Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 10 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.811.2023.2.MKA

Obowiązki płatnika w związku z: wypłatą kuratorom sądowym ryczałtu na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych oraz wypłatą pracownikom ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe w części dotyczącej pytania nr 1 i prawidłowe w części dotyczącej pytania nr 2.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika w związku z: wypłatą kuratorom sądowym ryczałtu na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych oraz wypłatą pracownikom ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 stycznia 2024 r. (wpływ 3 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanów faktycznych

I.

W art. 14 ustawy o kuratorach sądowych dodano ust. 5a, przez art. 1 pkt 10 lit. g ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 27), dodający w niniejszej ustawie z dniem 5 kwietnia 2023 r. brzmienie: „W wypadkach wymagających używania pojazdu prywatnego do celów służbowych, w szczególności w razie trudności w przemieszczaniu się z wykorzystaniem środków komunikacji publicznej, niezależnie od dodatku, o którym mowa w ust. 5, kuratorowi zawodowemu przyznaje się ryczałt na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych do wysokości 25% kwoty bazowej, o której mowa w ust. 1. Ryczałt przyznaje prezes sądu okręgowego w ramach środków finansowych dostępnych w planie finansowym sądu okręgowego, na wniosek kuratora zawodowego zatwierdzony przez kierownika zespołu kuratorskiej służby sądowej. Przyznanie ryczałtu wymaga zawarcia umowy o używanie pojazdu prywatnego do celów służbowych. Ryczałt jest płatny do 20 dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedzający”.

Po podpisaniu umowy oraz złożeniu wniosku, o których mowa w ww. przepisie, sporządzana jest lista płac i wypłacana jest kwota w pełnej wysokości przyznanego ryczałtu (tj. brutto, bez potrąceń).

Na podstawie art. 21 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 217 ze zm.) organami Sądu są: prezes sądu, kolegium sądu, dyrektor sądu. Kompetencje dyrektora wynikają z art. 31a wyżej wymienionej ustawy. Na mocy tegoż artykułu, dyrektor sądu realizuje między innymi wypłaty wynagrodzeń oraz innych świadczeń związanych z wykonywaną przez kuratorów pracą. Jako Płatnik odpowiada za prawidłowe naliczenie i odprowadzenie podatku dochodowego od osób fizycznych. W wyniku zmian organizacyjnych z 1 marca 2017 r. Sąd Rejonowy w (…) stał się sądem funkcjonalnym, a zadania dyrektora sądu powierzono na mocy art. 21a ww. ustawy Dyrektorowi Sądu Okręgowego w (…).

II.

Zarządzenie wewnętrzne jednostki w sprawie ustalenia norm przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży roboczej i obuwia roboczego, prania odzieży roboczej, zapewnienia środków czystości oraz napojów profilaktycznych określa zasady gospodarowania odzieżą i obuwiem roboczym oraz użytkowania środków ochrony osobistej. W zasadach tych ustalono, iż pracownicy zatrudnieni na stanowiskach wymienionych w tabeli norm przydziału środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego nabywają prawo do ich otrzymania z dniem zawarcia umowy o pracę. Pracownikom, którzy wystąpią o wypłatę ekwiwalentu w zamian za użytkowanie własnego obuwia i odzieży roboczej, wypłacany jest ekwiwalent pieniężny po podpisaniu przez pracownika zgody, przy czym własna odzież i obuwie robocze muszą spełniać wymagania przepisów BHP.

Pranie i czyszczenie odzieży roboczej dla pracowników organizuje Sąd Okręgowy w (…). Pracownicy zgłaszają potrzebę prania przyznanej odzieży Kierownikowi Oddziału Gospodarczego Sądu Okręgowego w (…). Zapis ten nie dotyczy pracowników, którzy podejmą się prania odzieży roboczej w domu. Pranie odzieży mogą wykonywać sami pracownicy w domu, po podpisaniu porozumienia pracownika i pracodawcy w zakresie prania własnej odzieży używanej przy pracy. W przypadku, gdy pracownik nie podpisze porozumienia, stosuje się zasady prania opisane powyżej w niniejszym zarządzeniu. Za pranie odzieży użytkowanej w pracy pracownicy, po podpisaniu porozumienia, nabywają prawo do wypłaty ekwiwalentu pieniężnego, w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Wysokość kwoty ekwiwalentu jest ustalana w załączniku do niniejszego zarządzenia. Wartość ekwiwalentu za pranie może być aktualizowana jeden raz w roku, w terminie do 31 stycznia, począwszy od 2023 r. Aktualizacja wysokości ekwiwalentu nie wymaga zawierania nowego porozumienia. Początek wypłaty ekwiwalentu zależy od dnia podpisania porozumienia. Kwoty wypłacane w formie ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej uwzględniają aktualne koszty zakupu proszku do prania, zużycia wody i odprowadzenia ścieków, amortyzacji pralki, zużycia prądu oraz nakładu pracy. Ilość prań przysługująca pracownikom została ustalona na podstawie warunków pracy i możliwości zabrudzenia, i została uregulowana w załączniku do niniejszego zarządzenia, nie jest taka sama dla wszystkich stanowisk pracy. Ekwiwalent za pranie odzieży oraz za użytkowanie własnego obuwia i odzieży roboczej wypłacany jest za okres faktycznie przepracowany, (tj. pomniejszany o dni nieobecności). Na podstawie złożonego polecenia, podpisanego przez kierownika danej komórki organizacyjnej oraz potwierdzonego przez oddział kadr pod względem nieobecności, sporządzana jest lista wypłat brutto, bez potrącania podatku dochodowego.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku podali Państwo następujące informacje:

Kurator zawodowy otrzymuje akt mianowania na podstawie art. 4 ustawy o kuratorach sądowych z dnia 27 lipca 2001 r. (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1095).

Kuratora zawodowego mianuje, przenosi do innego sądu lub zespołu kuratorskiej służby sądowej albo zawiesza w pełnieniu obowiązków służbowych prezes sądu okręgowego z urzędu albo na wniosek kuratora okręgowego, z zastrzeżeniem określonych w ustawie uprawnień Ministra Sprawiedliwości.

Prezes sądu okręgowego rozwiązuje z kuratorem zawodowym stosunek pracy z urzędu albo na wniosek prezesa sądu rejonowego, albo kuratora okręgowego.

Kuratorzy nie wykonują obowiązków służbowych na rzecz Sądu Okręgowego w (…).

W wyniku decyzji Ministra Sprawiedliwości skutkującej zmniejszeniem liczby etatów sędziowskich w Sądzie Rejonowym w (…), z 1 marca 2017 r. zmianie uległa forma organizacyjno-prawna tegoż Sądu. Stał się on sądem funkcjonalnym, utracił status samodzielnej jednostki, a wszelkie obowiązki związane z prowadzeniem gospodarki finansowej Sądu oraz jego obsługą przejął Sąd Okręgowy w (…). Zadania dotychczasowego dyrektora sądu na mocy art. 21a ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 217 ze zm.) wykonuje obecnie Dyrektor przełożonego Sądu Okręgowego w (…).

Sąd Okręgowy stał się więc płatnikiem dla Sądu Rejonowego w (…), odpowiedzialnym za prawidłowe naliczanie i wypłatę wszelkich należności oraz za prawidłowe regulowanie wszelkich zobowiązań, w tym podatkowych.

Kwestie ustrojowe, związane z zasadami organizacji kuratorskiej służby sądowej i jej funkcjonowaniem określa ustawa o kuratorach sądowych. Zgodnie z uwzględnionymi tam przepisami kuratorzy sądowi realizują określone prawem zadania, związane z wykonywaniem orzeczeń sądu (art. 1 u.k.s.), a zadania te wykonują w środowisku podopiecznych - co w sposób nie budzący wątpliwości wskazuje na ich terenowy charakter pracy. Poprzez środowisko podopiecznych rozumieć bowiem należy miejsce zamieszkania lub pobytu stron postępowania sądowego, nawet jeśli znajduje się ono na terenie zamkniętych zakładów i placówek (art. 3 u.k.s.). Fakt wykonywania przez kuratora zawodowego obowiązków służbowych w terenie został zresztą w przepisach ustrojowych wyrażony wprost (art. 13 ust. 2 u.k.s.). Jednocześnie przepisy ramowo określają, że kuratorzy sądowi wykonują czynności na obszarze właściwości sądu rejonowego (art. 35 ust. 1 u.k.s.), w którym tworzy się zespoły kuratorskiej służby sądowej, wykonujące orzeczenia w sprawcach karnych oraz w sprawach rodzinnych i nieletnich (art. 39 ust. 1 u.k.s.). Siedzibą tych zespołów jest miejscowość, w której siedzibę ma sąd rejonowy (art. 39 ust. 3 u.k.s.).

Bardziej precyzyjnie określenie terenu, na którym kuratorzy sądowi wykonują swoje obowiązki nie jest możliwe, gdyż zasadniczo każdy kurator zawodowy, zgodnie z powyżej przywołanymi przepisami jest uprawniony do wykonania orzeczeń sądowych z obszaru właściwości danego sądu rejonowego. Podział terenu na referaty poszczególnych kuratorów zawodowych ma charakter organizacyjny, jest rozwiązaniem wewnętrznym i niesformalizowanym, pozostającym w gestii kierownika zespołu kuratorskiego, do którego obowiązków należy wykonywanie działań niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej, w tym dbałość o równomierne obciążenie pracą (art. 41 ust. 1 pkt 1 i 1a u.k.s.). Zresztą w przepisach wykonawczych rangi rozporządzenia przewidziano, że przydział sprawy do wykonania kuratorowi zawodowemu może nastąpić niezależnie od obowiązującego w zespole podziału terytorialnego (np. § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2016 r. w sprawie sposobu i trybu wykonywania czynności przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych).

Aby móc wykonywać powierzone im zadania w sposób płynny, sprawny i adekwatny do terminów zakreślonych przez sąd, przemieszczając się po obszarze właściwości danego sądu terenie rozległym obejmującym na ogół kilkaset kilometrów kwadratowych, kuratorzy zawodowi z przyczyn obiektywnych (utrudnienia w możliwości przemieszczania się środkami komunikacji publicznej), wykorzystują prywatne samochody dla celów służbowych i w pełni ponoszą koszty ich eksploatacji. Dlatego ryczałt, o którym mowa w art. 14 ust. 5a u.k.s., należy traktować nie inaczej jak tylko w kategoriach zwrotu faktycznie poniesionych przez kuratora zawodowego wydatków. Przepis ten stanowi lex specialis, który przy spełnieniu określonych przepisami prawa warunków, nakłada na prawodawcę obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących jego własność, dla potrzeb zakładu pracy.

Ekwiwalent za pranie odzieży roboczej jest wypłacany na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, Dział Dziesiąty „Bezpieczeństwo i higiena pracy”, Rozdział Dziewiąty „Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze” (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.).

Zasady przyznawania ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej nie wynikają z innych, odrębnych przepisów.

Pytania

1.Czy „ryczałt na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych” podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a jeśli podlega opodatkowaniu, to na jakich zasadach?

2.Czy ekwiwalent za pranie odzieży roboczej stanowi opodatkowany przychód pracownika w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jeśli tak to na jakich zasadach?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, świadczenia otrzymywane przez pracowników od pracodawcy, co do zasady stanowią przychody ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, o których mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 23b u.p.d.o.f. wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw.

Wprowadzenie do ustawy o kuratorach sądowych regulacji przyznającej prawo do otrzymania przez kuratora zawodowego zwrotu kosztów z tytułu używania własnego samochodu do celów służbowych (w postaci ryczałtu) spowodowało, że zwrot ten jest objęty Państwa zdaniem zwolnieniem z opodatkowania, w pełnej wysokości przyznanego kuratorowi ryczałtu.

Uważają Państwo również, że unormowania ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 2201 ze zm.) oraz aktu wykonawczego wydanego na podst. art. 34a § 2 tej ustawy, nie będą miały tu zastosowania. Kurator zawodowy otrzymuje akt mianowania na podstawie art. 4 ustawy o kuratorach sądowych z dnia 27 lipca 2001 r. Kuratora zawodowego mianuje, przenosi do innego sądu lub zespołu kuratorskiej służby sądowej albo zawiesza w pełnieniu obowiązków służbowych prezes sądu okręgowego z urzędu albo na wniosek kuratora okręgowego, z zastrzeżeniem określonych w ustawie uprawnień Ministra Sprawiedliwości. Prezes sądu okręgowego rozwiązuje z kuratorem zawodowym stosunek pracy z urzędu albo na wniosek prezesa sądu rejonowego, albo kuratora okręgowego. Kwestie ustrojowe, związane z zasadami organizacji kuratorskiej służby sądowej i jej funkcjonowaniem określa ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1095). Zgodnie z uwzględnionymi tam przepisami kuratorzy sądowi realizują określone prawem zadania, związane z wykonywaniem orzeczeń sądu (art. 1 u.k.s.), a zadania te wykonują w środowisku podopiecznych co w sposób nie budzący wątpliwości wskazuje na ich terenowy charakter pracy. Poprzez środowisko podopiecznych rozumieć bowiem należy miejsce zamieszkania lub pobytu stron postępowania sądowego, nawet jeśli znajduje się ono na terenie zamkniętych zakładów i placówek (art. 3 u.k.s.). Fakt wykonywania przez kuratora zawodowego obowiązków służbowych w terenie został zresztą w przepisach ustrojowych wyrażony wprost (art. 13 ust. 2 u.k.s.). Jednocześnie przepisy ramowo określają, że kuratorzy sądowi wykonują czynności na obszarze właściwości sądu rejonowego (art. 35 ust. 1 u.k.s.), w którym tworzy się zespoły kuratorskiej służby sądowej, wykonujące orzeczenia w sprawach karnych oraz w sprawach rodzinnych i nieletnich (art. 39 ust. 1 u.k.s.). Siedzibą tych zespołów jest miejscowość, w której siedzibę ma sąd rejonowy (art. 39 ust. 3 u.k.s.).

Bardziej precyzyjnie określenie terenu, na którym kuratorzy sądowi wykonują swoje obowiązki nie jest możliwe, gdyż zasadniczo każdy kurator zawodowy, zgodnie z powyżej przywołanymi przepisami jest uprawniony do wykonania orzeczeń sądowych z obszaru właściwości danego sądu rejonowego. Podział terenu na referaty poszczególnych kuratorów zawodowych ma charakter organizacyjny, jest rozwiązaniem wewnętrznym i niesformalizowanym, pozostającym w gestii kierownika zespołu kuratorskiego, do którego obowiązków należy wykonywanie działań niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania kuratorskiej służby sądowej, w tym dbałość o równomierne obciążenie pracą (art. 41 ust. 1 pkt 1 i 1a u.k.s.).

Zresztą w przepisach wykonawczych rangi rozporządzenia przewidziano, że przydział sprawy do wykonania kuratorowi zawodowemu może nastąpić niezależnie od obowiązującego w zespole podziału terytorialnego (np. § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2016 r. w sprawie sposobu i trybu wykonywania czynności przez kuratorów sądowych w sprawach karnych wykonawczych).

Aby móc wykonywać powierzone im zadania w sposób płynny, sprawny i adekwatny do terminów zakreślonych przez sąd, przemieszczając się po obszarze właściwości danego sądu terenie rozległym obejmującym na ogół kilkaset kilometrów kwadratowych, kuratorzy zawodowi z przyczyn obiektywnych (utrudnienia w możliwości przemieszczania się środkami komunikacji publicznej), wykorzystują prywatne samochody dla celów służbowych i w pełni ponoszą koszty ich eksploatacji.

Dlatego ryczałt, o którym mowa w art. 14 ust. 5a u.k.s., należy traktować nie inaczej jak tylko w kategoriach zwrotu faktycznie poniesionych przez kuratora zawodowego wydatków. Przepis ten stanowi lex specialis, który przy spełnieniu określonych przepisami prawa warunków, nakłada na prawodawcę obowiązek zwrotu kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących jego własność, dla potrzeb zakładu pracy.

Państwa zdaniem ekwiwalent wypłacany pracownikom za pranie odzieży roboczej jest zwolniony z opodatkowania, ponieważ uwzględnia wszystkie poniesione koszty, związane z praniem i jest przyznawany za okresy faktycznie przepracowane. Ekwiwalent za pranie odzieży roboczej jest wypłacany na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks Pracy, Dział Dziesiąty, Rozdział Dziewiąty (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.). Zasady przyznawania ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej nie wynikają z innych, odrębnych przepisów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 przywołanej ustawy:

Źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

Stosownie do art. 11 ust. 1 tej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Według art. 12 ust. 1 cytowanej ustawy:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, że w każdym przypadku, w którym uzyska on od pracodawcy realną korzyść mającą wymiar finansowy, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei art. 12 ust. 4 powołanej ustawy stanowi, że:

Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości dotyczących opodatkowania ryczałtu na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych wypłacanego kuratorom sądowym, należy wskazać na zapis art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika, dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw - do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nieprzekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeżeli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika; przepis art. 23 ust. 7 stosuje się odpowiednio.

Powyższa regulacja ogranicza więc krąg podatników mogących skorzystać z omawianego zwolnienia do tych, którym przepisy odrębnych ustaw gwarantują możliwość przyznania prawa do zwrotu poniesionych kosztów, bądź nakładają na pracodawcę obowiązek zwrotu pracownikowi tych kosztów.

Na mocy art. 14 ust. 5a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1095):

W wypadkach wymagających używania pojazdu prywatnego do celów służbowych, w szczególności w razie trudności w przemieszczaniu się z wykorzystaniem środków komunikacji publicznej, niezależnie od dodatku, o którym mowa w ust. 5, kuratorowi zawodowemu przyznaje się ryczałt na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych do wysokości 25% kwoty bazowej, o której mowa w ust. 1. Ryczałt przyznaje prezes sądu okręgowego w ramach środków finansowych dostępnych w planie finansowym sądu okręgowego, na wniosek kuratora zawodowego zatwierdzony przez kierownika zespołu kuratorskiej służby sądowej. Przyznanie ryczałtu wymaga zawarcia umowy o używanie pojazdu prywatnego do celów służbowych. Ryczałt jest płatny do 20. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedzający.

Zgodnie z art. 35 ust. 1 ww. ustawy:

Kuratorską służbę sądową na obszarze właściwości sądu okręgowego stanowią kuratorzy sądowi, którzy wykonują czynności służbowe na obszarze właściwości sądu rejonowego, oraz kurator okręgowy, jego zastępca albo zastępcy i kuratorzy, o których mowa w art. 37b ust. 1 i art. 38 ust. 2, którzy wykonują czynności służbowe na obszarze właściwości sądu okręgowego.

Zacytowany powyżej przepis art. 14 ust. 5a ustawy o kuratorach sądowych odnosi się do wypłaty ryczałtu kuratorom sądowym na pokrycie zwiększonych kosztów dojazdów służbowych, który wypłacany jest do 20 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Przewiduje on możliwość przyznania ww. ryczałtu w razie trudności w przemieszczaniu się z wykorzystaniem środków komunikacji publicznej.

Należy, zatem stwierdzić, iż jest to przepis ustawowy, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nie będących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r. poz. 271 ze zm.):

Zwrot kosztów używania przez pracownika w celach służbowych do jazd lokalnych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy, zwanych dalej "pojazdami do celów służbowych", następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej między pracodawcą a pracownikiem, o używanie pojazdu do celów służbowych, na warunkach określonych w rozporządzeniu.

Z § 2 tego rozporządzenia wynika, że:

Koszty używania pojazdów do celów służbowych pokrywa pracodawca według stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, które nie mogą być wyższe niż:

1)dla samochodu osobowego:

a)pojemności skokowej silnika do 900 cm3 - 0,89 zł,

b)pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 - 1,15 zł,

2)dla motocykla - 0,69 zł,

3)dla motoroweru - 0,42 zł.

Stosownie do § 3 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia:

1)Miesięczny limit kilometrów na jazdy lokalne, z uwzględnieniem ust. 2-4, ustala pracodawca.

2)Limit, o którym mowa w ust. 1, ustalony w zależności od liczby mieszkańców w danej gminie lub mieście, w których pracownik jest zatrudniony, nie może przekroczyć, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4:

a)300 km - do 100 tys. mieszkańców,

b)500 km - ponad 100 tys. do 500 tys. mieszkańców,

c)700 km - ponad 500 tys. mieszkańców.

W myśl § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Zwrot kosztów używania pojazdów do celów służbowych następuje w formie miesięcznego ryczałtu obliczonego jako iloczyn stawki za 1 kilometr przebiegu, o której mowa w § 2, i miesięcznego limitu przebiegu kilometrów na jazdy lokalne, o którym mowa w § 3, po złożeniu przez pracownika pisemnego oświadczenia o używaniu przez niego pojazdu do celów służbowych w danym miesiącu. Oświadczenie to powinno zawierać dane dotyczące pojazdu (pojemność silnika, marka, numer rejestracyjny) oraz określać ilość dni nieobecności pracownika w miejscu pracy w danym miesiącu z powodu choroby, urlopu, podróży służbowej lub innej nieobecności, a także ilość dni, w których pracownik nie dysponował pojazdem do celów służbowych.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia oraz obowiązujące regulacje prawne w pierwszej kolejności stwierdzam, że ryczałt przyznany zawodowym kuratorom sądowym za używanie ich prywatnego samochodu do celów służbowych – dla wykonywania swoich obowiązków – stanowi dla nich dodatkowe świadczenie pieniężne, a w konsekwencji przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże wprowadzenie do ustawy o kuratorach sądowych art. 14 ust. 5a przyznającego prawo do otrzymanego przez kuratora zawodowego zwrotu kosztów z tytułu użytkowania własnego samochodu do celów służbowych (w postaci ryczałtu) spowodowało, że zwrot ten objęty jest zwolnieniem z opodatkowania na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ww. zwolnienie jest limitowane i nie może przekroczyć kwoty miesięcznego ryczałtu pieniężnego obliczonego w sposób określony w ww. rozporządzeniu.

Stosownie do § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia miesięczny limit kilometrów na jazdy lokalne ustalony jest w zależności od liczby mieszkańców w danej gminie lub mieście, w których pracownik jest zatrudniony. Ponadto użyte w ww. przepisie słowo „gmina” lub „miasto” jest w liczbie pojedynczej, co przemawia za tym, że nie jest możliwe przyznanie pracownikowi miesięcznego limitu z uwzględnieniem liczby mieszkańców kilku gmin/miast, w których pracownik wykonuje swoje obowiązki.

Wobec powyższego, ryczał ten powinien zostać zwolniony w wysokości ustalonej z uwzględnieniem liczby mieszkańców miasta, w którym pracownik jest zatrudniony, czyli miasta, w którym położony jest Sąd zatrudniający kuratorów sądowych.

Natomiast kwota przekraczająca ten limit będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach określonych dla dochodu ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania pierwszego, mówiące, że zwrot kosztów z tytułu używania własnego samochodu do celów służbowych (w postaci ryczałtu) jest objęty zwolnieniem z opodatkowania w pełnej wysokości przyznanego kuratorowi ryczałtu, jest nieprawidłowe.

Przechodząc do kwestii zakreślonych Państwa drugim pytaniem wyjaśniam, że ekwiwalent za pranie odzieży roboczej stanowi dla Państwa pracowników dodatkowe świadczenie pieniężne, a w konsekwencji przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw

Zagadnienia dotyczące dostarczania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, a także związanych z tym wypłat ekwiwalentów pieniężnych reguluje dział X „Bezpieczeństwo i higiena pracy”, rozdział IX „Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze” ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465).

Stosownie do postanowień art. 2377 § 1 Kodeksu pracy,

Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:

1)jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu;

2)ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ponadto na podstawie art. 2379 § 2 Kodeksu pracy,

Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe, oraz zapewnić odpowiednio ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie.

W myśl art. 2379 § 3 Kodeksu pracy,

Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika.

Zgodnie z definicją słownikową ekwiwalent oznacza rzecz zastępującą inną rzecz o równej wartości, odpowiednik, równoważnik (Współczesny słownik języka polskiego, Dunaj B. Warszawa 2007).

Z powołanych powyżej przepisów Kodeksu pracy wynika, że zarówno dostarczenie pracownikowi odzieży roboczej i obuwia, jak również ich konserwacja, pranie, naprawa, odpylanie i odkażanie jest obowiązkiem pracodawcy. Jeżeli jednak pracodawca dopuszcza używanie przez pracowników własnej odzieży i obuwia, za ich zgodą, wówczas zobowiązany jest do wypłaty stosownego ekwiwalentu pieniężnego. Za używanie własnej odzieży i obuwia pracownicy mają prawo otrzymać ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny, natomiast za pranie odzieży roboczej w wysokości poniesionych przez pracownika kosztów.

Należy zauważyć, że wysokość ekwiwalentu za pranie odzieży może być ustalona także w sposób inny, niż tylko na podstawie dokumentów przedłożonych przez pracowników. Jako ekwiwalent, wypłacane pracownikom kwoty mają stanowić rekompensatę kosztów przez nich poniesionych. Wysokość kosztów może być ustalana we wzajemnym porozumieniu pracodawcy i pracowników– jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że zasady gospodarowania odzieżą i obuwiem roboczym oraz użytkowania środków ochrony osobistej zostały określone w zarządzeniu wewnętrznym w sprawie ustalenia norm przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży roboczej i obuwia roboczego, prania odzieży roboczej, zapewnienia środków czystości oraz napojów profilaktycznych. W zasadach tych ustalono, iż pracownicy zatrudnieni na stanowiskach wymienionych w tabeli norm przydziału środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego nabywają prawo do ich otrzymania z dniem zawarcia umowy o pracę. Pracownikom, którzy wystąpią o wypłatę ekwiwalentu w zamian za użytkowanie własnego obuwia i odzieży roboczej, wypłacany jest ekwiwalent pieniężny po podpisaniu przez pracownika zgody, przy czym własna odzież i obuwie robocze muszą spełniać wymagania przepisów BHP. Pranie i czyszczenie odzieży roboczej dla pracowników organizuje Sąd Okręgowy w (…). Pracownicy zgłaszają potrzebę prania przyznanej odzieży Kierownikowi Oddziału Gospodarczego Sądu Okręgowego w (…). Pranie odzieży mogą również wykonywać sami pracownicy w domu, po podpisaniu porozumienia pracownika i pracodawcy w zakresie prania własnej odzieży używanej przy pracy. Za pranie odzieży użytkowanej w pracy pracownicy, po podpisaniu porozumienia, nabywają prawo do wypłaty ekwiwalentu pieniężnego, w wysokości kosztów faktycznie poniesionych. Wysokość kwoty ekwiwalentu jest ustalana w załączniku do ww. zarządzenia. Ilość prań przysługująca pracownikom została ustalona na podstawie warunków pracy i możliwości zabrudzenia, i została uregulowana w załączniku do niniejszego zarządzenia. Ekwiwalent za pranie odzieży oraz za użytkowanie własnego obuwia i odzieży roboczej wypłacany jest za okres faktycznie przepracowany, (tj. pomniejszany o dni nieobecności). Ekwiwalent za pranie odzieży roboczej jest wypłacany na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy, Dział Dziesiąty „Bezpieczeństwo i higiena pracy”, Rozdział Dziewiąty „Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze”. Zasady przyznawania ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej nie wynikają z innych, odrębnych przepisów.

Podsumowując powyższe wypłacane pracownikom, ekwiwalenty za pranie odzieży roboczej - jak wyżej wyjaśniono - stanowić będą dla nich przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże przychód ten korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy. Tym samym nie mają Państwo obowiązku doliczać kwoty wypłaconego ekwiwalentu do przychodów pracownika.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanów faktycznych, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzeń.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00