z powyższym, Zarząd Spółki złożył w jej imieniu 12 listopada 2020 r. zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w B. o możliwości popełnienia przestępstwa, któremu nadana została sygnatura [...] w sprawie dokonania oszustwa na szkodę Spółki. Podkreślono również, że Spółka za pośrednictwem firmy C. uzyskała informację od kancelarii adwokackiej reprezentującą Kontrahenta, iż: ( Kontrahent nigdy nie złożył zamówienia do Spółki oraz nigdy nie otrzymał dostawy jakichkolwiek urządzeń; ( Pieczątka złożona na zamówieniu nie odpowiada pieczątce stosowanej przez Kontrahenta; ( Złożony podpis mający być rzekomo podpisem Dyrektora Handlowego P.C. nie jest faktycznie jego podpisem; ( Wskazany magazyn w B.2 nie jest magazynem Kontrahenta; ( Wyłączną działalnością Kontrahenta jest prowadzenie supermarketów i hipermarketów w jednym departamencie [...] , bez prowadzenia działalności poza innym departamentem; ( Kontrahent dowiedział się o tym żądaniu dopiero po zawezwaniu go do zapłaty; ( Kontrahent na podstawie uzyskanych informacji przekazał zawiadomienie do prokuratora działającego przy Trybunale Sądowym w N.; ( Kontrahent odmówił uiszczenia należności, jako że nie był on podmiotem składającym dane oświadczenie woli. Ostatecznie Spółka wskazała, że transakcję rozpoznała w informacji podsumowującej i deklaracji podatkowej oraz posiadała stosowne dokumenty przed złożeniem deklaracji za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jednakże, po wykryciu przestępczego procederu z ostrożności procesowej, wystawiła z datą na 30 października 2020 r. korektę do faktury WDT dot. sprzedaży za wrzesień 2020 r. oraz opodatkowała dostawę stawką krajową 23%.