Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 7 kwietnia 2022 r., sygn. II SA/Rz 1718/21

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Elżbieta Mazur - Selwa /spr./ Sędziowie WSA Ewa Partyka WSA Magdalena Józefczyk po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 7 kwietnia 2022 r. sprawy ze skargi małoletniego W. Z. działającego przez przedstawiciela ustawowego Ł. Z. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] marca 2021 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych za granicą - skargę oddala -

Uzasadnienie

Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: "Prezes NFZ", "organ odwoławczy" lub "organ II instancji") z dnia [...] marca 2021 r. nr [...], utrzymująca w mocy rozstrzygnięcie Dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: "Dyrektor NFZ" lub "organ I instancji") z dnia [...] czerwca 2020 r. nr [...], wydana w przedmiocie zwrotu kosztów świadczeń opieki zdrowotnej udzielonych za granicą.

Wydanie zaskarżonej decyzji poprzedzało postępowanie administracyjne o następującym przebiegu:

W dniu [...] czerwca 2014 r. do [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia wpłynął wniosek Ł.Z. - przedstawiciela ustawowego małoletniego W.Z. (dalej: "skarżącego"), do zwrotu kwoty 6 624 EUR tytułem kosztów leczenia małoletniego W.Z. w [...] w [...].

Decyzją z dnia [...] października 2018 r. nr [...] Dyrektor NFZ odmówił zwrotu kosztów leczenia udzielonych w dniach od [...] do [...] listopada 2013 r. na terytorium [...] małoletniemu W.Z. Po rozpatrzeniu odwołania skarżącego, decyzją z dnia [...] marca 2019 r. nr [...] Prezes NFZ utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 30 września 2019 r. VI SA/Wa 1075/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Prezesa NFZ z dnia [...] marca 2019 r. i utrzymaną nią w mocy decyzję Dyrektora NFZ z dnia [...] października 2018 r.

Zdaniem Sądu, organ nieprawidłowo zastosował przepisy prawa materialnego. Ustalony stan faktyczny ocenił bowiem bez uwzględnienia przepisów ustawy o świadczeniach w brzmieniu nadanym na mocy ustawy z dnia 10 października 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1491 – zwana dalej "ustawą nowelizującą"), która weszła w życie w dniu 15 listopada 2014 r. i która implementowała do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/EU z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (Dz. Urz. UE L 88 z 4.04.2011 r., str. 45 ze zm. – zwana dalej "dyrektywą transgraniczną"). Z powodu ww. błędu organ uznał, że brak jest podstaw prawnych do załatwienia w tym trybie wniosku skarżącego z dnia [...] czerwca 2014 r., a zatem złożonego jeszcze przed wejściem przepisów ww. ustawy nowelizującej. Niewykonanie obowiązków w zakresie implementacji przepisów unijnych przez państwo członkowskie – zdaniem Sądu – nigdy nie może szkodzić stronie, której przyznano w dyrektywie określone uprawnienia. W takiej sytuacji - uwzględniając obowiązek Państwa wdrażającego normy do krajowego porządku prawnego kierowania się celami i duchem dyrektywy oraz podejmowania działań, które są konieczne i proporcjonalne do celu, jaki ma zostać osiągnięty - organ powinien uznać, że wniosek złożony przez skarżącego w dniu [...] czerwca 2014 r. to wniosek złożony w terminie, o którym mowa w art. 10 ust. 4 ustawy nowelizującej. Sąd podkreślił, że rozpoznając sprawę organ powinien uwzględnić przepisy wprowadzone ustawą nowelizującą i na nich oprzeć swoje rozstrzygnięcie.