Interpretacja indywidualna z dnia 6 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.779.2023.1.DW

Ustalenie, czy wartość kanalizacji sanitarnej przekazanej przez Przedsiębiorcę górniczego Spółce do użytkowania w ramach odszkodowania, stanowi dla Wnioskodawcy na podstawie art. 12 ust. 1 i 3, ust. 4 ustawy o CIT przychód podlegający opodatkowaniu

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek, z 20 grudnia 2023 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia, czy wartość przekazanej przez Przedsiębiorcę górniczego Spółce do użytkowania kanalizacji sanitarnej jest dla Wnioskodawcy na podstawie art. 12 ust. 1, 3 i ust. 4 ustawy o CIT, przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) zawarło z Przedsiębiorcą górniczym ugodę o naprawienie szkody spowodowanej ruchem zakładu górniczego na podstawie przepisów art. 144, art. 146  ust. 1 , art. 147 ust. 1 i 3 i art. 150 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku Prawo geologiczne i górnicze (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 633 ze zm.), w związku z przepisami Kodeksu cywilnego.

Przedmiotem ugody jest naprawienie szkody wywołanej ruchem zakładu górniczego Przedsiębiorcy górniczego, w związku z uszkodzeniem kanalizacji będącej własnością Spółki spełniającej funkcję kanału sanitarnego. Zgodnie z dokumentacją projektową naprawienie szkody będzie polegać na wykonaniu robót budowlanych w ramach których zostanie wykonana kanalizacja sanitarna:

1.od budynku nr (…) (studnia (…)) do budynku nr (…) (studnia (…)),

2.od budynku nr (…) (studnia (…)) do istniejącej studni (…),

3.przejęciu kanalizacji sanitarnej odprowadzającej ścieki z budynków (…) poprzez projektowany kanał (…),

4.budowie odcinka kanalizacji od komory (…) do studni (…) w rejonie (…),

5.przełączeniu istniejących przyłączy kanalizacyjnych.

Roboty budowlane w celu naprawienia szkody wykonuje Wykonawca wyłoniony w drodze przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie przepisów ustawy o prawo zamówień publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1605 ze zm.). W umowie na roboty budowlane wyodrębnione zostały koszty związane z naprawą szkody w zakresie kanalizacji sanitarnej. Faktury za roboty budowlane wystawiane są na Przedsiębiorcę górniczego. Po zakończeniu robót budowlanych i ich przekazaniu Wnioskodawca stanie się właścicielem utworzonej infrastruktury tj. kanalizacji sanitarnej.

W celu uzupełnienia stanu faktycznego wskazać dodatkowo należy, iż stroną zawartej ugody oraz zawartej z Wykonawcą umowy na wykonanie robót budowlanych jest również Miasto (…), ponieważ ono także poniosło szkodę spowodowaną ruchem zakładu górniczego Przedsiębiorcy górniczego w zakresie kanalizacji deszczowej i nawierzchni drogi. A z tego względu, że przedmiotowych robót budowlanych nie można fizycznie prowadzić odrębnie, zarówno ugoda, jak i umowa na wykonanie robót budowlanych została zawarta trójstronnie.

Pytanie

Czy wartość przekazanej przez Przedsiębiorcę górniczego Spółce do użytkowania kanalizacji sanitarnej jest dla Wnioskodawcy na podstawie art. 12 ust. 1, 3 i ust. 4 ustawy o CIT przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość przekazanej przez Przedsiębiorcę górniczego Spółce do użytkowania kanalizacji sanitarnej nie jest dla Wnioskodawcy przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zasady odpowiedzialności za szkody górnicze uregulowane są w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze. Zgodnie z art. 144 ust. 1 tej ustawy, właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z ustawą. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych ustawą.

Do naprawy szkód spowodowanych ruchem kopalni, zgodnie z art. 146 ustawy Prawo geologiczne i górnicze, zobowiązany jest przedsiębiorca prowadzący taki zakład.

Przywrócenie stanu poprzedniego może w szczególności nastąpić przez dostarczenie gruntów, obiektów budowlanych, urządzeń, lokali, wody lub innych dóbr tego samego rodzaju (art. 147 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 147 ust. 3 ww. ustawy, obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego ciąży na tym, kto jest odpowiedzialny za szkodę. Zgodnie z art. 145 ww. ustawy, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144 ust. 1 i 2, stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 361 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm., dalej: „KC”), zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu (art. 363 § 1 KC). Ponadto art. 471 KC stanowi, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odnosząc się do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych naprawy wyrządzonej szkody górniczej poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, czego skutkiem będzie wybudowanie nowego odcinka sieci kanalizacji sanitarnej na podstawie zawartej ugody, należy wskazać, że zgodnie z art. 917 KC, przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, nie zawiera definicji przychodu. W art. 12 updop wymienione zostały jednak rodzaje przychodów, określono moment ich powstania, jak również enumeratywnie wskazano wyłączenia z katalogu przychodów.

Jako zasadę ustawodawca przyjął, że stosownie do treści art. 12 ust. 1 pkt 1 updop przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14 są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Za przychody związane z działalnością gospodarczą i działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 12 ust. 3 updop).

Literalna wykładnia powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. W konsekwencji, do przychodów podatkowych, podatnik powinien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza jego pasywa. Od zasady tej, w ściśle określonych przypadkach, wprowadzone zostały przez ustawodawcę wyjątki. Katalog przysporzeń, których nie zalicza się do przychodów podatkowych jest zamknięty i zawarto go w art. 12 ust. 4 updop. Wskazać przy tym należy, że przychód w prawie podatkowym nie jest definiowany wynikowo (jako strata lub zysk podmiotu), a jako jakiekolwiek trwałe przysporzenie majątkowe, uzyskane poprzez przyrost aktywów lub zmniejszenie pasywów podatnika.

Dla rozstrzygnięcia zatem jakie skutki podatkowe spowoduje otrzymanie przez Wnioskodawcę nowego odcinka sieci kanalizacji sanitarnej w związku z przywróceniem stanu poprzedniego spowodowanego szkodami górniczymi należy ustalić, czy w omawianym zdarzeniu w ogóle wystąpiło przysporzenie majątkowe po stronie Wnioskodawcy, a tym samym, czy powstało podlegające opodatkowaniu źródło przychodu.

Uważamy, iż sprawą zasadniczą dla rozstrzygnięcia kwestii powstania przychodu podatkowego jest fakt, że uszkodzenie odcinka sieci kanalizacyjnej powstało z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy. Wnioskodawca i Przedsiębiorca górniczy zawarli ugodę, na mocy której Przedsiębiorca zobowiązał się do przywrócenia stanu poprzedniego, a u Wnioskodawcy nastąpiło wyrównanie poniesionej straty.

Należy zatem stwierdzić, że w majątku Wnioskodawcy doszło do uszczerbku w postaci uszkodzenia odcinka sieci kanalizacji sanitarnej z powodu szkód górniczych, do naprawienia której zobowiązany był Przedsiębiorca górniczy. Po jego stronie zaistniało zatem zobowiązanie do określonego działania, które będzie wykonane. W związku z tym Przedsiębiorca górniczy naprawi wyrządzoną szkodę poprzez wybudowanie nowego odcinka sieci kanalizacji sanitarnej, bowiem w związku ze zmianami geologicznymi terenu nie jest już możliwe odtworzenie istniejącej sieci.

Należy zatem uznać, że skoro Przedsiębiorca górniczy dokonał naprawy szkody górniczej na rzecz Wnioskodawcy do której jest zobowiązany na podstawie przepisów ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy Kodeks Cywilny, to w takiej sytuacji nie można stwierdzić, że Wnioskodawca uzyskał jakąkolwiek korzyść, czy też przysporzenie majątkowe. Stąd celem wyrównania poniesionej przez Wnioskodawcę straty w związku z uszkodzeniem odcinka sieci kanalizacyjnej będzie naprawienie szkody poprzez wybudowanie przez Przedsiębiorcę górniczego nowego odcinka sieci kanalizacji sanitarnej.

Reasumując, naprawienie szkody powstałej w związku z działaniami Przedsiębiorcy górniczego poprzez wybudowanie nowego odcinka sieci kanalizacji sanitarnej, nie stanowi przysporzenia, które znalazłoby odzwierciedlenie w majątku Spółki, w związku z tym po stronie Wnioskodawcy nie zostaje wykreowany przychód podatkowy w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych który podlegałby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm. dalej: „ustawa o CIT”),

Według art. 12 ust. 3 ustawy o CIT,

Mając powyższe na uwadze, źródło przychodu, w rozumieniu ustawy o CIT, stanowią wszelkie zdarzenia prawne i faktyczne skutkujące uzyskaniem przychodu. Źródło przychodów można określić szeroko, w sposób ogólny (np. rodzaj działalności prowadzonej przez podatnika), jak i wąsko (np. stosunek prawny, którego stroną jest podatnik; składnik majątku podatnika).

Literalna wykładnia powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. W konsekwencji, do przychodów podatkowych, podatnik powinien zaliczyć tylko takie przychody, które są mu należne. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danej osoby prawnej decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika, lub pomniejsza jego pasywa. Od zasady tej, w ściśle określonych przypadkach, wprowadzone zostały przez ustawodawcę wyjątki. Katalog przysporzeń, których nie zalicza się do przychodów podatkowych jest zamknięty i zawarto go w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT. Wskazać przy tym należy, że przychód w prawie podatkowym nie jest definiowany wynikowo (jako strata lub zysk podmiotu), a jako jakiekolwiek trwałe przysporzenie majątkowe, uzyskane poprzez przyrost aktywów lub zmniejszenie pasywów podatnika.

W myśl art. 144 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. prawo geologiczne i górnicze (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 633, dalej: „ustawa o PGG”),

W świetle art. 146 ust. 1 ustawy o PGG,

Zgodnie z art. 147 ust. 1 ustawy o PGG,

Jak stanowi art. 147 ust. 3 ustawy o PGG,

W myśl art. 145 ustawy o PGG,

W świetle art. 361 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm., dalej: „kodeks cywilny”),

Według art. 363 § 1 kodeksu cywilnego,

Powyższy przepis stanowi, że naprawienie szkody może nastąpić w formie przywrócenia stanu poprzedniego lub w formie zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej.

Jak stanowi art. 471 kodeksu cywilnego,

Stosownie do art. 917 kodeksu cywilnego,

Dla rozstrzygnięcia jakie skutki podatkowe spowoduje otrzymanie przez Państwo nowego odcinka sieci kanalizacyjnej w związku z przywróceniem stanu poprzedniego spowodowanego szkodami górniczymi należy ustalić, czy w omawianym stanie faktycznym w ogóle wystąpiło przysporzenie majątkowe po stronie Spółki, a tym samym, czy powstało podlegające opodatkowaniu źródło przychodu.

Sprawą zasadniczą dla rozstrzygnięcia kwestii powstania przychodu podatkowego jest fakt, że uszkodzenie odcinka sieci kanalizacyjnej powstało z przyczyn od Państwa niezależnych.

Spółka i Przedsiębiorca górniczy zawarli ugodę, na mocy której Przedsiębiorca górniczy zobowiązał się do przywrócenia stanu poprzedniego, a u Wnioskodawcy nastąpiło naprawienie szkody.

Należy uznać, że skoro Przedsiębiorca górniczy dokona naprawy szkody górniczej do której jest zobowiązany na podstawie przepisów ustawy o PGG oraz kodeksu cywilnego, to w takiej sytuacji nie można stwierdzić, że uzyskają Państwo jakąkolwiek korzyść, czy też przysporzenie majątkowe, bowiem uszkodzenie odcinka sieci kanalizacyjnej nie powstało z Państwa winy, było od niego niezależne. Stąd celem wyrównania poniesionej straty w związku z uszkodzeniem odcinka sieci kanalizacyjnej będzie naprawienie szkody poprzez wybudowanie przez Przedsiębiorcę górniczego nowego odcinka sieci kanalizacyjnej.

W świetle powyższego, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy wartość przekazanej przez Przedsiębiorcę górniczego Spółce do użytkowania kanalizacji sanitarnej jest dla Wnioskodawcy na podstawie art. 12 ust. 1, 3 i ust. 4 ustawy o CIT przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm., dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).