Interpretacja indywidualna z dnia 31 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.785.2023.1.AD

Skutki podatkowe zbycia nieruchomości uzyskanej w wyniku podziału majątku po rozwodzie.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznychjest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 grudnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 19 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Małżeństwo Pani zostało rozwiązane przez rozwód na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w A z (....) października 2018 r.

(....) marca 2020 r. aktem notarialnym (....) zawarła Pani z byłym mężem umowę o podział majątku wspólnego.

Zgodnie z oświadczeniem Pani i byłego męża majątkiem wspólnym Państwa był dom, który nabyła Pani wraz z mężem ((....) grudnia 2006 r.) w czasie trwania Pani małżeństwa, w którym obowiązywała wspólność ustawowa.

W wyniku podziału majątku wspólnego:

1)były mąż otrzymał 100% udziałów we wspólnym domu (zakupionym w małżeństwie), którego wartość w akcie notarialnym (....) określono na podstawie Pani i byłego męża oświadczenia na kwotę (...) zł;

2)Pani otrzymała tytułem wyrównania wartości udziału w prawie własności nieruchomości, którą otrzymał były mąż:

a)(...) zł przelewem na konto bankowe,

b)100% udziałów w mieszkaniu, którego właścicielem był były mąż, które zakupił (...) października1995 r. będąc stanu wolnego (przed ślubem jako kawaler - majątek osobisty). Wartość mieszkania określono w akcie notarialnym (....) na podstawie oświadczenia Pani i byłego męża na kwotę (....) zł.

Aktualnie planuje Pani sprzedaż mieszkania otrzymanego w wyniku zawarcia umowy o podział majątku wspólnego. Sprzedaż miałaby nastąpić w 2024 r.

Od momentu nabycia nieruchomość stanowiła wyłącznie składnik Pani majątku prywatnego. W mieszkaniu nie dokonywano żadnych prac remontowych.

Pytania

1)Czy sprzedaż mieszkania, które otrzymała A. A przy podziale majątku (wcześniej majątek osobisty byłego męża) spowoduje powstanie obowiązku podatkowego i konieczność rozliczenia PIT - 39?

2)Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 1 jest właściwa to, czy A. A może zaliczyć do kosztów sprzedaży wartość mieszkania określoną w umowie o podział majątku wspólnego?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie:

–w zakresie pytania pierwszego - Jednym ze źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowi źródła przychodów odpłatne zbycie nieruchomości i innych praw majątkowych, jeżeli następuje ono poza wykonywaną działalnością gospodarczą i zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie przedmiotowej nieruchomości.

Dodatkowo zgodnie z przepisem art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a - c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

W przypadku czystego podziału majątku dorobkowego małżonków zgromadzonego w ramach obowiązującej w trakcie trwania małżeństwa ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej nie dochodzi do odrębnego nabycia dóbr majątkowych. Przyjmuje się w takich przypadkach, że małżonkowie dzielą się jedynie tym co już wcześniej nabyli.

W analizowanym stanie faktycznym sytuacja wygląda inaczej. W wyniku podziału majątku były małżonek otrzymuje dom objęty wspólności majątkową, natomiast była małżonka otrzymuje mieszkanie, które nie było objęte wspólnością - należało do majątku odrębnego małżonka. Jako zatem moment nabycia mieszkania należy w tej sytuacji traktować moment jego nabycia przez Panią w związku z dokonaniem podziału, czyli 2020 r. Jeżeli sprzedaż mieszkania nastąpi w 2024 r., to sprzedaż ta wygeneruje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych ( nie upłynęło 5 lat). W przypadku sprzedaży mieszkania w 2024 r. będzie Pani musiała złożyć zeznanie roczne PIT-39.

–w zakresie pytania drugiego - zgodnie z art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podstawą obliczenia podatku od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W analizowanym przypadku istotne znaczenie ma art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia m.in. nieruchomości stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Jako koszt nabycia mieszkania przez Panią należy w tej sytuacji traktować wartość wynikającą z podziału majątku, tj. (....) zł, którą poniosła Pani przekazując swój udział w domu stanowiącym współwłasność byłych małżonków. Ta właśnie wartość powinna być w tej sytuacji rozliczona jako koszt uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości, z uwagi na brak dodatkowych nakładów poczynionych w czasie posiadania nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższe wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy.

W myśl zaś art. 19 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena określona w umowie, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Z przestawionego we wniosku zdarzenia wynika, że:

–Małżeństwo Pani zostało rozwiązane przez rozwód (....) października 2018 r.

–(....) marca2020 r. aktem notarialnym zawarła Pani z byłym mężem umowę o podział majątku wspólnego.

–Zgodnie z oświadczeniem Pani i byłego męża majątkiem wspólnym Państwa był dom, który nabyła Pani wraz z mężem ((....) grudnia 2006 r.) w czasie trwania Pani małżeństwa, w którym obowiązywała wspólność ustawowa.

–W wyniku podziału majątku wspólnego:

•były mąż otrzymał 100% udziałów w wspólnym domu (zakupionym w małżeństwie), którego wartość w akcie notarialnym na kwotę (...) zł;

•Pani otrzymała tytułem wyrównania wartości udziału w prawie własności nieruchomości, którą otrzymał były mąż:

–(...) zł przelewem na konto bankowe,

–100% udziałów w mieszkaniu, którego właścicielem był były mąż, które zakupił je będąc stanu wolnego (przed ślubem jako kawaler - majątek osobisty). Wartość mieszkania określono w akcie notarialnym na kwotę (....) zł.

–Od momentu nabycia nieruchomość stanowiła wyłącznie składnik Pani majątku prywatnego. W mieszkaniu nie dokonywano żadnych prac remontowych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Z przywołanego przepisu wynika, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają m.in. przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej. Przychodem z podziału majątku wspólnego jest dla każdego z małżonków wartość otrzymanego przez niego majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymywanych z tytułu podziału majątku. Wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Uwzględniając zatem wyżej przytoczone przepisy prawa uznać należy, że przekazanie przez byłego męża na Pani rzecz lokalu mieszkalnego z należącego do jego majątku odrębnego w celu spłaty przypadającej na Panią wartości majątku wspólnego jest więc objęte zakresem zastosowania art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym wyjaśnić należy, że w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pod pojęciem „nabycie” rozumie się każdą czynność, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności z dotychczasowego właściciela na nowy podmiot.

Tym samym przeniesienie przez byłego męża na rzecz Pani lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład jego majątku odrębnego stanowić będzie - na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jego nabycie po Pani stronie.

W konsekwencji, skutki podatkowe planowanego odpłatnego zbycia przez Panią otrzymanego od byłego męża lokalu mieszkalnego należy rozpatrywać w kontekście przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.

Jak wskazano na wstępie przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, jeżeli nie jest dokonywane w wykonywaniu działalności gospodarczej i następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy.

Zatem powstanie przychodu podatkowego z tytułu sprzedaży nieruchomości uzależnione jest od daty jej nabycia, które należy utożsamiać z chwilą przeniesienia własności w rozumieniu cywilnoprawnym.

Z treści wniosku wynika, że do nabycia przez Panią lokalu mieszkalnego doszło (....) marca 2020 r. w wyniku umowy o podział majątku wspólnego. Natomiast jego sprzedaż przez Panią miałaby nastąpić w 2024 r.

Tym samym, zbycie lokalu mieszkalnego w ww. przypadku stanowić będzie źródło przychodu, w rozumieniu powołanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym, jak wskazano na wstępie stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego jego zbycia będzie wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Z zastrzeżeniem, że jeżeli cena, bez uzasadnionej przyczyny, będzie znacznie odbiegać od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określi organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Odnosząc się natomiast do Pani wątpliwości dotyczących ustalania kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia lokalu mieszkalnego odnieść się należy do treści art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, w myśl którego:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Zatem pojęcie kosztów nabycia, o których mowa w art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy tych wydatków, które zbywca musiał ponieść, aby nabyć zbywaną przez siebie nieruchomość lub prawo. Koszt nabycia, co do zasady, określa notarialna umowa sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości.

Mając zaś na uwadze Pani wątpliwości w kwestii określenia czy po Pani stronie wystąpi obowiązek podatkowy w przypadku gdy zbycie lokalu mieszkalnego nastąpi w 2024 r. wskazać należy co następuje.

Stosownie do art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl zaś art. 30e ust. 4 cytowanej powyżej ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

W świetle powyższego w przypadku zbycia przez Panią w 2024 r. opisanego we wniosku lokalu mieszkalnego wystąpi po Pani stronie obowiązek złożenia zeznania podatkowego o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-39, zgodnie z art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie należy wyraźnie zastrzec, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Wydając interpretacje w trybie art. 14b § 1 Ordynacji, organ nie dokonuje wyliczenia kwot przychodów, kosztów czy dochodów. W związku z tym tut. organ nie ustosunkował się do przedstawionych przez Panią wartości.

Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy.

W przedmiotowej sprawie należy odróżnić zakres norm określających sposób ustalania dochodu z tytułu zbycia nieruchomości – w tym przychodów i kosztów uzyskania przychodów - od sposobu obliczenia oraz udokumentowania (udowodnienia) tych przychodów i kosztów. Zarówno weryfikacja prawidłowości przyjętych wartości przychodów i kosztów uzyskania przychodów i dokonanych obliczeń nie jest elementem zastosowania przepisu – może być ona dokonana dopiero na etapie ewentualnych, późniejszych postępowań podatkowych lub kontrolnych, które nie jest możliwe w ramach wydawania interpretacji indywidualnych na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Wówczas, zgodnie z ogólną zasadą prawną, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie wywodzącej z tego tytułu skutki prawne, podatnik będzie musiał wykazać, że prawidłowo obliczył i wykazał w złożonym zeznaniu przychód i koszty uzyskania przychodów.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).