Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 10 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.518.2023.2.MR
Opodatkowanie czynności przekazania nieruchomości na rzecz wspólników w ramach likwidacji Spółki cywilnej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usługjest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
26 października 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania czynności przekazania nieruchomości na rzecz wspólników w ramach likwidacji Spółki cywilnej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 grudnia 2023 r. (wpływ 4 stycznia 2023 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W dniu xx xx 1998 r. Wnioskodawca zawiązał wraz z swoim ojcem (...) Spółkę cywilną działającą pod firmą: Firma (...) (NIP: (…), REGON: (…)).
Następnie w dniu xx xx 1998 r. wspólnicy ww. Spółki cywilnej nabyli we współwłasności łącznej prawo użytkowania wieczystego gruntu położonego w (...) przy ul. (...), oznaczonego jako działka ewidencyjna nr 1 o powierzchni (...) ha oraz własność posadowionych na niej: trzykondygnacyjnego budynku mieszkalno-usługowego o powierzchni (...) m2 oraz czterokondygnacyjnego budynku oficyny o charakterze magazynowo-mieszkalnym o powierzchni (...) m2, które zostały wybudowane w XIX wieku. Umowa sprzedaży została zawarta z (...) jako sprzedającym, a objęta jest aktem notarialnym sporządzonym przez notariusza (...) (rep. A Nr (…)). Sprzedana nieruchomość została odłączona z księgi wieczystej KW nr (...) do księgi wieczystej obecnie oznaczonej numerem KW nr (...). Strony umowy sprzedaży określiły cenę na kwotę xxx zł, w tym podatek od towarów i usług w kwocie xxx zł.
Zaznaczyć należy, iż sprzedawca posiadał status podatnika VAT czynnego i udokumentował sprzedaż przez wystawienie stosownej faktury VAT,a Spółka cywilna, która również posiadała wtedy i obecnie status podatnika VAT czynnego, obniżyła podatek należny o ww. podatek naliczony. Istotne jest również, że ww. prawo użytkowania wieczystego oraz prawo własności budynków zostało wpisane do ewidencji środków trwałych pod poz. 1/98.
Następnie xx grudnia 1999 r. ww. prawo użytkowania wieczystego zostało odpłatnie przekształcone w prawo własności na podstawie decyzji Nr (...) wydanej przez Urząd Miejski w (...) Wydział Mienia Skarbu Państwa, więc w konsekwencji wspólnicy Firmy (...) stali się współwłaścicielami opisanej na wstępie nieruchomości.
Przez około pięć pierwszych lat po nabyciu ww. prawa własności wspólnicy Spółki cywilnej wynajmowali znajdujące się tam pięć lokali mieszkalnych oraz dwa lokale użytkowe, jednocześnie prowadząc prace remontowe i adaptacyjne tych pomieszczeń. Dokonywane wydatki były kwalifikowane jako remonty i nie wpływały na podwyższenie wartości początkowej nieruchomości. W związku z przeprowadzonymi remontami, dokonywanymi adaptacjami lokali mieszkalnych na użytkowe oraz podziałami istniejących lokali, obecnie wspólnicy Spółki cywilnej oferują do wynajęcia siedem lokali użytkowych i trzy lokale mieszkalne.
Oprócz wyżej opisanej nieruchomości, w skład majątku wspólników Spółki cywilnej wchodzą również dwa samochody osobowe, tj. (...) nabyty xx września 2010 r. oraz xx nabyty xx lipca 2017 r. Zaznaczyć należy, iż w związku z zakupem pojazdów, Spółce cywilnej nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, gdyż zostały one kupione od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Należy podkreślić, iż xx października 2023 r. wspólnik A wypowiedział swój udział w Spółce cywilnej, przy czym zgodnie z przepisem art. 869 § 1 Kodeksu cywilnego skutek w postaci jej rozwiązania nastąpi dopiero 31 grudnia 2024 r. Po rozwiązaniu Spółki cywilnej jej majątek zostanie przekazany wspólnikom, którzy staną się jego współwłaścicielami w częściach ułamkowych, a nie jak dotychczas we wspólności łącznej. Spółka nie posiada żadnego zadłużenia.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
W piśmie z 29 grudnia 2023 r. Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi na pytania Organu:
1.Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie lokali znajdujących się w budynkach posadowionych na działce nr 1, będących przedmiotem wniosku, w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.)? Jeśli tak, to czy od pierwszego zasiedlenia ww. lokali (oddania do użytkowania) do dnia przekazania nieruchomości na rzecz wspólników Spółki upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
Odpowiedź Wnioskodawcy:
Wszystkie lokale znajdujące się w kamienicy przy ul. (...) w (...) zostały wynajęte przez Wnioskodawcę po nabyciu nieruchomości, więc uznać należy, że do ich zasiedlenia w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 14 ustawy z 11 marca 2004 r. nastąpiło najpóźniej pod koniec lat 90 XX wieku.
2.Czy w ciągu 2 lat przed planowanym przekazaniem nieruchomości dokonywano ulepszenia lub przebudowy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym lokali znajdujących się w budynkach posadowionych na działce nr 1, o wartości wyższej niż 30% wartości początkowej danego lokalu, tj. czy dokonano istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia? Jeśli tak, to:
-kiedy ponosili Państwo ww. nakłady? (prosimy podać miesiąc i rok);
-czy w odniesieniu do ww. nakładów przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?
-czy po zakończonym ulepszeniu ww. lokali miało miejsce ich pierwsze zasiedlenie? Jeżeli tak, to prosimy wskazać miesiąc i rok;
-czy między pierwszym zasiedleniem ulepszonych lokali a momentem ich przekazania wspólnikom Spółki upłynie okres dłuższy niż 2 lata?
Odpowiedź Wnioskodawcy:
Wnioskodawca nie dokonywał ulepszenia lub przebudowy ww. lokali w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych o wartości wyższej niż 30% wartości początkowej nieruchomości lub danego lokalu w ciągu ostatnich dwóch lat i nie planuje tego rodzaju prac do dnia nieodpłatnego przekazania nieruchomości na rzecz wspólników.
Uzupełniając opis stanu sprawy zawarty we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej Wnioskodawca ponownie podkreślił, iż 3 października 2023 r. wspólnik A wypowiedział swój udział w Spółce cywilnej. Zgodnie z przepisem art. 869 § 1 Kodeksu cywilnego skutek w postaci jej rozwiązania nastąpi dopiero 31 grudnia 2024 r.
Wspólnicy nie planują sprzedaży nieruchomości położonej w (...) przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą KW (...), a jej przekazanie na potrzeby ich własne.
W związku z rozwiązaniem Spółki cywilnej, 31 grudnia 2024 r. jej majątek, a więc ww. nieruchomość nie zostanie spieniężony, a zostanie nieodpłatnie przekazany wspólnikom, co zdaniem Wnioskodawcy stanowi dostawę towaru w rozumieniu ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Byli wspólnicy Spółki cywilnej staną się jego współwłaścicielami w częściach ułamkowych, a nie jak dotychczas we wspólności łącznej.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 29 grudnia 2023 r.)
Czy w świetle przedstawionego wyżej stanu sprawy, czynność prawna polegająca na nieodpłatnym przekazaniu nieruchomości położonej w (...) przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), przez podatnika czynnego VAT– Spółkę cywilną działającą pod firmą: Firma (...), w związku z jej likwidacją, na rzecz jej wspólników: A oraz B, objęta będzie zwolnieniem przedmiotowym w podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art.43 ust. 1 pkt 10 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, likwidacja Spółki cywilnej stanowi zdarzenie podlegające opodatkowaniu, stosownie do dyspozycji przepisu art. 14 ust. 1 pkt 1 w związku z ust. 4 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, który stanowi, że opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku rozwiązania Spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej, o ile w stosunku do nich przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W analizowanym przypadku, nieruchomość objęta księgą wieczystą KW nr (...) należy wykazać w remanencie likwidacyjnym sporządzanym dla celów rozliczenia podatku od towarów i usług, jednak należałoby to uczynić ze zwolnieniem od tego podatku, co potwierdza ugruntowane orzecznictwo i piśmiennictwo. Wnioskodawca podziela poglądy zaprezentowane w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/06, w którym uznano, że jeżeli od pierwszego zasiedlenia w rozumieniu VATupłynęło więcej niż dwa lata to ma zastosowanie zwolnienie od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy. Czynność polegająca na późniejszym przekazaniu ww. nieruchomości na rzecz wspólników również nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wnioskujest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:
1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2)eksport towarów;
3)import towarów na terytorium kraju;
4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Z powyższych przepisów wynika, że w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy są towary w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy i gdy czynność ta prowadzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, mamy do czynienia z dostawą tych towarów w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.
Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 ustawy.
Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
-jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazanie), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Z wniosku wynika, że w 1998 r. wspólnicy Spółki cywilnej (Wnioskodawca) nabyli we współwłasności łącznej prawo użytkowania wieczystego gruntu położonego w (...) oraz własność posadowionych na niej: trzykondygnacyjnego budynku mieszkalno-usługowego o powierzchni (...) m2 oraz czterokondygnacyjnego budynku oficyny o charakterze magazynowo-mieszkalnym o powierzchni (...) m2. Sprzedawca ww. nieruchomości posiadał status podatnika VATczynnego i udokumentował sprzedaż przez wystawienie stosownej faktury VAT,a Spółka cywilna, która posiadała wtedy i obecnie status podatnika VAT czynnego, obniżyła podatek należny o ww. podatek naliczony.Prawo użytkowania wieczystego nieruchomości oraz prawo własności budynków zostało wpisane do ewidencji środków trwałych. Następnie xx grudnia 1999 r. ww. prawo użytkowania wieczystego zostało odpłatnie przekształcone w prawo własności. W konsekwencji wspólnicy Firmy (...) stali się współwłaścicielami opisanej na wstępie nieruchomości. Przez około pięć pierwszych lat po nabyciu ww. prawa własności wspólnicy Spółki cywilnej wynajmowali znajdujące się tam pięć lokali mieszkalnych oraz dwa lokale użytkowe, jednocześnie prowadząc prace remontowe i adaptacyjne tych pomieszczeń. Dokonywane wydatki były kwalifikowane jako remonty i nie wpływały na podwyższenie wartości początkowej nieruchomości. W związku z przeprowadzonymi remontami, dokonywanymi adaptacjami lokali mieszkalnych na użytkowe oraz podziałami istniejących lokali, obecnie wspólnicy Spółki cywilnej oferują do wynajęcia siedem lokali użytkowych i trzy lokale mieszkalne. Wnioskodawca nie dokonywał ulepszenia lub przebudowy ww. lokali w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych o wartości wyższej niż 30% wartości początkowej nieruchomości lub danego lokalu w ciągu ostatnich dwóch lat i nie planuje tego rodzaju prac do dnia nieodpłatnego przekazania nieruchomości na rzecz wspólników. Wszystkie lokale znajdujące się w kamienicy zostały wynajęte przez Wnioskodawcę po nabyciu nieruchomości, więc uznać należy, że do ich zasiedlenia w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 14 ustawy z 11 marca 2004 r. nastąpiło najpóźniej pod koniec lat 90 XX wieku. W skład majątku wspólników Spółki cywilnej wchodzą również dwa samochody osobowe, tj. (...) nabyty xx września 2010 r. oraz (...) nabyty xx lipca 2017 r. Zaznaczyć należy, iż w związku z zakupem pojazdów, Spółce cywilnej nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, gdyż zostały one kupione od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W dniu 3 października 2023 r. wspólnik A wypowiedział swój udział w Spółce cywilnej, przy czym zgodnie z przepisem art. 869 § 1 Kodeksu cywilnego skutek w postaci jej rozwiązania nastąpi dopiero 31 grudnia 2024 r. Po rozwiązaniu Spółki cywilnej jej majątek zostanie przekazany wspólnikom, którzy staną się jego współwłaścicielami w częściach ułamkowych, a nie jak dotychczas we wspólności łącznej. Spółka nie posiada żadnego zadłużenia. Wspólnicy nie planują sprzedaży nieruchomości położonej w (...), a jej przekazanie na potrzeby ich własne.
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy czynność prawna polegająca na nieodpłatnym przekazaniu nieruchomości położonej w(...) przez podatnika czynnego VAT – Spółkę cywilną działającą pod firmą: Firma (...), w związku z jej likwidacją, na rzecz jej wspólników: A oraz B, objęta będzie zwolnieniem przedmiotowym w podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
W tym miejscu należy wskazać, że rozwiązanie spółki cywilnej rodzi konsekwencje podatkowe. Likwidacja działalności spółki powoduje, że podmiot ten przestaje być podatnikiem podatku od towarów i usług. Przepisy ustawy o VAT przewidują w takim przypadku obowiązek opodatkowania towarów, w stosunku do których przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego oraz sporządzenie spisu z natury. Obowiązki te wynikają z art. 14 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej.
Na mocy art. 14 ust. 4 ustawy:
Przepisy ust. 1 i 3 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W świetle art. 14 ust. 5 ustawy:
W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zwany dalej „spisem z natury”. Podatnicy są obowiązani złożyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości towarów i o kwocie podatku należnego, nie później niż w dniu złożenia deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3.
Zgodnie z art. 14 ust. 6 ustawy:
Obowiązek podatkowy w przypadku, o którym mowa w ust. 1, powstaje w dniu rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3.
Przywołany powyżej art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy, nakazując, w sytuacji wskazanej w tym przepisie, opodatkowanie towarów, różnicuje je na towary własnej produkcji oraz towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy. Zatem towary podzielono na takie, które zostały wytworzone przez podatnika oraz takie, które zostały przez niego nabyte. W obu tych grupach mogą mieścić się towary, które stanowią tzw. środki obrotowe, jak towary handlowe, surowce oraz towary, które zaliczone zostały przez podatnika do jego środków trwałych.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przypadku likwidacji działalności spółki cywilnej, opodatkowaniu podlegają zarówno towary handlowe, jak też środki trwałe czy wyposażenie, w stosunku do których spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
W przypadku więc zaistnienia określonych okoliczności, wszystkie towary, przy zakupie których został odliczony podatek naliczony muszą zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług, aby zrównoważyć to odliczenie. Towary, które nie spełniają ww. warunku, nie podlegają w takiej sytuacji opodatkowaniu.
Z opisu sprawy wynika, że wspólnicy Spółki cywilnej nabyli we współwłasności łącznej prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność posadowionych na nim budynków. Sprzedawca ww. nieruchomości posiadał status podatnika VAT czynnego i udokumentował sprzedaż przez wystawienie stosownej faktury VAT, a Spółka cywilna, która posiadała wtedy i posiada obecnie status podatnika VAT czynnego, obniżyła podatek należny o ww. podatek naliczony. Po zakupie przez Spółkę nieruchomości zabudowanej została ona wpisana do ewidencji środków trwałych oraz była wykorzystywana przez Spółkę cywilną w prowadzonej działalności gospodarczej (wspólnicy Spółki cywilnej wynajmowali znajdujące się na nieruchomości lokale mieszkalne i użytkowe).
Zatem w analizowanej sprawie w przypadku likwidacji działalności Spółki cywilnej Wnioskodawca będzie zobowiązany do sporządzenia spisu z natury, o którym mowa w art. 14 ustawy oraz opodatkowania opisanej we wniosku nieruchomości zabudowanej na zasadach takich samych jak przy sprzedaży, tj. z zastosowaniem właściwej stawki podatku lub też stosując zwolnienie od podatku.
Zauważyć należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
1)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Z uregulowania tego wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.
Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:
Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:
a)wybudowaniu lub
b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je do użytkowania pierwszemu nabywcy, oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika, bowiem w tych przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli.
Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili dostawy nie minęły co najmniej 2 lata.
Jednocześnie wskazać należy, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.
Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:
a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem dostawy, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.
Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, że aby dostawa budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, muszą być spełnione łącznie dwa warunki występujące w tym artykule.
Ponadto należy zauważyć, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy dla dostawy działek zabudowanych, to należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Według art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:
- towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,
- przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie może przysługiwać dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanie się bezzasadne.
Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.
Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:
1)są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;
2)złożą:
a)przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub
b)w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów
– zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.
Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:
Oświadczenie, o którym mowa w art. 43 ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:
1)imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;
2)planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części – w przypadku, o którym mowa w ust. 10 pkt 2 lit. a;
3)adres budynku, budowli lub ich części.
Zatem ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy – po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
W tym miejscu należy wskazać, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:
W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
Wobec tego, przy dostawie budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków lub budowli w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.
Co do zasady zatem grunt będący przedmiotem dostawy podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione.
W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie w odniesieniu do wskazanej we wniosku zabudowanej nieruchomości zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy w odniesieniu do lokali znajdujących się budynkach posadowionych na działce nr 1, miało miejsce pierwsze zasiedlenie i jaki okres upłynął od tego momentu.
Zgodnie z przedstawionym opisem sprawy, w 1998 r. wspólnicy Spółki cywilnej nabyli prawo użytkowania wieczystego gruntu położonego w (...) (działkę nr 1), na której znajdował się budynek mieszkalno-usługowy oraz budynek oficyny o charakterze magazynowo -mieszkalnym. Następnie xx grudnia 1999 r. ww. prawo użytkowania wieczystego zostało odpłatnie przekształcone w prawo własności. Przez około pięć pierwszych lat po nabyciu ww. prawa własności wspólnicy Spółki cywilnej wynajmowali pięć lokali mieszkalnych oraz dwa lokale użytkowe. Wnioskodawca nie dokonywał ulepszenia lub przebudowy ww. lokali znajdujących się w budynkach posadowionych na działce nr 1, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych o wartości wyższej niż 30% wartości początkowej nieruchomości lub danego lokalu w ciągu ostatnich dwóch lat i nie planuje tego rodzaju prac do dnia nieodpłatnego przekazania nieruchomości na rzecz wspólników. Wszystkie lokale znajdujące się w kamienicy przy ul. (...) w (...) zostały wynajęte przez Wnioskodawcę po nabyciu nieruchomości, zatem do ich zasiedlenia doszło najpóźniej pod koniec lat 90 XX wieku.
W konsekwencji, zostaną spełnione warunki uprawniające do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług w odniesieniu do ww. budynków znajdujących się na działce nr 1, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W związku z tym, czynność wykazania w spisie z natury budynków znajdujących się na działce nr 1 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
Tym samym, w oparciu o art. 29a ust. 8 ustawy, również działka nr 1, na której ww. budynki są posadowione, będzie zwolniona od podatku.
Zauważyć w tym miejscu należy, że skoro w odniesieniu do ww. budynków znajdujących się na działce nr 1, będzie miało zastosowanie zwolnienie wskazane w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to analiza zwolnienia przedmiotowej czynności na podstawie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a i art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, jest bezzasadna, gdyż zwolnienia te mają zastosowanie do dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.
W konsekwencji, w przypadku likwidacji Spółki cywilnej do budynków znajdujących się na działce nr 1, ujętych w spisie z natury, Wnioskodawca będzie mógł zastosować zwolnienie od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 29a ust. 8 ustawy.
Ponadto należy wskazać, że następującej w konsekwencji rozwiązania (likwidacji) Spółki cywilnej czynności przekazania ww. nieruchomości na rzecz wspólników Spółki nie można uznać za dostawę towarów lub świadczenie usług, lecz za rozporządzanie majątkiem Spółki, w stosunku do którego rozliczenie podatkowe oparte będzie o art. 14 ustawy. Wobec powyższego, czynność przekazania ww. nieruchomości wspólnikom, którzy staną się jej współwłaścicielami w częściach ułamkowych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, w związku z likwidacją Spółki cywilnej działającej pod firmą: Firma (...), Wnioskodawca będzie miał obowiązek wykazania w spisie z natury nieruchomości położonej w (...) przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w (...) prowadzi księgę wieczystą KW nr (...), z zastosowaniem zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 29a ust. 8 ustawy. Natomiast późniejsza czynność polegająca na przekazaniu ww. nieruchomości wspólnikom, w związku z likwidacją Spółki, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym, oceniając całościowo, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right