Wyrok NSA z dnia 27 stycznia 2022 r., sygn. II GSK 596/18

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia NSA Małgorzata Rysz Sędzia del. WSA Tomasz Smoleń (spr.) Protokolant Klaudia Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2022 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej (...) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 października 2017 r. sygn. akt VI SA/Wa 776/17 w sprawie ze skargi (...) na decyzję Ministra Energii z dnia (...) nr (...) w przedmiocie sprzeciwu wobec podziału spółki będącej podmiotem podlegającym ochronie 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od (...) na rzecz Ministra Aktywów Państwowych kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 27 października 2017 r. sygn. akt VI SA/Wa 776/17 oddalił skargę (...)S.A. z siedzibą w Warszawie (Spółka) na decyzję Ministra Energii z dnia (...) r. nr (...) w przedmiocie sprzeciwu wobec podziału spółki będącej podmiotem podlegającym ochronie.

Sąd I instancji orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Organ, wydając zaskarżoną decyzję z dnia (...)r., działał na skutek wniosku skarżącej spółki o ponowne rozpatrzenie sprawy prowadzonej w wyniku zawiadomienia złożonego przez (...)S.A. na podstawie art. 5 ust. 5 z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (Dz.U. 2016.980; dalej: ustawa o kontroli lub u.k.n.i.) w przedmiocie zamierzonego podziału Spółki i wydzielenia do odrębnej spółki zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki w postaci Oddziału Dystrybucja, prowadzącego działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej i działalności operatora systemu dystrybucyjnego (OSD) (dalej: zawiadomienie), który to podział stanowi nabycie następcze w rozumieniu art. 3 ust. 7 pkt. 2 ustawy o kontroli.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy, Minister Energii postanowił utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję, uznając zarzuty stawiane przez Spółkę za bezpodstawne. Minister stanął na stanowisku, zgodnie z którym dokonanie podziału Spółki na proponowanych zasadach, tj. wydzielenie i wniesienie do odrębnych podmiotów: Oddziału Dystrybucja oraz Oddziału Obrót i Oddziału Paliwa oraz pozostawienie w dotychczasowej strukturze Spółki Oddziału Usługi stanowiłoby w istocie obejście ustawy o kontroli. W opinii Ministra Energii, Spółkę należy traktować jako całość: podmiot skupiający wszystkie, w wielu aspektach powiązane ze sobą wewnętrznie oddziały, których oddzielenie mogłoby wpłynąć na skuteczną realizację przez Spółkę istotnych dla państwa celów infrastrukturalnych, prowadzonych wspólnie z innymi podmiotami rynku kolejowego, w tym ze spółką (...)S.A. W związku z tym, do chwili rozstrzygnięcia postępowania sądowego w kwestii ewentualnego stwierdzenia nieważności umowy sprzedaży akcji Spółki, nie powinny być dokonywane jakiekolwiek zmiany w strukturze organizacyjnej (...)S.A., z uwagi na nieodwracalność skutków prawnych. Późniejsza próba przywrócenia stanu pierwotnego, po ewentualnym prawomocnym wyroku sądu o stwierdzeniu nieważności umowy, doprowadziłby do zawirowań w prowadzeniu działalności przez spółki przejmujące majątek Spółki w wyniku podziału, w tym spółkę przejmującą mienie stanowiące Oddział Dystrybucja. Minister Energii dostrzega, w związku z tym, realne zagrożenia dla realizacji przez Spółkę zadań obronnych oraz ochrony kluczowej dla państwa infrastruktury krytycznej znajdującej się w posiadaniu Spółki.