Wyrok NSA z dnia 24 marca 2022 r., sygn. III OSK 2361/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie: Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz Sędzia del. WSA Mariusz Kotulski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 listopada 2019 r. sygn. akt II SA/Wa 1432/19 sprawy ze skargi K. G. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] kwietnia 2019 r. nr [...] w przedmiocie rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego I. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, II. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego na rzecz Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 15 listopada 2019 r., sygn. akt II SA/Wa 1432/19, po rozpoznaniu skargi K. G. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] kwietnia 2019 r. w przedmiocie rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję tego samego organu z dnia [...] marca 2019 r.

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach sprawy:

Prezes ZUS decyzją z dnia [...] kwietnia 2019 r., na podstawie ustawy z 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz.U. z 2019 r., poz. 303, dalej: u.r.ś.u.) odmówił skarżącej przyznania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.

W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że w przypadku skarżącej nie została spełniona przesłanka przyznania świadczenia określona w art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy - urodzenie i wychowanie lub wychowanie co najmniej czworo dzieci. Jej czwarte dziecko zmarło bowiem w wieku jednego roku i jednego miesiąca. Prezes ZUS stwierdził, że zasadą jest, że proces wychowawczy ustaje z chwilą uzyskania przez dziecko pełnoletności. To długotrwały proces, który łączy się z systematycznością sprawowania ogółu obowiązków spoczywających na rodzicach w ramach praw im przysługujących względem dziecka w sposób stały, bezpośredni i ciągły, w tym skutkujący koniecznością rezygnacji z kontynuacji lub podjęcia zatrudnienia w celu należytego wykonywania pieczy nad dzieckiem (celem rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego jest zapewnienie niezbędnych środków utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej albo ich nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci - art. 1 ust. 2). W ocenie organu, z chwilą śmierci dziecka nastąpiło "zaprzestanie jego wychowywania" tj. uczestniczenia w procesie stałej, bezpośredniej i ciągłej opieki, rozumianym jako okres liczony od urodzenia do osiągniecia pełnoletności. Powyższe doprowadziło organ do wniosku, że K. G. wychowała troje dzieci.