Interpretacja indywidualna z dnia 12 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.462.2023.4.JS

Skoro udzielenie pożyczek na Państwa – jako Pożyczkobiorcy – rzecz jest opodatkowane podatkiem VAT, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. Przy czym, jeśli ta czynność, jak wskazują Państwo w pytaniu, będzie zwolniona z podatku VAT, to zawarte umowy pożyczek będą wyłączone z opodatkowania PCC na podstawie lit. b) ww. art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawartych umów pożyczek. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 8 stycznia 2024 r. (wpływ 8 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Opis stanu faktycznego (wynikający z wniosku – zmodyfikowanego w uzupełnieniu i z jego uzupełnienia)

Wnioskodawca I. S.A. jest udziałowcem spółek A. Sp. z o.o., B. Sp. z o.o., C. Sp. z o.o. Wszystkie wymienione podmioty, w tym I. S.A. są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca, jako pożyczkobiorca, zawarł z ww. podmiotami jako pożyczkodawcami, 3 umowy pożyczek w PLN oraz EURO, tj.:

1)pożyczkę od A. Sp. z o.o.: 5 lipca 2023 r. – 10.000 Euro,

2)pożyczkę od B. Sp. z o.o.: 1 kwietnia 2020 r. – 700.000 zł,

3)pożyczkę od C. Sp. z o.o.: 6 września 2023 r. – 100.000 zł.

Każda z zawartych umów spełniała przesłanki do uznania za umowę pożyczki w rozumieniu art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1964 r. – Kodeks cywilny, a także za pożyczkę pieniężną w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

Do każdej umowy pożyczkobiorca wypełniał w terminie deklarację PCC-3 i składał ją we właściwym dla siebie Urzędzie Skarbowym oraz wpłacał podatek od czynności cywilnoprawnych według obowiązującej stawki.

Wszystkie pożyczki były oprocentowane, zatem odpłatne. Pożyczkobiorca zobowiązał się w umowach do uiszczania odsetek od kwoty pożyczki miesięcznie, na ostatni dzień miesięcznego okresu. Pożyczki zostały udzielone ze środków obrotowych każdej ze spółek będącej pożyczkodawcą, z rachunku bankowego tej jednostki i pochodzą z jej działalności. Odsetki od pożyczki będą wpłacone na konto pożyczkodawcy w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz zwiększą przychód z działalności gospodarczej.

Zastrzegli Państwo, że w toku prowadzenia działalności po złożeniu wniosku, mogli zawrzeć kolejne pożyczki z opisanymi we wniosku podmiotami.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (przeformułowane w piśmie uzupełniającym)

Czy w związku z tym, że umowy pożyczek będące przedmiotem zapytania stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako zwolnione z podatku od towarów i usług, posiadają Państwo nadpłatę w podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (przeformułowane w piśmie uzupełniającym)

Państwa zdaniem, zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Wskazali Państwo, że jak wynika z opisu stanu faktycznego sprawy jako pożyczkobiorca dokonali Państwo wpłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartych umów pożyczek.

Skoro zawarte umowy pożyczek podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, to tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem – jak Państwo wskazali – dokonali Państwo nadpłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie uiszczonego z tego tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych na rachunek właściwego dla Pożyczkobiorcy Urzędu Skarbowego.

Wskazali Państwo na interpretację indywidualną, w której organ wskazał, że czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwość i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):

Podatkowi podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

W myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy – przy umowie pożyczki – ciąży na biorącym pożyczkę.

W myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży – przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – na biorącym pożyczkę lub przechowawcy.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Podstawę opodatkowania stanowi – przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego – kwota lub wartość pożyczki albo depozytu, a w przypadku umowy określającej, że wypłata środków pieniężnych nastąpi niejednokrotnie i ich suma nie jest znana w chwili zawarcia umowy – kwota każdorazowej wypłaty środków pieniężnych.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy :

Stawka podatku wynosi od umowy pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego – 0,5%, z zastrzeżeniem ust. 5.

Na podstawie art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

- umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Powyższe przepisy wskazują, że zawarcie umowy pożyczki podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Ustawa przewiduje jednak sytuacje, w których czynność jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z treści art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona (z zastrzeżeniem wyjątków określonych w art. 2 pkt 4 lit. b) ww. ustawy).

Z przedstawionego opisu wniosku wynika, że zawarli Państwo jako pożyczkobiorca 3 umowy pożyczek w PLN oraz EURO.

Z interpretacji indywidualnej znak: (…) wydanej w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że czynności udzielenia pożyczek, w okolicznościach przedstawionych we wniosku, spełniają przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu. Udzielanie pożyczek przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. W konsekwencji wskazane we wniosku czynności udzielenia Państwu pożyczek przez Spółki, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Z ww. interpretacji wynika ponadto, że usługi udzielenia pożyczek na Państwa rzecz korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, pod warunkiem, że dla tych czynności Pożyczkodawcy nie wybiorą opcji opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 22 ustawy o podatku od towarów i usług.

A zatem, skoro udzielenie pożyczek na Państwa – jako Pożyczkobiorcy – rzecz jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług, to w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przy czym, jeśli ta czynność, jak wskazują Państwo w pytaniu, będzie zwolniona z podatku od towarów i usług, to zawarte umowy pożyczek będą wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie lit. b) ww. art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W rezultacie na Pożyczkobiorcy z tytułu zawarcia ww. umów pożyczek, nie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie: (…).

W zmodyfikowanym w uzupełnieniu opisie stanu faktycznego podali Państwo tylko 3 umowy pożyczki (pierwotnie było ich 52). Tym samym ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska w zakresie tylko tych 3 umów.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.